سطرهای نانوشته ادبیات داستانی از ۸ سال جنگ تحمیلی

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، اکبر صحرایی از جمله نویسندگانی است که نامش با ادبیات دفاع مقدس پیوند خورده است. او در کتاب «کانال مهتاب» که با همین نگاه نوشته شده، داستان‌هایی خوشخوان و پرکششی از فضای صمیمی و لحظات ناب از دل جنگ تحمیلی ارائه کرده است.

او که خود سابقه حضور در جبهه دارد و داستان‌هایش برگرفته از تجربیاتش در دوره نوجوانی است، در این اثر نیز تلاش کرده است تا تصاویری قابل درک و زنده از جبهه‌های جنگ به مخاطب امروز ارائه دهد، تصاویری که ریشه در واقعیت دارند. خبرگزاری تسنیم با او درباره این اثر و چگونگی خلق آن به گفت‌وگو پرداخت که در ادامه می‌خوانید:

*آقای صحرایی ایده نگارش کتاب «کانال مهتاب» چگونه به ذهن شما رسید؟

من سه سال از هشت سال جنگ تحمیلی در جبهه‌ها حضور داشتم و عموماً بین نوجوانان و جوانان بودم؛ نسلی که رشادت‌ها، ایثارگری‌ها و زندگی جالب و عجیبی در جبهه‌ها داشتند. کم‌کم به ذهنم رسید که این فرهنگ باید به نسل بعد هم منتقل شود. وقتی جنگ تمام شد و به اصطلاح گرد و غبار درگیری‌ها فروکش کرد، شروع کردم به نوشتن خاطراتی از آن دوران. حدود 200 خاطره از آن ایام نوشتم که عمدتاً در دو هفته‌نامه کمان با مدیریت آقایان سرهنگی و بهبودی به چاپ رسید.

در خلال این موضوع، 14 ایده از دل این خاطرات به ذهنم رسید تا بتوانم در قالب داستان بازآفرینی کنم؛ داستان‌هایی که راوی آنها نوجوانان و جوانان باشند و بتوانند با مخاطب نسل امروز ارتباط برقرار کنند. بعد از جنگ، دوره‌های داستان‌نویسی را نزد نویسندگانی چون شهریار مندنی‌پور گذراندم و پس از آن، تصمیم گرفتم فضاهای نابی که در دفاع مقدس رخ داده و تجربه کرده‌ام، در این قالب برای مخاطبان امروز روایت کنم. تلاش داشتم که این داستان‌ها، جنبه طنز داشته باشند و قصه‌ای برای گفتن. اینطور شد که کتاب «کانال مهتاب» شکل گرفت.

کتاب چند دهه قبل برای نخستین‌بار منتشر شد، اما پس از مدتی چاپ آن به اتمام رسید و به اصطلاح نایاب شد. پس از این، کتاب را با نشر جمال منتشر کردم. کتاب «کانال مهتاب» در واقع مجموعه داستان کوتاه است که داستان‌ها، از نظر موضوعی با یکدیگر ارتباط دارند.

*چرا برای روایت داستان‌های دفاع مقدس، از جمله همین کتاب «کانال مهتاب»، زبان طنز را انتخاب کرده‌اید؟

طنز ابزاری کارآمد برای انتقال موضوعات مختلف زندگی است.در حوزه ادبیات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، دوستان نویسنده کمتر سراغ طنز رفته‌اند؛ به همین دلیل به ذهنم رسید آثار را از این طریق برای نسل جوان روایت کنم.

دلیل دیگر این است که در دوران دفاع مقدس، سرزندگی، نشاط و شوخ‌طبعی عجیبی وجود داشت که متأسفانه امروز کمتر به آن پرداخته می‌شود. یکی از دلایلی که باعث ماندگاری نیروها در جبهه‌ها می‌شد، وجود همین روحیه بود. به عنوان نمونه، جوان یا نوجوانی تنها برای 45 روز به جبهه اعزام می‌شد، اما پس از مدتی آنقدر دوست داشت آنجا بماند تا شهید شود؛ یک دلیل کشش جبهه‌ها همین روحیه‌ سرزندگی بود که در رزمندگان و در فضای جبهه‌ وجود داشت.

با این حال کمتر نویسنده‌ای به این بُعد از جبهه توجه نشان داده است. از این جهت می‌بینیم که بسیاری از آثاری که در حوزه دفاع مقدس خلق می‌شود، محدود در شهادت، درگیری‌های میدانی در جنگ و ... است.

 *طی چند دهه گذشته آثار متعددی در حوزه ادبیات دفاع مقدس خلق شده است. از نظر شما به عنوان نویسنده‌ای که عمده آثارتان در این فضا خلق شده است، چه راه‌های نرفته‌ای در این حوزه وجود دارد؟

ما در موضوع جنگ با یک ظاهر آن مواجه هستیم که در کشتن، خون، انفجار و ... خلاصه می‌شود. اما جنگ هشت ساله با نام دفاع مقدس یاد می‌شود؛ نامی که برگرفته از فرهنگ عاشورا و متفاوت با دیگر جنگ‌های دنیاست. این فرهنگ می‌طلبد که نویسندگان به ابعاد مختلف آن توجه نشان دهند.

تا امروز در عمده آثاری که در حوزه دفاع مقدس نوشته شده است درگیری‌ها، خشونت‌ها و... گفته شده ولی کمتر به لایه‌های پنهانی جنگ در داستان پرداخته شده است. یکی از لایه‌های جنگ، زندگی پر نشاط رزمندگان است که باید برای مخاطب امروز گفته شود.

انتهای پیام/