پل‌های تاریخی آذربایجان غربی گذرگاه نسل‌ها و خاطره‌ها

به گزارش خبرگزرای تسنیم از ارومیه در آذربایجان غربی با توجه به پیشینه تاریخی آن و نیز به لحاظ موقعیت جغرافیایی و عوارض طبیعی به منظور سهولت در رفت و آمد مسافران  بر روی رودخانه ها و دره های آن پل های بیشماری احداث شده که اگر تا دیروز برای مردمان آن دوره نقش حیاتی را ایفا می کرد امروز در زمره آثاری تاریخی و ماندگار از نسل های قدیمی این سرزمین قرار گرفته و مشتاقان بسیاری را برای تماشا به سمت خود می کشاند.

پل های تاریخی آذربایجان غربی نیز در کنار سایر بناهای کهن و ماندگار آن علاوه بر اینکه شناسنامه و هویت کهن  و پربار این خطه از ایران زیبا را نمایان می سازد بسترهای مناسبی را نیز برای جذب گردشگر فراهم آورده است.

از قره کورپو( پل سیاه) در ماکو گرفته تا پل نه چندان قدیمی اما تاثیرگذار قطور خوی با 6 شهید سرافرازی که تقدیم وطن نموده هرکدامشان سند بارزی هستند برای معرفی غنای تاریخی و هنری این دیار.

پل قطور خوی

اگرچه قدمت این پل در مقایسه با دیگر پل های تاریخی استان کمتر است با این همه ترجیح دادیم تا مطلع آغاز معرفی پل های تاریخی را اختصاص دهیم به این پل، چراکه نقش بی بدیل آن در هشت سال دفاع مقدس و تقدیم 6 شهید گرانقدر برای حفظ این پل ایجاب می کند که سرآغاز کلام به یاد و نام شهدا باشد.

این پل بر روی دره ای وسیع و با تکنولو‍ژی جدید جهت عبور  راه آهن و قطار احداث شده است.

یکی از پل های مهم و شناخته شده خاورمیانه محسوب می شود، پل هوایی قطور در 18 کیلومتری جنوب غربی خوی، با طول 450 متر و ارتفاع 120 متر و قطر دهانه 232 متردر نوع خود بی نطیر است.

چگونگی ساخت پل قطور

ساخت آن در سال 1349 به پایان رسید، این پل از نوع زیر قوسی است و تا مدت ها بزرگترین دهانه قوسی را در بین پل های ایران داشت، این پل در سال 1347 توسط دو شرکت ایرانی ( رانکین) و شرکت اتریشی (پور) پی ریزی و پایه های بتونی آن اجرا و اسکلت فلزی و شاسی آن توسط امریکایی ها انجام گرفت.

گفته می شود طراحی این پل را خانمی آلمانی انجام داده است، اما آنچه که باعث ماندگاری این پل در اذهان شده علاوه بر نقش مهم آن در بحث ریلی، سهم ارزشمند آن در هشت سال دفاع مقدس است به نحوی که در زمان جنگ تحمیلی دشمن بعثی عراق، 9 بار به این پل حمله هوایی شد که با ایستادگی کارکنان راه آهن و یگانهای مستقر زمینی ارتش جمهوری اسلامی در پادگان خوی نگذاشتند ضربه مهمی به این پل زیبا از طرف دشمن وارد شود و در این محل 6 تن شهید تقدیم نظام جمهوری اسلامی شد.

شهدای سرفراز قطور

سرتیپ دوم شهید عبدالرضا بوشهریان، سید احمد موسوی، حسن بهاری نژاد، محمدرضا تیوری، فروزنده منافی و رضا برزگر برگشادی شش شهید سرافرازی بودند که در زیر این پل عاشقانه برای دفاع از دین، نظام اسلامی، وطن و ناموس به خون غلتیدند تا این پل سرافراز بایستد و امروز در اقتصاد و تولید کشورمان نقش حیاتی ایفا کند.

