گزارش| روزگار سیاه کارخانه چوکا/ دخالت سیاسیون برای واگذاری!

 خبرگزاری تسنیم،‌ رشت؛ حسن غلامپور|  شرکت صنایع چوب و کاغذ ایران (چوکا) نامی آشنا در صنعت سلولزی کشور است، این کارخانه با قدمتی نزدیک به نیم قرن، یکی از باسابقه‌ترین و ریشه‌دارترین واحدهای صنعتی کشور در این حوزه محسوب می‌شود.

ماجرای تأسیس چوکا به سال 1352 بازمی‌گردد؛ زمانی که سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران با همکاری وزارت کشاورزی و عمران روستایی،  آستین‌ها را برای راه‌اندازی این صنعت عظیم بالا زدند. ساخت‌وساز این مجتمع در سال 1357 به پایان رسید و  چوکا در زمینی به‌مساحت صد هکتار در 5کیلومتری جاده رضوان‌شهر به تالش، در آغوش جنگل‌های انبوه شمال کشور، پا به عرصه وجود گذاشت. هدف از تأسیس چوکا،  ایجاد و بهره‌برداری از خطوط تولید صنایع سلولزی و واحدهای وابسته و همچنین احیای جنگل‌های استان گیلان بود.

آنچه «چوکا» را از دیگر رقبا متمایز می‌کند،  تنوع چشمگیر محصولات آن است.  این کارخانه با تولید شش محصول نهایی،  جایگاه ویژه‌ای در صنعت سلولزی کشور دارد. کاغذ سوپرکرافت، خمیر کرافت، کاغذ کرافت، کاغذ فلوتینگ، کاغذ تست لاینر، کاغذ لاینر، نئوپان، کود آلی هوموس و تخته چندلایه،  محصولاتی هستند که نام «چوکا» را در بازار صنایع  سلولزی  بر سر زبان‌ها انداخته‌اند. این غول خفته جنگل‌های شمال، حدوداً 7٪ از سهم بازار را در اختیار دارد و محصولاتش مهر تأییدی بر  توانمندی صنعتگران ایرانی است.

اما مالکیت این کارخانه عظیم در دستان چه‌کسانی است؟ 53٪ سهام چوکا به شرکت سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تأمین (تاپیکو) و 47٪ آن به صندوق بازنشستگی کشوری تعلق دارد. چوکا، به‌عنوان یکی از شرکت‌های وابسته به هلدینگ سلولزی تاپیکو و شستا، نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا می‌کند.

علی‌رغم اینکه مالکیت چوکا در اختیار هلدینگ‌های بزرگ کشور است ولی این شرکت مهم و کارگرانش، با چالش‌های فراوانی روبه‌رو هستند و این کارخانه در سال‌های دور، حدود پنج هزار کارگر داشت ولی در ادامه و ایجاد چالش‌هایی که به وجود آمد تعداد کارگران شاغل در این شرکت به زیر یک‌هزار نفر رسیده است و هر چند ماه یا سال، صدای اعتراض این کارگران به‌دلیل شرایط نامطلوب بلند می‌شود و از طرفی افراد بازنشسته نیز همچنان درگیر حق و حقوق خود هستند.

البته برخی معتقد بودند که عدم حضور برخی از مدیران سابق این کارخانه در محل و پایتخت‌نشینی آن‌ها و نداشتن ملاقات حضوری با کارگران از عوامل مهم رکود این کارخانه بوده است ولی به‌نظر می‌رسد صرفاً همین عدم حضور، دلیل کاملی برای وجود مشکلات این شرکت نیست،
البته نمی‌توان از تغییرات هیئت مدیره این شرکت که توسط مالکین صورت می‌گیرد نیز گذشت و شاید بخشی از مشکلات، به‌دلیل انتخاب مدیرانی در گذشته و دخالت‌های سیاسیون بود که شرایط لازم برای مدیریت این شرکت را نداشتند ولی با این حال توسط مالکین منصوب شدند، بلایی که طی سال‌های گذشته بر سر کارخانه‌های دیگر گیلان از جمله پوشش، صنایع ابریشم، رشت الکتریک و غیره گذشت و باعث تعطیلی یا واگذاری آن کارخانه‌ها شد، با این حال جای خوشحالی اینجاست که با همه فرازونشیب‌ها تاکنون این شرکت کج دار و مریز سرپا بوده است و همچنان آب‌باریکه حقوق برای کارگران جهت گذران زندگی‌شان وجود دارد.

برای پیگیری و حل مشکلات این شرکت، مسئولان وقت در استان گیلان و کشور در دولت‌های مختلف، جلسات زیادی را برگزار کرده بودند و برای حل مشکل و رفع دغدغه مدیران این شرکت و حتی کارگران، وعده‌های فراوان داده بودند ولی شرایط فعلی چوکا نشان می‌دهد که نهایت پیگیری مسئولان وقت در همان برگزاری جلسات بود و دلخوشی موقتی که از طریق عکس گرفتن و حضور در جمع کارگران و تیتر شدن وعده‌های مسئولین در رسانه‌ها بود.

