خطر شهرک روی زنجان برای مردم/ سلاجقه: هیچ‌یک از توصیه‌ها اجرا نشده است
مشکلات شدید شهرک روی زنجان برای مردم و محیط‌زیست استان در حالی مورد قبول همه مسئولان است که رئیس سازمان محیط زیست می‌گوید: از دور قبلی که بنده از این مجموعه بازدید کردم و تذکرهای لازم را به آنجا دادم هنوز اتفاقاتی که مدنظر ما بود، نیفتاده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از زنجان، شهرک روی که مشکلات زیاد محیط زیستی در زنجان ایجاد کرده است در قسمت جنوبی شهر زنجان قرار دارد. تولیداتن شرکت‌های روی واقع در شهرک تخصصی روی، موجب خارج شدن دود مضر از دودکش‌های این کارخانه‌ها می‌شود و همین دودها با وزش باد در آسمان شهر زنجان پدید می‌آیند چرا که فاصله این شهرک روی با شهر زنجان بسیار ناچیز است. همین آلاینده‌ها مشکلات زیادی در این شهر در حوزه سلامت ایجاد می‌کند و بارها پزشکان و کارشناسان در این زمینه به مسئولان استانی هشدار داده‌اند که این دودها باعث افزایش سرطان در زنجان می‌شود.
سلاجقه رئیس سازمان محیط زیست کشور در بازدید از شهرک روی گفت: این مجموعه آلایندگی‌ها و پسماندهای متعددی دارد که به عناصر مختلف شیمیایی آلوده است و لازم است فرایندهای ایزوله کردن و جداسازی این آلاینده‌ها از منابع آب و خاک استان هرچه سریع‌تر انجام شود؛ متأسفانه از دور قبلی که بنده از این مجموعه بازدید کردم و تذکرهای لازم را به آنجا دادم هنوز اتفاقاتی که مدنظر ما بود، نیفتاده است.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: این مجموعه یک‌سری آلایندگی‌های مربوط به جو دارد که بنا بر مشاهدات همکاران بنده تخلفاتی در اینجا صورت گرفته است. سوله‌هایی که در این مجموعه وجود دارد محصور شده نیستند و متأسفانه در یک فضای کاملاً باز گازهای آلاینده را وارد جو می‌کنند. از نظر پایشی هم نتوانستیم به طور دقیق شهرک را پایش کنیم و این نیازمند همکاری مسئولان شهرک صنعتی روی است و باید دستگاه‌های پایش جو نیز در اینجا نصب شود.
علاوه بر بحث آلایندگی جوی، آلایندگی منابع آب و خاک نیز به واسطه فعالیت شهرک صنعتی روی اتفاق می‌افتد. شیب هیدرولیکی این منطقه نیز به صورتی است که آب نهایتاً وارد زنجان‌رود شده و زنجان‌رود نیز به سد سفیدرود می‌پیوندد که این مورد منابع آب و خاک و کشاورزی و باغداری در منطقه را با مشکل مواجه می‌کند.
محمدرضا یافتیان مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، گفت: یکی از چالش‌های مردمی که حتی دفتر ارتباط سازمان رئیس جمهور به سازمان محیط زیست ارجاع داده بود، مشکل شهرک روی است.
وی ادامه داد: نکاتی که رئیس سازمان محیط‌زیست در زمینه جابه‌جایی شهرک تخصصی روی مطرح کرد، موضوع جدیدی نسبت به نظر مسئولان استانی نیست. در بحث صنایع روی، نخستین مسئله ما این است که "توسعه" صنایع روی در استان باید کنترل شده باشد و نباید به هیچ وجه اجازه توسعه به‌خصوص در شهرک روی داده بشود. موضوع عدم توسعه موضوع جدیدی نیست و بارها در استان به این موضوع اشاره شده است. حتی یک کارگروه ویژه‌ای به دستور استاندار تشکیل شده که در واقع یک سیاست کلی صنایع روی در استان را اتخاذ می‌کنند چرا که در حال حاضر تعداد زیادی جواز تأسیس صادر شده و اگر قرار باشد این جوازهای تأسیس تبدیل به مرحله استقرار و بهره‌برداری برسد طبیعتاً تولید روی در استان و توسعه را افزایش خواهد داد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان ادامه داد: از سوی دیگر معادن استان نمی‌توانند تأمین‌کننده مواد اولیه صنایع روی استان باشند و بنابراین مقدار قابل توجهی خاک وارد استان می‌شود و این خاک‌ها حدود 15 درصد روی دارند و 85 درصد تبدیل به پسماند می‌شوند و از این جهت باید یک تصمیم منطقی برای این جواز تأسیس‌ها گرفته شود.
