آیا نشست ۳+۳ میتواند مسائل قفقاز را حل کند؟
اگرچه به دلیل تعارض منافع کشورهای حاضر در نشست پلتفرم ۳+۳ در تهران مانند ارمنستان و جمهوری آذربایجان نمی توان امیدی به حل و فصل مناقشات در کوتاه مدت داشت اما تغییر رویکرد ایران در حوزه قفقاز از کشوری واکنش محور به کشوری کنشگر اتفاقی مبارک است.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، نشست پلتفرم 3+3 درباره قفقاز که با حضور وزرای خارجه روسیه، ترکیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان اوایل هفته جاری در تهران برگزاری شد، اتفاقی مهم برای منطقه بود که سطح برگزاری آن در گذشته بی سابقه بوده است.
مهدی تبریزی کارشناس مسائل قفقاز در گفتوگویی به بررسی ابعاد این رویداد، آثار و نتایج آن پرداخته است.
تبریزی این نشست را از زوایای مختلف قابل بررسی خواند و گفت: سوالی که وجود دارد این است که آیا این نوع نشست ها توانایی تغییر در سیاست خارجی کشورها در قبال منطقه را دارند؟ که پاسخ به این سوال خیر است. حضور 5 کشور در این نشست که درباره مسائل منطقه ای نقاط مشترکی بایکدیگر ندارند برای چند ساعت، توان رفع مشکلات پیچیده قفقاز جنوبی را ندارد.
این کارشناس مسائل قفقاز با اشاره به بند آخر بیانیه منتشر شده، اظهار داشت: در بند آخر تاکید بر حل مشکلات منطقه توسط خود کشورها و نیز عدم دخالت خارجی به چشم می خورد در حالیکه ارمنستان طی دو سال گذشته تمام توان خود را برای نزدیکی به اروپا و بخصوص فرانسه در پیش گرفته و از سوی دیگر جمهوری آذربایجان با رژیم صهیونیستی و انگلیس ارتباط قوی داشته و اجرا کننده برنامه های آنها در منطقه است.
تبریزی روی دیگر این نشست را تغییر رویکرد سیاست خارجی کشور در قبال قفقاز دانست و افزود: این نشست را می توان موتور محرکه راهبرد جدید جمهوری اسلامی در قفقاز جنوبی دانست. پس از سه دهه انفعال که جمهوری اسلامی علاقه ای به حضور در منطقه نداشت و این منطقه را جزو حوزه نفوذ روسیه می دانست، تهران سعی کرده که با این نشست، تغییر رویکرد خود در قبال قفقاز را اعلام کند.
وی در این خصوص با بیان اینکه ایران در جنگ 2020 قره باغ بدلیل بی عملی و انفعال، بعد از توافق آتش بس سه جانبه در مسکو بین آذربایجان و ارمنستان با حضور روسیه، از روندهای منطقه کنار گذاشته شد، افزود: در دولت جدید این چرخه معیوب شکسته شده و ایران خود را مجبور دید که ورود و تاثیرگذاری داشته باشد.
تبریزی تغییر شرایط منطقه ای بعد از جنگ قره باغ و چشم طمع برخی کشورهای پیروز جنگ و استفاده آنها از ادبیات خاص درباره قفقاز را از جمله دلایل تغییر سیاست ایران خواند و گفت: حضور پررنگ ترکیه و پیگیری سیاست جهان ترک آنکارا در قفقاز در زمان عدم حضور روسیه به دلیل مشغول شدن در جنگ اوکراین که منجر به تهدید امنیت ملی ایران نیز می شد از دیگر دلایل بود.
این کارشناس مسائل قفقاز ادامه داد: همچنین باید به جنگ کریدورها اشاره کرد که نقش منطقه قفقاز به عنوان مفصل کریدوری بسیار حائز اهمیت است و غیبت ایران در این روند می تواند ضربات جبران ناپذیری به منافع ملی وارد کند. دلیل دیگر این تغییر روند را باید هشدار کارشناسان منطقه درباره انفعال ایران نامید که دستگاه سیاست خارجی را وادار به تحرک بیشتر کرد.
انتهای پیام/