تعطیلی بازار سنتی یزد در ۱۳ محرم
خبرگزاری تسنیم: مردم یزد از دیرباز رسوم مختلفی برای برگزاری مراسمهای عزاداری سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام داشتهاند که این مراسمهای خاص، باعث شده یزد به نام حسینیه ایران معرفی شود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از یزد، بازاریان یزد روز 13 محرم که مصادف با سومین روز شهادت امام حسین علیهالسلام میشود در عزای سید و سالار شهیدان مغازههای خود را تعطیل میکنند.
ساعت 7 صبح روز 13 محرم، مراسم سومین روز شهادت امام حسین علیه السلام در مسجد ملااسماعیل یزد که در بافت تاریخی و بازار سنتی یزد قرار دارد، برگزار میشود و مردم در پُرسه امام حسین علیه السلام شرکت میکنند.
بازاریان یزد نیز در این روز در سوگ امام حسین علیه السلام نشسته و مغازههای خود را به نشانه عزاداری تعطیل میکنند.
این مراسم از سالهای بسیار دور در میان مردم یزد رایج بوده و روز 13 محرم روز تعطیلی مغازههای بازار سنتی یزد بوده است.
"بهر شهید" استقبال ویژه مردم ندوشن از محرم در یزد
مردم ندوشن از 10 روز قبل از محرم، چند ساعت پیش از نماز مغرب و عشا، به صورت دستهای در خیابانهای محل حرکت کرد و اشعاری را در رثای امام حسین علیه السلام و محرم الحرام میخوانند.
"شاخ به شاخ" و "ذکر گرفتن" استقبال ویژه از محرم در اشکذر
در برخی از روستاهای اشکذر، مردم با برگزاری مراسم شاخ به شاخ و ذکر گرفتن، به استقبال ماه محرم میروند.
در این مراسم هم مردم به صورت دسته ای در خیابانها حرکت میکنند و از همشهریان خود طلب چوب میکنند و چوبهای جمع شده را در میدان شهر سوزانده و در کنار این آتش به سینهزنی و بیان اشعار "حسن(ع) حسین(ع)" میپردازند.
در مراسم ذکر گرفتن نیز مردم روستاهای اشکذر قبل از غروب آفتاب روز پیشین محرم، با حضور بر روی بام منازل خود، اقدام به خواندن اشعاری در زمینه محرم و بزرگداشت امام حسین علیه السلام کرده و فرارسیدن محرم را به اطلاع سایر همشهریان خود میرسانند.
"اَﺟَغه زﻧﯽ" آیین سنتی مردم یزد خصوصا بافق در عزای امام حسین علیه السلام
اجغه زنی رسمی است که در گذشته در روز عاشورا برگزار می شد اما امروزه این مراسم به اربعین امام حسین علیه السلام موکول شده است.
در این مراسم عزاداران دو قطعه چوب مخصوص اجغه زنی که به صورت خاصی تراشیده شده را در دست گرفته و در قالب دسته اجغه زنی اقدام به زدن این دو چوب به هم دیگر کرده و در رثای امام حسین علیه السلام مینالند.
"جوش دوره" عزاداری مخصوص مردم بافق و اردکان در عاشورا
یا ﻣﻈ ﻮم ﺣﺴﯿﻨﻢ ﯾﺎ ﻣﺤﺮوم ﺣﺴﯿﻨﻢ، ﯾﺎ ﻋﻄﺸﺎن ﺣﺴﯿﻨﻢ، ﯾﺎ ﻋﺮﯾﺎن ﺣﺴﯿﻨﻢ" اشعاری است که مردم برخی از شهرستانهای یزد از جمله بافق و اردکان در روز عاشورا و در مراسم "جوش دوره" آن را انجام میدهند.
این مراسم در حسینیهها یا فضاهای سرباز مخصوص عزاداری مردم و به دور علم واقع در میدان گشته و اشعار را قرائت میکنند، سایر مردم نیز به دور آنها حلقه زده و بر سر و سینه میزنند.
"شَده" علم مخصوص مردم یزد در محرم
یکی از رسومات مردم یزد در ایام محرم، شَدهبندی است، شده علم مخصوص مردم یزد است که در سوگ اباعبدالله الحسین علیه السلام میبندند.
در مراسم شَدهبندی که هر محله روز مخصوص خود را برای این کار دارد، زنان محل اقدام به بستن شدهها میکنند، شَده متشکل از چوب بلندی اسکه بالای آن یک بعلاوه قرار دارد و پارچههای عزاداری مردم در اطراف این بعلاوه قرار میگیرد.
در مراسم شَدهبندی، مردم اشعاری را که مختص این روز است قرائت میکنند، شَدههای بسته شده، روز هشتم محرم به صورت گروهی به حسینیه شهر انتقال داده میشوند.
نخل برداری مهمترین آیین مردم یزد در روز عاشورا
یکی از مهمترین آیینهای عزاداری مردم یزد در عزاداری امام حسین علیه السلام، نخلبرداری است، نخل نماد پیکر امام حسین علیه السلام است که مردم یزد در عصر روز عاشورا اقدام به برداشتن آن میکنند.
نخلهای یزد عمدتا ساخته شده از چوب هستند اما در سالهای اخیر نخلهای فلزی نیز در برخی نقاط استان در کنار نخلهای چوبی دیده میشود.
این نخلها همیشه در کنار حسینیهها و مساجد استان یزد دیده میشود و مردم یزد با فرارسیدن ماه محرم امام حسین علیه السلام، اقدام به سیاهپوش کردن آن میکنند.
سیاهپوش کردن نخلهای عزاداری یزد در مراسم خاص برگزار میشود و علاوه بر استفاده از پارچههای مشکی و پارچههای عزاداری امام حسین علیه السلام، مردم نخلها را به وسیله آینه نیز تزیین میکنند.