وی اعلام کرد: بحث انتقال شهرک روی که رئیس سازمان مطرح کرد، پیش از آن همه مسئولان حتی خود بنده هم به این موضوع اشاره کرده‌ایم. منتها یک واقعیت وجود دارد که نمی‌توانیم یک صنعت را یک شبه جابه‌جا کنیم و باید برای آن یک برنامه مدون میان‌مدت یا بلندمدت داشته باشیم. البته قبل از برنامه جابه‌جایی این صنایع، باید یک مکان کارشناسی شده خوب (حداقل فاصله استاندارد با شهر) برای این صنایع پیدا کنیم و بعد از آن سراغ دیگر مراحل برویم. درخواست مطالعه برای انتقال شهرک روی داده شده است و بنده در یک سال اخیر آن را به طور جدی مطرح کردم و قبل از آن اصلاً به طور جدی مطرح نشده بود. به جد به دنبال مطالعه جابه‌جایی اعم از تعیین مکان و موارد دیگر هستم تا بعد از آن برنامه جابه‌جایی تنظیم شود.
یافتیان در پاسخ به این سؤال که چرا با واحدهای متخلف در شهرک روی برخورد نمی شود گفت: برخورد می‌شود؛ به طور مثال در هشت ماهه نخست امسال حدود 28 مورد از صنایع مختلف شهرک روی از سوی محیط زیست طرح شکایت شده است.
وی درباره بازدارنده‌نبودن این برخوردها گفت: هیچ محافظه‌کاری نمی‌کنیم و برخورد می‌کنیم ولی طبق قانون نمی‌توانم به محض شکایت، نام متهم را رسانه‌ای کنیم چون از نظر حقوقی در مرحله اتهام نمی‌توانیم نام متهم که دادگاه فعلاً به این شکایت رسیدگی نکرده را رسانه‌ای کنیم. از شما به عنوان خبرنگار سؤال می‌پرسم آیا وضعیت امروز شهرک روی با چند سال پیش به طور مثال پنج سال پیش یکی است؟ شما مقایسه کنید؛ آیا وضعیت بهتر نشده است؟ ضمن اینکه ما پایش‌های مختلفی را انجام می‌دهیم و چند وقت پیش وقتی عکسی در فضای مجازی منتشر شد و منتشرکنندگان مدعی شدند این دودی که در بالای هوای زنجان قرار گرفته ناشی از فعالیت شهرک روی و دود حاصل از فعالیت آن‌ها است، ما نمی‌توانیم آن را تأیید کنیم. به ظاهر دود است ولی از روی تصویر مشخص نیست این دود واقعا بخارهای سمی است یا خیر بخار معمولی هوا است.
وی گفت: دقیقاً سه روز بعد از انتشار همان عکس در فضای مجازی، محیط زیست پایشی در شهرک روی در ساعت 1:30 بامداد انجام داد. مردم فکر نکنند ما شهرک روی را رها کرده‌ایم و همان اجرای تصفیه‌خانه جز فشار مردمی به محیط زیست نبود. ما قبول داریم به نقطه ایده‌آل نرسیده‌ایم ولی مردم فکر نکنند هیچ اقدامی صورت نمی‌گیرد. بنده که نمی‌توانم با هر پایش و یا هر برخورد، آن‌ها را رسانه‌ای کنم. در حال حاضر فهرستی از صنایع آلاینده را دارم که آنان طبق قانون خسارتی را پرداخت می‌کنند ولی قانون‌گذار به بنده اجازه نداده است نامی از آنان ببرم.
صمت استان اقدامی برای انتقال "پسماند روی" انجام نداده است
این مسئول به نکته سوم سخنان رئیس سازمان محیط زیست در بازدید از شهرک روی اشاره کرد و گفت: نکته سوم صحبت‌های رئیس سازمان درباره انتقال حدود 10 میلیون تن پسماند روی بود. در مزایده‌ای که برگزار شد قرار شد این پسماند توسط شرکت برنده منتقل شود ولی هنوز هیچ اقدامی از سوی اداره‌کل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان برای تعیین تکلیف انجام نشده و ماهم در جریان نیستیم.
