نقض آزادی مطبوعات در آمریکا چگونه صورت می‌گیرد؟

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، ایالات متحده آمریکا همواره خود را سردمدار دمکراسی در دنیا دانسته و معتقد است رسالت این کشور گسترش ارزش‌های غربی و دموکراسی به سایر نقاط جهان است و اگر مجبور باشد این کار را با جنگ‌افروزی نیز انجام خواهد داد.

این کشور سالانه به بهانه نقض مولفه‌های حقوق بشری و دمکراتیک هجمه‌های سنگینی به سایر دولت‌ها و ملت‌ها وارد آورده و آن‌ها را تحت فشار سنگین قرار می‌دهد حال آنکه بررسی دقیق همین مولفه‌های مورد ادعای آمریکا در داخل این کشور نشان می‌دهد که بسیاری از بدیهیات و مسائل اولیه دمکراسی در داخل این کشور و توسط نظام سیاسی آن به شکل نظام‌مند و سیستماتیک نقض می‌گردد.

در این گزارش‌، هدف پرداختن به مسایل و جنبه‌های اساسی دمکراسی و موارد نقض این ویژگی‌ها توسط دولت آمریکا در داخل و خارج از این کشور است. سوابق آمریکا در زمینه‌های مختلف حقوق بشر، حقوق شهروندی، آزادی‌های اساسی و مدنی نشان از عملکرد و شاخصه‌ای ضعیف این کشور در ابعاد مختلف دارد که بسیاری از این موارد توسط نهادهای مستقل داخل و خارج از آمریکا مستند شده است.

گزارش حاضر که در چند بخش منتشر خواهد شد، با این هدف با تمرکز بر مبحث آزادی به عنوان اصلی اولیه در شکل‌گیری دمکراسی تلاش می‌کند سوابق آمریکا در این رابطه را با تمرکز بر مواردی نظیر آزادی بیان و مطبوعات، آزادی مذهبی، آزادی نژادی، آزادی حریم خصوصی و فضای مجازی در ابعاد مختلف با ذکر شواهد و مدارک عینی بازنمایی کند تا از این رهگذر ادعاهای دولتمردان آمریکایی در مورد دمکراسی خود را به آزمون افکار عمومی و مخاطبان بگذارد.  

*نقض آزادی بیان و مطبوعات

به موجب اصل آزادی بیان و مطبوعات، افراد حق نشر افکار و عقاید و اخبار را از طریق نوشته‌ها یا مطبوعات دارند بدون اینکه نشر آن‌ها موکول به تحصیل اجازه یا محکوم به سانسور باشد. متمم اول قانون اساسی ایالات متحده آمریکا‏ یکی از اصلاحیه‌های قانون اساسی آمریکا است. طبق این سند: «کنگره در خصوص رسمیت بخشیدن به یک دین، یا منع پیروی آزادانه از آن یا محدود ساختن آزادی بیان یا مطبوعات یا حق مردم برای برپایی اجتماعات آرام و دادخواهی از حکومت برای جبران خسارت، هیچ قانونی را وضع نمی‌کند.»

با این وجود سابقه عملکرد دولت آمریکا نسبت به افراد و نهادهایی که اقدام به انتشار اخبار مخالف دولت ‌می‌کنند، بسیار نامطلوب است: به گفته سازمان غیر‌دولتی گزارشگران بدون مرز، بیش از 80 روزنامه نگار در مدتی که اخبار مربوط به اعتراضات جنبش اشغال وال استریت را پوشش می‌دادند، به دلیل استفاده گسترده پلیس از خشونت زخمی شدند.

