گزارش| نفوذ نرم ایالات متحده در حوزه آموزش قرقیزستان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، حوزه موضوعات فرهنگی و انسانی همواره یکی از محورهای روابط ایالات متحده با کشورهای آسیای مرکزی بوده است. در این چارچوب نهادهای مختلف آمریکایی نظیر آژانس توسعه بین‌المللی ایالات متحده (USAID) و شورای آمریکایی برای آموزش بین‌المللی (ACCELS) فعالیت‌های بسیاری را صورت داده‌اند. بهره‌مندی از کمک‌های مالی و غیرمالی در ازای اعطای امتیاز دسترسی به نظام آموزشی، فرایندی است که در این چارچوب صورت می‌گیرد. معمولا برنامه‌های آموزشی بین‌المللی نظیر «برنامه آموزشی 2030 یونسکو» و موارد مشابه نیز چارچوب‌های حقوقی چنین فرایندهایی را فراهم می‌آورند.

در همین راستا، سفارت ایالات متحده آمریکا با همکاری USAID بیش از 380 هزار کتاب در 900 مدرسه ابتدایی قرقیزستان توزیع کرد. این کتاب‌ها که عمدتا داستان‌های کودکانه آمریکایی بودند، به وزارت آموزش و علوم قرقیزستان برای توزیع تحویل داده شدند. مراسم تحویل رسمی این کتاب‌ها نیز روز گذشته با حضور مقامات دو طرف برگزار شد. کتاب‌های مذکور شامل 55 عنوان داستانی برای دانش‌آموزان مقطع ابتدایی بودند که به زبان‌های قرقیزی و روسی نوشته شده‌اند. محتوای کتاب‌ها نیز عمدتا داستان‌های افسانه‌ای، تخیلی و اشعار بودند.

این دومین باری است که USAID در سال جاری میلادی (2019) برای دانش‌آموزان قرقیز کتاب اهدا می‌کند. پیش‌تر نیز در ماه‌های مارس و آوریل، این آژانس آمریکایی بیش از 110 هزار کتاب دیگر را به دانش‌آموزان قرقیز تحویل داده بود. نکته‌ مهم‌تر در این زمینه، تلاش آمریکایی‌ها برای بومی جلوه دادن این کتاب‌ها جهت نفوذ بیشتر و بهتر است. در برنامه تحویل این کتاب‌ها، گری لیندن، مدیر عملیات قرقیزستان USAID با اشاره به برنامه «زمان مطالعه» این نهاد، اظهار داشت: لازم است اشاره کنم که تمام این کتاب‌ها در همین‌جا، در قرقیزستان منتشر شده و عمده آن‌ها به زبان قرقیزی است. ما در حال کار با نویسندگان، ناشران و طراحان محلی برای انتشار کتاب‌هاب باکیفیت هستیم. همچنین خانم نادیرا ژوسوپیکوا، معاون وزیر آموزش و علوم قرقیزستان نیز در این مراسم بر اهمیت این موضوع تاکید کرده بود.

اهدای این کتاب‌ها در چارچوب یک برنامه‌ کلان‌تر تحت عنوان «زمان مطالعه» که از سوی USAID اعلان شده است، صورت می‌گیرد. بر این اساس برنامه‌ریزی شده تا سال 2020 بیش از 1.2 میلیون کتاب در قرقیزستان به چاپ رسیده و تحویل دانش‌آموزان مقطع ابتدایی قرقیز شود. این در حالی است که بر اساس آمار یونسکو، تعداد کل دانش‌آموزان مقطع ابتدایی قرقیزستان 491 هزار نفر است. لذا، می‌توان گفت سهم هر دانش‌آموز قرقیز از این کتاب‌ها، حداقل 2 کتاب می‌شود.