 *تجمع اعتراضی بازنشستگان «چوکا» در پی عدم‌پرداخت مطالبات

آخرین بار همین چند روز پیش بود که جمعی از بازنشستگان مجموعه چوکا در اعتراض به عدم دریافت مطالبات خود، در محوطه این مجموعه تولیدی دست به تجمع زدند و بنابر اظهارات این افراد، معوقات بازنشستگی آن‌ها از سال‌های گذشته تاکنون پرداخت نشده است، و همچنین اخباری مبنی بر عدم پرداخت حقوق آذرماه کارگران بخش تولید کارخانه چوکا نیز به گوش می‌رسد.

البته در ماه گذشته، جلسه‌ای با حضور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و استاندار گیلان در سالن اجتماعات این مجموعه و با هدف بررسی مشکلات کارخانه چوکا برگزار شد. در این جلسه، تصمیماتی برای حل مشکلات چوکا اتخاذ شد، اما تاکنون هیچ گونه اطلاعاتی از نتایج و خروجی این نشست منتشر نشده است.

هادی حق‌شناس استاندار گیلان اعلام کرده بود که با وجود تمامی مشکلات مدیریتی، ساختار کارخانه چوکای تالش همچنان سالم باقی مانده است و بر لزوم تعیین یک متولی ثابت برای تصمیم‌گیری درباره کارخانه چوکا تأکید کرده بود.

 *انتخاب مدیران سیاسی از دلائل نابودی چوکاست

احمد میدری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز که چندی پیش به گیلان سفر کرده بود، با اشاره به بلاتکلیفی چندین‌ساله صنایع چوب و کاغذ چوکای تالش گفته بود: چوکای تالش در طول سال‌های اخیر با کاهش چشمگیر تولید و اشتغال مواجه شده است و در بحران قرار دارد و تلاش می‌کنیم این شرکت احیا شود.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تأکید بر اراده برای اصلاح سیستم مدیریتی در چوکای تالش بیان کرده بود که برای شرکت چوکا در مدت زمان یک ماه باید یک مدیر متخصص با اولویت نیروها مشخص شود، زیرا یکی از عوامل نابودی کارخانه چوکا انتخاب مدیران سیاسی بوده است.

چند سال پیش بود که حتی به‌دلیل بدهی‌های شرکت چوکا،  شرکت برق اقدام به قطع برق این شرکت کرده بود که دادستان رضوان‌شهر در این خصوص ورود کرده بود تا هم برق وصل شود و هم بدهی چوکا به شرکت برق پرداخت شود.

البته طی چند سال گذشته کارگران این شرکت، درخصوص درج عنوان شغلی به‌عنوان مشاغل سخت و زیان‌آور در سازمان تأمین اجتماعی نیز اعتراضاتی داشتند و در این خصوص نیز بارها مسئولین وقت رضوان‌شهر و همچنین مدیرکل وقت تأمین اجتماعی گیلان جلساتی داشتند تا دغدغه کارگران درخصوص عنوان شغلی حل شود که  در این خصوص نیز هنوز نتایج روشنی وجود ندارد. 

 *مشکل چوکا توقیف اموال کارخانه است

حسن بابایی رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور که روز گذشته به گیلان سفر کرده بود در جلسه شورای اداری شهرستان رضوان‌شهر، با تأکید بر لزوم بررسی مشکلات کارخانه چوب و کاغذ ایران چوکا اظهار کرد: مشکل فعلی این کارخانه، توقیف برخی از اموال کارخانه بود که دستور رفع توقیف اموال این کارخانه بر اساس دستور رئیس قوه قضائیه، در راستای حمایت از کارخانجات تولیدی صادر شد.

وی با اشاره به تقویت زیرساخت‌ها و خط تولید کارخانه چوکا، بر اهمیت احیای این کارخانه برای جلوگیری از واردات و شناسایی افراد سودجو توسط دستگاه‌های نظارتی تأکید کرد و با اشاره به نقشه راه جامع تهیه‌شده برای کارخانه چوکا، افزود: با تصمیم‌گیری صحیح می‌توان این واحد صنعتی را احیا کرد و این مهم در راستای فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص حمایت از تولید در سال جاری مورد تأکید است.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با بیان اینکه برای رفع مشکلات کارخانه چوکا باید کار اساسی انجام شود و بهترین راهکار نیز احیای این واحد است، گفت: برخی تصمیم‌گیری‌ها متأسفانه به‌ضرر کارخانه چوکا و منجر به تعطیلی آن شده است.

به‌گفته بابایی، تصمیمات و واگذاری‌های اشتباه و نادرست در ارتباط با کارخانه چوکا باید بازبینی شود؛ چگونه اشتغال کارخانه‌ای که زمانی چند هزار نفر در آن مشغول به کار بودند امروز به 700 نفر رسیده است؛ این موضوع باید بررسی و آسیب‌شناسی شود.

حال امروز محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضائیه مهمان گیلان است و کارگران چوکا و خانواده‌هایشان منتظرند تا رئیس دستگاه قضا با ورود به سفره مشکلات آنان، باری را از دوششان بردارد تا هم چرخ چوکا و هم چرخ زندگی خانوادگی آنان بچرخد.

انتهای پیام/+