پژوهش انجام شده توسط شبکه‌ای از کار‌شناسان حقوقی مستقل، نشان می‌دهد که از سپتامبر 2011، تا جولای 2012، حداقل 18 خبرنگار در شهر نیویورک به تنهایی دستگیر شدند. در تاریخ 4 اوت 2012، عکاس نیویورک‌تایمز، زمانی که او از دستور پلیس مبنی برتوقف عکس‌برداری از دستگیری یک دختر نوجوان در طی اعتراضات خیابانی اشغال وال‌استریت سرپیچی کرد، بازداشت شد. یکی از مأموران، دوربین روزنامه‌نگار را از او گرفت و آن را در جلوی چشمش خرد کرد. عکاس یکی از روزنامه‌ها نیز در نوامبر 2012 به اتهام تمرد از دستور پلیس محاکمه شد.

در سال 2012، موسسات رتبه‌بندی بین‌المللی به طور چشمگیری سطح آزادی بیان در ایالات متحده آمریکا را در حال کاهش اعلام کردند. این تنزل رتبه تا حد زیادی، به دلیل اقدامات بیش از حد خشونت‌آمیز نیروهای پلیس آمریکا، علیه روزنامه‌نگاران تحت پوشش اقدامات اعتراضی نامطلوب علیه دولت ایالات متحده صورت گرفته است.

ایالات متحده با نام دفاع از آزادی مطبوعات، در واقع سانسور و کنترل نسبتا سخت و شدیدی را بر مطبوعاتش تحمیل می‌کند و در مقابل از آزادی مطبوعات فقط به عنوان یک ابزار سیاسی جهت حمله به دیگر کشور‌ها استفاده می‌کند. پلیس نیویورک درجریان جمع آوری چادر طرفداران جنبش اشغال وال‌استریت، روزنامه‌نگاران را از پوشش اقدامات پلیس برحذر داشت. به طوری که علاوه بر استفاده از اسپری فلفل علیه خبرنگاران، پلیس حدود 200نفر از روزنامه‌نگاران، از جمله خبرنگاران NPR و نیویورک‌تایمز را دستگیر کردند.

اقدامات مقامات ایالات متحده در زیرپاگذاشتن آزادی مطبوعات و منافع عمومی باعث جنجال جهانی شد. واکنش رسانه‌های اصلی ایالات متحده به جنبش اشغال وال‌استریت حاکی از ریاکاری ایالات‌متحده در مسائل مربوط به آزادی و دموکراسی است. نظرسنجی مرکز تحقیقات پیو Pew نشان داد که در طی هفته دوم آغاز جنبش، گزارش‌های مربوط به جنبش تنها 1. 68 درصد کل گزارش‌های رسانه‌های کل کشور را به خود اختصاص داده است. در 15اکتبر، 2011، زمانی که جنبش اشغال وال‌استریت به یک اقدام جهانی تبدیل شده بود، سی. ان. ان و فاکس نیوز هیچ گزارشی زنده‌ای از آن به نمایش نگذاشتند در مقابل سی. ان. ان و فاکس نیوز، اعتراضاتی که در میدان التحریر قاهره روی داده بود را بصورت 24 ساعته زنده پخش می‌کردند.

انقلاب مردم مصر از 25 ژانویه 2011 (5 بهمن 1389) از میدان التحریر آغاز شد و منجر به برکناری حسنی مبارک در 11 فوریه 2011 گشت.

برخورد پلیس با خبرنگاران در سال 2011 به طور مستند اثبات شده است. خبرنگاران در جریان جنبش اشغال وال استریت مورد ضرب و شتم و بازداشت قرار می‌گرفتند و از پوشش خبرهایی که اقدامات پلیس را علیه معترضین آشکار می‌ساخت، منع می‌شدند. فشار بر خبرنگاران تا جایی رسید که پلیس نیویورک مجبور شد با آن‌ها دیدار کند و از ماموران خود بخواهد بدرفتاری با آن‌ها را کاهش دهند.

