آرایش انتخاباتی در جبهه اصلاحات؛ دوم‌خردادی‌ها سردرگم، اعتدالی‌ها مصمم
دو ماه مانده به انتخابات مجلس شورای اسلامی اگرچه احزاب نزدیک به سید محمد خاتمی دچار انفعال و بی‌عملی شده‌اند اما حلقه اطرافیان حسن روحانی و کارگزاران دولت وی مصمم به شرکت در انتخابات هستند.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، روز جمعه دو تشکل روحانی جناح اصلاحات (مجمع روحانیون و مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم) نشست مشترکی در حرم امام خمینی(ره) برگزار کردند که به‌گفته محمدعلی ابطحی این دیدار بعد از مدت‌ها میان دو تشکل روحانی این جناح صورت می‌گرفت.
نفس برگزاری چنین نشستی آن هم در آستانه انتخابات مجلسین خبرگان و شورای اسلامی، به اهمیت آن می‌افزود اما اخباری که از این جلسه بیرون آمد نشان می‌داد که جز حرف‌ها و نقدهای کلی، نکته خاصی ردوبدل نشده است؛ فضای نشست مجمعین را می‌توان نمایی از فضای کلی حاکم بر جبهه اصلاحات دانست.
جناح اصلاحات از انتخابات مجلس یازدهم دچار آشفتگی و انفعال شد؛ سال 98 شورای‌عالی انتخاباتی اصلاح‌طلبان (که از سال 94 شکل گرفته بود و برای انتخابات‌ها به‌نمایندگی از احزاب اصلاح‌طلب برنامه‌ریزی می‌کرد) نتوانستند اصلاح‌طلبان را ذیل یک لیست واحد جمع کنند و نهایتاً تصمیم آنها بر این شد تا از ارائه فهرست انتخاباتی خودداری کنند و احزاب اصلاح‌طلب مستقلاً وارد چرخه رقابت شوند که همین امر به تشتت فهرست‌ها انجامید.
حزب کارگزاران لیستی با نام یاران هاشمی منتشر کرد؛ چند روز بعد از اقدام کارگزاران، فهرستی تحت عنوان ائتلاف اصلاح‌طلبان منتشر شد که حاصل اجماع 8 حزب اصلاح‌طلب برای تهران بود که سرلیست هر دو فهرست مجید انصاری بود و چهره‌های مطرحی همچون مصطفی کواکبیان، محمدعلی وکیلی و محمدرضا راه‌چمنی که در «یاران هاشمی» جایی نداشتند وارد لیست ائتلاف شدند.
حزب اعتماد ملی هم در روزنامه اعتماد لیستی را به‌عنوان یاران اصلاحات منتشر کرد که این لیست که به‌نام لیست 20 نیز از آن نام برده شد، اشتراکات فراوانی با لیست ائتلاف احزاب اصلاح‌طلب و لیست کارگزاران داشت.
در انتخابات سال 1400، شورای‌عالی سیاستگذاری منحل شد و نهادی به‌نام جبهه اصلاحات ایران جایگزین آن شد؛ اگرچه نامزدهای معرفی‌شده از سوی این جبهه احراز صلاحیت نشدند اما عبدالناصر همتی و محسن مهرعلیزاده از جمع اصلاح‌طلبان تأیید صلاحیت شدند ولی جبهه اصلاحات مجدداً دچار انفعال شد و نتوانست در حمایت یکی از آن دو به تصمیم برسد؛ این بار مجدداً حزب کارگزاران بود که در حمایت از همتی به صحنه آمد اما جبهه اصلاحات ترجیح داد سکوت اختیار کند. به‌گفته محمد قوچانی "آذر منصوری رودرروی دیگر اصلاح‌طلبان از جمله کارگزاران ایستاد و با تفاوت یک رأی مانع از حمایت جبهه اصلاحات از همتی شد."
یکی از دلایل این عدم قدرت تصمیم‌گیری اصلاح‌طلبان را می‌توان در عملکرد ناامیدکننده فراکسیون امید مجلس دهم و دولت روحانی دانست؛ هنگامی که آنها تمام تخم‌مرغ‌های خود را در سبد حسن روحانی چیدند اما عملکرد غیر قابل دفاع وی در حوزه‌های اقتصادی و معیشتی موجب شد اصلاح‌طلبان به‌عنوان مهم‌ترین حامیان دولت قبل زیر سؤال قرار بگیرند و توان پاسخگویی به عملکرد دولت را نداشته باشند.
طیف تندروی اصلاح‌طلبان که سال 1400 مانع حمایت از همتی شده بود، اکنون تمام شریان‌های جبهه اصلاحات را در دست دارد؛ آذر منصوری دبیرکل این تشکیلات شده است و جواد امام در مقام سخنگویی است؛ امری که موجب شده است در آستانه انتخابات 11 اسفندماه، فضای سرد و زمستانی بر جبهه اصلاحات حکمفرما شود و با قدرت گرفتن طیف رادیکال این جریان در جبهه اصلاحات، اوضاع شاید از زمستان 98 هم بلاتکلیف‌تر باشد.
