انگیزه اصلی ۹۶ درصد مسافران مشهد زیارت است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس, مژگان عظیمی صبح امروز در جمع خبرنگاران اظهار کرد: گردشگری مذهبی، مهم‌ترین گونه گردشگری در کلانشهر مذهبی مشهد است.

وی افزود: در سال 1390، موضوع گردشگری به طور عام و گردشگری مذهبی به طور خاص به عنوان مسئله و موضوع تخصصی پژوهشکده گردشگری قرار گرفت و بر همین اساس تدوین و اجرای برنامه پژوهشی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت پژوهشی گردشگری با تاکید بر گردشگری مذهبی و حفظ و ارتقای شهرت حرفه‌ای در سطح شهر، استان و کشور در زمینه تخصصی گردشگری مذهبی از جمله اهداف این پژوهشکده است.

قائم مقام پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان‌رضوی با بیان اینکه گردشگری همزمان با رشد فراگیر خود و امکان ایجاد درآمد در شهرهای مقصد و از جمله مشهد مقدس، آسیب‌ها و مشکلات متعددی را نیز به همراه دارد، تصریح کرد: این موضوعات حاکی از لزوم مطالعات چند رشته‌ای و چند بعدی در مورد پدیده گردشگری و به ویژه گردشگری مذهبی است.

عظیمی خاطرنشان کرد: گردشگری یک رشته علمی و چند وجهی است که با توجه به انگیزه و اهداف گردشگر به گونه‌های مختلفی از جمله گردشگری مذهبی قابل تقسیم است و در نقطه مقابل زیارت مقوله‌ای جدا است که نسبت آن با گردشگری به طور عام و گردشگری مذهبی به طور خاص با یک پیوستار مشخص تعیین می‌شود.

وی با بیان اینکه در یک سمت این پیوستار، زیارت و در سمت دیگر آن گردشگری قرار گرفته است، گفت: گردشگری مذهبی نقطه میانی این پیوست است.

عضو هیئت علمی جهاددانشگاهی خراسان‌رضوی با اشاره به تفاوت رویکردی زیارتی و گردشگری گفت: زائر تنها به قصد زیارت و گردشگر نیز با قصد فراغت عازم سفر می‌شود و در این میان گردشگری مذهبی نقطه میانی این دو است، یعنی نوعی گردشگری که با انگیزه‌های مذهبی همراه است.

عظیمی افزود: مطالعات انجام شده در پژوهشکده گردشگری نشان می‌دهد 96 درصد کسانی که به مشهد سفر می‌کنند، زیارت را به عنوان انگیزه اصلی سفر خود عنوان کرده‌اند، اگر چه ممکن است این امر با انگیزه‌های دیگری نیز همراه باشد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر مشهد مقدس میزبان بیش از میلیون‌ها زائر و مسافر است که پیش‌بینی شده این میزان در افق 1410 به بیش از 40 میلیون نفر برسد، عنوان کرد: ظرفیت‌های ایران در گردشگری مذهبی و گونه‌های دیگر گردشگری و شکاف بین ظرفیت‌های موجود و بهره‌برداری از آنها جز با انجام مطالعات مستمر و ایجاد یک کانون علمی و پژوهشی فعال در این زمینه تنها در قالب یک پژوهشکده علمی تخصصی امکان‌پذیر نیست.

قائم مقام پژوهشکده گردشگری جهاددانشگاهی خراسان‌رضوی با اشاره به نتایج طرحی با عنوان «الگوهای سفر زائران به مشهد» که در سال 1389 انجام شده است، گفت: اگر چه انگیزه‌های سفر به مشهد متفاوت است، اما این این تفکیک‌بندی در نوع خدمات ارائه شده از سوی مدیریت شهری تفاوتی ایجاد نمی‌کند، چرا که در ارائه خدمات انگیزه مطرح نمی‌شود.

عظیمی خاطرنشان کرد: مطالعات انجام شده در طرح توسعه کمی و کیفی زیارت امام رضا(ع) بیانگر این است که در برخی از بخش‌ها تناسبی میان زیرساخت‌های گردشگری مذهبی با تعداد زائران خارجی و دخلی وجود ندارد.

وی با بیان اینکه در طرح دیگری با عنوان «مدل شهر زیارتی مشهد» شاخص‌های مختلف مشهد توسط کارشناسان مورد بررسی قرار گرفته است، افزود: در این طرح مشخص شد که مشهد برای دستیابی به توسعه پایدار در عرصه زیارت، باید اولویت خود را در زمینه شاخص‌های زیرساختی قرار دهد.

عضو هیئت علمی جهاددانشگاهی خراسان‌رضوی تصریح کرد: البته این اولویت‌بندی به معنای کیفیت مطلوب در دیگر شاخص‌ها همچون فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیست, بلکه منظور این است که با توجه به امکانات محدود، مهم‌ترین اولویت برای توسعه کمی و کیفی زیارت، توجه به شاخص‌های زیرساختی است.

عظیمی به برخی از نتایج حاصله از مطالعات پرداخت و اظهار کرد: نبود مدیریت یکپارچه، دسترسی نداشتن به اطلاعات دقیق برای برنامه‌ریزی و تفرق در مراجع سیاستگذار از مهم‌ترین مشکلاتی است که در حوزه زیارت شهر مشهد وجود دارد.

وی با بیان اینکه مطالعات طرح توسعه کمی و کیفی زیارت امام رضا(ع) رویکرد مثبتی را دنبال کرده است، خاطرنشان کرد: اگر چه مطالعات فاز یک و دو این طرح ملی بسیاری از خلاهای موجود را نشان داده است، اما محدودیت داده‌ها یکی از مسائلی بوده است که از همان ابتدای طرح با آن مواجهه بوده‌ایم.

عظیمی با اشاره به اهمیت پژوهشکده گردشگری در مشهد به عنوان دومین کلانشهر مذهبی جهان، گفت: ارائه نخستین شبکه برنامه پژوهشی سه ساله قطب گردشگری مذهبی به منظور توسعه پژوهش‌های بنیادی و کاربردی در حوزه مسایل گردشگری مذهبی با عنوان «ارائه و طراحی مدل ملی و مذهبی گردشگری مذهبی پایدار»، کسب مجوز جذب دانشجوی دکتری پژوهش محور و تعریف دوره کارشناسی ارشد گردشگری مذهبی از جمله برنامه‌هایی است که این پژوهشکده از زمان تاسیس در برنامه‌های خود قرار داده است.

وی تعریف شبکه برنامه تالیف و ترجمه کتاب‌های موثر و مهم در حوزه گردشگری به طور عام و گردشگری مذهبی به طور خاص به منظور بسط دست نوشته‌های تخصصی این رشته به زبان فارسی، جذب اعضای هیئت علمی جدید برای ارتقای سطح توانمندی مجموعه برای بسط پژوهش‌های حوزه گردشگری و توسعه گروه‌ها و کارگروه‌های پژوهشی مرتبط مانند گروه پژوهشی زیارت، مدیریت گردشگری را از دیگر برنامه‌های در دستور کار پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی خراسان‌رضوی عنوان کرد.

انتهای پیام/ آ