* جنگ عراق و آزادی رسانه‌ها

دولت ایالات متحده در طول جنگ عراق نیز، از هر وسیلهٔ ممکن برای جلوگیری از دسترسی مطبوعات به اطلاعاتِ به موقع و درست دریغ نکرد و به خاطر تسلط بر رسانه‌های داخلی، اصل روزنامه‌نگاری یعنی گزارش صادقانه و بی‌طرفانه را نادیده گرفت. پتر آرنت PeterArnett، خبرنگار کهنه‌کار رادیو و تلویزیون ملی آمریکا (NBC)، به دلیل ابراز برخی نظرات شخصی در باب جنگ عراق، به سادگی از کار اخراج شد.

پوشش اخبار رسانه‌های بین‌المللی در عراق نیز، اغلب دچار محدودیت‌ها و سختگیری‌های ایالات‌متحده قرار می‌گرفت و قطع می‌شد. رسانه‌های سازمان خبرنگاران بدون مرز RSF، نیروهای آمریکایی در عراق را مکرراً به تهدید جلوگیری از تلاش روزنامه‌نگاران برای انجام وظیفه‌شان در عراق متهم کرده‌اند و جهت هشدار، تعدادی از برخورد سربازان نسبت به آزادی مطبوعات را توصیف کرده‌اند.

در ژانویه سال 2004، شورای حکومتی موقت عراق که توسط ایالات متحده منصوب شده بود، به بهانه القاعده، ایستگاه تلویزیونی الجزیره را از پوشش هر‌گونه فعالیت اعضای شورا بین 28 ژانویه تا 27 فوریه ممانعت به عمل آورد.

کتابی تحت عنوان لیست سیاه، نوشته 15تن از خبرنگاران آمریکایی، هشدار داده است که آزادی مطبوعات در آمریکا با خطر مواجه شده است. در مصاحبه‌ای با روزنامه فرانسوی فیگارو کریستینا بورجسون Kristina Borjesson - از نویسندگان کتاب و خبرنگار سابقCBS و سی ان انCNN - گفت که مقامات ایالات متحده بخاطر نفوذشان، با گسترش رسانه‌ها، کلیه اطلاعات را کنترل می‌کردند و دولت ایالات متحده چندین بار، سازمان‌های رسانه خبری و روزنامه‌نگاران در عراق را بمباران کرده است. در یکی از این حملات در تاریخ 8 آوریل 2003، نیروهای ایالات‌متحده یکی از شعب ایستگاه‌های تلویزیونی عرب در بغداد را بمباران کردند و فیلمبرداری را در منطقه‌ای به قتل رساندند. یکی از اعضای جامعه سردبیران روزنامه‌های آمریکایی اعلام کرد که اقدامات دولت ایالات‌متحده منعکس کننده دشمنی‌اش با رسانه‌های خبری خارجی است. در عراق، ایالات متحده از یک سو مدعی آن است که دموکراسی را برای مردم عراق آورده است ولی از سوی دیگر به سرکوب افکار عمومی مبادرت می‌ورزد.

در تاریخ 28 مارس 2004، نیروهای نظامی ایالات‌متحده، یکی از روزنامه‌های شیعه در بغداد را به بهانه اینکه موجبات حرکات اعتراض‌آمیز هزاران نفر از مردم عراق شده بود را تعطیل کرد.

به گزارش تسنیم، ایالات‌متحده دائما آزادی مطبوعات را به رخ جهانیان می‌کشد اما همیشه رسوایی‌هایش در مسدود کردن و دستکاری اطلاعات شنیده می‌شود. لس آنجلس تایمز در 30نوامبر 2005 گزارش داد که نیروهای نظامی ایالات متحده مقالاتی راجع به ماموریت آمریکا در عراق نوشته و آن‌ها را به یک شرکت مستقر در واشنگتن ارسال می‌کنند تا آن‌ها با ترجمه‌شان به زبان عربی در روزنامه‌های بغداد به چاپ رسانند. همچنین ارتش یک روزنامه عراقی را خریداری کرده است و کنترل یک ایستگاه رادیویی را در دست گرفته تا از این طریق پیام‌هایی را که به نفع آمریکا است به گوش عراقی‌ها برساند. گزارش‌های دیگر بیان می‌کنند که افسران ارتش آمریکا گروهی به نام باشگاه مطبوعاتی بغداد ایجاد کردند که با پرداخت ماهیانه بیش از 200 دلار حق‌الزحمه بتوانند بخش‌های مثبت عملیات نظامی آمریکا را بیان کنند.

