چه بیماری‌هایی در جمهوری آذربایجان بیشتر در کودکان شایع است؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از رسانه‌های جمهوری آذربایجان، در روزهای اخیر صدها مورد سرخک در جمهوری آذربایجان به ثبت رسیده است.

کامله علیوا، نماینده مجلس ملی جمهوری آذربایجان در جریان سخنرانی خود در جلسه علنی «سلامت خانواده و ارزش‌ها در بعد قانونگذاری» گفت که امروزه محرومیت از کودکان ماهیتی رسمی دارد.

او اعلام کرد: مرگ‌ومیر کودکان افزایش یافته است. کودکان مبتلا به نارسایی قلبی و غیره بر اثر بیماری می‌میرند. من معتقدم که مکانیسم داروسازی باید بازنگری شود.

اما آمارهای رسمی در مورد سلامت کودکان در جمهوری آذربایجان چه می‌گویند؟

مرگ‌ومیر کودکان از هزار نفر می‌گذرد

شاخص‌های سلامت کودکان تحت چندین عنوان در آمارهای رسمی کشور آذربایجان بررسی می‌شود. به عنوان مثال، آمار «مرگ‌ومیر نوزادان» منعکس‌کننده اطلاعات کودکانی است که زیر یک سال می‌میرند. بر اساس آمار رسمی، سال گذشته 959 کودک قبل از رسیدن به یک سالگی در جمهوری آذربایجان جان خود را از دست دادند. این بدان معناست که از هر هزار نوزاد، هشت نوزاد در طول سال جان خود را از دست دادند. میزان مرگ‌ومیر کودکان در شهرها بیشتر از روستاها است. در حالی که نرخ مرگ‌ومیر به ازای هر هزار کودک متولد شده در شهرها در سال گذشته 8.3 بوده است، این شاخص در روستاها 7.3 است.

آمارهای رسمی نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر آمار مرگ‌ومیر نوزادان در کشور آذربایجان کاهش یافته است. به عنوان مثال در سال 1991، 4749 مورد فوت نوزاد در جمهوری آذربایجان به ثبت رسیده است. در آن زمان از هر هزار نوزاد 40 نفر فوت می‌کردند. در سال 2001، تعداد کل مرگ‌ومیر نوزادان به 1886 کاهش یافت. در آن سال به ازای هر هزار نوزاد 17 مرگ نوزاد ثبت شد. 10 سال بعد، در سال 2011، 1903 مرگ نوزاد در کشور به ثبت رسید، اما تعداد مرگ‌ومیر به ازای هر هزار نوزاد به 11 نفر کاهش یافت.

آمارهای رسمی نشان می‌دهد که مرگ‌ومیر نوزادان در میان پسران بیشتر از دختران است. در سال گذشته به ازای هر هزار نوزاد پسر 10.8 مرگ نوزاد در این کشور ثبت شد، اما همین شاخص در بین دختران 9.6 بود.

ارقام رسمی نشان می‌دهد که علت اصلی مرگ‌ومیر نوزادان مواردی است که در دوره بارداری رخ می‌دهد. از مجموع 959 مورد مرگ نوزادان ثبت شده در آذربایجان در سال 2022، 392 مورد (41 درصد) مربوط به موارد مرتبط به دوران بارداری بوده است. دومین عامل مرگ‌ومیر نوزادان بیماری‌های تنفسی است. سال گذشته 121 مورد مرگ نوزاد (13 درصد) به این دلیل ثبت شد. سومین علت شایع مرگ‌ومیر نوزادان در آذربایجان ناهنجاری‌های مادرزادی (نقایص رشدی)، بدشکلی‌ها و اختلالات کروموزومی است. در سال 2022، 91 کودک (10 درصد) به همین دلیل جان خود را از دست دادند. بیماری‌های عفونی و انگلی (46 نفر) و همچنین بیماری‌های سیستم عصبی (43 نفر) از عوامل اصلی مرگ نوزادان هستند.

کمیته آمار دولتی جمهوری آذربایجان همچنین مرگ‌ومیر مربوط به کودکان زیر پنج سال را فاش می‌کند. مشخص است سال گذشته یک هزار و 256 مورد فوت کودکان زیر پنج سال در این کشور به ثبت رسیده است. اگرچه این شاخص نسبت به سال‌های گذشته پایین است، اما نسبت به سال 2021 (1 هزار و 147) افزایش یافته است.

