بازی غرب برای گرجستان: موذیانه، خطرناک و بیرحمانه
اعتماد دولت گرجستان به غرب کاهش یافته است. مقامات تفلیس، هرچند دیر، اما متوجه شدند که توسعه سیستماتیک کشور و منافع مردم گرجستان جوابگوی خواستههای غرب نیست. غرب گرجستان را به عنوان یک پایگاه در برابر روسیه در قفقاز جنوبی میبیند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، الچین علیاوغلو با نگارش یادداشتی در خبرگزاری ترند در مورد تحولات گرجستان نوشت: نقطه داغ جدیدی به محل اعتراضات در نقشه ژئوپلیتیکی جهان اضافه شد. این بار، برای چندمین بار گرجستان تکان خورده است. دلیل رسمی حضور جمعیت در خیابانها روشن است: پیشنویس قانون در مورد شفافیت نفوذ خارجی. در اول ماه مه، این پیشنویس در قرائت دوم در پارلمان گرجستان به تصویب رسید. این سند مستلزم ثبتنام هر سازمان و موسسهای است که منابع مالی خارجیاش بیش از 30 درصد از تأمین مالی آن را تشکیل میدهد.
تمایل دولت گرجستان برای تصویب قانون «شفافیت نفوذ خارجی» با مخالفت شدید غرب مواجه شده است. با این حال، قانون «نماینده خارجی» در آمریکا 86 سال پیش - در سال 1938 - تصویب شد و هنوز هم تحت نام «قانون ثبت نمایندگان خارجی» وجود دارد.
طبق این قانون هر شخص، نهاد یا شرکتی که بیش از 20 درصد منابع مالی خود را در خارج از آمریکا داشته باشد، مشمول قانون ثبت نمایندگان خارجی است. با این حال، آمریکا با تصویب قانون موجود در سایر کشورها مخالف است. دلیل آن ساده است: این قانون فعالیت شبکه ایجاد شده توسط آمریکا را در سایر کشورها محدود میکند و مانعی برای اجرای برنامههای آن ایجاد میکند و همچنین فرصتهای تشکیل یک شبکه جدید را کاهش میدهد. فشار بر گرجستان نیز از همین جا ناشی میشود.
به محض اینکه پیشنویس قانون «شفافیت نفوذ خارجی» در گرجستان مطرح شد، جایی که 25 هزار سازمان غیردولتی وجود دارد که بیشتر آنها توسط غرب تأمین میشود، غرب شبکه خود را بسیج میکند، در خیابانهای این کشور هرجومرج ایجاد میکند و گروههای مردمی را فعال میکند. در صورت تصویب این قانون، کل شبکه غرب در گرجستان فرو میریزد و این نهتنها به معنای از دست دادن فرصت «کنترل گرجستان»، بلکه به معنای نابودی نقشههای آن برای دیگر جمهوریهای قفقاز است. چراکه گرجستان به عنوان سکوی اصلی در برنامههای غرب برای جمهوریهای قفقاز انتخاب شده است.
این امر با این واقعیت تأیید میشود که سالها است که تأمین مالی غیرقانونی شبکه غربی از گرجستان انجام میشود. محافل غربی بیم از دست دادن اهرم فشار خود در قفقاز جنوبی را دارند.
مقامات گرجستان در برابر فشارهای غیرمنطقی و غیراخلاقی غرب دست از کار نمیکشند.
اپوزیسیون دولت گرجستان در اعتراض به پیشنویس قانون «شفافیت نفوذ خارجی» با اظهاراتی مانند «تکرار قانون در روسیه»، عمداً سعی در جعل ماهیت آن دارد.
این در حالی است که قانون مشابهی علیه نفوذ چین در اتحادیه اروپا در حال تهیه است.
برای توجیه اقدامات مخالفان در گرجستان نیازی به منطق نیست. سازمان دهندگان اقدامات در تفلیس با تکیه بر احساسات، قانون «شفافیت نفوذ خارجی» را «روح مؤثر و خصمانه روسیه» مینامند و میگویند این علیه اروپا است و آن را سندی توصیف میکنند که گرجستان را از چشماندازهای عضویت در اتحادیه اروپا محروم میکند.
آمریکا و اتحادیه اروپا به طور کامل از اقدامات مخالفان حمایت میکنند.