جامعه بین‌الملل، عمل دولت ایالات متحده در باب ممنوعیت شنیده شدن صداهای مختلف را بار‌ها محکوم کرده‌اند. در 22 نوامبر 2005، روزنامه بریتانیایی دیلی میرور، نوشت: دولت ایالات متحده امیدوار بود تا با بمباران مقر ایستگاه عربی تلویزیون الجزیره در دوحه قطر، در طول جنگ عراق از افشاء اطلاعات واقعی مربوط به وضعیت جنگ و تأثیر منفی‌اش را بر ایالات متحده جلوگیری بعمل آورد؛ در روز 27 نوامبر، روزنامه بریتانیایی آبزرور نوشت که دفا‌تر الجزیره در بغداد و کابل توسط ارتش ایالات متحده بمباران شده است و در طول جنگ عراق بار‌ها و بار‌ها توسط ارتش ایالات متحده مورد تهدید، آزار و حمله قرار رفته‌اند. در 28 اوت 2005، نیروهای ایالات متحده به تعدادی از خبرنگاران رویترز شلیک کردند. در نتیجه چندین بار به صورت و قفسه سینه صدابردار رویترز گلوله اصابت کرد و کشته شد.

* دموکراسی آمریکایی در عراق

آزادی مطبوعات آمریکا پر از ریا و تزویر است. قدرت و ارعاب به مثابه هاله‌ای بر آزادی مطبوعات سایه افکنده است. در تاریخ 30 مارس سال 2004، روزنامه نیویورک‌تایمز گزارشی را منتشر کرد که در آن آمده بود: اتکای دولت ایالات متحده به توهین و افتراء، به سطح بی‌سابقه‌ای در تاریخ سیاسی معاصر آمریکا رسیده بود و دولت در هیچ لحظه‌ای جهت تهدید منتقدان بالقوه، به سوء استفاده از قدرت دریغ نمی‌کند.

وزارت امور خارجه ایالات متحده در تاریخ 16 ژوئیه سال 2004 مقرراتی را وضع کرد که خبرنگاران خارجی در حالی‌که منتظر تمدید قانونی ویزایشان هستند، باید کشور را ترک کنند.

گزارش سالانه انجمن روزنامه‌نگاران بومی آمریکا، دولت ایالات متحده را به خاطر این اقدامی که شدیدا ناقض آزادی مطبوعات است، مورد انتقاد قرار داد. در 27 سپتامبر، انجمن مطبوعات دانشگاه آمریکا، انجمن ناشران آمریکایی و سایر سازمان‌ها به طور مشترک، شکایتشان را به دادگاه منطقه منهتن نیویورک تسلیم کردند، مبنی بر اینکه دفتر کنترل دارایی‌های خارجی تحت نظر وزارت خزانه داری، به عمد از ورود آثار ادبی نویسندگان ایرانی، کوبایی و سودانی به ایالات متحده جلوگیری کرده و با تغییر تحریم‌های اقتصادی علیه این سه کشور تحت عنوان سیستم سانسور از گردش آزاد اطلاعات و ایدئولوژی‌ها جلوگیری به عمل آوردند.

