ردپای ۳۱ دانشمند برنده جایزه نوبل در ساخت بمب اتمی

به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، حدود 80 سال از بمباران اتمی ژاپن توسط آمریکا می‌گذرد. ساخت بمب هسته‌ای حاصل سال‌ها تلاش دانشمندان در حوزه فیزیک و شیمی بود. به طور مشخص پروژه منهتن نام پروژه‌ای است که به ساخت بمب هسته‌ای انجامید و در زمان جنگ جهانی دوم از آن استفاده شد. این پروژه با محوریت آمریکا و همکاری بریتانیا و کانادا اجرا شد.

مدیران پروژه منهتن دانشمندان برتر را برای تحقیق و توسعه بمب اتمی استخدام کردند. برخی از این دانشمندان پیش‌تر برنده جایزه نوبل شده بودند؛ اما برخی دیگر در اواخر سال 2005 جایزه نوبل دریافت کردند. اغلب این دانشمندان برنده جایزه نوبل فیزیک شدند و تعداد کمی از آن‌ها شیمی و پزشکی جایزه گرفتند.

با وجود این که آلفرد نوبل مخترع دینامیت این جایزه را برای کسانی که بزرگترین منافع را به بشریت اعطا کردند، تعیین کرد، بیش از دو جین برنده جایزه نوبل در طول جنگ جهانی دوم در پروژه منهتن کار کردند. جوزف روتبلات فیزیکدان لهستانی تنها دانشمندی بود که به دلایل اخلاقی از این پروژه استعفا داد و سپس برنده جایزه صلح نوبل شد.

در ادامه 31 دانشمند برنده نوبل که در پروژه منهتن فعالیت می‌کردند، معرفی می‌شوند؛

نیلز بور برنده جایزه نوبل فیزیک 1922 سال شد. بور فیزیکدان متولد کپنهاگ بود که از مکانیک کوانتومی برای توصیف رفتار الکترون‌ها در اتم استفاده کرد. وی سال 1943 از دانمارک که تحت اشغال نازی‌ها قرار گرفته بود، فرار و به عنوان مشاوره پروژه منهتن کار خود را کرد. بور در این زمان با نام مستعار نیکلاس بیکر بین لندن، واشنگتن و لوس آلاموس در سفر بود.

جیمز فرانک برنده جایزه نوبل فیزیک سال 1925 شد. فرانک فیزیکدان آلمانی و همکارش گوستاو لودویگ هرتز آزمایشی انجام دادند که از نظریه ساختار اتمی نیلز بور حمایت کرد. این آزمایش نشان داد که اعمال یک سطح انرژی خاص باعث می‌شود که الکترون‌های به مداری با انرژی بالاتر بپرند. فرانک گزارشی نوشت که توصیه می‌کرد قدرت بمب اتم را قبل از پرتاب به سوی ژاپن، در یک منطقه دورافتاده امتحان کنند.

آرتور کامپتون برنده جایزه نوبل فیزیک در سال 1927 شد. کامپتون مدیر پروژه آزمایشگاه شیکاگو بود. وی اثر کامپتون را در سال 1922 در آزمایشی با فوتون‌های اشعه ایکس کشف کرد. هنگامی که یک فوتون با یک ذره باردار مانند یک الکترون برهم‌کنش می‌کند، کاهش انرژی حاصله به عنوان اثر کامپتون یا پراکندگی کامپتون شناخته می‌شود.

هارولد اوری برنده جایزه نوبل شیمی سال 1934 شد. اوری در سال 1932 برای استخراج ایزوتوپ هیدروژن، هیدروژن مایع را تقطیر کرد. ایزوتوپ به دست آمده به نام دوتریوم 2 برابر سنگین‌تر از هیدروژن معمولی است. وی در پروژه منهتن مشارکت داشت و برای جداسازی اورانیوم 235 از اورانیوم 238 به جای روش انتشار گازی از روش الکترومغناطیسی استفاده کرد.

جیمز چادویک در سال 1935 جایزه نوبل فیزیک گرفت. چادویک رهبر ماموریت پروژه منهتن در انگلستان بود. وی در سال 1932 نشان داد که هسته‌های اتم علاوه بر پروتون، دارای ذرات غیرباردار دیگری به نام نوترون هستند.

