وضعیت برندینگ محصولات کشاورزی استان مرکزی؛ تقریباً هیچ!

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، بخش کشاورزی در کشور ما جایگاه بالایی دارد به طوری که به عنوان موتور محرک رشد و توسعه اقتصادی همواره مورد تأکید بوده است، چراکه کشاورزی یکی از رکن های اساسی اقتصاد پایدار است، چراکه بخش کشاورزی در جهان یکی از مهمترین بخش‌های اقتصادی است که مستقیماً با امنیت غذایی و سلامت جامعه در ارتباط بوده و نقش برجسته‌ای در توسعه و استقلال کشور دارد.

این در حالی است که ارتقای امنیت غذایی، تولید کالاهای اساسی برای جمعیت رو به رشد کشور و کاهش وابستگی به واردات با اتکا به تولید داخلی و استفاده بهینه از قابلیت‌ها، ظرفیت‌ها، استعدادها و منابع، از اولویت‌های بخش کشاورزی به ‌شمار می‌رود به طوری که با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در کشور و استان مرکزی، خبرنگاران خبرگزاری تسنیم در این استان، در مصاحبه‌ای تفصیلی ابعاد مختلف فعالیت و برنامه‌های این حوزه را با "علی صفری" رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی به بحث و گفت‌و‌گو گذاشته اند که مشروح آن در زیر می‌آید: 

تسنیم: برای شروع بحث به صحبت‌های خودتان در جلسات مختلف رجوع می‌کنیم که بارها گفتید استان ما در تولید کالاهای اساسی و مرغ و... بیش از نیاز، تولید دارد، اما گلایه اینجاست که چرا گاهی قیمت مرغ در استان مرکزی به نسبت برخی استان ها بیشتر و گران‌تر است؟

قیمت مرغ در استان مرکزی به صورت روزانه رصد می‌شود، حتی با توجه به اینکه مازندران یکی از استان‌های قطب تولید مرغ است در روزهایی که مرغ زنده استان مازندران با قیمت 56 هزار تومان بود قیمت مرغ زنده در استان مرکزی 55 هزار تومان بود و این نشان می‌دهد در طول سال قیمت مرغ در استان مرکزی از اکثر استان‌های دیگر پایین‌تر بوده است.

البته نگاه دیگر ما به بخش تولید است و باید تولیدکننده حمایت شود اما به هیچ وجه قبول ندارم که قیمت مرغ در استان مرکزی نسبت به سایر استان‌ها بالاتر باشد؛ حداقل اینکه قیمت مرغ در استان مرکزی از متوسط قیمت مرغ در کشور پایین‌تر بوده است، حتی بعضاً مرغداران از قیمت پایین مرغ گلایه دارند هرچند رنج اختلاف قیمت بین استان‌ها بالا نیست و معتقدم استان مرکزی از لحاظ تامین و قیمت بهترین وضعیت مرغ را در چند سال اخیر داشته است.

تسنیم: وضعیت توزیع مرغ منجمد در بازار استان مرکزی چگونه است؟ آیا این محصول نیز توزیع می شود و آیا کمکی به تعادل در بازار می‌کند؟

صفری: این موضوع که قدرت خرید مردم کم است ما به طور مستقیم دخیل نیستیم و دستگاهای حمایتی دیگر باید ورود داشته باشند، دولت سیزدهم در این زمینه با ارائه کالا برگ به نوعی قصد دارد از قشر آسیب پذیر جامعه حمایت کند و قدرت خرید مردم را افزایش دهد، در بحث مرغ منجد سیاست ما این است که زمانی که مرغ گرم در بازار وجود دارد مرغ منجمد را وارد نمی‌کنیم چراکه قیمت‌شکنی می‌کند و دوره بعدی سبب می‌شود انگیزه مرغدار برای جوجه‌ریزی کاهش پیدا کند.

بعضا در سنوات گذشته مرغ در استان کم بود و برای جبران کمبود مرغ در استان مرغ منجمد وارد می‌شد، امسال مرغ منجمد وارد بازار نشد اما برای خیریه‌ها و دستگاه‌های حمایتی هیچگونه محدودیتی وجود نداشت و مرغ منجمد برای این گروه تامین شد چراکه با عرضه مرغ منجد به این گروه، مرغ با قیمت مناسب به دست مصرف کننده واقعی می‌رسد.

