فولاد مبارکه؛ پیشگام و موتور محرکه صنایع بزرگ و کوچک

محمدرضا موثقی‌نیا، رئیس هیئت عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، در حاشیه این همایش که روز یک‌شنبه 17 تیرماه با حضور معاون معدنی وزیر صمت، رئیس سازمان ملی بهره‌وری و جمعی از مدیران و فعالان عرصه معدن و صنایع معدنی کشور در محل سالن همایش‌های بین‌المللی ارم برگزار شد، در مصاحبه با خبرنگار ایراسین گفت: شرکت فولاد مبارکه همواره در همه بخش‌ها پیشگام بوده و موتور محرکه‌ای برای شرکت‌های بزرگ و کوچک کشور است. این شرکت در شاخص‌های اقتصادی کشور دارای نقش بسزایی است و امیدواریم به همت مدیران و کارکنان این شرکت روزبه‌روز به میزان بهره‌وری آن افزوده شود.

بهره‌وری جامع در کشور محقق شود

وی در این آیین، طی سخنانی ضمن تسلیت ایام شهادت امام حسین (ع) و تبریک برگزاری انتخابات چهاردهمین دوره ریاست جمهوری اظهار کرد: امیدواریم دکتر پزشکیان بتواند کمک قابل‌توجهی به تقویت وضعیت اقتصادی کشور نماید.

موثقی‌نیا با بیان اینکه بهره‌وری در زندگی نیاکان ما ریشه دارد، گفت: بهره‌وری موضوعی جدا از زندگی ما نیست. بهره‌وری در تمام سطوح قابل ارزیابی است و در صورتی محقق می‌شود که همه ارکان یک مجموعه در این زمینه تلاش کنند؛ زیرا هر بخش بسته به بخش دیگری است.

رئیس هیئت عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران با بیان اینکه بهره‌وری باید به‌طور جامع در کشور محقق شود، گفت: همه ارکان جامعه باید این روند فعالیت را دنبال کنند تا بتوان به موفقیت رسید.

وی با بیان اینکه کشور ایران رتبه 9 تولید سنگ‌آهن، رتبه 5 تولید مس و رتبه 6 تولید روی را دارد، اضافه کرد: در سال گذشته 110 میلیون تن سنگ‌آهن، 32 میلیون تن فولاد و 20 میلیون تن محصولات فولادی داشتیم که آمار بسیار خوبی است.

برنامه‌ریزی برای رشد 8.5 درصدی برای صنایع با افزایش شاخص بهره‌وری

رئیس هیئت عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران گفت: در برنامه هفتم 13 درصد برای معادن و حدود 8.5 درصد برای صنایع رشد سالانه برنامه‌ریزی شده است. ما امروز تا 7 درصد را در حوزه معادن داریم و برای رسیدن به برنامه هفتم باید شاخص‌های بهره‌وری را افزایش دهیم و تلاش مضاعف و جهادی داشته باشیم.

استفاده از فناوری‌های جدید، اولین محور برای رشد شاخص بهره‌وری

وی افزود: برای دست‌یابی به این رشد برنامه‌ریزی کرده‌ایم. این امر با همکاری بخش خصوصی و دولتی محقق خواهد شد. اولین محور استفاده از فناوری‌های جدید است.

موثقی‌نیا اضافه کرد: رشد دانش پایه صادرات‌محور نیاز به برنامه جدید دارد. ما باید با همت دانشمندان و نخبگان به فناوری‌های لازم دست یابیم.

طی 3 سال و هر سال 50 همت عدم‌النفع در صنایع فولادی

وی با بیان اینکه طی 3 سال در هر سال حدود 50 همت عدم‌النفع در صنایع فولادی داشتیم، اضافه کرد: باید مصرف انرژی شامل آب، برق و گاز را بهینه کنیم تا در سال جاری این شرایط تکرار نشود.

رئیس هیئت عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران با بیان اینکه افزایش بهره‌وری نیروی انسانی در این زمینه بسیار مهم است، گفت: افزایش بهره‌وری نیروی انسانی به سایر موضوعات نیز مرتبط است. عزم همگانی در سلسله‌مراتب دولتی و بخش خصوصی نیاز است تا با ایجاد قوانین مناسب، نیروی انسانی را حفظ کنیم.

وی افزود: معدن ثروتی قابل‌ارائه در بازارهای جهانی است؛ ازاین‌رو باید در راستای تحقق رشد و توسعه در این بخش، تلاش مضاعف داشته باشیم.

