جریانهای تئاتر به جشنوارهها منحصر شدهاند/ نسخه فرانسوی «ازدواج اجباری» در تئاترفجر
خبرگزاری تسنیم: هنرمند پیشکسوت تئاتر کشور گفت: جشنواره تئاتر فجر زمانی معنا دارد که جریانهای تئاتر حرکتی مستمر داشته باشند و امنیت حرفهای و جایگاه تئاتر مشخص باشد. متاسفانه جریانهای تئاتری به جشنوارهها منحصر شدهاند.
داریوش مؤدبیان در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، درباره حضور اثر جدید خود در تئاتر فجر گفت: نمایش «ازدواج اجباری» نوشته مولیر، نمایشنامهنویس و کمدینویس تئاتر جهان و فرانسه است که موسیقی آن از مارک آنتوان شارپنتیه، یکی از موسیقیدانهای هم عصر مولیر است که در سال 1664 زمانی که او میخواهد این نمایش را در شهر پاریس اجرا کند موسیقی آن را نوشته است.
وی درباره دلیل اجرای این نمایشنامه اظهار داشت: به این دلیل به سراغ «ازدواج اجباری» رفتم که این اثر سرآغاز نوعی از کمدی به نام کمدی موزیکال است. شاید کمتر بدانند که این نمایشنامه از نخستین آثاری است که با عنوان کمدی بالرو که مولیر برایش انتخاب میکند سرآغاز فصلی در کمدی میشود. «ازدواج اجباری» در کنار موسیقی، داستان ساده و شاد بودنش، یک کمدی موقعیت هم هست که آن را جهانی و امروزی کرده است.
مؤدبیان با اشاره به اینکه مسئله ازدواج امروز هم جزء مسائل اصلی است گفت: یکی از مواردی که در کمدیها به سمت آن میروند، مسائل مربوط به ازدواج است، اما این نوع از کمدی ازدواج بین یک پیرمرد با یک دختر جوان و اینکه دختر به فکر به دست آوردن ثروت پیرمرد است و مرد نمیداند که همه رمز و راز ازدواج به خاطر پولش است. زمانی که پیرمرد از ازدواج امتناع میکند او را مجبور به این کار میکنند. معمولا این اتفاق برای دختران میفتد، اما در اینجا برعکس شده است.
هنرمند پیشکسوت تئاتر کشور با اشاره به اینکه اجرای نمایش «ازدواج اجباری» در جشنواره تئاتر فجر به زبان فرانسوی است، اظهار داشت: به همراه اجرای نمایش به زبان فرانسه، نقالی فارسی که برآمده از کمدیهای سنتی ایتالیایی و فرانسوی است نیست در اجرا وجود دارد. بنده به جزء نقشی که در نمایش دارم، راوی داستان هم هستم.
وی با اشاره به اینکه بازیگران نمایش معلمهای زبان فرانسه هستند افزود: در نظر دارم این نمایش را در سه نسخه فرانسوی، ترجمه و آدابته شده آن با استیل کمدیهای ایرانی اجرا کنیم. در اصل ما در نسخه سوم مخاطب را با دو استیل کمدی مولیر و کمدی سنتی ایرانی یا تکنیک روحوضی روبرو میکنیم. متاسفانه شرایطی که بر جریانهای تئاتری حاکم بود، نتوانستم این کار پیش ببرم و در حال حاضر فرانسه آن آماده است. ما هشتم و نهم بهمن ماه در ایرانشهر و در غالب تئاتر فجر روی صحنه میرویم. پس از جشنواره هم، 10 تا 18 بهمن ما هر شب در دو نوبت 18 و 20 در تالار رودکی روی صحنه میرویم که همان طور که گفتم اجرای فرانسه ما با پردهخوانی و نقالی به زبان فارسی اجرا میشود.
مؤدبیان با بیان اینکه نمایش برای مخاطب ایرانی قابل فهم است، اظهار داشت: داستان نمایش هم ساده است و شیوه اجرا بسیار شاد است که مسائل مردمی را در آن داریم. امیدوارم که با مساعدت مدیر مرکز هنرهای نمایشی بتوانیم طرحی که برای آدابته کردن این نمایش را داریم بتوانیم ابتدای سال 93 با گروهی کاملا حرفهای نمایش را در سالنی مانند تالار وحدت یا سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه ببریم.
بازیگر پیشکسوت تئاتر درباره ثابت بودن دبیر تئاتر فجر گفت: جشنواره را دبیر نمیسازد، اما ما پس از 33 سال باید بازنگری انجام دهیم و نگاهی بیاندازیم و ببینیم چه کردهایم. این مسئله را بارها تکرار کردهایم و اگر همینگونه ادامه دهیم، هر سال مشکلات ما در تئاتر فجر افزایش پیدا میکند. اگر امسال مشکلاتی وجود دارد، بدون شک سال آینده هم اینگونه است.