انریکه فرمی برنده جایزه نوبل فیزیک در سال 1938 شد. فرمی در دهه 1930 چگونگی ایجاد ایزوتوپ‌های رادیواکتیو با بمباران اتم‌ها با نوترون‌ها را کشف کرد و نظریه‌هایی در مورد چگونگی تغییر این رادیواکتیویته با کاهش سرعت نوترون‌ها ایجاد کرد. نقش وی در پروژه منهتن ساخت یک شمع راکتور آزمایشگاهی در دانشگاه شیکاگو بود.

ارنست لارنس در سال 1939 به دلیل اختراع شتاب‌دهنده ذرات اولیه برنده جایزه نوبل شد. سیکلوترون وسیله‌ای است که از میدان الکترومغناطیسی برای سرعت بخشیدن به پروتون‌ها استفاده می‌کنند تا بتوانند هسته‌های اتم را بمباران کنند و ایزوتوپ تولید کنند. نقش لارنس در پروژه منهتن به اهمیت سیکلوترون‌ها برای غنی‌سازی اورانیوم برمی‌گردد.

ایسیدور آیزاک رابی سال 1944 جایزه نوبل فیزیک را گرفت. وی تکنیکی را با استفاده از پرتوهای مولکولی برای مطالعه خواص مغناطیسی هسته‌های اتم ایجاد کرد که اساس تشدید مغناطیسی هسته‌ای را تشکیل می‌داد. وی پیشنهاد اوپنهایمر برای معاون مدیریت پروژه منهتن را رد کرد؛ اما به عنوان مشاوره در کنار پروژه ماند. رابی و فرمی از مخالفان سرسخت بمب هیدروژنی بودند.

هرمان مولر جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را در سال 1946 گرفت. مولر پس از قرار دادن مگس‌های میوه در معرض اشعه ایکس فهمید که جهش‌های ژنتیکی با دوزهای بالاتر افزایش می‌یابد. وی در سال‌های 1943 و 1944 مشاور غیرنظامی پروژه منهتن در زمینه اثرات تشعشعات بود.

ادوین مک میلان در سال 1951 جایزه نوبل شیمی را کسب کرد. وی در مورد تحقیقات انفجار در لوس آلاموس کار کرد. مک میلان همچنین عنصر 93 یعنی نپتونیوم را در سال 1940 تولید کرد.

گلن سیبورگ برنده جایزه نوبل شیمی در سال 1951 شد. وی در آزمایشگاه متالورژی دانشگاه شیکاگو کار کرد و همکاری مک میلان در جداسازی پلوتونیوم بود. سیبورگ از سال 1961 تا 1971 رئیس کمسیون انرژی اتمی بود.

فلیکس بلوخ به دلیل آزمایش در مورد کاربرد گسترده تشدید مغناطیسی هسته‌ای برنده جایزه نوبل فیزیک در سال 1952 شد. وی در لوس آلاموس مشغول به کار بود؛ اما ترجیح داد در فضای غیرنظامی و در دانشگاه هاروارد در زمینه رادار کار کند.

ادوارد پرسل در سال 1952 جایزه نوبل فیزیک را بُرد. پرسل در زمان جنگ جهانی دوم در زمینه تحقیقات تشعشعات مایکروویو در آزمایشگاه MIT فعالیت می‌کرد. همچنین در ساخت بمب آزمایش ترینیتی مشارکت داشت.

امیلیو سگره برنده جایزه نوبل فیزیک در سال 1959 شد. سگره رئیس گروه رادیواکتیویته در لوس آلاموس بود. وی و همکارش در سال 1955 از یک شتاب‌دهنده ذرات استفاده کردند تا وجود پادپروتون‌ها را تایید کنند. پادذرات پروتون‌هایی هستند که جرم مشابهی؛ اما بار مخالف دارند.