رسانههای غربی این پیشنویس قانون را در بهترین حالت «جنجالبرانگیز» میدانند و تأکید میکنند که در بدترین حالت تقریباً به دستور روسیه تهیه شده است.
به گفته شارل میشل، رئیس شورای اروپا، این قانون به جای نزدیک کردن گرجستان به اتحادیه اروپا، آن را از این اتحادیه دور میکند.
پارلمان اروپا بیانیهای را تصویب کرد و از بروکسل خواست تا روند ادغام اروپا با گرجستان را متوقف و همچنین روند آزادسازی ویزا را لغو کند.
با این حال، در نتیجه آزادسازی رژیم ویزا در چارچوب ادغام در اتحادیه اروپا، 700 هزار گرجی به اروپا رفتند و در مشاغل ضعیف مشغول به کار شدند. روند مشابهی در اوکراین مشاهده شد. هر بار که در ازای برخی ترجیحات، امتیازات وحشتناکی از گرجستان خواسته میشود، پایههای جامعه گرجستان متزلزل میشود.
اپوزیسیون گرجستان با تشویق چنین حمایتی از غرب، اعتراضات گستردهای را آغاز کردند. هزاران نفر ساختمان پارلمان در تفلیس را محاصره کردند، راهها را بستند و درگیری با پلیس را آغاز کردند.
جوزپ بورل، کمیسر عالی سیاست خارجی و امور امنیتی کمیسیون اروپا گفت: استفاده از زور برای سرکوب اعتراضات غیرقابل قبول است.
سالومه زورابیشویلی، رئیسجمهور گرجستان که پیش از این کارمند وزارت خارجه فرانسه بود نیز این اظهارات را تکرار میکند.
شکی نیست که اعتراضات ادامه خواهد داشت. چراکه سومین قرائت لایحه در مجلس و فرآیندهای غلبه بر وتوی ریاست جمهوری در پیش است. در نگاه اول دولت گرجستان که متمایل به غرب است و در بسیاری از مسائل به غرب وابسته است در چنین شرایطی باید عقبنشینی کند. اما حزب «رویای گرجستان» که قدرت را در دست دارد، نهتنها در حال عقبنشینی نیست، بلکه به مخالفان خود نیز به شدت پاسخ میدهد.
به عنوان مثال، نخستوزیر ایراکلی کوباخیدزه، رئیسجمهور سالومه زورابیشویلی را به خیانت متهم کرد و گفت: غمانگیزترین چیز این است که فردی که هنوز از نظر قانونی رئیسجمهور گرجستان نامیده میشود، به سادگی به این کشور خیانت میکند. او مستقیماً به منافع ملی گرجستان خیانت میکند.
دلایل متعددی برای چنین موضع سختی از طرف مقامات گرجستان وجود دارد:
1. تفلیس به عنوان اولین گام در مبارزه با نفوذ آشکار و فاحش غرب بر سیاست گرجستان به چنین قانونی نیاز جدی دارد. ناگفته نماند که دولت کنونی گرجستان بیچونوچرا متمایل به غرب است و از طریق تماس نزدیک با اتحادیه اروپا شکل گرفته است. با این حال، برخلاف مقامات مولداوی و اوکراین، مقامات تفلیس توانستهاند جهتگیری ملی خود را حفظ کنند.
2. اعتماد تفلیس به غرب کاهش یافته است. مقامات تفلیس، هرچند دیر، اما متوجه شدند که توسعه سیستماتیک کشور و منافع مردم گرجستان جوابگوی خواستههای غرب نیست. غرب گرجستان را به عنوان یک پایگاه در برابر روسیه در قفقاز جنوبی میدید. چنین تناقضاتی در سال 2022 و در جریان عادیسازی روابط تفلیس و مسکو آغاز شد. تناقضات زمانی عمیقتر شد که غرب پس از آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین از گرجستان خواست که «جبهه دوم» را علیه مسکو باز کند.
حزب حاکم «رویای گرجستان» قاطعانه تقاضای غرب را رد کرد. اندکی پس از آن، انتقادات شدید غرب به تفلیس آغاز شد و در گرجستان، سازمانهای غیردولتی (NGO) که توسط غرب تأمین مالی میشوند شروع به اقدام علیه دولت کردند.