پل میرزا رسول میاندواب

پل میرزا رسول میاندوآب در فاصله 3 کیلومتری غرب شهر میاندوآب در کنار مسیر میاندوآب به ارومیه و بر روی رودخانه سیمینه رود قرار گرفته است.

قدمت این پل که به شماره 2068 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده به دوره قاجاریه برمی گردد.این اثر تاریخی نظر هر بیننده ای را در حین ورود به میاندوآب به ویژه در سفرهای نوروزی جلب می کند و مورد بازدید عموم مردم و مسافران قرار می گیرد.

پل میرزا رسول که به طول 52 متر و عرض 5 متر ساخته شده است دارای پنج دهانه است که از آجر، سنگ، ملات و آهک در ساخت آن استفاده شده و در آن دوران به عنوان تنها پل ارتباطی میاندوآب با ارومیه محسوب می شده است.

پل بشگوز ( پنج چشم) ماکو

این پل در سه کیلومتری شرق ماکو،  بر روی رودخانه «زنگمار» و از سنگ های تراشیده شده به رنگ های سیاه و سفید که زیبایی خاصی به معماری پل داده، ساخته شده است.

این پل شمالی- جنوبی به منظور کوتاه کردن راه زوار کلیسای طاطائوس یا قره کلیسا احداث شد، طول پل چهل و سه متر، عرض آن 20/3 متر و ارتفاع آن 50/5 متر است. این پل دارای چهار چشمه است، احتمالاً در زمان احداث دارای پنج چشمه بود.

دکتر «ولفرام کلایس» در سال 1986 میلادی ضمن اشاره مختصر به این پل، آن را مربوط به قرن هجدهم میلادی می داند که توسط ارامنه ساخته شده است. این پل دارای سه پایه است: قسمت هایی از این پایه ها را صخره طبیعی تشکیل می دهد و بقیه قسمت های آن از سنگ های تراشیده سفید رنگ با ملاط آهک تشکیل شده است.

پل خاتون خوی

پل تاریخی  خاتون یکی از زیباترین پل های قدیمی آذربایجان غربی است که در قسمت  پایه ها و طاق ، دهانه ها به سبب سیلاب های شدید در سالهای گذشته دچار فرسایش شده بود که بعداز سه مرحله عملیات و بازسازی از تخریب این اثر و میراث ارزشمند جلوگیری شد .

این پل  بر روی 6 پایه سنگی استوار است و هفت دهانه بزرگ و کوچک در بالای پایه ها دارد و تمامی دهانه های پل خاتون بوسیله طاق های جناقی و با آجر و ملات گچ و قسمت های وسط طاق نیز با سنگ گچ پوشش داده شده است .

طول این پل 60 متر و عرض آن 8 متر و ارتفاعش 6 و نیم متر است.پل تاریخی خاتون  قبل از احداث یک پل جدید در موازات آن ،‌ تنها  پل ارتباطی بین شمال و جنوب استان آذربایجان غربی بود، تناسب زیبا در طاق ها و پایه ها و داشتن آب شکن های مثلثی از دیگر ویژگی های معماری این پل تاریخی است.

پل تاریخی خاتون  در 2 کیلومتری جنوب شرقی خوی و در زمان  احمد خان دنبلی بین سالهای 1170 تا 1200 هجری قمری ساخته شده است.

پل قلعه جوق ماکو

این پل در جنوب شهرستان ماکو، مجاور روستای «قلعه جوق» و بر روی رودخانه زنگمار ساخته شده و از آثار دوره صفوی است. پل قلعه جوق ده متر طول، چهار و نیم متر عرض و نه متر ارتفاع دارد.

پل دارای یک دهانه بزرگ، یک دهانه کوچک و موقعیت شرقی – غربی است.

مصالح به کار رفته در آن از سنگ های سفید و سیاه تراشیده و نتراشیده، قلوه سنگ با ملاط گچ و آهک است.

پل قلعه جوق یک پایه به اندازه 2×50/4 متر دارد.

مصالح این پایه با سنگ های سیاه تراشیده و قلوه سنگ با ملات است.

انتهای پیام/