 بودجه پیش‌بینی شده برای این پروژه 9.9 میلیون دلار است که در طول 4 سال با هدف ارتقاء مهارت‌های مطالعه دانش‌آموزان مقطع ابتدایی صرف می‌شود. مهم‌ترین طرفین همکار با USAID نیز در این پروژه وزارت آموزش و علوم قرقیزستان، وزارت فرهنگ، اطلاع‌رسانی و گردشگری، آکادمی علوم قرقیزستان، موسسه ملی آموز پیش‌رفته و پیش‌آموزش هستند. بیش از 400 آموزش‌دهنده بومی و 9000 معلم و مسئول مدارس نیز بخش دیگری از دایره مخاطبین این برنامه به حساب می‌روند. بیش از 74 هزار دانش‌آموز نیز به همراه والدین خود قرار است در برنامه‌های جانبی این طرح مشارکت کنند.

برنامه مهم دیگری که توسط USAID در قرقیزستان در دست  اجراست، تحت عنوان «ساختن آینده» می‌باشد. این برنامه نیز با بودجه‌ای حدودا 1.5 میلیون دلاری با همکاری دانشگاه آمریکایی آسیای مرکزی به اجرا در می‌آید. در چارچوب این برنامه نیز ایالات متحده از طریق آژانس‌های فوق‌الذکر، بر اساس نیازهای بومی منطقه بورسیه‌هایی را به دانشجویان قرقیز اعطا کرده، تا ظرفیت تحقیقاتی آن‌ها و دانشگاه‌های قرقیزستان ارتقاء یابد. لذا، دانشجویان نخبه و اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها اصلی‌ترین دایره مخاطبین این برنامه محسوب می‌شوند. این برنامه در مجموع شامل 113 بورسیه تحصیلی برای دانشجویان و 150 بورسیه برای اعضای هیات علمی و اساتید قرقیز فراهم می‌آورد. همچنین 20 پروژه تحقیقاتی در زمینه مسائل اجتماعی و اقتصادی قرقیزستان نیز در این چارچوب تعریف می‌شود. این برنامه از سپتامبر 2016 آغاز شده و تا سپتامبر 2019 (ماه جاری) ادامه یافته و پس از آن بازه زمانی اجرای آن به اتمام می‌رسد.

پیش‌تر نیز برنامه‌های مشابهی توسط USAID در قرقیزستان به اجرا در آمده بود که از جمله آن‌ها می‌توان به «مطالعه با هم (2013 تا 2017)»، «آزمون سراسری پذیرش (2002 تا 2016)» و «برنامه وام آموزشی (2009 تا 2012)» اشاره کرد.

در همین حال، دونالد لو، سفیر ایالات متحده در بیشکک که کمتر از یک سال است کار خود را آغاز کرده، هفته گذشته با کانیبیک ایساکوف، وزیر آموزش جدید قرقیزستان دیدار کرد. توسعه همکاری‌های دو طرف در حوزه آموزش در قالب اجرای پروژه‌های جدید، یکی از محورهای این دیدار بود. در این دیدرا، گری لیندن، مدیر منطقه‌ای USAID در قرقیزستان، اظهار داشت که برنامه‌های جدید این آژانس آمریکایی که به صورت مشترک با وزارت آموزش و علوم قرقیزستان انجام می‌شود، بیش از 75 درصد مدارس دولتی این کشور را پوشش می‌دهد.

آنا هافمن، مدیر برنامه آمریکایی «ارتش صلح» نیز که در این دیدار حضور داشت، اظهار داشت بیش از 100 داوطلب در حال حاضر به عنوان معلم زبان انگلیسی در قرقیزستان حضور دارند. برنامه «ارتش صلح» یک چارچوب داوطلبانه آمریکایی است که برای توسعه و بهبود روابط با کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته در سال 1961 تاسیس شده است.

در مجموع به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها برنامه منسجمی را طی 20 سال اخیر در حوزه آموزش در قرقیزستان آغاز کرده‌اند. این برنامه که توسط کارگزاری‌های مختلف آمریکایی به اجرا در آمده است، تمامی سطوح آموزشی این کشور از ابتدایی و مهد کودک‌ها، تا آموزش عالی و اعضای هیات علمی را پوشش می‌دهد.

انتهای پیام/