چهار دورۀ تحول در سینمای آخرالزمانی غرب

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،  سیدرضی موسوی دکترای فلسفه هنر در  گردهمایی ملی کانون‌‌های مهدویت دانشگاه‌‌های کشور که در اردوگاه فرهنگی آموزشی امام رضا علیه‌السلام در حال برگزاری است، سخنان خود را با موضوع «مهدویت در افق رسانه» آغاز کرد. 

وی گفت: سال 70 میلادی را عصر رسانه یا عصر «IT» می‌گویند. از ا ین زمان رسانه وارد زندگی تودۀ مردم شد و به تعبیر جامعه شناسان، دورۀ سوم حیات بشری پس از عصر کشاورزی و عصر صنعت به عنوان عصر فراصنعت نام گرفت. امروزه قدرت‌‌های سیاسی و فرهنگی فهمیده‌اند که می‌‌توانند از راه هنر و رسانه همچون سینما، بازی‌‌های رایانه‌ای و فضای مجازی بر فرهنگ جهانی مسلط شوند. 

موسوی ادامه داد: امروزه رسانه‌‌ها می‌‌توانند هژمونی ایجاد کنند. هژمونی یعنی اینکه یک رفتار و عمل را به گونه‌ای آموزش دهیم که خود مردم بدون اجبار و زور آن را بپذیرند و به آن عادت کنند. کار کردن در چنین فضایی به مراتب بهتر است.

این کارشناس رسانه با اشاره به اینکه در دهه های اخیر آمریکا به جهت تصاحب قدرت و فرهنگ جهانی تلاش کرد که سبک زندگی آمریکایی را در جهان ترویج کند، گفت: فرهنگ را امروزه صنعت فرهنگ می‌گویند، یعنی رسانه دست هر که باشد، فرهنگ دست اوست.

موسوی یکی از ایده‌‌های سینما در چند دهه اخیر را بحران‌‌های آخرالزمانی معرفی کرد و گفت: در این فیلم‌ها این بحران‌‌های آخرالزمانی همه مردم جهان و کره زمین را در بر می‌گیرد. این بحران‌ها یا از نوع بلایای طبیعی است مانند سیل، زلزله، سونامی، شهاب سنگ و یا رخدادهای به وجود آمده توسط حکومت‌‌ها و قدرت‌‌های جهانی است مانند جنگ‌‌ها، درگیری‌‌ها و امثال آنها.  هالیوود بابت این امر سرمایه گذاری کلان کرد تا جایی که برای ساخت فیلمی مثل ماتریکس یک اتوبان می‌سازد. اسپیلبرگ 5 جایزه گرفت و مضامین فیلم‌های او الهیاتی است. «فهرست شیندلر» او همزاد پنداری می‌کند با یهودیان علیه نازیسم. فیلم «آمریک 2012» را می سازد که 3 میلیارد نفر می‌بینند و دالایلاما رهبر بوداییان در آن بازی می‌کند.

وی دربارۀ تأثیر فیلم‌های آخرالزمانی در غرب گفت: امروز به دلیل آنچه هالیوود از آخرالزمان به خورد ادبیات غرب داده، سبب شده وقتی آخرالزمان را می‌ شوند، حس بدی به آنها دست دهد، زیرا همان‌طور که اشاره شد، در فیلم‌‌های آنها یک حادثه‌ ای رخ می‌دهد که کل دنیا را تهدید می‌‌کند. این در حالی است که تمام ادیان آیندۀ نیکویی را متصورند.

موسوی ادامه داد: تقابل خیر و شر در فیلم‌های آنان وجود دارد؛ مسلمانان را شر نشان می‌دهند. نمادهای مسلمانان و شعارهای اسلامی وقتی نشان داده می‌ شود، منشأ شر می‌شود؛ از این جهت سعی می‌کنند حس بعدی به مخاطبان خود نسبت به مسلمانان و اعراب منتقل کنند. آمریکا برای اینکه قدرت خود را نشان دهد، قدرت نظامی خود را یک برون‌ رفتی از این مشکلات معرفی می کند. 

