استقبال از راه اندازی نقاره خانه تهران / نجواهای آیینی بر "سردر باغ ملی"

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، فروردین سال 96 بود که پس از یکصد سال، سردر باغ ملی مرمت شد، اتاقکی بالای سردر باغ ملی قرار دارد که می‌تواند نقاره‌خانه تهران شود، زیرا پیشترها وقت افطار و سحر از میدان توپخانه تهران صدای توپ شنیده می‌شد و اکنون با احیای نقاره‌خانه تهران، همزمان با ماه رمضان می‌توان این فضای آیینی را احیاء کرد، که در این رابطه احمد مسجدجامعی ــ عضو شورای شهر تهران نیز عنوان کرده بود: «حالا که سردر باغ ملی تعمیر و مرمت شده، اتاقکی بالای آن است که می‌تواند نقاره‌خانه تهران شود. پیشترها وقت افطار و سحر از میدان توپخانه تهران صدای توپ شنیده می‌شد و اکنون با احیای نقاره‌خانه تهران، همزمان با ماه مبارک رمضان امسال می‌توان در فضای جدید این تجربه آیینی را احیاء کرد. همچنین در موزه امام‌زاده صالح شمیران، ابزار و وسایل نقاره‌خانه نگهداری می‌شود و معلوم است که زمانی در آنجا هم همانند حرم امام رضا(ع) نقاره می‌زدند.

در این رابطه محمد حسن طالبیان - معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز درخصوص راه اندازی نقاره خانه تهران با استقبال از این امر به تسنیم عنوان کرد: سازمان میراث فرهنگی از هرچه که به احیای تاریخ و گذشته تهران و ایران منتهی شود، استقبال می‌کند.

وی با اشاره به اینکه برای راه اندازی مجدد نقاره خانه تهران باید شورای شهر از جمله آقای مسجد جامعی با همکاری شهرداری منطقه 12 اقدام کنند، افزود: در این رابطه یکی از مهمترین مقوله‌ها پیدا کردن افرادی است که در زمینه نقاره‌خانی همت می‌کردند و باید شهرداری این افراد را برای راه اندازی نقاره خانه سردر باغ ملی پیدا کند.

گفتنی است، نقاره‌خانه چنانکه پیداست این نام از دو کلمه «نقاره» و «خانه» ترکیب شده‌ است و به محلی که در آن «نقاره» نوازند اطلاق می‌شود. به نقاره‌خانه «نوبت‌خانه» هم می‌گفتند و به نوازنده‌های نقاره «نوبت‌نواز» و «نوبت‌زن» می‌گویند. نقاره‌خانه پیشینه‌ای بسیار قوی دارد و از روزگار باستان در ایران معمول بوده‌ است و در پایتخت‌ها و شهرهای والی‌نشین به حکام این امتیاز داده می‌شد که نقاره‌خانه داشته باشند و در طلوع و غروب آفتاب گروه‌های نوازنده در محل بلندی گرد می‌آمدند و نقاره می‌نواختند و در واقع با نواختن نقاره، خورشید مظهر حیات و روشنائی و «مهر» را استقبال و یا بدرقه می‌کردند.

در نقاره‌خانه سازهایی مثل «کرنا» و «سرنا» هم نواخته می‌شود که این همنوازی، صبح و شام، برای استقبال از خورشید و بدرقه بوده‌ است. هنوز هم در مکان‌های متبرکه مانند حرم حضرت امام علی‌بن موسی الرضا(ع) و شاه‌چراغ نقاره‌خانه وجود دارد که در مواقع خاص نواخته می‌شود.

براساس اسناد رسمی و تاریخی موجود در مرکز اسناد رسمی و نسخ خطی کشور، تاریخچه نقاره‌زنی در حرم علی‌بن موسی الرضا به 417 سال پیش بازمی‌گردد که بیشتر سندهای مربوط به نقاره‌خانه حرم مطهر از دوره قاجاریه به جای مانده است.

قدیمی‌ترین سند مربوط به نقاره‌خانه حرم مربوط به سال 1012 هجری قمری و براساس اسناد معتبر حکومتی، نقاره‌خانه حرم در دوره قاجاریه همزمان با رسمیت یافتن مجموعه آستان قدس رضوی، سر و سامان می‌یابد که البته از دوره‌های زمانی مختلف در این خصوص اسناد پیوسته موجود نیست. در مرکز اسناد آستان قدس رضوی بیش از 6 میلیون سند وجود دارد که از این تعداد نزدیک به 802 سند قدیمی مربوط به نقاره‌خانه حرم مطهر است.

انتهای پیام/