در میان هر نخل یک شده در روز تاسوعای حسینی قرار میگیرد، به گونهای که سر این شده از بالای نخل نمایان است.
برای بلند کردن نخلها با توجه به وزن سنگین آن، بسته به ابعاد نخل، تعداد زیادی از افراد زیر نخل رفته و با یکدیگر آن را بلند میکنند، برای بلند کردن نخل تفت که یکی از بزرگترین نخلهای کشور است، معمولا جمعیتی در حدود 300 تا 400 نفر زیر نخل میروند.
عزاداران برای بلند کرن نخل، به احترام امام حسین علیه السلام با پای برهنه حرکت میکنند.
مراسم نخلبرداری در بعضی نقاط شهر در روز 13 محرم نیز برگزار میشود و مردم در این روز نیز اقدام به عزاداری امام حسین علیه السلام به وسیله نخل برداری میکنند.
مردم یزد از صبح تا غروب تاسوعا در انتظار سادات پَرسهزن
مردم مناطق مختلف یزد از طلوع تا غروب آفتاب به انتظار حضور سادات پَرسهزن و دعای خیر آنها هستند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از یزد، پَرسهزنی رسمی است که از گذشتههای دور دست به دست در میان گروهی از سادات چرخیده و هر روز تاسوعا مردم یزد به انتظار دعای سادات مینشینند.
عدهای از سادات یزد که این رسم در میان آنها از نسلهای قدیمی وجود داشته، از طلوع آفتاب تاسوعای حسینی با حضور درب منازل مردم به دعای آنها میپردازند.
سادات در این مراسم در حالی که لباس مشکلی برتن کرده و شال مشکی بر گردن انداخته یا به کمر بستهاند، کوچه به کوچه حرکت کرده و در جلوی منزل هر یک از اهالی، شعر "ما محبان حسین علیه السلام امروز جولان میزنیم، تیغ بر فرق یزید و آل مروان میزنیم" را قرائت و در حق صاحب آن خانه دعا و برای مرحومین طلب عفو میکنند.
صاحب خانه نیز که گویی از طلوع آفتاب چشم انتظار سادات پَرسهزن هستند، زمانی که آنها این شعر را میخوانند، به درب منزل آمده و از دست سادات تبرکی که معمولا شامل نقل میشود گرفته و هدیه یا نذری که دارد را به پَرسهزنان میدهند.
مراسم پَرسه زنی از طلوع آفتاب تاسوعا شروع و تا غروب آفتاب ادامه پیدا میکند و سعی سادات در مناطق مختلف خصوصا روستاهای قدیمی از جمله فهرج بر این است که تمام منازل را حضور پیدا کنند.
پَرسهزنی در نقاط مختلف یزد برگزار میشود اما هر منطقه با کمی تفاوت نسبت به سایر محلها، مراسم را به سبک پیشینیان خود انجام میدهند.
این مراسم را می توان از دیرینه ترین رسومات مردم یزد در سوگ اباعبدالله الحسین علیه السلام و اعلام دشمنی با دشمنان آل علی علیه السلام دانست.
این مراسم تقریبا در تمام استان یزد انجام میشود و احترام خاصی که مردم برای سادات قائل هستند، سبب انتظار آنها برای حضور سادات درب منزل آنها و دعای سادات میشود.
"حسن(ع) حسین(ع)" نماد مظلومیت فرزندان امام علی علیه السلام
مردم روستای فهرج هر شب از دهه اول ماه محرم را به اجرای مراسم "حسن علیه السلام حسین علیه السلام" می پردازند.
در این مراسم مردم روستای فهرج در حالی که به دو دسته تقسیم میشوند و با انداختن دست در کمر فرد مقابل، دو نیم دایره تشکیل میدهند، به خواندن اشعاری در مدح امام حسن علیه السلام و امام حسین علیه السلام میپردازند.
روایت مراسم "حسن علیه السلام حسین علیه السلام"، روایت بیان حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در سوگ سروران جوانان بهشت است که مردم فهرج با نوایی خاص به بیان آن میپردازند.
در بخشی از این مراسم اشعار ذیل خوانده میشود:
حسن، حسین یا حسین
به دشت کربلا حسین
غریب و بی نوا حسین
شهید کربلا حسین
حسن و حسین نازنین
چو گل فتاده بر زمین
حسن و حسینم را میخوام
نور دو عینم را میخوام
حضور نوبتی هیئتها در حسینیههای شهر
هیئتهای مذهبی یزد آیینهای خاص سینهزنی در محرم را دارند، سینه زنیهای سه و پنج و هفت و 9 ضرب که معمول بیشتر هیئات مذهبی است تا سینهزنیهای 15 و 21 ضرب که در گذشته آن هم در معدود هیئتهای مذهبی انجام میشد.
هیئتهای مذهبی برای هر چه بهتر برگزار شدن مراسمات عزاداری امام حسین علیه السلام در روزهای ابتدایی ماه محرم الحرام، اقدام به حضور در حسینیه خود کرده و سینهزنی خود را تمرین میکنند.
از شب هفتم ماه محرم، هیئت های عزاداری به صورت نوبتی در حسینیههای مختلف حاضر میشوند و سینهزنی خاص خود را انجام میدهند و به مردم آن محل تسلیت عرض میکنند.
بعد از اتمام نوبت سینهزنی، اعضای هیئت به حسینیههای بعدی میروند و در محلهای مختلف عزاداری میکنند.
در این مراسم، خادم حسینیه یک قواره ترمه یزدی به رسم هدیه به مداح هیئتها اهدا میکنند.
انتهای پیام/