این کارشناس نقد فیلم افزود: در دهه های اخیر سینمای غرب در عرصه فیلم سازی دربارۀ آخرالزمان، منجی گرایی و مهدویت، مراحلی را پشت سر گذاشته است؛ دورۀ اول فیلم هایی بود که به حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه از دیدگاه مسلمانان می پردازد. فیلم نوسترآداموس، فیلم جنگویان خدایان که کریستین امان پور ساخت از آن جمله است. او به مؤسسه آیندۀ روشن در قم رفت و  بعد در اسرائیل با یهودیان مصاحبه کرد. در این فیلم نشان می‌دهد که تمام ادیان، منجی برایشان مهم است. در دورۀ دوم، فیلم های مستند به فیلم‌های داستانی تبدیل شد. طرح ادبیات آخرالزمانی از دیدگاه کتاب مقدس و بیانی از خیر و شر، فرشته، مسیح، شیطان از آن جمله است. فیلم‌هایی مثل آرماگدون، بابیلون، رزماری و جاده از آن جمله است.

موسوی سومین دوره فیلم سازی غرب دربارۀ آخرالزمان را منجی زمینی و غیر آسمانی (منجی سکولار) دانست که فیلم هایی مانند آخرالزمان، 2012، جنگ جهانی z و ... از جملۀ آنهاست. 

وی ادامه داد: دورۀ چهارم فیلم سازی آخرالزمانی غرب، تحلیل منفی از جهان اسلام با تکیه بر ادبیات آخرالزمانی است. طرح مفاهیم اسلام هراسی، ایران هراسی، شیعه هراسی در قالب فیلم هایی مثل پنج مناره در نیویورک از جملۀ آنهاست. بعد از فروپاشی کمونیسم،  جهان اسلام به عنوان یک رقیب برای تمدن غرب مطرح است. از این رو همان نبرد آرام و بی سر و صدایی که یک زمانی علیه نازیسم و کمونیسم در غرب راه انداخت، امروز با معرکه آفرینی دربارۀ جهان اسلام شکل می گیرد. سینمای غرب جهان اسلام را جهان خشن و خونریز معرفی می‌کند.

موسوی با تصریح بر اینکه مفهوم آخرالزمان در دوران جدید در غرب بر خلاف سنت اسلامی مفهوم مطلوبی ندارد، گفت: این در حالی است که در دیدگاه اسلام، آخرالزمان گذرگاهی برای رسیدن به امنیت و آسایش جهانی با ظهور امام عصر است؛ مثلاً در روایات می خوانیم در عصر ظهور به قدری اقتصاد قوی است که فقیری نمی‌یابید تا به او کمک کنید. یک فرد از جیب برادر دینی خود پولی را بر می دارد. درختان میوۀ چهار فصل می دهند. 

به گزارش تسنیم، دانشگاه فرهنگیان با همکاری نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‌‌ها گردهمایی ملی کانون‌های مهدویت دانشگاه‌های کشور را در مشهد مقدس برگزار می‌کند. این گردهمایی که از تاریخ 22 آبان در اردوگاه فرهنگی آموزشی امام رضا علیه السلام در مشهد مقدس آغاز  شده، تا روز بیست و ششم و با حضور اساتید مطرح کشور در زمینۀ مهدویت، آینده‌پژوهی و تمدن‌شناسی ادامه دارد. برخی عناوین این نشست‌ها عبارتند از نظام مسائل مهدویت در دانشگاه‌ها؛ نظام مسائل اولویت و رسالت کانون‌های مهدویت؛ تحولات منطقه و علائم ظهور؛ انقلاب اسلامی، دانشگاه، آینده و مهدویت؛ ضرورت کار تشکیلاتی و شبکه‌سازی پیش از ظهور؛ مهدویت در افق رسانه (نقد فیلم)؛ خلاقت و ارائۀ محصول و ... است.

انتهای پیام/