بعضا ممکن است با عرضه مرغ منجمد در بازار این مرغ‌ها از رستوران‌ها سر درآورد، به همین جهت به غیر از دستگاه‌های حمایتی مرغ منجمد به بازار ارائه نشده است، اما در ایام تعطیلات اگر کمبود مرغ گرم را شاهد باشیم به طور حتم مرغ منجمد وارد بازار خواهد شد ولی پیش بینی ما بر این است که با چنین مشکلی مواجه نخواهیم بود.

تسنیم: آیا این روند و نظارت در حوزه تولید و عرضه تخم مرغ نیز وجود دارد؟

صفری: تخم مرغ از دیگر کالاهای اساسی است که پایین‌تر از قیمت مصوب عرضه می‌شود، در ایام پایانی سال تولید تخم مرغ روزانه به 200 تن هم رسید در حالی که مصرف مرغ در استان روزانه کمتر از 50 تن است و مازاد تخم مرغ صادر می‌شود، سیاست جهاد کشاورزی تولید برای صادرات است، اگر تولید برای صادرات داشته باشیم اول بازار داخل را تامین می‌کنیم و در مرحله بعد مازاد برنیاز استان نیز صادر می‌شود.

زمانی که قیمت مصوب کاهش پیدا می‌کند ما نگران تولید می‌شویم، شاید این امر در کوتاه‌مدت به نفع مصرف‌کننده باشد اما در دراز مدت به ضرر مصرف‌کننده است. بنابراین باید قیمت را به نحوی مدیریت کنیم که برای مرغدار و دامدار سود حداکثری داشته باشد چراکه تولید در بخش کشاورزی و به ویژه در دام و طیور ریسک دارد و دغدغه مرغدار همیشه این است که آسیب نبیند.

تسنیم: طبق آمار استان مرکزی از قطب های مهم در تولید گوشت قرمز است، وضعیت استان در این عرصه چگونه است؟

صفری: استان مرکزی قطب گوشت قرمز است، قیمت تمام شده گوشت قرمز در استان مرکزی به مانند دیگر استان‌هاست اما در چندین مولفه تابع بازار هستیم، متاسفانه دو سال گذشته قیمت گوشت پایین بود اما نهاده با قیمت بالا خریداری شد که به موجب این امر با کاهش جمعیت دامی مواجه شدیم و سبب شد قیمت گوشت افزایش پیدا کند در این راستا گوشت قرمز منجمد با قیمت مناسب وارد بازار شد، در حال حاضر در حال پیگیری برای وارد کردن گوشت قرمز گرم به استان هستیم.

تسنیم: در دیگر محصولات استراتژیک همچون گندم، کالای اساسی مانند شیر و محصولات لبنی وضعیت را تشریح می‌فرمایید؟

صفری: گندم، استراتژیک‌ترین کالای اساسی است، سال زراعی گذشته در خرداد و تیرماه 1402 حدود 300 هزار تن تولید گندم و 256 هزار تن خرید گندم وجود داشت و این میزان مازاد بر نیاز استان است، از نظر ذخایر گندم و آرد هیچ مشکلی در استان وجود ندارد و برای چندین ماه آینده ذخیره وجود دارد. اولویت نخست ما نانوایی‌ها است که نباید بدون آرد بمانند، مگر اینکه تعطیل باشد هرچند بر تعطیلی‌ها نظارت وجود دارد تا در ایام تعطیل نیز نانوایی‌ها فعال باشند.

شیر از دیگر کالاهای اساسی است که حدود 400 هزار تن تولید شیر استان است که در استان تنها 180 هزار تن شیر مصرف می‌شود و مازاد بر نیاز نیز فرآوری یا صادر می‌شود، در سایر کالاهای اساسی تقریبا قیمت‌ها مناسب بود و می‌توان ادعا کرد که سال 1401 بهترین سال در سنوات اخیر از لحاظ تأمین کالا، قیمت و آرامش بازار بوده است و در توزیع کالاهای اساسی صف ناشی از کمبود مشاهده نشده است.