در این آیین برخی از معاونان و مدیران فولاد مبارکه و سایر مسئولان این حوزه چنین گفتند؛

غلامرضا سلیمی، معاون بهره‌برداری فولاد مبارکه عنوان کرد:

جای خالی مصادیق بهره‌وری فولاد مبارکه در جایزه ملی بهره‌وری

در همایش امروز صحبت‌های خوبی مطرح شد؛ اما آنچه ما را بهره‌ور می‌کند اقدام و عمل است و این همان کاری است که فولاد مبارکه انجام داده است. به نظر می‌رسد آنچه در فولاد مبارکه انجام شده می‌تواند الگویی برای کل کشور باشد و جای آن بود که برای ارتقای سطح بهره‌وری در کشور، تجارب فولاد مبارکه را در این همایش به اشتراک بگذاریم.

یکی از مصادیق بهره‌وری تحت کنترل داشتن نفر بر تنِ تولید است که اینجا مطرح نشد. به همین دلیل است که میزان تولید در بیشتر صنایع کشور با تعداد افرادی که در آن صنایع مشغول فعالیت هستند همخوانی ندارد یا حداقل نزدیک به آن نیست. نکته دیگر، حرکت به‌سوی فناوری‌های نوظهور و تولید محصول سبز است که جای این موضوع نیز خالی بود و فولاد مبارکه در این مورد نیز پیشرو است.

محدودیت‌های ایجادشده برای صنایع، تولید را دچار مشکل می‌کند. طی سال‌های اخیر که فولاد مبارکه با بیشترین محدودیت انرژی مواجه بوده، می‌بینیم که این شرکت هم توانسته برنامه‌های تعریف‌شده سالانه را محقق کند و هم از ظرفیت اسمی خطوط عبور کند. این دستاورد و خلق این ارزش‌ها نتیجه سیاست‌های مدیریتی و همت همکاران است. به‌عنوان مثال، در زمان محدودیت‌ها، پروژه‌های تعمیراتی را انجام داده‌ایم و در زمان‌های بدون محدودیت، میزان تولید را به بیشترین میزان رسانده‌ایم. تجارب گران‌قدری که فولاد مبارکه با انجام پروژه‌های زیاد و صرف هزینه‌های قابل‌توجه به آن دست یافته است می‌تواند برای سایر سازمان‌ها الگوی خوبی باشد.

فولاد مبارکه از میان 150 پروژه‌ای که در سال 1402 در شرکت تعریف، اجرا و به ثمر رساند، دو پروژه تولید فولادهای زنگ نزن و سایدگایدهای نورد گرم را انتخاب و به این همایش معرفی کرد که طبق نظر داوران، پروژه دوم حائز دریافت جایزه شناخته شد.

در تشریح اهمیت این پروژه باید گفت، مقرر شده بود که پروژه سایدگاید هیدرولیکی VSB نورد گرم فولاد مبارکه به دست کارشناسان خارجی و در جریان تعمیرات سالانه نورد گرم انجام شود که به‌علت تحریم‌ها، عملیات مهندسی، ساخت و اجرای پروژه به دست کارشناسان توانمند داخلی و با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان با موفقیت انجام شد.

در خصوص برنامه‌های فولاد مبارکه برای بهره‌وری هرچه بیشتر نیز باید اضافه کنم که این شرکت با استفاده از فناوری‌های نوظهور و حرکت در مسیر استفاده از انرژی‌های پاک و تسریع حرکت در مسیر تولید سبز، متاورس، دوقلوی دیجیتال و همچنین استفاده از هوش مصنوعی و ربات‌های جایگزین، خودتأمینی در حوزه انرژی و تأمین قطعات، در عمل اقدامات گسترده‌ای انجام داده و این درست همان مسیری است که شرکت‌های بزرگ و پیشرو دنیا طی کرده‌اند. علاوه بر این، در فولاد مبارکه با اقدامات دیگری نظیر آموزش و ارتقای سطح دانش کارکنان، بازنگری در ساختار سازمان با استفاده از نظر مشاوران زبده و تشکیل تیم بهره‌وری، به نظر می‌رسد شاخص بهره‌وری از وضعیت فعلی بهتر شود.

مدیر ناحیه نورد گرم فولاد مبارکه:

انجام پروژه چند میلیون یورویی با کمترین هزینه ریالی توسط متخصصان فولاد مبارکه

علی حاجیان‌نژاد، مدیر ناحیه نورد گرم فولاد مبارکه پس از دریافت تندیس دهمین همایش بهره‌وری معادن و صنایع معدنی ایران گفت: فولاد مبارکه در راستای افزایش بهره‌وری و بهبود راندمان کاریِ تجهیزات و همکاران و همچنین افزایش بازدهی محصول، کاهش ضایعات و افزایش کیفیت در خطوط تولید اقدامات مؤثری انجام داده است.

