Tahran'ın Diplomatik Hareketliliği; İsrail’in Cinayetlerine Karşı Uzlaşma Vurgusu

Tesnim Haber Ajansı - Diplomatik geziler her zaman büyük önem taşıyor ve önemli siyasi mesajların yanı sıra hem ikili hem de uluslararası düzeyde siyasi ve güvenlik denklemleri üzerinde derin etkiler yaratabiliyor. İran Dışişleri Bakanı Seyyid Abbas Irakçi’nin son dönemdeki bölgesel gezileri de bu doğrultuda olup bölgesel denklemlere etki etmiştir.

İran dışişleri bakanının Lübnan, Suriye, Suudi Arabistan, Katar, Irak, Umman, Ürdün, Mısır ve Türkiye'ye yaptığı geziler bölgedeki gerilimlerin, Siyonist rejimin Gazze ve Lübnan'da sivilleri öldürmesi ve Gazze ve Lübnan'daki İslami direniş liderlerinin ve üst düzey komutanlarının hedef alınması da dahil olmak üzere suçlarının artmasıyla birlikte yoğunlaştığı bir ortamda gerçekleşti.

Seyyid Abbas Irakçi’nin Fars Körfezi ülkelerine ve Batı Asya'ya yaptığı geziler, Siyonist rejimin Gazze ve Lübnan halkına karşı işlediği suçların durdurulması için bu ülkelerin yetkilileriyle istişare etme bağlamında özellikle önem taşıyor.

Bu geziler, yalnızca İran'ın Filistinli ve Lübnanlı mazlumları destekleme kararlılığını göstermekle kalmıyor, daha ziyade, İsrail rejiminin Filistin ve Lübnan'ın mazlum halklarına yönelik saldırganlığına karşı ortak bir cephe ve baskı oluşturma çabası ve Siyonist rejimin ve onun ana destekçisi olan Amerikan hükümetinin hareketleri karşısında diplomatik bir savaş.

Siyonist rejimin Gazze ve Lübnan'da işlediği suçlar, özellikle sivillere yönelik hava ve kara saldırıları büyük bir insani krize yol açmıştır. Bu kriz milyonlarca insanın hayatını etkilemenin yanı sıra bölgesel düzeyde gerilimlerin artmasına da neden oldu. Bu durumda Irakçi’nin ziyareti, Arap ve İslam ülkelerinin desteğini kazanmaya ve bu suçlara karşı daha fazla koordinasyon sağlamaya yönelik diplomatik bir çaba olarak değerlendirilebilir.

İran Dışişleri Bakanı, bölgesel gezilerini tamamlamak üzere bugün Bahreyn ve Kuveyt'e gidiyor. İran bölgesel diplomatik faaliyetlerinde bölgedeki hiçbir ülkeyi dışlamadı. Hatta yıllar sonra gerçekleştirdiği Ürdün ve Mısır gezisinde ve ayrıca 2016'dan bu yana İran'la siyasi ilişkisi olmayan Bahreyn'e yapacağı ziyaretler de İran'ın önceliğinin Filistin ve Lübnan olduğunu gösteriyor.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi de Pazartesi günü medyaya düzenlediği ilk basın toplantısında, İran'ın Siyonist rejimin ölüm makinesini durdurmak için tüm yeteneklerini kullanacağını vurguladı. Diplomasi Başkanı'nın Bahreyn ve Kuveyt'e yaklaşan gezisine atıfta bulunarak şunları söyledi: Son dönemdeki istişarelerde önceliğimiz bölgede gerilimin tırmanmasını önlemek, bölgesel barış ve güvenliği korumaktır. Hiçbir ülkeyi bölgesel istişarelerimizin dışında tutmuyoruz. Bölgede barışın korunması ve geliştirilmesine yardımcı olmak herkesin ortak görevidir. Bölgenin huzuru ve güvenliği esastır ve bölge ülkeleri bu konuda istekli olduklarını göstermelidir.

10 yıl sonra Ürdün gezisi

Irakçi’nin Amman ziyareti, İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı’nın 2014'ten bu yana, yani on yıl sonra Ürdün'e yaptığı ilk ikili ziyaretti. Daha önce İran'ın merhum Dışişleri Bakanı Şehit Hüseyin Emirabdullahiyan Bağdat-2 toplantısına katılmak üzere Ürdün'e gitmişti ancak bu ikili bir ziyaret değildi ve bu görüşme bu dönemdeki ilk ikili ziyaret oluyor.