چرا کودکان بیشتر بیمار می‌شوند؟

بر اساس آمار رسمی، در سال گذشته 713 هزار مورد بیماری در افراد زیر 18 سال به ثبت رسیده است. در آذربایجان کودکان بیشتر برای بیماری‌های تنفسی به پزشک مراجعه می‌کنند. سال گذشته 43 درصد از بیماری‌های ثبت شده در بین کودکان مربوط به دستگاه تنفسی بوده است. دومین بیماری شایع در بین کودکان بیماری‌های دستگاه گوارش است. سال گذشته 8.7 درصد از بیماری‌های ثبت شده در بین کودکان در کشور مربوط به دستگاه گوارش بوده است. بیماری‌های عفونی و انگلی 7.7 درصد از کل بیماری‌های ثبت شده در بین کودکان را تشکیل می‌دهند.

بیماری‌های چشمی (6.5 درصد)، تروما و مسمومیت‌ها (5.7 درصد)، بیماری‌های خون و اندام‌های خون‌ساز و اختلالات جداگانه مربوط به مکانیسم ایمنی (4.4 درصد) و بیماری‌های سیستم عصبی (4.3 درصد) نسبتاً شایع‌تر در بین کودکان هستند و در حال گسترش بیماری‌ها هستند.

چگونه کودکان در برابر بیماری‌های عفونی محافظت می‌شوند؟

در روزهای اخیر، افزایش تعداد موارد سرخک در میان کودکان، فعالیت‌های دولت آذربایجان را برای محافظت از آن‌ها در برابر بیماری‌های عفونی مورد توجه قرار داده است. در بیانیه وزارت بهداشت جمهوری آذربایجان آمده است: برنامه اقدامات کابینه وزیران در خصوص پیشگیری از بیماری‌های عفونی در کودکان برای سال‌های 2023 تا 2027 به تصویب رسیده است. بر اساس آن طرح، ایمن‌سازی پیشگیرانه 11 بیماری عفونی در بین کودکان انجام می‌شود. ما در مورد هپاتیت B، سل، کزاز، فلج اطفال، دیفتری، سیاه سرفه، عفونت هموفیلی نوع B، سرخجه، سرخک، پنوموکوک و پاروتیت اپیدمی صحبت می‌کنیم.

اگرچه مقامات دولتی جمهوری آذربایجان در زمینه واکسیناسیون موفقیت‌آمیز گزارش کرده‌اند، اما بررسی‌های مربوطه توسط اتاق محاسبات نشان می‌دهد که چالش‌های جدی در زمینه واکسیناسیون در این کشور وجود دارد. به ویژه کمبود شدید پرسنل درمانی در مناطق وجود دارد.

در جمهوری آذربایجان نیز مانند بسیاری از زمینه‌های اجتماعی-اقتصادی، تفاوت‌های جدی بین مناطق از نظر دسترسی به خدمات پزشکی وجود دارد. تحقیقات در مورد فعالیت واکسیناسیون نشان می‌دهد که تفاوت‌های زیادی بین باکو و سایر مناطق در این زمینه وجود دارد. تعداد مؤسسات پزشکی و پزشکان متخصص اطفال صحرایی که در فعالیت‌های ایمونوپروفیلاکسی در باکو و این کشور شرکت دارند به طور نابرابر بین جمعیت توزیع شده است.

انتصاب کارکنان در تخصص‌های اطفال و بیماری‌های عفونی عمدتاً در مؤسسات پایتخت آذربایجان انجام شده است. در حال حاضر حدود نیمی از 144 پست پزشک اپیدمیولوژیست روی میز کارکنان 74 مرکز بهداشت و اپیدمیولوژی در سراسر این کشور خالی است. در بررسی‌های انجام شده این شکاف به سطح حقوق نیز مربوط می‌شود. بنابراین نبود فرصت‌های درآمدی باعث کاهش علاقه پزشکان به فعالیت در این مسیر به ویژه در مناطق می‌شود و به این ترتیب نیمی از ایالت‌ها خالی می‌مانند.

بر اساس تحقیقات اتاق محاسبات، از سال 2011، اطلاعات افرادی که در جمهوری آذربایجان واکسینه شده‌اند در «سامانه کارت الکترونیک سلامت شهروندان» گنجانده شده است. در مورد تعداد کودکان واکسینه شده در این کشور ارقام متفاوتی وجود دارد. تفاوت‌های شدیدی بین اطلاعات وارد شده به سامانه مذکور و فرم گزارش آماری سالانه تهیه شده توسط مرکز بهداشت و اپیدمیولوژی جمهوری آذربایجان وجود دارد.

دلیل ظاهر شدن دو عدد متفاوت این است که واکسیناسیون‌های انجام شده توسط مؤسسات پزشکی خصوصی در سیستم «سامانه کارت الکترونیک سلامت شهروندان» گنجانده نشده است. در این راستا اتاق محاسبات به این نتیجه رسید که در مؤسسات درمانی زیرمجموعه اتحادیه مدیریت واحدهای منطقه‌ای پزشکی  در تعیین مسئولیت و پاسخگویی با مشکل مواجه است.

انتهای پیام/