در تشریح چگونگی کسب این موفقیت باید اذعان داشت که هدف پروژه هیدرولیکی کردن سایدگاید قفسه VSB، افزایش کیفیت محصولات نورد گرم بود. به همین دلیل با همکاری اعضای پروژه که از کارکنان ناحیه نورد گرم بودند، تیم موردنظر تشکیل گردید و همه ظرفیت‌ها و امکانات برای اجرای موفقیت‌آمیز پروژه به کار گرفته شد.

بسیاری از شرکت‌های مطرح جهانی این پروژه را در خط نورد گرم خود انجام داده‌اند اما به‌علت تحریم‌ها ما نمی‌توانستیم از حضور یا تجارب آن‌ها استفاده کنیم؛ تا این که در نهایت با استفاده از ظرفیت‌های داخلی، توانستیم این پروژه را به سرانجام برسانیم و مشکلات خط نورد گرم را برطرف کنیم.

ویژگی‌ مهم پروژه این بود که به‌جای هزینه چند میلیون یورویی، با حداقل هزینه، بدون حضور کارشناسان خارجی، با اتکا به امکانات فولاد مبارکه و بدون اینکه خط نورد گرم متوقف شود، این کار به دست تیم نورد گرم و با بیشترین کیفیت و بهترین بهره‌برداری انجام شد.

محمد آقاجانلو قائم‌مقام و مشاور ارشد اجرایی رئیس هیئت عامل ایمیدرو:

 فولاد مبارکه خط مقدم و دانشگاه صنعت فولاد کشور است که باعث بهره‌وری کل صنعت می‌شود

فولاد مبارکه عملاً خط مقدم جبهه صنعت و به‌مثابه دانشگاهِ صنعت فولاد کشور است و هر حرکتی در حوزه بهره‌وری در این شرکت صورت گیرد، سایر بزرگان فولاد نیز مشابه آن جلو می‌آیند. خوشبختانه شاهد این هستیم که در بسیاری از موارد، فولاد مبارکه سرمایه‌گذاری می‌کند و با همکاری بخش خصوصی دانش کسب‌شده را در اختیار صنعت فولاد کشور قرار می‌دهد و این راهبرد باعث بهره‌وری کل صنعت می‌شود. این انتظاری است که از فولاد مبارکه می‌رود. خوشبختانه این شرکت توانسته تاکنون به‌خوبی پیشگامی خود را در بهره‌وری و سایر موضوعات مثل تولید، مهندسی و ایجاد ارزش‌افزوده حفظ کند.

رضا محتشمی‌پور معاون معدنی وزیر صمت مطرح کرد:

استفاده از ظرفیت معادن آفریقا و کشورهای همسایه برای تأمین نیاز صنایع معدنی کشور

در زمینه تأمین نیاز صنایع معدنی باید از ظرفیت معادن کشورهای همسایه و آفریقا استفاده کنیم.

معاون معدنی وزیر صمت با بیان اینکه برای پیشرفت صنعت کشور باید ضمن حفظ میزان فعلی بهره‌وری، آن را ارتقا دهیم، ادامه داد: این در حالی است که با چالش‌های زیادی از جمله کمبود منابع آب روبه‌روییم که برای رفع آن نیازمند همکاری بین‌بخشی هستیم.همچنین ناترازی انرژی در صنایع معدنی بیش از دیگر صنایع تأثیرگذار است.

وی تصریح کرد: توسعه در داخل و جلب همکاری‌های بین‌المللی باید در دستور کار قرار گیرد و در زمینه تأمین نیاز صنایع معدنی باید از ظرفیت معادن کشورهای همسایه و آفریقا استفاده کنیم. اگرچه پیگیر حل مشکلات هستیم؛ اما باز هم نیاز به همکاری همگانی داریم.

فرهاد فرشاد دبیر دهمین همایش جایزه بهره‌وری معادن و صنایع معدنی ایران خبر داد:

تجلیل از 9 شرکت برتر در حوزه بهبود بهره‌وری معدن و صنایع معدنی

در حوزه بهبود بهره‌وری 55 پروژه از 22 شرکت برای این دوره از همایش ارسال شده است که پس از بررسی‌های صورت‌گرفته، از 9 پروژه تجلیل می‌شود. این همایش از سال 1391 با همکاری شرکت‌های پیشرو در معدن و صنایع معدنی آغاز شد.

