خانه پدری جلال‌ آل‌احمد در تکاپوی زنده ماندن

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، خانه آیت­‌الله حاج سیداحمد طالقانی، پدر جلال و شمس آل‌احمد در محله پاچنار تهران در خیابان «کارکن اساسی» واقع شده است. این خانه سال 1383 در فهرست میراث ملی ثبت شد و اکنون در مالکیت صندوق بهره‌برداری و احیای بناهای تاریخی و فرهنگی است. این خانه که روزگاری قرار بود «خانه باستان‌شناسان کشور» شود، احوال ناخوشایندی را پشت سر گذاشت و پاتوق معتادان و زباله گردان شد اما بالاخره در سال 1399 در یک مزایده، مرمت، احیاء و بهره‌برداری آن واگذار شد.

* از جلال تا امیر چلچله

با وجود آنکه خانه پدری جلال‌ آل‌احمد، این روحانی متنفذ و سیاسی تأثیرگذار، در آن سال‌ها چندین‌بار توسط صندوق احیا و بهره‌برداری از بناهای تاریخی به مزایده گذاشته شده بود اما احیاگر و بهره‌برداری برای آن پیدا نشد؛ حتی خانواده آل احمد نیز حاضر نبود برای مرمت و احیا این خانه ورود کند. محمدحسین دانایی، خواهرزاده جلال آل احمد در دی ماه سال 1399 در گفت‌وگو با ایسنا عنوان کرده بود: «با راه‌اندازی «صندوق توسعه‌ صنایع دستی و فرش دستباف و احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی» این بنا و تعداد قابل توجه دیگری از بناها، آثار ملی و تاریخی و فرهنگی کشور در اختیار این صندوق قرار گرفت تا با مزایده‌ آنها برای مرمت و نگهداری‌شان فکری شود، به این امید که یک سرمایه‌گذار فداکار جلو بیاید. تاکنون نیز سه‌بار آگهی مزایده منتشر شده است، اما به نظر می‌رسد همه‌ ‌آن‌ها بی‌نتیجه مانده‌اند.» در نهایت در سال 1399 برای خانه پدری جلال آل احمد، کاربری «فرهنگی، هنری، آیینی و پذیرایی ، گردشگری» تعریف شد و محبوبه کاظمی دولابی (کارآفرین، پژوهشگر و توسعه گر فرهنگی) در مزایده شرکت کرد تا خانه‌ پدری جلال‌ آل‌احمد را که نوجوانی جلال در آن سپری شده است، احیا کند.

محبوبه کاظمی دولابی (احیاگر خانه پدری جلال آل احمد) دراین باره گفت: خانه را به نام «امیر چلچله» می‌شناختند نه پدر جلال آل احمد! خانه زباله‌دانی شده بود، طوری که 200 نیسان زباله از این خانه خارج کردیم. اینجا اقامتگاه معتادان شده بود، می‌گفتند اینجا خانه امیر چلچله است. تقریباً حدود 15 تا 20 معتاد و چند قلاده سگ در این خانه ساکن شده بودند و هنگام تحویل بنا به سختی آن‌ها را بیرون کردند. چندباری هم در را شکستند و ورود کردند، با صبوری و کمک نیروی انتظامی آنها را بیرون و هربار در را تعمیر کردیم.

*ویرانه‌ای از تاریخ

به گفته کاظمی، اردیبهشت 1400 خانه پدری جلال آل احمد به او تحویل داده شد؛ این درحالی است که این خانه هیچ زیرساختی نداشت. آب، برق و گاز نداشت. کنتور آب را کنده بودند و تمام سیم‌ها حتی از داخل بنا سرقت شده بود. لوله‌ها بریده و کنده شده بودند و گاز به دلیل بدهی سنگین قطع بود. تمام این موارد شروع کار مرمت را به تأخیر انداخت و بعد از رفع مشکلات زیر ساخت که به سختی و با پیگیری‌های مکرر احیاگر انجام شد، چالش‌های دیگر رخنمایی کرد، چراکه شواهد دال بر آن بود که مدت‌ها آب، خانه را گرفته بود و شاید اگر همسایه‌ها شکایت نمی‌کردند هیچ کس خبردار نمی‌شد و خانه فرو می‌ریخت. همین آبگرفتگی که هنوز مسببان آن مشخص نیستند و خانواده آل احمد هم اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند، عامل نم‌گرفتگی خانه آیت­‌الله حاج سیداحمد طالقانی شد و کار مرمت را سخت‌تر کرد و باز به تأخیر انداخت.

به گفته کاظمی؛ نم و خیسی بنا که به دلیل آب گرفتگی آن هم به مدت طولانی وجود داشت، ما را دچار افزایش هزینه‌های زیاد و کندی در انجام عملیات مرمت کرد. چاره‌ای جز انتظار برای خشک شدن فضاها خصوصاً فضاهای زیرین و کف نداشتیم و مجبور به برداشتن لایه‌های عمیق از کف شدیم تا بتوانیم راه‌های تنفس کف را ایجاد و به زنده ماندن این بنای میراثی کمک کنیم. این همه بی‌تفاوتی برای من جای تعجب داشت! چرا تمام دغدغه‌ها برای زنده ماندن این بنا فقط به صورت سر و صدا در رسانه بود و در عمل صفر؟!

او ادامه داد: قرارداد ما برای سال 1399 بود و تأخیرهای لحاظ شده تأثیری در هزینه‌های ما که اکنون 400 برابر بیشتر شده نداشت. هر روز هم با چالش جدید روبه رو می‌شویم. برای مثال، هر گونی سیمان که هشت هزار تومان بود، امسال 130 هزار تومان شده است. شاید هزینه‌ای که همان ابتدا برای مرمت و احیای این خانه پیش‌بینی کرده بودند، الآن فقط دستمزد کارگران می‌شود؛ این درحالی است که تاکنون یک ریال هم وام نگرفته‌ایم و صندوق احیا هر روز سنگی تازه جلوی پایمان می‌اندازد. یک روز صورت وضعیت را بهانه می‌کند و یک روز ریز متر می‌خواهد. یک روز می‌گویند دریافت وام ربطی به صورت وضعیت ندارد و یک روز دیگر چیز دیگری می‌گوید. گویی کارشناسان صندوق بهره‌برداری و احیای خانه‌ها و بناهای تاریخی سلیقه‌ای عمل می‌کنند و استانداردی در این خصوص وجود ندارد.

انتهای پیام/