Emir Abdullahiyan: Bundan Sonra İsrail’le Normalleşmenin Bedeli Ağır Olur

Tesnim Haber Ajansı- İran Dışişleri Bakanı Emir Abdullahiyan, son günlerde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin Gazze toplantısına katılmak üzere gittiği New York'ta Al-Monitor'a verdiği röportajda gündemdeki konuları değerlendirdi.

Emir Abdullahiyan, savaş sonrası Gazze’ye ilişkin, ‘’Bu çok önemli bir konudur.Bu konu haftalardır zihinleri meşgul ediyor. Ancak savaş sonrası Gazze için süreçte Filistinli liderlerin de yer alması gerektiğine ve bunun desteklemesi gerektiğine inanıyoruz.

Filistinli-Filistinli diyalogları oluşturulmalı ve Gazze ve Batı Şeria'nın nasıl yönetileceği konusunda bir sonuca varılmalıdır. Bize göre Filistinliler adına başkalarının karar vermesi iyi sonuçlara yol açmayacak.’’ dedi.

Tel Aviv ile Riyad arasındaki olası normalleşme ile ilgili yöneltilen soruya Emir Abdullahiyan, ‘’Bunu Suudilerle görüştük. Suudiler bize Filistin'in en büyük öncelikleri olduğunu söyledi.

İki taraf arasındaki ilişkilerin normalleşmesi konusuna gelince, İsrail'in son dönemdeki eylemleri, İsrail rejimiyle ilişkilerini normalleştirmek isteyen bir ülke için durumu karmaşık ve zor bir hale getirdi.

‘’İsrail rejiminin yarattığı soykırım koşulları 7 Ekim öncesinden çok farklı. Böylesi bir durumda İsrail ile ilişkilerini normalleştirmek isteyen herhangi bir ülke, bunun bedelini ağır ödemek zorunda kalacaktır.’’ cevabını verdi.

İran’ın Kuzey Irak’taki terörle mücadele operasyonu hakkında Emir Abdullahiyan, şunları kaydetti:
‘’Irak'la iyi ilişkilere sahibiz, ama silahlı terör grupları yıllardır İran'a saldırmak için Kuzey Irak’ı kullanıyor. Bu meseleyi Bağdat hükümete ve Erbil yetkililerine defalarca ilettik, hatta uluslararası hukuk çerçevesinde meşru savunma hakkımızı kullanacağımızı da dile getirdik.

Irak'ın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı duyuyoruz ve bu konuda aramızda bir güvenlik anlaşması imzalanmıştır. Biz Irak'a saldırmadık ama Kuzey Irak’taki Mossad karargâhını hedef aldık. Irak yetkilileri bunu çok iyi anlıyor. Dolayısıyla Irak'la güçlü ve ayrıcalıklı bir ilişkimiz olsa da ulusal güvenliğimiz konusunda kimseye müsamaha göstermeyiz.’’

İngiltere Dışişleri Bakanı Cameron ile yaptığı görüşmeye atıfta bulunan Emir Abdullahiyan, ''İngiliz meslektaşıma Kızıldeniz'de ve Yemen'e karşı gerilimi tırmandırmaya yönelik eylemlerinin stratejik bir hata olduğunu açık bir şekilde söyledim.'' ifadesini kullandı.

Emir Abdullahiyan, 7 Ekim 2023’te sonra ABD’nin bölge ve Gazze'deki gelişmelere ilişkin İran’a çeşitli mesajlar gönderdiğini belirterek, ABD ile mesaj alışverişi için diplomatik kanalların açık olduğunu söyledi.

ABD’nin İsrail’e verdiği kaytsız şartsız desteği eleştiren Emir Abdullahiyan ‘’ABD bugün savaşı durdurursa Netanyahu savaşı sürdüremez. Dolayısıyla Netanyahu bu tutumuyla ABD’yi başka cephelere de dahil etmeye çalışıyor.

Şu anda Netanyahu'nun kendi emelleri için ABD’yi başka cephelere dahil etmeye çalıştığını görüyoruz. Bu nedenle ABD’lileri Netanyahu ve Siyonistlerin oyununa karşı dikkatli olmaları konusunda uyarıyoruz, çünkü onların oyunu savaş oyunudur.’’ değelendirmesinde bulundu.

Hüseyin Emir Abdullahiyan, İran’ın Gazze savaşının bölgeye yayılmasına karşı olduğunu belirterek, ‘’Kızıldeniz ve bölgede gemicilik ve seyrüsefer güvenliğinin bizim de lehimize olduğu açıktır.

Ticaretimizin ve petrolün önemli bir kısmı deniz yoluyla yapılmaktadır. Bölgesel savaştan bölge ülkeleri zarar görecek. Bu yüzden Gazze'deki savaşın durdurulması gerekiyor.’’ diye konuştu.

İranlı bakan, bölgedeki direniş gruplarının eylemlerine dair, ‘’Onlar kararlarını kendileri veriyorlar. Her birinin kendi düşünceleri var. Onlar Arap ve Müslüman. Bu nedenle Filistinli Arapları ve Müslümanları destekleyecek için tedbirler alıyorlar.

Yemenliler bize seyrüsefer ve deniz ticareti güvenliğine bağlı olduklarını söylüyorlar. Ancak Filistin halkına destek vermek amacıyla,  İsrail gemisini veya İsrail limanlarına giden her gemiyi durdurmaya karar verdiler. ABD ve İngiltere (Yemen’i hedef alarak) kötü bir karar verdi.’’ yorumunu yaptı.