اوون چمبرلین سال 1959 جایزه نوبل فیزیک کسب کرد. وی در طول جنگ جهانی دوم به پروژه منهتن پیوست و زیر نظر سگره کار کرد. چمبرلن در دهه 1980 از پارک یادبود صلح در هیروشیما بازدید کرد و برای بمب‌گذاری‌عل عذرخواهی کرد.

ویلارد لیبی در سال 1960 برنده جایزه نوبل شیمی شد. لیبی روش انتشار گازی را برای جداسازی ایزوتوپ‌ها از اورانیوم مورد نیاز برای بمب اتمی توسعه داد. وی همچنین با لئونا وودز فیزیکدانی که در پروژه منهتن کار می‌کرد، ازدواج کرد.

یوجین ویگنر برنده جایزه نوبل فیزیک در سال 1963 شد. ویگنر در سال 1933 کشف کرد که وقتی پروتون‌ها و نوترون‌ها از هم دور باشند، نیروی انسجامی که آن‌ها را به هم متصل می‌کند، ضعیف است و وقتی به هم نزدیک‌تر می‌شوند، قوی‌تر می‌شود.

درخواست از رئیس جمهور وقت آمریکا برای سرمایه‌گذاری در تحقیقات اورانیوم

وی در آزمایشگاه شیکاگو در زمینه طراحی راکتورهای هسته‌ای تولیدی برای تبدیل اورانیوم به پلوتونیوم فعالیت می‌کرد. ویگنر همچنین در سال 1939 از رئیس جمهور وقت آمریکا خواست که در تحقیقات اورانیوم سرمایه‌گذاری کند.

ماریا گوپرت مایر در سال 1963 برنده جایزه نوبل فیزیک شد. گوپرت مایر مدلی ایجاد کرد که نشان می‌دهد پروتون‌ها و نوترون‌ها در یک هسته در لایه‌هایی قرار گرفته‌اند و نوترون‌ها و پروتون‌ها در هر سطح به دور هسته می‌چرخد.

وی با مطالعه هگزا فلوراید اورانیوم، در مورد واکنش‌های فتوشیمیایی برای جداسازی ایزوتوپ‌ها تحقیق کرد. سپس به دانشگاه لوس آلاموس رفت و در تحقیقات بمب هیدروژنی فعالیت کرد.

ریچارد فاینمن برنده جایزه نوبل فیزیک در سال 1965 شد. فاینمن نمودارهایی برای تجسم رفتار پیچیده ذرات کوانتومی ارائه کرد. وی پس از اخذ مدرک دکتری خود، وارد لوس آلاموس شد.

جولیان شوینگر در سال 1965 جایزه نوبل فیزیک را بُرد. شوینگر جایزه نوبل را برای تطبیق مکانیک کوانتومی و نظریه نسبیت دریافت کرد که منجر به الکترودینامیک کوانتومی جدید شد. وی در آزمایشگاه شیکاگو، در زمینه رادار در آزمایشگاه تشعشع در MIT کار می‌کند.

رابرت مولیکن برنده جایزه نوبل شیمی در سال 1966 شد. وی با استفاده از مکانیک کوانتومی مدل‌هایی از نحوه حرکت الکترون‌ها در یک مولکول ایجاد کرد که پیچیده‌تر از مدل اتمی نیلز بور بود. مولیکن مدیر آزمایشگاه دانشگاه شیکاگو در پروژه منهتن بود.

هانس بته در سال 1967 برنده جایزه نوبل فیزیک شد. بته این نظریه را مطرح کرد که ترکیب هسته‌های هیدروژن و هسته‌های هلیوم منجر به مقدار باورنکردنی انرژی می‌شود که ستاره‌ها ساطع می‌کنند. وی به عنوان رئیس بخش نظری لوس آلاموس استخدام شد. این بخش وظیفه حل مشکلات پیچیده مربوط به انفجار، توده بحرانی و شروع را بر عهده داشت. بته در طول دهه 1990 و اوایل دهه 2000 یکی از اعضای ارشد پروژه منهتن بود.

