طراحی معماری ایرانی ـ اسلامی مجتمع‌های ایستگاهی مترو

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، میثم نوروزیان؛ عضو هیئت مدیره و سرپرست شرکت توسعه مجتمع‌های ایستگاهی مترو تهران و حومه، در خصوص فعالیت‌های این شرکت و مأموریت‌های آن توضیحاتی ارائه داد.

وی عنوان کرد: این شرکت با هدف تأمین منابع مالی برای توسعه خطوط مترو، در سال 1385 آغاز به کار کرد. مأموریت اصلی شرکت‌های مجتمع ایستگاهی در سراسر جهان، استفاده از ارزش افزوده املاک پیرامون ایستگاه‌ها برای حمایت از توسعه خطوط مترو است.

نوروزیان بیان کرد: در همان سال‌ها موضوع ایجاد مجتمع‌های ایستگاهی در شورای شهر تهران مطرح و تعدادی ایستگاه به عنوان پایلوت برای این طرح انتخاب شدند. که در سال‌هایی بخش قابل توجهی از منابع مورد نیاز مترو را تأمین می‌نمود ولیکن در دوره‌هایی فعالیت شرکت دچار فراز و نشیب‌هایی شد و در سال‌های 1392 تا 1398 فعالیت آن متوقف شد. با این حال، پس از مصوبه شورای عالی شهرسازی در زمینه توسعه مبتنی بر حمل‌ونقل عمومی (TOD) مجدداً احیا شد. این مصوبه، شهرهای مختلف را موظف به اجرای طرح‌های توسعه شهری با رویکرد TOD می‌نمود که به دنبال آن در سند برنامه سوم توسعه شهر تهران این شرکت مسئول تهیه نقشه زون‌های حمل و نقل شهری پیرامون ایستگاه‌های مترو گردید ولیکن اقدام نهایی در این خصوص صورت نگرفت.

وی افزود: مأموریت اصلی شرکت توسعه مجتمع‌های ایستگاهی، تأمین منابع مالی از طریق ارزش‌افزایی املاک مربوط به مجتمع‌های ایستگاهی است که تاکنون 50 مجتمع ایستگاهی در خطوط 1 تا 7 تعریف شده که از این تعداد، بیشتر از 60% مجتمع ها فروش یا بصورت تهاتر به پیمانکاران مترو واگذار شده و 9 مجتمع احداث وعلاوه بر این، 4 مجتمع دیگر نیز در حال ساخت است.

نوروزیان توضیح داد: نحوه واگذاری مجتمع‌ها به این شکل است که پس از شناسایی اراضی مستعد و بررسی‌های فنی و تخصصی، پروانه شهرسازی اخذ و بواسطه ارزش‌افزایی املاک، مجدداً ارزیابی می‌شوند. این واگذاری‌ها توسط سازمان املاک شهرداری تهران صورت می‌گیرد.

سرپرست شرکت توسعه مجتمع ایستگاهی مترو تهران اظهار کرد: در خردادماه با مدیریت جدید، تغییر رویه‌ای در تعریف مجتمع‌های ایستگاهی صورت گرفت. هدف این بود که مجتمع‌ها علاوه بر تأمین منابع مالی، به رفع کمبودهای سرانه خدماتی نیز کمک کرده تا منجر به ارتقای قابلیت زیست پذیری و کیفیت زندگی محیط پیرامون شوند.

نوروزیان همچنین به کاهش سهم پارکینگ‌ از زیربنای کلی این مجتمع‌ها در راستای اصول TOD در طول این سال ها اشاره کرد و افزود: این مسئله موجب افزایش جذابیت اقتصادی این پروژه‌ها شده و بار خودرو محوری کمتری را هم به شهر تحمیل کرده است.

وی بر اهمیت معماری فاخر و ایرانی ـ اسلامی در طراحی مجتمع‌های ایستگاهی تأکید کرد و گفت:برنامه‌هایی برای طراحی معماری‌های فاخر ایرانی ـ اسلامی در این مجتمع‌ها در دستور کار قرار دارد و قرار است مسابقاتی برای طراحی این مجتمع‌ها برگزار شود. همچنین در سال جاری، 9 ایستگاه به مرحله تعریف مجتمع ایستگاهی رسیده‌اند و تعداد بیشتری از ایستگاه‌ها در حال پیگیری هستند. همچنین پیشنهادات مشارکتی با مالکین اراضی برای توسعه مجتمع‌های ایستگاهی نیز مطرح شده است.

نوروزیان با تأکید بر اهمیت پیاده‌سازی TOD بیان کرد: این رویکرد محدود به تعریف مجتمع‌های ایستگاهی نیست، بلکه شامل کیفی‌سازی معابر پیاده، طراحی مسیرهای دوچرخه، تاکسی، اتوبوس و پایانه‌های BRT می‌شود. این اقدامات به ارتقای کیفیت محیط شهری و توسعه اجتماعات محلی و در نهایت ارتقاء حس تعلق شهروندان کمک خواهد کرد.

 سرپرست شرکت توسعه مجتمع ایستگاهی مترو تهران در پایان بر لزوم توجه به رویکرد TOD در تمامی تصمیمات تأکید کرد و افزود: این رویکرد در بسیاری از کشورهای توسعه یافته نیز اجرا می‌شود و باید به جنبه‌های مختلف آن توجه شود تا بهترین نتیجه برای توسعه شهری و حمل‌ونقل عمومی حاصل شود.