عربستان چگونه مانع حل بحران سیاسی لبنان می‌شود؟
فراخوان سفارت عربستان برای تحریم نشست نیروهای ملی لبنان در سفارت سوئیس یکی از جدیدترین ابعاد مداخلات سعودی‌ها در امور سیاسی لبنان و جلوگیری از حل بحران‌های این کشور است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، علی عباسی- عربستان سعودی که سابقه‌ای طولانی در مداخله در امور کشورهای عربی به ویژه کشورهای چندفرقه‌ای همچون لبنان دارد بعد از تغییر شرایط سیاسی و داخلی این کشور طی دو دهه گذشته به ویژه با تثبیت جایگاه سیاسی جنبش مقاومتی حزب‌الله، همواره عرصه را برای نفوذ مستقیم خود در لبنان تنگ دیده است.
نگرانی عربستان از کمرنگ شدن نفوذ خود در لبنان
بعد از متشنج شدن روابط عربستان با «سعد حریری» نخست‌وزیر اسبق لبنان و دوست خانوادگی سعودی‌ها، بخش زیادی از نفوذ سیاسی عربستان در لبنان از دست رفت و اکنون حتی با وجود مهره‌هایی چون سمیر جعجع، رئیس حزب نیروهای لبنانی ریاض به اندازه دوره خاندان حریری قدرت مانور در لبنان را ندارد.
با این وجود سعودی‌ها بعد از شکست در انتخابات پارلمانی لبنان در ماه مه نیز از حضور در عرصه سیاسی این کشور ناامید نشده و «ولید البخاری» سفیر خود در بیروت را مامور محاصره پرونده سیاسی لبنان به ویژه بحث انتخاب رئیس جمهور جدید کرده‌اند.
فراخوان عربستان برای تحریم نشست نیروهای سیاسی لبنان
درحالی که ولید البخاری از یک ماه قبل تاکنون به گشت و گذار در مناطق مختلف لبنان به ویژه مناطق سنی‌نشین و حامیان جریان 14 مارس برای همسو کردن آنها با مواضع ریاض در امور سیاسی لبنان ادامه می‌دهد منابع آگاه این کشور شب گذشته گزارش دادند، سفارت عربستان در بیروت طبق روش معمول خود در سرکوب هرگونه تلاش برای همگرایی و گفتگو میان لبنانی‌ها، به احزاب طرفدار ریاض در لبنان به ریاست سمیر جعجع و برخی از نمایندگان پارلمان و انجمن‌های مردمی دستور داده تا از مشارکت در ضیافت شامی که قرار بود امروز سه‌شنبه در سفارت سوئیس برگزار شود خودداری کنند؛ ضیافتی که مقدمه‌ای برای کنفرانس گفتگو در شهر ژنو در ماه بعد است.
این منابع افزودند، تلاش‌های عربستان برای جلوگیری از انجام گفتگو میان احزاب و نیروهای سیاسی لبنان از طریق «ولید البخاری» سفیر عربستان در بیروت صورت گرفته که با انتشار توئیت‌هایی ضمن دعوت از لبنانی‌ها برای مشارکت نکردن در ضیافت سفارت سوئیس مدعی حمایت از توافق طائف و همزیستی مسالمت‌آمیز میان لبنانی‌ها شده؛ اما در حقیقت تلاش دارد مانع از گفتگو میان حزب‌الله و سایر احزاب لبنان شود.
منابع لبنانی در گفتگو با وبسایت الخنادق در این زمینه اعلام کردند، نمایندگان حزب‌الله با پایبندی به موضع قاطع خود در توسل به گفتگو میان نیروهای سیاسی لبنان به عنوان تنها راهکار خروج از بحران سیاسی، برای مشارکت در نشست سفارت سوئیس و نیز کنفرانس گفتگو در ژنو اعلام آمادگی کرده و بر ارتباط نیروهای سیاسی لبنان با یکدیگر تاکید دارند.
