تغییر در معادلات گیشه سینما

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ترکیب فیلم‌های در حال اکران در سینماهای کشور از روز چهارشنبه 15 آذرماه با آغاز اکران 4 فیلم جدید، بار دیگر به‌روز می‌شود و تنوع بیشتر آثار در سبد مصرف مخاطبان، جان تازه‌ای به گیشه‌ها خواهد بخشید. «ویلای ساحلی» به‌عنوان یک فیلم کمدی و «ضد» به‌عنوان یک تریلر سیاسی ملتهب، دو فیلم شاخص در ترکیب جدید اکران هستند که هریک ظرفیت همراه کردن طیفی از مخاطبان با خود را دارند.

سینمای ایران در دوران ریکاوری بعد از یک تحول، روزهای پررونقی در گیشه را تجربه می‌کند و فیلم‌های شاخصی از این دست می‌تواند این روند احیا را سرعت ببخشند.

* برخاستن سینما از خاکستر بحران‌ها

 شاید بتوان گفت سینمای ایران عجیب‌ترین دوران خود را در حدفاصل اسفند 98 تا بهار 1402 پشت سر گذاشت؛ تجربه‌ای که به‌واسطه شیوع ویروس کرونا رقم خورد. خالقان آثار سینمایی به واسطه هراس از شکست در گیشه به‌دلیل ترس مردم از حضور در سالن‌های سینما و امکان ابتلا به این بیماری منحوس، حاضر به اکران آثار خود نشدند. در سال 1400 به واسطه واکسینه شدن مردم و ریسک فیلمسازانی از جمله مسعود اطیابی برای اکران فیلم «دینامیت» تا حدودی ورق برگشت و فرآیند آشتی مخاطبان و پس از آن سینماگران با سینما کلید خورد. این اتفاق تا شهریور 1401 با اکران فیلم‌های اجتماعی و کمدی ادامه داشت و سینما کم‌کم خود را پیدا می‌کرد تا اینکه نوبت به تحولات سیاسی و اجتماعی رسید و این‌بار شکل‌گیری یک جریان اعتراضی در سطح جامعه ضربه دیگری به پیکره سینمایی که تازه در حال جان گرفتن بود، وارد کرد.

* معجزه‌ای که «فسیل» رقم زد

اکران نوروز 1402 و تعطیلات آن فرصت خوبی بود تا مردمی که چند ماه سخت و پُرتنشی را پشت سر گذاشته بودند و با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کردند، به سینماها بیایند و چند ساعتی را از دنیا فارغ شوند. بهترین گزینه در این زمان اکران یک اثر کمدی بود که بتواند مخاطب را به سینما بکشاند. در این زمان فیلم سینمایی «فسیل» از جمله فیلم‌هایی بود که راهی نمایش عمومی شد و توانست رکوردهایی را در زمینه پُرمخاطب‌ترین و پُرفروش‌ترین به ثبت برساند. مدیران سینمایی پس از آن و با توجه به فروش بالای فیلم «فسیل» به این فکر افتادند که باید به هزار میلیاردی شدن سینمای ایران پس از 4 سال پُرهیاهو برسند. همین مساله بهانه‌ای شد تا فیلم‌های کمدی یکی پس از دیگری روانه اکران شوند که از آن جمله می‌توان به «شهر هرت» و «هتل» اشاره کرد؛ تصمیمی مقطعی که شاید مدیران سینما تا پایان سال به عدد دلخواه خود نزدیک شوند اما ضربه‌ جبران‌ناپذیری به سینمای اجتماعی و آثاری که در حوزه کمدی نمی‌گنجند، خواهد زد.

اما جدیدترین خروجی شورای صنفی نمایش با یک تصمیم متفاوت رقم خورد که شاید بتوان به این امیدوار بود که سینمای ایران علاوه بر سرمایه‌گذاری روی آثار کمدی مانند «ویلای ساحلی» و «ورود خروج ممنوع» و یا انیمیشنی مانند «مسافری از گانورا» بعد از موفقیت فیلم سینمایی «بچه زرنگ»، در فاصله باقی مانده تا جشنواره فجر برای رسیدن به گیشه پُررونق به دنبال نمایش عمومی یک اثر سیاسی‌ست؛ اثری مانند «ضد» دومین ساخته امیرعباس ربیعی به تهیه‌کنندگی محمدرضا شفیعی که می‌تواند مخاطبان روشنفکر و خاموش سینما را با خود همراه کند.

اشاره کردیم از میان 4 فیلم جدیدی که از چهارشنبه 15 آذرماه راهی اکران می‌شوند، می‌توان فیلم‌های «ضد» به تهیه‌کنندگی محمدرضا شفیعی و «ویلای ساحلی» را بنا بر دلایل مختلف جزو مدعیان جدی گیشه دانست که در ادامه قصد داریم به‌ ظرفیت‌های این دو فیلم بپردازیم. همین جا به این مساله اشاره کنیم که یکی از شباهت‌های این 2 اثر، توقیف 2 ساخته قبلی کارگردانان آن‌ةا است که هنوز اجازه اکران عمومی پیدا نکرده‌اند؛ «کاناپه» و «لباس شخصی»!