 زمانی که تولید و تأمین انجام می‌شود باید بازار رسانی هم داشته باشیم، بازار رسانی چند مؤلفه دارد یکی اینکه مباشرین خوبی داشته باشیم، در این راستا مباشرین امین شناسایی شدند و برخی از کالاها در همه فروشگاه‌ها عرضه می‌شود و برخی از کالاها مانند گوشت منجمد در برخی از فروشگاه‌های امین عرضه می‌شود، براساس قانون جهاد کشاورزی باید بر کل بازار نظارت داشته باشد که در این راستا نظارت خود را در این بخش داریم.

تسنیم: کشاورز و تولیدکننده رکن اصلی تولید هستند، بیمه کشاورزی یکی از اصلی ترین مشوق های توسعه این بخش قلمداد می شود، گزارشی از وضعیت بیمه کشاورزی و اقدامات صورت گرفته برای توسعه این نوع بیمه ارائه بفرمایید؟

صفری: کشاورزی یک کار پُرریسک است، ما با یک موجود زنده‌ای در ارتباط هستیم که وابسته به اقلیم است و اگر اقلیم تغییر کند ممکن است به محصولات آسیب وارد شود، یکی از تغییرات و آسیب‌ها سرما است گرچه سرمای زمستانه باید برای برخی از محصولات وجود داشته باشد تا دوران گذران و رشد را داشته باشند اما اگر بیش از آن باشد به محصول آسیب وارد می‌کند.

استان مرکزی یک استان باغبانی است به ویژه در شهرستان‌های خنداب و ساوه که قطب‌های باغبانی هستند بیشترین آسیب را در بحث باغبانی شاهد هستیم و بیمه می‌تواند یک ابزار حمایتی باشد، متاسفانه بیمه در بخش کشاورزی هنوز جایگاه خود را پیدا نکرده است، قطعا اقدامات خوبی انجام شده و پیشرفت داشته‌ایم اما بنا بر مشکلاتی که وجود دارد هنوز به حد اعلا نرسیده‌ایم و رغبتی برای کشاورز وجود ندارد که محصول خود را بیمه کند اما باید فرهنگ‌سازی شود، بیمه کشاورزی باید به سمت و سویی پیش برود که اقبال بیمه از سوی کشاورز وجود داشته باشد، از آنجایی که بخش کشاورزی بخش آسیب‌پذیر از اقلیم است باید تدابیری برای این موضوع اندیشیده شود.

بیمه دچار مشکلات ساختاری مانند اقبال، فرهنگ و مشکلات صندوق بیمه و پرداخت نکردن غرامت‌های بیمه از سوی صندوق است که در حال پیگیری برای رفع آنها هستیم و در ریل بهتر شدن قرار گرفته‌ایم اما سرعت کم است و باید سرعت ما افزایش پیدا کند، در استان مرکزی ستاد بیمه استان هر دوماه یک بار تشکیل می‌شود و رصد می‌کنیم.

استان مرکزی در بحث بیمه بخش زراعت رتبه هشتم کشور و در بیمه آبزیان رتبه دوم کشوری است، بیمه طیور اجباری است و مرغدار باید قبل از جوجه ریزی بیمه را انجام دهد، بیمه دام اجباری نیست و واحدهای صنعتی استقبال خوبی از بیمه دارند اما واحدهای سنتی و روستایی استقبال کمتری از بیمه دارند و رتبه بیستم در بیمه دام به استان تعلق دارد، در بحث بیمه باغبانی مشکل داریم و استقبال خوبی از بیمه نمی‌شود.

تسنیم: بک انتقاد کشاورزان تناسب بین خسارت و تعرفه است که همخوانی مطلوبی با یکدیگر ندارند، در این باره توضیح می فرمایید؟ و اینکه چه اقداماتی در این خصوص انجام داده اید؟

صفری: از دیگر مشکلاتی که وجود دارد این است که کشاورز تناسبی بین خسارت و تعرفه نمی‌بیند، به عنوان مثال استان مرکزی یکی از قطب‌های تولید پسته است و پسته با قیمتی بیش از 500 هزار تومان تولید می‌شود اما غرامت کمی پرداخت می‌شود و کشاورز تمایلی به بیمه شدن ندارد، اما سعی بر این است که توسعه بیمه به عنوان یکی از ارکان حمایتی را مد نظر قرار دهیم و سال 1403 مقداری اقدامات ترویجی انجام شد اما در بحث باغات کل کشور و استان مشکل دارند و استقبال نمی‌شود.

