بررسی موانع و مشکلات پیوستن به کنوانسیون کپی رایت در مجلس

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ کپی رایت در ایران بر خلاف باور عموم سابقه‌ای طولانی دارد،‌ سابقه این امر به سال 1304 بر می‌گردد که قانونگذار در قانون مجازات عمومی، مواد 245 تا 248 ، به جنبه‌هایی از تخلفات در این حوزه و همچنین مجازاتهای آن اشاره کرده است.

در سال 1348 قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان با 33 ماده به تصویب مجلس قانونگذاری ایران رسید. این قانون مهمترین قانون مصوب ایران در حوزه کپی رایت است که علاوه بر استفاده از نظریات و ابداعات حقوقی در آن زمان، از تجربیات و نظرات جامعه بین‌المللی نیز استفاده شده است. بعد از این قانون، قوانین دیگری، هرکدام با انگیزه رفع نواقص و یا پوشش دادن فضاهای جدید در این حوزه به تصویب رسیدند.

پس از انقلاب نیز همواره کارشناسان،‌ اهالی فرهنگ و ادب و حقوق‌دانان در صدد تدوین لایحه‌ای جامع برای حقوق مالکیت فکری و ادبی بوده‌اند تا کپی‌رایت قانونی‌تر از گذشته در ایران شناخته شود‌، این لایجه با وجود اینکه بیش از 10 سال از آغاز تلاش‌ها برای تنظیم آن می‌گذرد به مجلس شورای اسلامی ارائه نشده است.

البته وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز پاییز سال 90 لایحه‌ای را تنظیم کرده و به دولت برای ارائه به مجلس ارسال کرده بود،‌ در این لایحه موضوع مالکیت معنوی آثار و کتاب‌های نویسندگان مورد توجه قرار گرفته بود،‌ البته اغلب نویسندگان داخلی. چرا که به گفته معاونت فرهنگی وقت تنها در برخی تبصره‌های این لایحه به حقوق نویسندگان خارجی نیز پرداخته شده بود.

مشکل اصلی ایران در حوزه نشر بین‌الملل نپیوستن به قانون بین‌المللی کپی‌رایت یا کنوانیسیون جهانی کپی رایت است،‌  اقدامی که در سال‌های اخیر ضررهای جبران‌ناپذیری را برای ایرانیان به ویژه برای بدنه نشر به وجود آورده است. مهمترین کنوانسیون بین‌المللی در حوزه کپی رایت، کنوانسیون برن است که در سال 1886 به تصویب رسیده و در طول سالیان، اکثر کشورهای دنیا با تهیه مقدمات قانونی به عضویت آن درآمده‌اند. اما در ایران هنوز از جانب عده‌ای مخالفت‌هایی برای پیوستن به این کنوانسیون مطرح است. به نظر می‌رسد،‌ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با توجه به اظهارنظرهای اخیر وزیر ارشاد درصدد حل این معضل است،‌ اگر چنین باشد،‌ مجلس شورای اسلامی نیز باید به عنوان نهاد قانونگذار وارد میدان شده و تکلیف این امر میسر شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی طاهری سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ بر لزوم تصویب قانون کپی‌رایت در مجلس و پیوستن به کنوانسیون بین‌المللی کپی‌رایت تأکید کرده و می‌گوید:‌ اخیراً‌ مسئولان جدید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصمیم به اقدام جدی در این زمینه گرفته‌ است.

وی ادامه داد:‌ طبعاً پس از ارائه این لایحه و اقدام جدی وزارت ارشاد کمیسیون فرهنگی نیز جلسات مشترکی را برگزار خواهد کرد تا موانع و مشکلات پیوستن به کنوانسیون بین‌المللی کپی رایت را بررسی کند،‌ البته پیش از این در مجلس هشتم نیز صحبتی  در این زمینه انجام شد،‌ اما پیگیری کپی‌رایت داخلی و بین‌المللی در این زمینه به انجام نرسید.

طاهری تصریح کرد:‌ اگر این قانون وضع شود، به نفع همه کسانی است که در حوزه تولید محتوا فعالیت می‌کنند،‌ البته موانعی در این راه وجود دارد،‌  باید دید این موانع چیست و تا چه حد قابل رفع است.

وی در پایان خواستار رسیدگی هر چه سریعتر به بحث کپی رایت در ایران توسط وزارت ارشاد شد.

انتهای پیام/