Bu arada Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman Safadi, Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan’ın göreve başlama törenine katılmak üzere Tahran'a giderek dönemin Dışişleri Bakan Vekili Ali Bakıri ile görüşme ve istişarelerde bulunmuştu.

Ürdün ziyaretine ilişkin Irakçi, bu ziyaretin, Siyonist rejimin suçlarının durdurulması, bölgedeki durumun kontrol altına alınması ve gerilimin tırmanıp savaşın kapsamının genişlemesinin önlenmesi amacıyla bölgesel istişarelerin devamı doğrultusunda yapıldığını söyledi. Bu bağlamda şunları söyledi: "Ateşkes meselesi ve mültecilerin durumuyla ilgilenmek bölgesel ve uluslararası bir talep haline geldi. Neyse ki Ürdünlü yetkililerle aramızda pek çok ortak zemin var."

Bu ziyareti sırasında Irakçi, Ürdün Kralı II. Abdullah ve bu ülkenin Dışişleri Bakanı Ayman Safadi ile görüşerek istişarede bulundu. Bu görüşmelerde gerilimin tırmanmasının önlenmesinin yanı sıra Gazze ve Lübnan'a insani yardım gönderilmesi için kapsamlı seferberliğin gerekliliği vurgulandı.

Ürdün Kralı ile görüşmede İran İslam Cumhuriyeti'nin bölgedeki güvenlik durumuna ilişkin görüşlerini ve İran İslam Cumhuriyeti'nin güvensizlik ve istikrarsızlığın yoğunlaşmasını önlemek için gösterdiği çabaları anlan Irakçi, Batı Asya bölgesinde bölge ülkeleri ile dünya arasında daha fazla işbirliği ve dayanışmanın gerekliliğini vurguladı ve Siyonist rejimin soykırımı ve savaş çığırtkanlığını durdurmaya zorlanması gerektiğini vurguladı.

İran Dışişleri Bakanı, Gazze ve Lübnan'da yerinden edilmiş ve artık hayatlarını devam ettirebilecek temel olanaklardan mahrum kalan halkın içinde bulunduğu talihsiz durumdan büyük endişe ve üzüntü duyduğunu ifade ederek, İslam ülkelerinin insani yardım toplaması ve göndermesi için tüm kapasitelerin seferber edilmesi çağrısında bulundu.

Ürdün Kralı, bölgedeki mevcut durum ile çatışma ve güvensizliğin kapsamının tüm ülkeler üzerinde genişlemesinin yol açtığı tehlikeler ve ciddi sonuçlardan büyük endişe duyduğunu ifade ederken, Ürdün'ün bölgenin istikrarı ve güvenliğinin sağlanması yöndeki girişim ve süreçlere her türlü yardım ve katılım konusundaki kararlılığını vurguladı.

Taraflar ayrıca, bölgede güvenlik ve istikrarın korunmasına yardımcı olmak amacıyla iki ülkenin ikili ilişkileri geliştirme ve bölgesel gelişmelere ilişkin istişareleri sürdürme isteğini de vurguladı.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü de bu önemli toplantıyı X sosyal medya platformunda şöyle yazmıştı: İran ve Ürdün'ün inancı, saldırganlığı ve suçları durdurmak, masum hayatları korumak ve bölgenin güvenlik ve istikrarını korumak için kararlı bir dayanışmaya ve kolektif eyleme ihtiyacımız olduğu yönündedir.

Irakçi, Ürdünlü mevkidaşı ile yaptığı görüşmede, Siyonist rejimin Gazze'de sürdürdüğü soykırım ve Lübnan'ı geniş çapta işgal etmesi nedeniyle bölgedeki kritik durumu gözden geçirirken, bölge ülkelerinin kolektif eyleme geçmesi gereğini vurguladı. işgalci rejimin savaş makinesini durdurmak, savaş ve koruma kapsamının genişlemesini önlemek için bölge halklarının çıkarları doğrultusunda bölgenin istikrar ve güvenliğine vurgu yaptı.