از اهداف اصلی برگزاری همایش جایزه بهره‌وری معادن و صنایع معدنی، خودارزیابی بنگاه‌ها و ایجاد و توسعه فضای بهره‌وری است. فرایند امسال ارزیابی شرکت‌ها و ارزیابی پروژه‌های شاخص بهبود بهره‌وری بود که با همکاری بیش از 50 شرکت برگزار شد.

انتخاب پروژه‌های برتر بر اساس مدل‌های تعالی بین‌المللی

شرکت‌ها در این جایزه بر اساس مدل بهره‌وری معدن و صنایع معدنی که در سال 1401 با کمک دانشگاه تهران و با استفاده از مدل‌های تعالی بین‌المللی به‌روزرسانی شد، ارزیابی شدند. در حوزه بهبود بهره‌وری 55 پروژه از 22 شرکت برای این دوره از همایش ارسال شده که 9 پروژه از شرکت‌های مختلف موفق به دریافت جایزه شدند و از فولاد مبارکه به خاطر پروژه سایدگاید هیدرولیکی VSB نورد گرم تقدیر گردید.

12 دوره آموزشی برای شرکت‌کنندگان در این همایش برگزار شد و 170 ارزیاب در این همایش همکاری داشتند.

خدایار کریم‌نژاد مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران:

34 پهنه معدنی جدید در کشور شناسایی شد

34 پهنه جدید معدنی طی پنج سال گذشته در کشور شناسایی شده که منجر به ایجاد 91 پهنه امیدبخش و صدور 141 پروانه بهره‌برداری شده است.

شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران در سال 1381 به‌عنوان بازوی اجرایی ایمیدرو فعال شد. این شرکت در راستای اجرای اصل 44 قانون در فهرست واگذاری قرار گرفت؛ اما در سال 93 از فهرست اصل 44 خارج شد. ما در 24 استان کشور فعالیت اکتشافی، معدنی و استخراجی انجام می‌دهیم. 19 مجتمع معدنی در کشور داریم که 7 مجموعه متعلق به ایمیدرو و مابقی مربوط به شرکت تهیه و تولید مواد معدنی است.

ما به 85 میلیون تن انواع مواد معدنی شامل مس، طلا، سرب، روی و… دست یافته‌ایم. یکی از اهداف مهم شرکت اکتشافات است.

 34 پهنه را طی 5 سال شناسایی و مطالعه کردیم که منجر به 91 محدوده امیدبخش و صدور 141 پروانه بهره‌برداری شد.

طی پنج سال550 هزار متر حفاری انجام دادیم و توانستیم چندین معدن ایجاد کنیم. علاوه بر این در حال حاضر 4 معدن در کلاس جهانی داریم و تا سال 1406 نیز به 5 معدن در کلاس بین‌المللی می‌رسیم. 

میرسامان پیشوایی رئیس سازمان ملی بهره‌وری:

تأمین انرژی پایدار چالش جدی صنایع فولادی است

در حوزه معدن و صنایع معدنی، صنعت فولاد بخش بزرگی را به خود اختصاص داده است. چالش تأمین انرژی پایدار در صنایع فولادی عدم‌النفع‌های بزرگی را در این صنعت به همراه داشته است. برای افزایش شاخص بهره‌وری در صنعت فولاد، ضمن تأمین انرژی، باید به سمت بهبود فرایند تولید در زنجیره پایین‌دستی و همچنین ورود به عرصه فناوری و نوآوری حرکت کنیم که البته تاکنون در این زمینه در صنعت فولاد اتفاقات خوبی افتاده است.

در دهه 90 متوسط رشد اقتصادی کمتر از یک درصد و شاخص بهره‌وری عوامل تولید منفی 0.8 درصد بود. در ابتدای دولت، متوسط شاخص رشد تولید 3.5 درصد بود و ما بخش قابل‌توجهی از عقب‌ماندگی دهه 90 را جبران کردیم؛ ضمن اینکه در بهره‌وری سرمایه و نیروی کار نیز رشد 3 درصدی داشتیم و 75 درصد از رشد اقتصادی را از طریق تقویت شاخص‌های بهره‌وری تأمین کردیم.

ایجاد انگیزه برای بهره‌وری امری ضروری است. باید در این زمینه برنامه‌ریزی و طرح‌های تشویقی اجرا شود. در سال 1401 شاخص بهره‌وری حدود 12.3 درصد رشد کرد. در حوزه تشکیل سرمایه باید رشد داشته باشیم و از سویی نیز به تقویت نیروی انسانی بپردازیم؛ چراکه خروج نیروی کار از حوزه معدن به نسبت ورودی بیشتر شده است.