در یک مورد دیگر، هشت نفراز خبرنگاران، از جمله رود آیلند از شرکت صدا و سیمای ملی NBC، جودیت می‌لر از نیویورک تایمز و متی کوپر مجله تایم، به این دلیل که از افشای منابع محرمانه اخبار خودداری کردند، مجرم شناخته شدند. روزنامه نیویورک‌تایمز در 10نوامبر، 2004 خاطر نشان کرد که بخاطر این مورد، پی برده است که آزادی مطبوعات تخلفات فراوانی را تحمل می‌کند. علاوه بر این، در سال‌های اخیر، بیش از دوازده نفر از روزنامه نگاران خارجی در فرودگاه‌های ایالات متحده بازداشت شده‌اند، از جمله در لس آنجلس. در ماه مارس سال 2003، یک عکاس مطبوعات دانمارکی پس از تست DNA ازآمریکا اخراج شد. از ورود یک روزنامه نگار سوئیسی به فرودگاه واشنگتن دی سی ممانعت به عمل آورده شده است. کارکنان فرودگاه‌ها، بالاجبار از وی تصویر برداری و انگشت ناری نموده‌اند. چاپ روزنامه نگار صورت گرفت رد شد. در همین حال، او مجاز به تماس با سفارت سوئیس در ایالات متحد نبوده است.

در ماه مه، دو گروه از روزنامه‌نگاران فرانسوی، در مجموع شش عضو، از ورودشان به خاک ایالات متحده مانعت به عمل آورده شده است. آن‌ها برای پوشش اخبار نمایشگاه به ایالات‌متحد آمده بودند. دو روزنامه‌نگار هلندی در حالی که پوشش خبری مراسم اهدای جایزه فیلم را انجام می‌دادند به دردسر افتادند. در ماه‌های اکتبر و دسامبر، یک خبرنگار بریتانیایی و روزنامه‌نگار اتریشی در فرودگاه‌های ایالات متحده بازداشت شدند.

در اوایل ماه مه سال 2004، یک روزنامه‌نگار زن بریتانیا، که توسط روزنامه گاردین به لس‌آنجلس برای پوشش برخی از رویداد‌ها فرستاده شده بود، در فرودگاه لس‌آنجلس بازداشت و بازجویی شد ودر حالی دستبند زده شده بود به بازداشتگاهی در داخل شهر برده شد. او قبل از اینکه به انگلستان فرستاده شود به مدت 26 ساعت در آمریکا بازداشت شد.

روزنامه‌نگاران از کنگره آمریکا انتظار بیش از این نمی‌برند که اقدام به تصویب قانون فدرال کند تا در سایه آن، حق خود را جهت حفاظت از منابع خود و اسناد محرمانه - به جز در برخی موارد، که در صورت نیاز دادگاه به افشای چنین اطلاعاتی لازم مبادرت ورزد - تضمین کند. جامعه روزنامه‌نگاران آمریکا، در مورد تداوم و اعمال باشدت و حدت قانون رسانه‌های جمعی نگرانند. بار‌ها این اتفاق روی داده است که برخی از روزنامه‌نگاران آمریکایی را به دلیل غلط دانستن عقاید سیاسی‌شان از کار برکنار کند.

در ماه ژوئن سال 2010، روزنامه‌نگار مشهور هلن توماس Helen Thomas به خاطر انتقادات کوبنده علیه اقدامات اسرائیل در قبال کاروان آزادی، تحت فشار محافل متنفذ یهودی بازنشسته و از کار برکنار شد.

کاروان آزادی حامل کمک‌های پزشکی، دارویی و غذایی به باریکهٔ غزه بود که مورد هدف بالگردهای اسرائیلی قرار گرفت و در این رویداد 16 تن کشته شدند.

در جولای 2010، سی ان ان، سردبیر ارشدخاورمیانه خود را به خاطر اینکه از طریق تویتر تاسف خود را از درگذشت عالم برجسته لبنانی سید فضل‌الله ابراز کرده بود، از کار برکنار کرد.

برگرفته از "چهره واقعی دموکراسی در آمریکا"؛ تهیه شده در: مرکز تحقیقات راهبردی ژرفا/ این تولیدات به صورت اختصاصی در اختیار خبرگزاری تسنیم قرار گرفته است.
انتهای پیام/