Ürdün Dışişleri Bakanı Ayman el-Safadi, bölgedeki güvenlik koşullarının kötüleşmesinden büyük endişe duyduğunu belirterek, ülkesinin Filistin ve Lübnan'daki masum insanların öldürülmesine son verilmesi ve Lübnan ve bölgede daha fazla istikrarsızlığın önlenmesi, onlara karşı saldırıların durdurulması gerektiği konusundaki tutumunu vurguladı.

Irakçi’nin Ürdün'deki istişarelerinin ardından Londra'daki İran Büyükelçiliği, bu geziyi ateşkese zemin hazırlama ve bölge halkının acılarını azaltma yönündeki gerçek ve barış odaklı çabaların bir parçası olarak değerlendirdi ve şunları vurguladı: "Bazı Avrupalı ​​dışişleri bakanları sadece açıklama yayınlamakla kalırken, azıları da barışı ilerletmek için herhangi bir somut diplomatik girişimde bulunmadan sivillerin öldürülmesini veya İran halkına yönelik yaptırımları meşrulaştırmaya çalışırken Tahran tarihin doğru tarafında durmaktan gurur duyuyor."

İran'ın Kahire'deki hareketliliğinin devamı

Irakçi’nin Mısır gezisi de on iki yıl sonra ve Mısır Dışişleri Bakanı'nın İbrahim Reisi ve Emirabdullahiyan’ı anma törenine katılmak için yaptığı ziyaretlerin yanı sıra Dışişleri Bakan Vekili ile görüşmek üzere Tahran'la temaslarının ardından gerçekleşti. İki ülke dışişleri bakanları arasındaki görüşmeler İki ülke cumhurbaşkanları arasındaki görüşme, Riyad'daki İslami işbirliği zirvesinin oturum aralarında gerçekleşti.

İran Dışişleri Bakanının Kahire ziyareti, Mısır'ın başta Filistin meselesi olmak üzere bölgedeki gelişmelerde oynadığı önemli ve etkili rol ve konum dikkate alındığında ayrı bir önem taşıyordu. Irakçi, Mısır gezisinin ana konusunun bölgeye ilişkin istişareler olduğunu da vurguladı.

İran Dışişleri Bakanı, Mısır'daki istişarelerine değinerek şunları söyledi: "Sayın Sisi ile bölgedeki durumla ilgili olarak çok açık ve doğrudan görüşmelerde bulunduk. Ortak endişelerimiz ve çıkarlarımız var ve tartışmalı konuların olması da doğal. İstişarelerimiz her iki tarafın görüşlerinin birbirine yakın olması açısından oldukça verimli geçti. Gerilimin tırmanmasının ve savaşın tüm bölgeye yayılmasının önlenmesi konusunda da görüş birliği var ki bu genel bir kaygıdır."

Sisi ile yaptığı görüşmede bölgedeki son durumu değerlendiren Irakçi, işgalci rejimin işgal altındaki Filistin ve Lübnan'daki saldırganlık ve suçlarının devam etmesinden duyduğu derin kaygıyı ve üzüntüyü dile getirirken, tüm diplomatik kapasitelerin kullanılmasının önemini vurguladı. Bölgedeki güvenlik durumunun tırmanmasının önlenmesi, Filistin ve Lübnan halkının acılarının azaltılması vurgusu yapıldı.

Irakçi, bu toplantıda suçların durdurulması için baskının artırılması ve Filistinli ve Lübnanlı mültecilere acil yardım sağlanması için bölge ülkelerinin tüm diplomatik kapasitelerinin seferber edilmesinin gerekliliğine dikkat çekti.

Mısır Cumhurbaşkanı bölgedeki mevcut güvenlik durumunu endişe verici olarak nitelendirdi ve durumun daha da tırmanmasının önlenmesi, Gazze ve Lübnan'daki saldırı ve suçların durdurulması için tüm kapasitelerin kullanılması, bölgenin feci bir savaşın tuzağına düşmesinin önlenmesine, bölgedeki tüm ülkelerin toprak bütünlüğünün ve ulusal egemenliğinin korunmasına, bölgede istikrar ve güvenliğin korunmasına vurgu yaptı.

Taraflar ayrıca, ikili ilişkilerdeki olumlu gelişmeler dikkate alınarak ikili ilişkilerin karşılıklı geliştirilmesi amacıyla istişarelerin sürdürülmesi ve istişare sürecinin sürdürülmesi konusunda da mutabakata vardı.

