فمینیسم و همسانسازی فرهنگی در جهان
یکپارچه سازی فرهنگها یکی از مراحل پروژه جهانیسازی است که با هدف بسط و تحمیل گفتمان مسلط بر جهان طراحی شده و مجریان آن عمدتاً قدرتهای مسلط استعماری و صاحبان ثروت است.
بهگزارش خبرگزاری تسنیم - بیتا شیخی کارشناس ارشد مطالعات زنان
در جهان کنونی، فرهنگ غرب، خود را فرهنگ برتر و لایق حاکمیت بر جهان میداند و میکوشد با از بین بردن قیود اجتماعی، القای ویژگیها و خصوصیات فرهنگ غرب و فشار بر قوانین داخلی کشورها، قوانین خود را جهانی، پیشرفته و جهانشمول معرفی کند. یکی از نامداران پارلمان اروپا اظهار میدارد که الگوی غربی باید از سایر الگوهای سراسر جهان از جذابیت و مقبولیت بیشتری برخوردار باشد و اگر روزی در تعمیم الگوی غربی ناکام بمانیم، جهان به مکان خطرناکی تبدیل خواهد شد.
واضح است در همسانسازی فرهنگها و تمدنهای جهان، غرب، محور وحدت و نقطه اشتراک فرهنگی است. در این راستا مبانی اصلی فرهنگ غرب یعنی اومانیسم، سکولاریسم، لیبرالیسم، نسبیتگرایی و تأکید بر حقوق فردی و آزادیهای خودخواهانه فرد، به عنوان محور و شاکله تنظیم معاهدات و عملکردهای بینالمللی قرار میگیرد و با اصل قرار گرفتن یافتههای بشری در مقابل معارف و هدایتهای وحیانی، جدایی دین از ساحت زندگی اجتماعی بشر، ترویج آزادی به مفهوم غربی و تقدم حقوق فردی بر مصالح خانوادگی و اجتماعی و نفی ارزشهای معنوی ترویج میشود. برای دستیابی به چنین هدف عظیمی، سازمان ملل، به عنوان مهره در اختیار قدرتهای بزرگ، با جهانشمول خواندن مفاهیم لیبرالیستی، زمینه بسط آنها را با استفاده از روشهای مختلف و اسناد بینالمللی در تمامی کشورها فراهم میآورد.
روند یکسان سازی فرهنگی در برخی جوامع، با شعار اصلاح و بهبود وضعیت اقشار آسیبپذیر از جمله زنان و کودکان آغاز شده است. زیرا در این جوامع، پذیرش اجتماعی چنین اقداماتی با این شعارها بیشتر است و تغییر در این اقشار نیز ماندگارتر و اساسیتر است. نظریهپردازان چنین رویهای معتقدند که تغییر در فکر و نگرش و باور زنان میتواند به تغییرات اجتماعی بینجامد؛ به گونهای که کودکان و خانواده از چنین تغییراتی متأثر شوند. ایجاد تغییر در وضعیت زنان و خانواده در کشورهای اسلامی از طریق اصرار بر تغییر در برخی احکام و اصول فقهی و موازین اسلامی، همجهت با مصوبات بینالمللی نظیر کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان بوده است. در ایران نیز تغییر در شرایط زنان از سوی گروههای مختلف (فمینیسم اسلامی، فمینیسم سکولار، زنان مسلمان و...) پیگیری شده است.
فمینیستهای سکولار و برخی فمینیستهای اسلامی ضمن تأکید بر جهانشمولی مفاهیم، ضرورت الحاق به کنوانسیونهای بینالمللی جهت احقاق حقوق و آزادیهای زنان، حرکت در راستای جریان یکسانسازی فرهنگی و بهرهمندی از تسهیلات جهانی را ضروری میدانند. همچنین همکاری با سازمانهای بینالمللی را نجاتبخش و عامل فشار بر مسئولین داخلی جهت تغییرات قانونی و اصلاحات فرهنگی برای بهبود وضعیت زنان برمیشمارند. این گروه در ظاهر مدافع اجرای موازین اسلام بوده و در همین راستا نگرشی جدید نسبت به جایگاه و حقوق زن در اسلام ارائه میدهند که تحت عنوان پیونددهندگان دیدگاههای فمینیسـم و اسـلام (فمینیستهای اسـلامی) شـهرت یـافتهاند. ایـن دو گروه با اهداف مختلف، ولی با اتخاذ یک مسیر (حمایت از نفوذ سازمان ملل در ایران) مدعی احقاق حقوق زنان در ایران هستند.
انتهای پیام/