اطلاعات نشان می‌دهد که سنگ‌اندازی‌های سفارت عربستان موجب شد تا سفارت سوئیس ضیافت شام امشب میان نیروهای سیاسی لبنان را به زمان دیگری موکول کند؛ چرا که هدف از برگزاری این دیدار گفتگوی همه احزاب و نیروهای لبنانی با یکدیگر بوده و اگر قرار باشد برخی از این احزاب و نیروها نشست مذکور را تحریم کنند برگزاری آن بی‌فایده خواهد بود. سفارت سوئیس توضیح داد که این ضیافت شام یک رویداد غیر رسمی و هدف آن ترویج تبادل نظر میان بازیگران مختلف سیاسی لبنان بود.
رسانه‌های وابسته به عربستان در لبنان گزارش داده بودند در ضیافت شامی که توسط سفارت سوئیس ترتیب داده می‌شود نمایندگان احزاب بزرگ لبنانی از جمله حزب‌الله، جنبش امل، جریان آزاد ملی و نیروهای موسوم به آزادی و تغییر حضور خواهند داشت. اما دیگر رسانه‌های لبنان اعلام کردند که این ضیافت صرفا شامل احزاب مذکور نشده و شماری از شخصیت‌های متعلق به فرقه‌های مختلف لبنان نیز در آن مشارکت می‌کنند و بر خلاف ادعای عربستان قرار نیست این ضیافت آسیبی به توافق طائف بزند یا جایگزینی برای آن پیدا کند.
مانورهای سمیرجعجع علیه حزب‌الله برای جلب رضایت سعودی‌ها
در این بین همانطور که پیش‌بینی می‌شد حزب نیروهای لبنانی به ریاست سمیرجعجع از اولین طرف‌هایی بود که درخواست ولید البخاری را اجابت و نشست سفارت سوئیس را تحریم کرد. «ملحم ریاشی» که به عنوان نماینده حزب نیروهای لبنانی در پارلمان برای شرکت در نشست سفارت سوئیس دعوت شده بود با انتشار توئیتی اعلام کرد که در ضیافت شام این سفارتخانه مشارکت نخواهد کرد.
سپس دفتر رسانه‌ای حزب نیروهای لبنانی با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که اولویت این حزب در حال حاضر انتخاب رئیس جمهور جدید است نه گفتگوی ملی؛ ضمن اینکه چنین گفتگوهایی به نتیجه نمی‌رسد و از آن گذشته به توافق طائف و قانون اساسی لبنان نیز آسیب می‌زند.
اما حزب سمیر جعجع در بخش دیگری از بیانیه خود علت واقعی امتناع از مشارکت در نشست سفارت سوئیس را فاش کرد؛ جایی که اعلام کرده بود: «تجربه نشان داده که حزب‌الله قصدی برای بازنگری در مواضع خود و بحث درباره سلاحش را ندارد، به ویژه اینکه امکان ندارد کشور در سایه وجود سلاح «خارجی» ثبات یابد و بنابراین ما هیچ سودی در بازگرداندن گفتگوهای بی نتیجه در سایه اصرار حزب‌الله به حفظ وضعیت کنونی خود نمی‌بینیم».
«وضاح الصادق» یکی از نیروهای موسوم به آزادی و تغییر (برآمده از دل جنبش‌های اعتراضی اکتبر 2019 که عمدتا وابسته به احزاب طرفدار غرب و عربستان هستند) نیز از جمله دیگر طرف‌هایی بود که به فراخوان سفارت عربستان پاسخ داده و تهدید کرد که اگر یکی از اعضای فراکسیون نیروهای آزادی و تغییر در نشست سفارت سوئیس شرکت کند، او از این فراکسیون خارج خواهد شد.
اما منابع سیاسی آگاه لبنان در گفتگو با روزنامه البناء تاکید کردند، عربستان نگران کمرنگ‌تر شدن نفوذ خود در داخل لبنان طی دو دهه گذشته بوده و می‌ترسد با روی کار آمدن ابتکارهای جدید برای ایجاد همگرایی و همزیستی مسالمت‌آمیز میان لبنانی‌ها، توافق طائف که دروازه اصلی نفوذ و مداخلات ریاض در این کشور است به تدریج فراموش شود.