لوئیس آلوارز برنده جایزه نوبل فیزیک در سال 1968 شد. آلوارز با تکنیک خود برای پُر کردن محفظه‌های حباب با هیدروژن مایع به کشف ذرات جدید کمک کرد. آلوارز روش‌های اسکن و انتقال تصویر به رایانه را بهبود بخشید. وی فعالیت‌های زیادی در پروژه منهتن داشت مانند مطالعه اثرات امواج ضربه‌ای با چندین آزمایش انفجاری در بایوکنیون و تحقیقات راداری. آلوارز در زمان بمباران هیروشیما، در هواپیمای جداگانه‌ای در حال ثبت اطلاعات بود.

جیمز رین واتر جایزه نوبل فیزیک را در سال 1975 کسب کرد. رین واتر پیشنهاد کرد که نوکلئون‌ها در قسمت‌های داخلی و خارجی فشار گریز از مرکز ایجاد کرده و شکل هسته را مخدوش می‌کنند. همکاری وی با پروژه منهتن به زمانی برمی‌گردد که از دانشگاه کلمبیا فارغ‌التحصیل شد.

ایگ بور در سال 1975 جایزه نوبل فیزیک را کسب کرد. ایگ به عنوان دستیار پدرش نیلز بور در پروژه منهتن فعالیت می‌کرد.

وال فیچ برنده جایزه نوبل فیزیک در سال 1980 شد. فیچ در سال 1964 آزمایشاتی در زمینه تجزیه یک ذره بنیادی انجام داد. وی 21 ساله بود که به گروه مهندسی ویژه ارتش فراخوانده شد. سپس به عضویت تیم انفجار آزمایش ترینیتی درآمد و به طراحی دستگاه زمان‌بندی کمک کرد.

جروم کارل در سال 1985 جایزه نوبل شیمی را کسب کرد. کارل و همکارش در دهه 50 روشی برای تعیین ساختار کریستالی از نتایج آزمایشی بدون حدس به دست آوردند. آن‌ها مطالعه ساختار مولکول‌ها را کارآمدتر کردند. کارل در مورد شیمی پلوتونیوم در پروژه منهتن تحقیق می‌کرد.

نورمن رمزی برنده جایزه نوبل فیزیک در سال 1989 شد. رمزی سال 1943 در آزمایشگاه لوس آلاموس فعالیت می‌کرد. وی روش‌های حمل بمب را بررسی کرد و متوجه شد که B-29 تنها هواپیمای آمریکایی است که می‌تواند آن را به صورت داخلی حمل کند. رمزی همچنین در مونتاژ بمب‌ها در جزیره تینیان کمک کرد.

دریافت جایزه صلح نوبل برای ترک پروژه منهتن

جوزف روتبلات در سال 1995 جایزه صلح نوبل گرفت. روتبلات در دهه 1950 شروع به تحقیق در مورد روش‌های استفاده از تخصص فیزیک هسته‌ای خود در زمینه پزشکی به جای استفاده از بمب کرد. وی سازمان خلع سلاح هسته‌ای، کنفرانس پاگواش در زمینه علوم و امور جهانی را تاسیس کرد. روتبلات و سازمانش به دلیل حمایت از خلع سلاح هسته‌ای جایزه صلح نوبل را دریافت کردند.

وی مدتی کوتاهی با جیمز چادویک در لوس آلاموس همکاری کرد؛ اما در اواخر سال 1944 پروژه منهتن را ترک کرد.

فردریک رینز در سال 1995 برنده جایزه نوبل فیزیک شد. رینز آزمایش‌هایی در راکتور هسته‌ای انجام داد که ثابت کرد نوترینوها وجود دارند. وی دکترای فیزیک خود را در سال 1944 دریافت کرد. رینز سال‌ها در آزمایشگاه ملی لوس آلاموس مشغول به کار بود.

روی گلوبر جایزه نوبل فیزیک را در سال 2005 به دست آورد. گلوبر از نظریه کوانتومی برای توصیف ویژگی‌های منابع مختلف نور از جمله لیزرها که در پایه‌گذاری اپتیک کوانتومی نقش داشتند، استفاده کرد. وی یکی از جوانترین دانشمندانی بود که به پروژه منهتن پیوست.

منبع: ایسکانیوز

انتهای پیام/