سرما زدگی اثرات مخصوص خود را در بخش کشاورزی دارد، سرمازدگی در بخش زراعت یک آسیب وارد می‌کند و در بخش باغبانی ممکن است محصول را از بین ببرد و حتی سرمازدگی سنوات گذشته را داشتیم و کل درختان انار به ویژه در شهرستان ساوه کف بر شدند که این امر در برخی از موارد به محصول در برخی دیگر حتی به ساختار درخت نیز ضربه وارد می‌کند، روش‌هایی برای پیشگیری از سرمازدگی وجود دارد اما در نهایت باید بیمه وجود داشته باشد و فرهنگ استفاده از بیمه را در بخش کشاورزی و دام و طیور افزایش دهیم.

تسنیم: استان مرکزی با تولید محصولات خاص مانند انار در ساوه، پسته در ساوه و زرندیه، گل در محلات، انگور در هزاوه و خنداب و... یک برند تولید محصولات کشاورزی به حساب می آید، بفرمایید برای حفظ و مراقبت از این برندها چه اقداماتی انجام شده و چه کاری برای برندیگ محصولات کشاورزی در دست اجرا دارید؟

صفری: انار ساوه از نظر کیفیت معروف است و این کیفیت سبب شده که قبل از اینکه انار ساوه وارد بازار شود از استان‌های دیگر انار را به عنوان انار ساوه وارد بازار کنند، برای اینکه به این محصول آسیب وارد نشود باید به سمت برندسازی پیش برویم، که این برندسازی کار بخش خصوصی است.

البته زمانی که برندسازی انجام شود بالتبع مقداری قیمت افزایش پیدا می‌کند، اما باید به سمتی پیش برویم که در محصولاتی مانند گل و گیاه محلات، پسته زرندیه، اناره ساوه، لوبیا و زغفران خمین برندسازی انجام شود، برندسازی مستلزم یکسری مقدمات بهداشتی و غیره است و زمینه صادرات نیز فراهم می‌شود، در استان مرکزی به منظور برندسازی اقدام شاخصی انجام نشده اما باید به سمتی پیش برویم که برندسازی را داشته باشیم.

تسنیم: یکی از اصولی‌ترین اقدامات که ضمن کاهش سرانه مصرف در بخش کشاورزی سرانه تولید را افزایش می دهد مسئله مکانیزاسیون بخش کشاروزی است، در استان مرکزی در این حوزه چه اقداماتی صورت گرفته است؟

صفری: یکی از شاخصه‌های صنعتی کشاورزی ما نیز مکانیزاسیون است، در چند سال اخیر اقدامات خوبی انجام شده و تقریبا ضریب مکانیزاسیون استان با کشور یکی است و متوسط کشوری مربوط به استان مرکزی است.

در مرغدارای‌ها برای کاهش سوخت و افزایش بهره‌وری یکسری ابزارآلات وجود دارد که به آنها مکانیزاسیون گفته می‌شود اما آن چیزی که بین مردم به مکانیزاسیون معروف شده تراکتور،کمباین و دنباله بند است، کمباین‌سازی که در استان مرکزی مستقر است بخشی زیادی از کمباین‌های کشور را تأمین می‌کند.

تأمین کمباین در دستور کار قرار دارد و کمباین سازی اعلام کرده است که می‌تواند در سال 900 دستگاه تولید کند و علاوه براین در حال پیگیری است تا مونتاژ یک کمباین چینی را در استان انجام دهد اما برای اینکه کشاورز توانایی خرید داشته باشد باید حمایت شود و حمایت ما تسهیلاتی است که قسمتی را حمایت می‌کنیم و تسهیلات پرداخت می‌کنیم.

سیاست‌گذاری کمباین‌سازی این است که کمباینی تولید کند که مورد رضایت کشاورزان باشد و شاخص ریزش کمباین را کاهش دهد، متوسط ریزش کمباین در استان حدود 4 تا 5 درصد است که این هم زیاد است و سیاست ما بر کاهش این میزان است، مکانیزه شدن بخش کشاورزی ارتباط مستقیمی با حمایت سیستم بانکی دارد و امیدواریم این حمایت‌ها افزایش پیدا کند تا بتوانیم بهره بیشتری داشته باشیم.

انتهای پیام/711/