وی تصریح کرد: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران میگوید که خون بهای شهداست که خونشان را برای این مملکت دادهاند تا ما بتوانیم در این جهت حرکت کنیم و قانونهای نظام ما از این قرار است، اما 10 سال از تصویب قانون اساسی نمیگذرد که رهبر معظم انقلاب اعلام میکنند که این قانون باید بازنگری شود و دوباره مجلسی تعیین میشود تا بند به بند قانون را دوباره بررسی کنند و درباره آن صحبت میکنند و تغییراتی که براساس تجربهها بدست آمده را اعمال میکنند. اکنون نیز وقتی ما میبینیم که در اساسنامه و برنامهریزی تئاتر فجر مشکلاتی وجود دارد باید آن را تغییر یا اصلاح کنیم.
مؤدبیان افزود: نباید بترسیم که تغییر شیوه دهیم. شاید در سالهای ابتدایی تئاتر متقاضیان جشنواره از 10 تن به 20 تن افزایش پیدا کردند خوشحال میشدیم، اما حالا که تنها 470 نمایشنامه در بخش چشمانداز، 275 نمایشنامه در بخش نسل نو و... آمده است، در نهایت میتوانیم از این این 745 اثر نهایت 40 اثر را بپذیریم، یعنی 705 اثر هیچ. این اتفاق به دلیل عدم برنامه ریزی و کار گروهی نکردن است. برنامهریزی در تئاتر باید مبتنی بر کار گروهی باشد، گروهها باید متشکل شوند و برنامه داشته باشند تا با حضور گروهها برنامههای جشنواره جلو برود، چرا باید با تک تک افراد برخورد کنیم. از سوی مرکز هنرهای نمایشی باید کارشناسان دعوت شوند تا کار پژوهشی و کارشناسی انجام شود. همین امسال میتوانیم در کنار جشنواره میتوانیم کار کارشناسی انجام دهیم و تا نوروز جلساتی را جهت تدوین و اصلاح مشکلات جشنواره برگزار کنیم.
این پژوهشگر تئاتر با اشاره به اینکه باید دبیری ثابت در جشنواره داشته باشیم، اظهار داشت: دبیر جشنواره باید برنامهای را از سوی شورای مدیران گروه قبول و اجرا کند. از هنگامی که ما خواستیم فوتبال حرفهای داشته باشیم، لیگ حرفهای ایجاد کردیم. لیگ را فدراسیون اداره نمیکند، بلکه سازمان لیگ با شورای متشکل از مدیران باشگاهها آن را اداره میکنند و فدراسیون هم روی آن نظارت دارند. در تئاتر که مسئلهای فرهنگی است، در تئاتر افراد بسیاری داریم که کار پژوهشی میکنند، باید همانند فوتبال اول گروههای تئاتری ایجاد کنیم. این اتفاق سخت نیست بلکه باید همت عالی داشته باشیم، البته از گذشته گروههایی داریم و نسل آن هنوز هستند. بدون گروه تئاتر معنا ندارد و این بیسر و سامانی تئاتر کشور به همین دلیل است.
وی تصریح کرد: در تئاتر تجربه کار گروهی سابقهای 2 هزار ساله دارد. در تئاتر ژاپن گروهها خانوادگی بوده است و به صورت سنتی گروه جلو آمده است. در ایران باید کار روی گروه را آغاز کنیم و در این زمینه هم الگوبرداری در کشور خودمان میتوانیم انجام دهیم. تجربههایی که در دهه 40 و 50 داشتهایم که سالهای شکوفایی تئاتر ایران است. جشنواره تئاتر فجر زمانی معنا دارد که جریانهای تئاتر حرکتی مستمر داشته باشند و امنیت حرفهای و جایگاه تئاتر مشخص باشد. تئاتر باید به صورت مستمر اجرا شود و از میان همه بهترینها در جشنواره حاضر شوند. اما چون ما تئاتر بدین معنا کمتر داریم، جریانهای تئاتر به جشنوارهها منحصر شدهاند و هنرمندان منتظر هستند که نمایش خود را در جشنواره روی صحنه ببرند. اگر نمایش برخی هم رد شود، خیلی منتظر بمانند تا جشنواره سال دیگر است، مگرنه شاید اصلا دیگر کار نکند.
مؤدبیان در پایان گفت: باید دید که آیا ما باید بیشتر برای جشنواره وقت بگذاریم یا اجرای مستمر تئاتر؟ معلوم است که کار مستمر مهم است، جشنواره تئاتر فجر باید کوتاهتر شود، متاسفانه این جشنواره خیلی گسترده شده و بخشهای مختلفی دارد که واقعا نمیدانم چه کسی گفته باید اینطور باشد، مگر سینما است که شما میتوانید آن را در چند سالن اکران کنید. ما به اندازه سینما که سالن تئاتر نداریم. به اعتقاد من افزودن بخشهای مختلف به جشنواره قدرت نمایشها را میکاهد و با این مسئله مخالفم. جشنواره قابل بررسی است و دبیر جشنواره در صورت که زیر نظر شورای نظارت مناسبی باشد، موفق است، ما باید زیرساختهای اقتصادی و شرایط فرهنگی خودمان را در این زمینه با انتخابی شورایی جلو ببریم. البته باید دید اعضای این شوراها چه کسانی هستند که خیلی مهم است.
به گزارش تسنیم، نمایش «ازدواج اجباری» امروز و فردا در دو نوبت 17 و 19:30 در سالن استاد ناظرزاده کرمانی روی صحنه میرود.
انتهای پیام/