برای صادرات کتاب نیازمند توسعه افق دید هستیم

محمد عظیمی، مدیر مؤسسات نمایشگاه‌های فرهنگی ایران، که علاوه بر تجربه در عرصه نشر، سال‌ها تجربه حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی به عنوان یکی از مسئولان فرهنگی کشور را در کارنامه فعالیت‌های فرهنگی خود دارد، در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم ‌، موضوع صادارات کتاب را یکی از اهداف بلندمدت در حوزه فرهنگی بسیاری از کشورها می‌داند و می‌گوید: کتاب و توسعه کتاب از دو منظر قابل توجه است؛ یکی از منظر فرهنگی و دیگری از بُعد اقتصادی. آنچه که سبب می‌شود تا بسیاری از کشورها به سمت توسعه و صادارت کتاب‌های منتشر شده در کشورشان به عنوان کالایی برای صادرات اندیشه و فرهنگ پیش روند، توجه به این دو مقوله در کنار هم است.

وی در پاسخ به این پرسش که ما در این حوزه چه جایگاهی داریم و چرا این مقوله با وجود اهمیت آن، از نظر مسئولان دور مانده است، می‌افزاید: در کشور ما به مقوله کتاب بیشتر از منظر فرهنگی توجه شده است تا از دریچه اقتصادی. بیشترین تأکیدات مسئولان در این زمینه به توسعه و بسط اندیشه‌های اسلامی و انقلابی از راه کتاب و تولیدات نشر بوده است و کمتر به بُعد اقتصادی توجه می‌شود. این امر حتی در نوع انتخاب آثار برای عرضه در نمایشگاه‌های بین‌المللی نیز دیده می‌شود، به این معنی که معمولاً آثاری انتخاب می‌شود که از نظر فرهنگی مؤید اندیشه‌های مورد‌نظر باشد.

این کارشناس حوزه فرهنگی ادامه می‌دهد: موضوع صادرات کتاب بحثی است که کمتر به آن توجه شده و قابل تأمل و بررسی است. به نظر می‌رسد زمینه‌های مستعد و آماده‌ای در حوزه نشر و مکتوبات کشور وجود دارد تا از این مسیر به اقتصاد نشر هم کمک کنیم، اما تأمل چندانی برای این امر نکرده‌ایم. ورود به بازارهای جهانی کتاب نیازمند برنامه‌ریزی فرهنگی و توسعه افق دید در این حوزه است.

مدیر مؤسسات نمایشگاه‌های فرهنگی ایران در ادامه شرکت فعال و با برنامه را از جمله راهکارهای توسعه و بسط صادرات کتاب در ایران می‌داند و می‌افزاید: شرکت و چگونگی حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی را می‌توان از دو منظر نمایشگاه‌های بین‌المللی در دنیا و نمایشگاه‌ بین‌المللی تهران مورد بررسی قرار داد. حضور ما در نمایشگاه‌های بین‌المللی دنیا مانند فرانکفورت،‌ استانبول، مسکو و ... باید به‌گونه‌ای باشد که معرف نشر ما هم از نظر محتوا و هم از نظر توسعه صنعت باشد. باید با برنامه‌ریزی در این نمایشگاه‌ها شرکت کرد و زمینه را برای خرید و فروش رایت با ناشران بین‌المللی ایجاد کرد.

وی با بیان اینکه نمایشگاه‌های بین‌المللی عرصه خوبی برای معرفی آثار ایرانی اسلامی هستند، عنوان می‌کند: بخش دیگر این نوع فعالیت‌ها و برنامه‌ریزی فرهنگی را می‌توان در نقش ناشران بین‌المللی در نمایشگاه کتاب تهران دانست، نمایشگاهی که می‌تواند علاوه بر ایجاد بازاری مناسب برای خرید و فروش رایت، زمینه‌ای برای معرفی هرچه بیشتر نشر و صنعت چاپ ایران به اهالی فرهنگ دیگر کشورها باشد. مهمترین مسئله برای رسیدن به این نقطه، بسترسازی و دعوت از ناشرانی است که حرفی برای گفتن در عرصه بین‌المللی دارند. ناشرانی که معمولاً در کشور خودشان حرف اول را می‌زنند. در این صورت علاوه بر تقویت بازار نشر داخلی،‌بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب تهران نیز موفق‌تر عمل خواهد کرد. 

عظیمی در ادامه می‌گوید: حضور ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی معمولاً حضوری سودمند از نظر محتوایی است، اما برای معرفی آن فکر و برنامه چندانی نشده است. غرفه ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی ثابت کرده است که آثار از نظر محتوایی عرضه می‌شود و با اندک تبلیغاتی می‌تواند مخاطبان بسیاری را به سمت خود جلب کند. از جمله این آثار می‌توان به کتاب‌های نوشته شده در حوزه دفاع مقدس و انقلاب اسلامی اشاره کرد که با تبلیغات خوب و ارائه چکیده توانسته‌اند مخاطب خود را پیدا کنند.

وی در پایان می‌افزاید: باید از بستر خوب و مناسب چاپ و آثار منتشر شده در سال‌های پس از انقلاب در کشور بهره برد و از این طریق فرهنگ ایرانی اسلامی را به مخاطبان جهان معرفی کرد.

انتهای پیام/