این اوضاع و احوال، دادِ احزابی را که تمایل به نقش‌آفرینی دارند، درآورده است؛ حزب کارگزاران سازندگی در دیدار اخیر با روحانی از وی خواستند تا جبهه اصلاحات را از انفعال بیرون بیاورد؛ در این دیدار مشخصاً محسن هاشمی رئیس شورای مرکزی کارگزاران از تفوق طیف منفعل جریان اصلاحات بر طیف فعال گفته و متذکر شده است: «تا زمانی که شما سران ابتکار عملی نداشته باشید تحولی رخ نمی‌دهد.»
حزب ندای ایرانیان هم در دیدار با حسن روحانی از انفعال و بی‌برنامگی جبهه اصلاحات و بردن فضا به‌سمت عدم کاندیداتوری اصلاح‌طلبان انتقاد کرده پیشنهاد دادند یک دبیرخانه یا کمیته مشترک بین احزاب و گروه‌های همفکر و بزرگان جریان اعتدال شکل بگیرد تا آمادگی و هماهنگی‌های لازم برای تصمیم‌گیری در خصوص انتخابات انجام شود.
** بازگشت تیم روحانی به زمین رقابت
در جناح اصلاحات، احزاب نزدیک به سید محمد خاتمی هرچه دچار انفعال و بی‌عملی شده‌اند، حلقه اطرافیان حسن روحانی و کارگزاران دولت وی مصمم به شرکت در انتخابات هستند؛ البته پیش‌قراولی حسن روحانی در این امر قطعا بی‌تأثیر نیست چراکه وی از ابتدای سال جاری دیدارهای خود را با مدیران دولت یازدهم و دوازدهم شروع کرده است و هر از گاهی گعده تدبیر و امیدی‌ها در ولنجک حول مباحث سیاسی شکل می‌گیرد.
روحانی در روز آخر ثبت‌نام انتخابات خبرگان به ستاد انتخابات وزارت کشور رفت تا برای رقابت از حوزه انتخابیه استان تهران نام‌نویسی کند. علت حضور روحانی در رقابت‌ها را می‌توان در دو مسئله جست‌وجو کرد؛ اول اینکه وی در زمان حاضر جز نمایندگی مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری مسئولیتی ندارد و باقی ماندن بر این کرسی تنها گزینه امتداد حضور وی در قدرت است لذا برای او اهمیت دارد که در این جایگاه باقی بماند؛ ثانیاً وی به‌دنبال آن است تا از عملکرد دولت خود دفاع کند و در برابر نقدها بایستد لذا بهترین محک آن است که در حد توان بتواند در رقابت انتخاباتی حاضر شود تا در صورت انتخاب از سوی مردم، این را به حساب رضایت از عملکرد خود بگذارد.
به‌موازات تلاش روحانی برای مجلس خبرگان، مهم‌ترین عضو کابینه وی یعنی محمدباقر نوبخت درحال تدارک فهرست انتخاباتی برای مجلس شورای اسلامی است. نوبخت که دبیرکلی حزب اعتدال و توسعه را به‌عهده دارد، قرار است زیر پرچم همین حزب فهرستی را ـ فهرستی که به‌گفته جواد هروی سخنگوی اعتدال و توسعه قرار است در ائتلاف با جریانات معتدل در سایر احزاب سیاسی بسته شود ـ روانه میدان کند،
فهرستی که شعار آن به‌گفته هروی بر مبنای «مردم‌گرایی»، «رضایت عمومی» و رفع مشکلات در عرصه داخلی و خارجی انتخاب میشود؛ همچنین پیش‌بینی میشود در صورت تأیید صلاحیت نوبخت، وی در جایگاه سرلیستی این فهرست بنشیند.
نتایج اعلام صلاحیت‌ها تا تاریخ 15 دی‌ماه مشخص میشود؛ به‌گفته مرعشی اگر افرادی که از این جبهه تأیید صلاحیت شده‌اند به حدنصاب برسد آنها وارد سازوکار تهیه فهرست می‌شوند؛ باید منتظر ماند و دید آیا در صورت امتداد انفعال جبهه اصلاحات، کارگزاران همانند سال 98 لیست جداگانه‌ای معرفی می‌کند؛ آیا لیست اعتدال و توسعه با فهرست کارگزاران جمع میشود و یا آنکه اصلاح‌طلبان ترجیح می‌دهند در انتخابات مجلس مستقل عمل کنند و تجربه ائتلاف با اعتدالی‌ها را کنار بگذارند؟
انتهای پیام/+