* عشق، مغلوب سیاست می‌شود!

و اما «ضد»، محصول سازمان سینمایی سوره، دومین ساخته امیرعباس ربیعی است که حالا به‌عنوان اولین اثر اکران شده از این کارگردان به نمایش عمومی درمی‌آید. اتفاقی که پیش از این برای کارگردانان جوان دیگری نظیر حسین دارابی نیز رخ داد. اینکه «لباس شخصی» چرا توقیف شده است، موضوع این گزارش نیست اما اینکه اولین اثر ساخته شده یک کارگردان اولین فیلم اکران شده‌اش نباشد، جای افسون و ای‌کاش دارد. این مساله برای بازیگر نقش اول این پروژه یعنی مهدی نصرتی نیز صدق می‌کند. که دومین نقش‌آفرینی‌اش در اثری سینمایی به‌عنوان اولین اثر به نمایش گذاشته شده مورد قضاوت قرار می‌گیرد.

فیلم سینمایی «ضد» را که پس از دو سال از اولین نمایش در جشنواره فیلم فجر قرار است اکران شود، می‌توان جمع اولین‌ها دانست؛ اولین روایت سینمایی از منش و شخصیت شهید بهشتی، اولین روایت سینمایی از انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی و پشت‌پرده حادثه هفتم تیر، اولین تجربه تهیه‌کننده در ژانر سیاسی و... که روایتی تازه و دست نخورده از بحران‌ها و درگیری‌های منافقین در تابستان سال 60 دارد.

البته تفاوت جدی این اثر با دیگر آثاری که در این زمینه ساخته شده‌اند، روایت داستان از زاویه نگاه منافقین است. ضمن اینکه در بستر این فضای ملتهب سیاسی یک قصه عاشقانه هم جریان دارد. در واقع می‌توان «ضد» را یک عاشقانه سیاسی دانست که در آن یک ضدقهرمان در دو راهی دشوار عشق و سیاست قرار می‌گیرد و شاید همین موضوع تبدیل به نقطه عطف اثر برای جذب مخاطب بدنه سینما شود و همچنین راهی برای باز کردن پای تماشاگرانی که به روایت تاریخی علاقه دارند، باشد.  

امیدها به موفقیت این اثر نوشته حسین تراب‌نژاد در گیشه به واسطه همه آنچه تاکنون برشمردیم و همچنین حضور بازیگران کمتر شناخته‌شده در کنار بازیگران خوش سابقه و نامزدی 5 سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد، بهترین بازیگر نقش مکمل زن، بهترین جلوه‌های ویژه میدانی، بهترین چهره‌پردازی و بهترین صداگذاری و برنده 2 سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد در جشنواره فجر 40  زیاد است.  

* زوج جمشیدی و عطاران چه می‌کنند؟

«ویلای ساحلی» به‌عنوان تازه‌ترین ساخته کیانوش عیاری و چهاردهمین اثر سینمایی او، یک کمدی دیگر برای گیشه امسال است که پس از جابه‌جایی چند باره زمان اکران، روانه پرده سینماهای کشور می‌شود. همچنین تهیه‌کننده «ویلای ساحلی» رضا رخشان است که پیش‌تر فیلم «هزارپا» به کارگردانی ابوالحسن داوودی را هم تهیه کرده بود.

«ویلای ساحلی» از یک‌سو مخاطبان آثار کیانوش عیاری را که بعضا سینمارو محسوب می‌شوند، به سینما می‌کشاند و از سوی دیگر که شاید پُررنگ‌تر هم هست، مشتاقان تماشای نخستین رویارویی زوج رضا عطاران و پژمان جمشیدی برای رفتن به سینما ترغیب می‌کند؛ بازیگرانی که پیش از این در «شیشلیک» که هنوز به اکران عمومی درنیامده و به محاق توقیف رفته است، هم‌بازی بودند. ناگفته نماند که آخرین حضور رضا عطاران در سینما به فیلم‌های «روشن» و «شیشلیک» باز می‌گردد که هنوز اکران نشد‌ه‌اند. همچنین سینمایی «انفرادی» آخرین اثر اکران‌شده این بازیگر است. پژمان جمشیدی نیز که در سال‌های اخیر عنوان ضامن فروش را برای آثار کمدی یدک می‌کشد، این روزها «شهر هرت» و «هتل» را روی پرده سینماها دارد و همزمان مشغول بازی در فیلم‌های سینمایی «تگزاس 3» و «صبحانه با زرافه‌ها» نیز هست. آنگونه که پیداست همه موارد برای موفقیت یک اثر در اکران آماده است اما چه چیزی در انتظار «ویلای ساحلی» خواهد بود و آیا این فیلم کمدی می‌تواند با رقبای قدری همچون «هتل»‌ و‌ «فسیل»‌ در چرخه اکران امسال رویارویی کند؟

امیرحسین مکاریانی

انتهای پیام/