«مبانی نظری غرب مدرن» شهریار زرشناس کتاب شد

به گزارش خبرگزاری تسنیم، مدرنیسم مانند هر تحول دامنه‌دار دیگری، دارای زوایای گوناگون است. اما قبل از نقد و بررسی هر بعد آن، باید به ریشه‌یابی تاریخی مدرنیسم پرداخت و بدون شناخت کافی از پیشینه آن، از داوری خودداری کرد. تحولات مدرنیسم در بستر زمان، ما را در فهم دقیق آن یاری می‌کند. جریانهای فکری‌ای که از مدرنیسم سرچشمه گرفته‌اند را نیز نباید از نظر دور داشت.

طی سالهای دهه سوم انقلاب، جامعه ما از جانب غرب، مورد تهاجمی خطرناک‌تر از جنگ تحمیلی واقع شده است که اندیشمندان ما از آن به تهاجم فرهنگی تعبیر می‌کنند. متأسفانه در کشور ما، هنوز خلائی عمیق در مباحث نظری مربوط به چگونگی مقابله با این تهاجم فرهنگی غرب، وجود دارد و این خلاء باعث شده که برخی نهادهای زیربنایی کشور هم در کلافی سردرگم باقی بمانند و ندانند که دقیقاً در مقابل این تهاجم، چه باید کرد. حتی برخی، ناخواسته و نادانسته، در مسیر این تهاجم قرار می‌گیرندو رنگ می‌بازند. گاهی برخی از تأثیرگذارترین رسانه‌های جمعی ما نیز، به خاطر همین فقدان مبانی نظریِ مبتنی بر تفکرات اصیل اسلامی ـ ایرانی، ناخواسته مبلغ تفکراتی می‌شوند که از پایه، متضاد با تفکرات ما هستند و این خطای بزرگ،‌ برخاسته از نبود شناخت کافی از مبانیِ نظری غرب مدرن، به طور خاص است.

اینکه غرب مدرن، چه مدل حکومتی‌ را به دنیا تحمیل می‌کند؟ و این مدل حکومتی چه معایبی دارد؟ غرب مدرن در صدد تحمیل چه عادات و هنجارهایی به جوامع دیگر است؟ این عادات و افکار و هنجارها تا چه حد با مبانی دینی و فرهنگی ما سازگار است؟ وسایل و ابزاری که غرب برای تحمیل عادات و اعتقادات مورد نظرش به کار می‌گیرد، چیست؟ ایستادگی در مقابل هر نوع هجومی، بستگی به این دارد که ابتدا ما نوع هجوم و ابزار مورد استفاده مهاجم را بشناسیم. بعد از شناخت این موارد، ما در مقابل این حربه‌ها، باید از چه ابزارهایی بهره ببریم؟ و... این سنخ سؤالات، همگی از جمله مسائلی است که می‌توان در مباحث غربشناسیِ انتقادی، در پی پاسخ آنها بود.

بنابراین اولین قدم، شناخت غرب با توجه به مبانیِ نظریِ مدرن آن است. کتاب حاضر، قدمی در این مسیر است. نویسنده کوشیده است که بحث خویش را از ابتدایی‌ترین مفاهیم در این باب، آغاز نماید. به عنوان مثال، اساساً منظور ما از غرب چیست؟ سپس، مفهوم مدرنیته و غرب مدرن چیست؟ ماهیت و ویژگیهای مدرنیته چیست؟ مدرنیته از لحاظ تاریخی، از چه زمانی شروع به شکل‌گیری کرد و در مسیری که تا به امروز طی کرده است، چه ادواری را پشت سر گذاشته است؟ عالم مدرن، چگونه به جهان هستی می‌نگرد و بر این اساس، ایدئولوژیهای عالم مدرن چیست؟ جامعه مدرن، انسانها را به طبقاتی تقسیم کرده است، این تقسیم‌بندی برخواسته از کدام مبانی نظری است؟ و این طبقات اجتماعی، کدامند؟

در این کتاب، سعی شده است، به سئوالات مذکور، پاسخی مختصر و مفید داده شود. نویسنده با توجه به نیاز مجامع دانشجویی و علاقمندان به اینگونه مباحث، کوشیده است که منبعی مناسب تدریس در دوره‌های غربشناسی ارائه تألیف نماید. کتاب یاد شده به روند پیدایش مدرنیسم، رشد آن و ایدئولوژیهایی که از آن تفکر، نشأت گرفته‌اند، می‌پردازد. همچنین این کتاب به بررسی انتقادی، تحلیلی - تاریخی به مبانی و بنیان های نظری و سیر تاریخی تمدن مدرن غرب می‏پردازد.