مقامات گرجستان درک میکنند که غرب که در تلاش برای اجرای استراتژی «مبارزه با روسیه تا آخرین اوکراینی و تا آخرین گرجی» است، عملاً آن را نادیده گرفته است. همه پلها خراب شدهاند و به همین دلیل حزب حاکم «رؤیای گرجستان» به رهبری بیدزینا ایوانیشویلی تصمیم گرفته تا پایان مبارزه کند.
تفلیس بر دو سناریو متکی است. در سناریوی اول، در انتخابات امسال اتحادیه اروپا و آمریکا، نیروهای عملگرا به قدرت میرسند یا روسیه در جنگ اوکراین پیروز میشود و وضعیت به کلی تغییر میکند. در این صورت، گرجستان غربی باید همانطور که هست پذیرفته شود.
3. حزب «رویای گرجستانی» نمیخواهد گرجستان را به مهد رادیکالیسم تبدیل کند. در میان کشورهای پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی که سازمانهای غیردولتی تحت حمایت غرب به هم نزدیک شدند، تعداد کشورهایی که تلاش میکنند شفافیت نفوذ خارجی و کنترل دقیق بودجه خارجی سازمانهای غیردولتی را تضمین کنند، در حال افزایش است.
به همین دلیل، آن سازمانهای غیردولتی به مکانهایی مثل گرجستان روی میآورند که در قوانین نسبتاً نرم هستند. در گرجستان، چنین سازمانهای غیردولتی اوضاع را بدتر میکنند، اول از همه، آنها سعی میکنند روابط تفلیس و مسکو را بدتر کنند. اگر اوضاع اصلاح نشود، تفلیس به سختی میتواند به مسکو ثابت کند که هیچ رابطهای بین چنین سازمانهای غیردولتی و مقامات کشور وجود ندارد.
ظاهراً غرب به حزب «رویای گرجستانی» حق انتخاب نداده است. اکنون مسئله اصلی گذار غرب از انتقادات تند از تفلیس به «سناریوی میدان» است. اگر این سناریو محقق شود، گرجستان غربی برای همیشه شکست خواهد خورد. با توجه به اینکه دموکراتها در بروکسل و واشنگتن در قدرت هستند نه عملگرایان، رادیکالیزه کردن اوضاع از این قاعده مستثنی نیست.
غرب به میخائیل ساکاشویلی که 20 سال پیش یعنی در سال 2004 به قدرت رسید، وعدههای زیادی داد. تفلیس به این وعدهها ایمان داشت. اما در آگوست 2008، 5 روز پس از ورود نیروهای روسی به آبخازیا و اوستیای جنوبی، تجمع بزرگی در تفلیس برگزار شد.
غرب به تفلیس وعده امنیت دادند اما نتیجه این شد که اوستیای جنوبی و آبخازیا به طور کامل به دست روسیه افتاد و تانکهای روسی در چند کیلومتری تفلیس متوقف شدند.
غرب که میخائیل ساکاشویلی را به این ماجرا کشاند، پشت سر او نماند و در نهایت این جامعه گرجستان بود که شکست خورد و پریشان شد.
آنچه رخ داد، تحریک غرب به رهبری آمریکا علیه مردم گرجستان بود. اکنون آنها سعی دارند دوباره این تحریک را تکرار کنند. اما مردم گرجستان برخلاف سال 2004 خطر را میبینند و به ماجراجویی نمیپردازند. خوب بود اگر مقامات گرجستان سالها پیش نیت واقعی غرب را میدیدند و اجازه نمیدادند ماجراجویی جدید تا این حد پیش برود. زیرا در طول سالهای گذشته، غرب شبکه بسیار قوی در گرجستان ایجاد کرده است.
مسکو در تلاش برای جلوگیری از تحریمهای سنگین و متعددی که پس از جنگ در اوکراین علیه روسیه اعمال شد، گرجستان را به عنوان یکی از کشورهای ترانزیتی برای عملیات موازی صادرات و واردات برگزید. در نتیجه تولید ناخالص داخلی گرجستان فقیر سال گذشته به میزان 10 درصد افزایش یافت.
اما غرب به یک گرجستان ثروتمند و در حال توسعه نیاز ندارد. غرب گرجستان را به عنوان یکی دیگر از مکانهای تنش در منطقه قفقاز، به عنوان وسیلهای برای رویارویی با روسیه میبیند.
انتهای پیام/