Mısırlı mevkidaşı ile yaptığı görüşmede Irakçi, Siyonist rejimin bölgesel güvenlik ve istikrara yönelik devam eden tehdidini önlemek için uluslararası toplumun pratik eyleme geçmesi ve Filistinli ve Lübnanlı mültecilere acil yardım sağlamak için uluslararası işbirliğinin gerekliliğini de vurguladı.

Mısır Dışişleri Bakanı ayrıca Mısır'ın bölgedeki gerilimi azaltmaya yönelik bakış açısını ve bu ülkenin diplomatik eylem ve hareketlerini, bölge ülkeleri ve uluslararası toplumun barış, istikrar ve güvenliğin korunması için ortak çaba göstermesinin gerekliliği konusunda da açıklamalarda bulundu. Bölgeye ve Gazze ve Lübnan'ın mazlum halkına insani yardımın hızlandırılması ve kolaylaştırılması vurgulandı.

İran ve Mısır Dışişleri Bakanları, Gazze ve Lübnan'a yönelik saldırı ve savaşın durdurulması, bölgede güvensizlik ve istikrarsızlığın yoğunlaşmasının önlenmesi, bölgedeki tüm ülkelerin toprak bütünlüğüne ve ulusal egemenliğine saygı duyulması gerektiği konusunda iki ülkenin tutumunu paylaştı. Gazze ve Lübnan'daki mültecilere acil insani yardım sağlanmasının gerekliliğini vurguladılar.

İran ve Türkiye Gazze ve Lübnan'daki savaşın durdurulması konusunda anlaştı

Irakçi ayrıca Güney Kafkasya konularına ilişkin 3+3 formatındaki zirveye katılmak üzere İstanbul'a gitti. Irakçi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile yaptığı görüşmede, Gazze ve Lübnan'a yönelik savaşın derhal durdurulması ve insani yardımların derhal gönderilmesi gerektiğini vurguladı.

İran Dışişleri Bakanı Erdoğan'la görüşmesinde şunları söyledi: Bölgede ve İslam dünyasında iki büyük ve etkili komşu olan İran ve Türkiye, Siyonist rejimin sınır tanımayan saldırı ve suçlarının bölgenin güvenliği ve istikrarı üzerinde oluşturduğu ciddi tehdit konusunda görüş paylaşırken, acil uluslararası müdahale ihtiyacı konusunda da görüşünü paylaşırken Masumların öldürülmesine son vermek, savaş çığırtkanlığını frenlemek ve rejimin Gazze ve Lübnan'daki soykırımını durdurmak için acil uluslararası eyleme ihtiyaç olduğunu vurguluyorlar.

Dışişleri Bakanı ayrıca, savaş makinesi İsrail rejimini durdurmaya yönelik kararların alınması ve acil tedbirlerin hayata geçirilmesi için başta İran ve Türkiye olmak üzere bölgenin etkili ülkeleri arasında koordinasyon sağlanmasının gerekli olduğunu değerlendirdi.

Bu toplantıda Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İran Cumhurbaşkanına selamlarını iletirken, İsrail rejiminin soykırımını ve suçlarını durdurmak için bölgedeki iki önemli ülke olan İran ile Türkiye arasında ciddi ve yakın işbirliğinin de oldukça önemli olduğunu ifade etti.

İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı ayrıca Türk mevkidaşı ile yaptığı görüşmede Siyonist rejimin devam eden suçları ve savaş çığırtkanlıklarına değinerek, Gazze ve Lübnan'daki soykırım ve saldırganlığın durdurulması, işgalci rejimin askeri ve güvenlik saldırılarının kapsamının bölgedeki diğer ülkelere genişletilmesine karşı mesuliyetin İslam ülkelerinin ve tüm bölge ülkelerinin ortak sorumluluğu olduğunu vurguladı.

Türk Dışişleri Bakanı ayrıca İsrail rejiminin Gazze ve Lübnan'daki savaş ve soykırımının devam etmesinden duyduğu üzüntü ve endişeyi ifade ederken Türkiye'nin işgalci rejimin maceralarına kararlı bir şekilde karşı çıktığına vurgu yaparken Siyonist rejimin bölgesel barış ve istikrara yönelik tehdidiyle başa çıkmak için topyekün çaba gösterilmesi gerekliliğine değindi ve Gazze ve Lübnan'daki mazlum halklarla İslami ve küresel dayanışma ve mültecilere insani yardım sağlanması çağrısında bulundu.