وی گفت: تذکرهایی به صمت داده شده و مکاتباتی در این زمینه با اداره‌کل صمت انجام شده و معلوم نیست گیر کار کجاست که تاکنون انتقال پسماند صورت نگرفته است. برنامه انتقال پسماند باید از سوی شرکت پیروز مزایده، به ما اعلام شود چرا که انتقال پسماند ضوابط و قوانین خاص خود را دارد و ما باید در جریان این انتقال باشیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان با تأکید بر اینکه اولویت ما حفاظت از محیط زیست است ابراز کرد: در سفر نخست رئیس جمهور از پسماند شهرک روی، وی دستور داد این شهرک منتقل شود. پس از آن دستور جلسات زیادی برای انتقال برگزار شد و نهایتاً تعیین شد که مالکیت این پسماند به دولت برسد. صمت هم بعد ارزیابی از این پسماند، تعیین تکلیف کرد و مزایده برگزار شد و حتی شرکت پیروز مشخص شده ولی بعد از آن روند انتقال متوقف شد.
به گزارش تسنیم، سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور کشورمان در آبان 1400 در سفر نخست هیئت دولت به استان زنجان، به استاندار و وزیر وقت صمت دستور داده بود که در خصوص انتقال پسماند روی به محل دیگر سریعاً اقدام کنند ولی با گذشت بیش از دو سال از دستور رئیس جمهور همچنان این پسماند شهرک روی هستند و به محل جدید منتقل نشده‌اند.
از حدود 25 تا 30 سال پیش پسماندهای روی در محل شهرک صنعتی روی زنجان دپو شد. این پسماندها از کیک خنثی به دست آمده و عیار بسیار پایینی دارد و درصد بسیار بالایی از این 9 تا 10 میلیون پسماند روی دپو شده از کیک خنثی به دست آمده است. سال 92 نامه‌ای به شورای عالی معادن ارسال شد و در این نامه به تبصره چهار ماده 10 قانون معادن استناد شد. این قانون به صراحت اعلام می‌کند "باطله‌های معدنی" متعلق به دولت است و همین موضوع سبب شد که برخی اشخاص که صاحب این پسماندها بودند به این قانون اعتراض کنند و متأسفانه این کشمکش‌ها و اختلافات هفت سال به طول کشید تا اینکه در سال 99 شعبه دو تجدیدنظر دیوان عدالت به نفع "دولت" رأی داد.
پیش از این مجید گلشنی‌منفرد مدیرکل صمت استان در خصوص کشمکش هست ساله تا صدور رأی قطعی گفته بود: این هفت سال سبب شد که برخی شرکت‌ها پسماند روی خود را از ترس اینکه دادگاه مالکیت پسماند روی را به نفع دولت صادر کند، در محوطه حیاط خود دپو کردند. عیار این پسماندها سه تا چهار درصد بود ولی از دپو کردن در ضلع جنوبی شهرک صنعتی روی خودداری می‌کردند. همین طولانی شدن رای دادن دادگاه سبب انتقاد محیط زیست و مردم شده بود چرا که این بلاتکلیفی سبب ضرر به محیط زیست می‌شد و هر کس پسماند خود را در گوشه‌ای از شهرک صنعتی روی دپو می‌کرد. البته این اشخاص حقیقی به نوعی حق داشتند چرا که معتقد بودند چرا باید این پسماند در محل اصلی تخلیه شود و برای آن‌ها هیچ عایدی نداشته باشد.
لازم به ذکر است که بعد از سال 99 ، با پیگیری دستگاه قضایی، مکان جدیدی برای دپوی باطله‌های سرب و روی اختصاص یافت و از آن پس پسماند روی شرکت‌ها به نزدیکی روستای سردهات که یک محل کارشناسی شده است، منتقل می‌شوند و از آن روز دیگر پسماندهای روی همانند سه دهه گذشته در قست جنوبی شهرک تخصصی روی دپو نمی‌شوند.
پسماند روی زنجان
انتهای پیام/
