صالحی مطرح کرد: میزان تاثیرگذاری ایران در اثربخشی علوم انسانی در جهان پایین است

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، پیمان صالحی معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در نشست تحلیل چهاردهمین جشنواره بین‌المللی فارابی و تجلیل از داوران برتر این جشنواره  گفت: داوری در حوزه پژوهش و فناوری همواره یکی از موضوعات مهم است و گاهی این داوری برای بعضی از مجلات مشکل ساز می شود به طوریکه اصل قضیه را زیر سوال می برد بنابراین حضور داوران در جشنواره علوم انسانی و اجتماعی ارزشمند بوده است. 

وی با اشاره به اثربخشی جهانی آثار علوم انسانی ما در عرصه بین المللی گفت: ایران در طول 20 سال گذشته در حوزه تولید محتوا در رشته های مختلف علمی موفقیت نسبی را کسب کرده است. منظور من اینجا میزان اثربخشی در حوزه های مختلف است و اصلا بحث رتبه بندی نیست. ما از رتبه 53 دنیا در تولید محتوا طی 20 سال به 15 دنیا رسیده ایم و دانشمندان در این مسیر زحمات زیادی را کشیده اند. 

صالحی اضافه کرد: ما دلباخته علم سنجی پایگاه های بین المللی نیستیم بلکه مساله این است که موضوع علمی تولید شده در سطح جهانی خوانده و مورد نقد و بررسی قرار بگیرد و به سادگی در دسترس باشد. ما ISC را در دو سال گذشته تقویت کرده ایم و دوران فطرتی را پشت سر گذاشته است و می خواهیم کشورهای اسلامی برای خودشان دارای نمایه سازی باشند.

وی با ارائه اطلاعات آماری از نمایه سازی ایران گفت: از سال 1996 تا سال 2022 74 میلیون سند علمی ثبت شده است که ایران در رشته پزشکی رتبه بیستم، پرستاری رتبه 16 ، شیمی رتبه چهاردهم و در مهندسی شیمی رتبه سیزدهم را کسب کرده است ولی در بعضی از حوزه ها از نظر کمی رتبه های خوبی کسب نکردیم به عنوان مثال در رشته هنر و علوم انسانی رتبه 44، مدیریت و بازرگانی رتبه 30 و اقتصاد رتبه 36 را کسب کرده ایم. 

وی با اشاره به اینکه جنس علوم انسانی و اسلامی با جنس علوم پایه فرق جدی دارد، گفت: جنس علوم انسانی تاریخ، فرهنگ، تمدن سبک زندگی و اعتقاد است. این موارد از اولویت های زیست بوم ماست. موضوعات انسانی متفاوت با تحقیقات علمی است و چنانچه جنبه های انسانی را از تحقیقات علمی بگیریم دچار وضعیت فعلی می شویم. 

معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، نتایج علم سنجی را بیان کننده تاثیرگذار نبودن ایران در حوزه اثربخشی علوم انسانی در جهان دانست و گفت: ایران در حوزه اعتقادی مسلمانان کمترین میزان قلم فرسایی را در جهان داشته است و ما اگر بخواهیم در استخر جهانی علم و فناوری حضور داشته باشیم باید در آن فضا بازی کنیم. 

وی در پاسخ به این مساله که چطور می توانیم زبان فارسی را در عرصه بین المللی گسترش دهیم، گفت: از میان مجلاتی که از سال 1391 تا سال 1401 در وزارت علوم تایید شدند ، 827 مجله درباره علوم انسانی و اجتماعی بود که برعکس عرصه بین المللی در داخل  شرایط خوبی داشته ایم. سیاست ما این است که داشته های خود را در عرصه بین المللی وارد کنیم. در همین راستا مجلات خود را در سطح جهان نمایه سازی می کنیم. 

صالحی اضافه کرد: تا دو سال قبل همه مجلات نمایه شده در اکسوپوس در 24 سال 101 عدد بود ولی در طی این دو سال گذشته به 151 عدد رسید که 12 مجله فارسی و 10 مجله درباره علوم انسانی بود. مجلات ایرانی به ما کمک کردند که رتبه جهانی خود را حفظ کنیم. ایران در DOAJ  (نمایه یا ایندکس مجلات دسترسی آزاد ) نیز 833 مجله را نمایه سازی کرده است و امسال هم 124 مجله در دواج نمایه شده است. پیش بینی می شود در دو سال آینده 200 مجله دیگر اضافه شود. به همین ترتیب ما در میان کشورهای دنیا در دواج رتبه هفتم را دارا هستیم. 

وی رتبه زبان فارسی را زبان نهم دنیا در دسترسی مجلات دانست و گفت: 443 مجله ایرانی در دواج به زبان فارسی ثبت شده که بیشتر آنها درباره علوم انسانی بودند.ضمن اینکه ما به تازگی اولین مجله قرآنی را به زبان انگلیسی منتشر کردیم زیرا باید به زبان بین المللی با جهان حرف بزنیم و دانشمندان ما در مجلات مسائل اعتقادی خود را مطرح کنند. 

صالحی با انتقاد از اینکه در حوزه علوم انسانی کمتر تجمیع و هم افزایی می شود، افزود: باید کمک کنیم تا بزرگان علوم انسانی و دانشگاه ها به سمت وحدت در عرصه علوم انسانی حرکت کنند تا ما تیر نهایی را به عنوان مسئول اجرایی این حوزه به هدف بزنیم اما باید نظم دهی در این زمینه انجام بگیرد.

انتهای پیام/