Hamas Siyasi Konseyi üyeleriyle İstanbul'da özel toplantı

Irakçi ayrıca Filistin İslami Direniş Hareketi (Hamas) Şura Konseyi Başkanı Muhammed İsmail Derviş ve bu hareketin İstanbul'daki liderlik konseyinin bazı üyeleriyle de görüştü.

Bu toplantıda İran Dışişleri Bakanı, Devrim Liderinin ve İran Cumhurbaşkanının dirençli ve cesur Filistin milletine sıcak selamlarını iletmiş ve Hamas Siyasi Büro Başkanı büyük Mücahit Yahya Sinvar’ın şehadeti için taziyelerini iletti. Filistin halkının işgale ve Siyonist rejimin suçlarına karşı gösterdiği efsanevi direnişi, İslam ümmeti ve tüm özgür dünya insanları için bir gurur kaynağı olarak değerlendirdi ve İran İslam Cumhuriyeti'nin Filistin ve Lübnan'daki direnişe kapsamlı desteğinin devam ettiğini vurguladı.

Siyonist rejimin Gazze ve Lübnan'daki suç ve saldırılarının devam ettiğine ve rejimin diğer İslam topraklarına yönelik saldırılarının kapsamının genişlediğine değinen Irakçi, bu durumu ABD ve bazı diğer Avrupa ülkelerinin sorumsuz ve hukuka aykırı desteğinin sonucu olarak değerlendirdi. ABD'yi ve bu ülkeleri suç ortağı olarak tanımladı.

Irakçi ayrıca Şehit Yahya Sinvar ve direnişin diğer şehitlerini de anarak, bu şehitlerin saf kanlarını Siyonist rejimin işgal ve zulmünden kurtulmak, Filistin halkının nihai zaferini müjdelemek için onurlu direnişin garantörü olarak değerlendirdi.

Öte yandan Hamas Şura Konseyi Başkanı İslam İnkılabı Lideri'ne ve İran'ın asil halkına, İslami prensip ve ahlaki temellere ve uluslararası hukuk normlarına dayanan Filistin direnişine destek yolunda kararlı olmalarından dolayı teşekkürlerini iletti ve Gazze'deki son durumu anlattı.

Filistinli mücahitlerin işgalci rejime ve Siyonist apartheid rejime karşı meşru mücadelelerini sürdürme kararlılığına ve direnişine değinerek, direnişin lider ve komutanlarının öldürülmesinin Filistin milleti ve direniş hareketi için büyük bir kayıp olduğunu ancak hiç şüphesiz bu mücahitlerin şehadetinin, nihai zafere kadar cihat ve mücadele yolunda herhangi bir aksamaya neden olmayacağını, aksine Filistin halkının direnme motivasyonunu artıracağını vurguladı.

Hamas Şura Konseyi Başkanı, aralarında Yemen, Irak, Lübnan ve Suriye'nin de bulunduğu İslam dünyasındaki direniş unsurlarının birlik ve yakınlaşmasını Aksa Tufanı operasyonunun bir nimeti olarak değerlendirdi ve direnişin ağacının son bir yılda daha da kökleşip ve güçlendiğini belirtti.

Muhammed İsmail Derviş de işgalci rejimin mazlum Gazze halkını aç bırakmak, gıda ve tıbbi malzemelerin halka ulaşmasını engellemek gibi suçuna dikkat çekerek, Gazze'deki çaresiz insanlara yardım etmek için İslam ülkelerinin ve uluslararası kuruluşların seferber edilmesinin gerekliliğini vurguladı.

İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı’nın genel olarak son bölgesel gezilerinde yaptığı görüşmelerin içeriğine göre, şunları söylemek mümkün: İran'ın bölgedeki diğer ülkelerdeki istişarelerinin devam etmesi ve yoğunlaşması, Tahran'ın İslam dünyasının birinci meselesi olan Kudüs ve Filistin meselesine ilişkin meselelerin takibinde siyasi kaygılardan uzak diplomasiyi dikkate aldığını göstermektedir. Çünkü İslam Devrimi'nin temel ilkelerine göre Filistin sorununu çözmenin, İslam dünyasındaki birçok sorun ve anlaşmazlığın çözümünün anahtarı olduğuna inanıyor.