شهریار زرشناس از نویسندگان و پژوهشگران معاصر پُرکاری است که با مطالعه آثار کلاسیک این تمدن و با تحصیل در بطن آن، به رهیافت‏های نظری مناسبی در زمینه بنیادهای تمدن مدرن و سویه‏های مواجهه با آن، دست یافته است.

کتاب «مبانی نظری غرب مدرن» او، از جمله آثار موجز اما بسیار عمیق و مفیدی است که در حوزه غرب‏شناسی برای مخاطب غیرغربی، بسیار سودمند است. این کتاب به سرعت و به دور از اطناب کلام، بصورت تیتروار و اختصاری، با تکیه و تأکیدات مستمر بر نقاط عطف تمدن مدرن و مبانی، ماهیت و بنیادگذاران آن، شناختی جامع، کلی و انتقادی را به خواننده عرضه می‏دارد و از سلسله کتابهایی است که می‌توان در زمینه غرب‏شناسی به علاقمندان معرفی کرد.

این کتاب به صورت درس‌واره و به نیت استفاده جهت تدریس در محافل و کلاس‌های غرب‌شناسی به صورت مختصر و در عین‌حال جامع تدوین شده‌است، مشتمل بر 5 فصل است: غرب، شرق، مدرنیته، ماهیت مدرنیته، ادوار تاریخی مدرنیته، ایدئولوژی‌های عالم مدرن و اشاراتی کوتاه درباره طبقات در جامعه مدرن نام فصول این کتاب است.

در فصل نخست از غرب به شکل مجموعه‌ای «تاریخی ـ فرهنگی» یاد می‌شود و خاطر نشان می‌گردد که چگونه این مجموعه تاریخی ـ فرهنگی به تدریج دامنه نفوذ جغرافیایی بیشتری یافته و از یونان به روم و اروپای مرکزی و شمالی رسیده و با رنسانس و اکتشافات سیطره جویانه اروپایی‌ها وسعت بیشتری یافته است.

در فصل دوم ویژگی‌های مدرنیته معرفی شده که از آن جمله عبارت‌اند از: تأکید بر عقل، اعتقاد به اصل پیشرفت تاریخی، اصالت ـ علم جدید تکنولوژی و سرمایه‏سالاری.

در فصل سوم هفت دوره تاریخی مدرنیته تشریح شده که عبارت‌اند از: 1 ـ دوران تکوین رنسانس و رفُرماسیون، 2 ـ بسط رفُرماسیون و ظهور فلسفه جدید 1546 ـ 1650 میلادی 3 ـ عصر روشنگری و تدوین جهان‏بینی مدرن 1650ـ1800 میلادی 4 ـ رمانتیسم مدرن و تدوین علوم انسانی 1800 ـ 1850 5 ـ فراگیری انقلاب صنعتی 1850ـ1900 6 ـ اعتراض پست مدرن و وقوع جنگ‌های جهانی 1900 ـ 1980 میلادی 7 ـ عصر فراصنعتی و گسترش رویکرد معنوی.

در فصل چهارم پس از بیان مفهوم ایدئولوژی، درباره ایدئولوژی‌های دنیای مدرن توضیح داده می‌شود. این ایدئولوژی‌ها عبارت‌اند از: دموکراسی، لیبرالیسم، سوسیالیسم، ناسیونالیسم، فاشیسم و فمنیسم.

در فصل پایانی هم شرح مختصری از طبقه اجتماعی و اقسام آن در تمدن مدرن به دست داده شده است.

چاپ اول مبانی نظری غرب مدرن در 156 صفحه، قطع رقعی، 4200 تومان و تیراژ 2000 نسخه از سوی دفتر نشر معارف منتشر شد. دفتر نشر معارف تاکنون از این نویسنده و پژوهشگر منتقد، کتابهای «روانشناسی مدرن و حقیقت فراموش شده انسان» و «سیری انتقادی در آرای داریوش شایگان» منتشر کرده است و به زودی «نیمه پنهان آمریکا» و «سرمایه‏سالاری(کاپیتالیسم)» را روانه بازار کتاب می‌کند.

برای تهیه کتاب از طریق سایت پاتوق کتاب: ketabroom.ir یا فروشگاههای پاتوق کتاب تهران (تلفن 88911212)، دفتر مرکزی نشر معارف قم (02537740004) پاتوق کتاب قم(تلفن 37735451)، پاتوق کتاب شیراز (تلفن 07112344615)، پاتوق کتاب مشهد (تلفن 05112220119)، پاتوق کتاب کرمانشاه(تلفن 08317238411)، پاتوق کتاب کرمان (تلفن 03412231466) و پاتوق کتاب رشت (تلفن 01313220697) و دیگر مراکز توزیع محصولات فرهنگی مراجعه نمایند.

انتهای پیام/