قرارداد طائف به عنوان سند توافق ملی لبنان شناخته می‌شود که اولین مرجع برای مردم این کشور در راستای صلح داخلی بعد از جنگ داخلی 15 ساله لبنان است. این توافق در شهر طائف عربستان در 22 اکتبر 1989 به امضا رسید. بر اساس این توافق مقام ریاست جمهوری در لبنان از قیمومیت بر کشور و تصمیمات دولت کنار رفته و تشخیص صلاحیت نخست‌وزیر به نمایندگان پارلمان سپرده شد.
همچنین طبق توافق طائف، این نخست‌وزیر است که رایزنی‌های پارلمانی را با هدف تشکیل دولت انجام می‌دهد و به این ترتیب با حمایت عربستان اختیارات نخست‌وزیر در لبنان که از جامعه اهل سنت و تحت حمایت ریاض است، افزایش پیدا کرده و به موازات آن اختیارات رئیس جمهور کاهش یافت.
سعودی‌ها همچنین نگرانند صیافت شام سفارت سوئیس موجب نزدیکی احزاب و نیروهای سیاسی لبنان از جمله حزب‌الله و سایر گروه‌های این کشور شده و مقدمه‌ای برای گفتگوی ملی لبنان و در نهایت حل و فصل بحران سیاسی این کشور باشد؛ به گونه‌ای که لبنانی‌ها در مرحله جدید به دور از نفوذ آمریکا و عربستان بتوانند سرنوشت سیاسی خود را رقم بزنند.
فریبکاری ولید البخاری برای جذب جوانان لبنانی
تحرکات سفیر سعودی برای تاثیرگذاری بر پرونده سیاسی لبنان بیشتر متمرکز بر جذب جوانان این کشور و دادن وعده‌های مالی به آنهاست. در دیداری که چند روز قبل البخاری با جنبش‌های جوانان در طرابلس داشت درباره چشم‌انداز 2030 محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان با آنها صحبت کرد. البخاری همچنین سعی در فریب افکار عمومی جوانان لبنانی داشته و در دیدار با آنها مدعی شد اطلاعاتی دارد که نشان می‌دهد حزب‌الله در بحران بوده و در سایه فروپاشی مالی و اقتصادی لبنان نمی‌تواند به حمایت از متحدان خود ادامه دهد. سفیر عربستان همچنین درحال برقراری ارتباط با انجمن های مدارس و دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی و درمانگاه‌ها و ... در لبنان بوده و وعده حمایت از پروژه‌های آنها را داده است.
ولید البخاری تحرکات زیادی نیز برای نزدیک کردن دیدگاه‌های اعضای جریان 14 مارس برای اتحاد مقابل حزب‌الله انجام داد که از جمله این اقدامات تلاش برای ایجاد همگرایی میان «ولید جنبلاط» رئیس حزب سوسیالیست‌ترقی‌خواه لبنان با سمیر جعجع بود که البته موفق نشد. جنبلاط برخلاف میل عربستان و مهره‌های آن نسبتا موضع حمایتی از حزب‌الله پیش گرفته و اعلام کرده که به دنبال برقراری روابطی آرام با این جنبش است. او همچنین ضمن حمایت از سلاح مقاومت برای دفاع از لبنان طی هفته‌های گذشته بارها تاکید کرده که احیای حقوق دریایی لبنان از طریق توافق مرزبندی با فلسطین اشغالی به لطف قدرت حزب‌الله انجام شد.
با وجود اینکه سفیر عربستان تا این لحظه موفقیتی در اجرای برنامه‌های خود برای روی کار آوردن رئیس جمهور دلخواه کشورش در لبنان کسب نکرده اما به تلاش در این زمینه ادامه می‌دهد که فراخوان برای تحریم نشست نیروهای ملی لبنان در سفارت سوئیس جدیدترین نمونه در این زمینه بود و پیش‌بینی می‌شود این مداخلات تا زمان حل پرونده انتخاب رئیس جمهور جدید در لبنان ادامه داشته باشد.
انتهای پیام/
