تشکیل پارلمان فرهنگی و مرکز مطالعات ایران و افغانستان

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نخستین جایزه کتاب بلخ عصر امروز دوشنبه 28 بهمن ماه با حضور ابراهیمی ترکمان رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزارت ارشاد، افتخار حسین عارف رئیس موسسه فرهنگی اکو، و جمعی از فعالان فرهنگی ایران و افغانستان برگزار شد.

سیدعباس صالحی معاون فرهنگی ارشاد در این مراسم در سخنانی با اشاره به روابط ایران و افغانستان گفت: روابط ایران و افغانستان نه تنها در طول تاریخ وجود داشته بلکه فراتاریخی است و از دوره اساطیری این روابط مطرح بوده است. همانطور که می دانیم به روایت فردوسی زال پسر سام با رودابه دختر مهراب کابلی ازدواج می‌کند و قهرمانی شاهنامه از دل این ازدواج برمی‌آید. بعدها هم آنگاه که تاریخ تدوین می‌شود روابط این دو ملت تداوم ویژه‌ای می‌یابد قدم به قدم از قبل از اسلام تا پاس از اسلام.

وی ادامه داد: در کتیبه‌های هخامنشیان نیز نام اقوام آریایی که مطرح می‌شود قوم‌های ایران و افغانستان امروزی نیز وجود دارند قابل توجه هستند. پس از اسلام نیز این دو مجموعه با هم خندیده و گریسته‌اند با هم شادی کرده و غم‌ها را تقسیم کرده‌اند. بلخ و نیشابور در قرن سوم و چهارم با هم اوج تمدن را تجربه کرده و آنگاه که حمله مغول آغاز شد بلخ سالیانی زودتر و نیشابور سالیانی دیرتر فروریختند و جوامعی را در فراغ تمدنی خود نهادند. به گفته صالحی این دوملت اشتراکات و ارتباطات متعددی داشته و دارند. گذشته از این تاریخ دراز دو ملت زبان فارسی علقه مشترک بعدی میان این دو ملت است. اگر سه ملت هستند که زبان فارسی در آنها رسمی است باز ایران و افغانستانند که هم با این زبان سخن می‌گویند و هم به این زبان می‌نویسند و با مکتوبات خود بیگانه نیستند. 

صالحی به شعر بعنوان زبان پیونددهنده این دو ملت اشاره کرده و گفت: از گذشته قدیمی تاریخ تا کنون شعر نیز پیونددهنده این دو ملت بوده است شاعران دو ملت در طول تاریخ حلقه وصل اتصال زبانی، فرهنگی و قومی دو کشور بودند همچنین در حوزه آیین‌ها و مراسم‌ها و حوزه فرهنگ عمومی مشترکات دو ملت بس گسترده و فراوان بوده است اشتراکات دینی و فرهنگی بین دو ملت عمیق بوده و هر جامعه اسلام را با رگ و پوست و از عمق وجود پذیرفتند. حضور جریان شیعی مقتدر بر افغانستان به مانند ایران از نقطه‌های مشترک دیگر دو ملت است.

معاون فرهنگی ارشاد با اشاره به پیروزی  انقلاب اسلامی ایران گفت انقلاب اسلامی ایران نیز یک نگاه مضاعف در این قرابتها ایجاد کرد. پژواک انقلاب یک پژواک فراملی بود اما در حوزه افغانستان تأثیرات ویژه خود را گذاشت. شعر و ادبیات برادران افغان ملهم شده از انقلاب ایران بود و عملا بخشی از شعاع انقلاب در ادبیات نوین افغان خود را نمایان کرده است. 

صالحی با بیان این مطلب که امروزه به سختی می توان شعر و ادبیات انقلاب را از شعر و ادبیات افغانستان متمایز کرد گفت: هر دو مجموعه با یک لحن و تشابه بسیار از این حادثه بزرگ سخن می گویند، همچنین مجموعه در فضای این سه دهه دغدغه استقلال‌خواهی و مبارزه با قدرت طلبی‌های فزاینده استعمار را داشته اند شعار استکبارستیزی شعار هویتی هر دو ملت بوده است. چند دهه مقاومت مردم افغانستان نیز مقاومت برای اسلام بود مقاومت علیه قدرتطلبی‌‌های لیبرالی غربی بود. هر دو جامعه ایران و افغانستان درگیر این افزونخواهی‌ها بودند و همچنان کینه‌ای که استکبار از هر دو ملت دارد بابت این مسیر عزت خواهی و استقلال طلبی است. 

این مقام مسئول در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به جریان های تکفیری گفت: هر دو ملت ایران و افغانستان درگیر جریان های تکفیری و خشونت طلبانه هستند جریان‌هایی که نمی‌خواهند اسلام با وجه رحمانی و انسانی به نمایش درآید.جریان های تندگرایانه افراطی مشکلات بسیاری برای مشترکات گسترده ملت ایران و افغانستان ایجاد می کند که لازم است برای مقابله با این جریان ها توجهات جدیتری به ابعاد این اشتراکات صورت گیرد. 

صالحی با اشاره به چالش‌های پیش‌رو در برابر اشتراکات فرهنگی ایران و افغانستان گفت: نگرش‌های افراطی قومی مذهبی که تلاش می‌کند اشتراکات را ندیده و بر افتراقات دو ملت تأکید کرد چه در ایران و چه در افغانستان مانع تداوم ارتباط هویتی در جامعه است. همچنین کلیشه‌های غلط، صنعت اطلاع‌رسانی و ... مانع دیگری برای تداوم ارتباطات مطلوب است. کسانی که به تداوم این ارتباطات می اندیشند باید بکوشند با تدابیر و راهکارهایی این ارتباطات عمیق و گسترده را تداوم بخشند.همچنین از یک سو لازم است نکات رسانه‌ای افزایش پیدا کند تا همبستگی دو ملت افزایش یابد. 

معاون فرهنگی ارشاد از سه پیشنهادی برای افزایش تداوم روابط بین دو ملت نام برد و گفت: پیشنهاد نخست همان افزایش تحرکات رسانه ای است که به آن اشاره کردم چرا که رسانه ها مسئولیت اندکی در این زمینه ندارند اما پیشنهاد دوم من تشکیل مرکز مطالعات ایران و افغانستان که می تواند اقدامی برای مباحث میراثی، جاری و آینده‌نگرانه باشد. این دو ملت باید از یک پشتوانه مطالعاتی عمیق‌تری برخوردار شوند.

صالحی همچنین با اشاره به پینشهاد سوم خود از شکل‌گیری یک پارلمان فرهنگی بین دو ملت نام برد و افزود: امروز مفاخر زنده دو ملت اندک نیستند این پارلمان می تواند راهی برای ارتباطات گسترده باز کند.

انتهای پیام/