«ائتلاف الوطنیه» نشانه سقوط جایگاه علاوی و تلاش برای ایجاد شکاف در ائتلاف شیعیان
خبرگزاری تسنیم: ایاد علاوی که ناکام بزرگ انتخابات ۲۰۱۰ عراق در رسیدن به پست نخست‌وزیری است، در انتخابات ۳۰ آوریل با وجود کاهش جایگاه وی و با هدف شکاف بین ائتلاف شیعیان سخن از ائتلاف با صدر و حکیم به میان می‌آورد.
خبرگزاری تسنیم، با توجه به اهمیت انتخابات پارلمانی عراق که قرار است 10 اردیبهشت برابر با 30 آوریل برگزار شود به بررسی مفصل ائتلاف‌های سیاسی مهم شرکت کننده در این رویداد و مواضع شخصیت‌های تأثیرگذار در آن می‌پردازد، در این راستا پیش از این به معرفی ائتلاف دولت قانون به‌رهبری نوری المالکی و ائتلاف شهروند به‌رهبری حکیم و "ائتلاف اصلاح ملی" به‌رهبری ابراهیم جعفری و و برنامه های آن پرداخته که در سلسه گزارش‌ها از آرایش انتخاباتی امروز به "ائتلاف الوطنیه" به‌رهبری ایاد علاوی می‌پردازیم.
ائتلاف الوطنیه به‌رهبری ایاد علاوی
کد انتخاباتی: 239
شعار انتخاباتی ائتلاف: دولت مدنی، آشتی ملی و توسعه واقعی
این ائتلاف شامل 15 گروه و تشکل:
1- الوطنیه به‌رهبری ایاد هاشم حسین علاوی
2- تجمع الوحدة العراقیه به‌رهبری بهاء ناصر حسین سلمان
3- حرکه الحوار و التغییر به‌رهبری حامد عبید مطلک عمر
4- مجلس العموم الوطنی العراقی به‌رهبری حسن خضیر عباس شویرد
5- الهلال به‌رهبری وثاب شاکر محمود عبود
6- قائمة القرار الوطنی به‌رهبری صباح عبدالرسول عبدالرضا رشید التمیمی
7- جبهه التحریر و البناء به‌رهبری ضامن علیوی مطلک خلف
8- حرکة الصقور العراقیه (صقر) به‌رهبری ضامر حمید احمد محمود
9- تجمع نداء الحریه به‌رهبری شعلان عبدالجبار علی الکریم
10- حرکة السلم و التنمیه به‌رهبری عبدالکریم علی یاسین خلف
11- حرکة العدل و الاصلاح العراقی به‌رهبری عبدالله حمیدی عجیل الیاور
12- حزب التقدم الایزیدی به‌رهبری وعد حمد مطو سبعو
13- تجمع الولاء للوطن به‌رهبری وسام سامی عبدالله سلیمان البیاتی
14- التجمع الجمهوری العراقی به‌رهبری هاشم جعفر یحیی هاشم الحبوبی
15- بناة العراق به‌رهبری عبد ذیاب جزاع جمعه
برنامه انتخاباتی ائتلاف علاوی
ایاد علاوی هم، برنامه انتخاباتی ائتلاف خود را با قسمتی از آیه 126 سوره بقره آغاز کرده است.
رَبِّ اجْعَلْ هَٰذَا بَلَدًا آمِنًا وَارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَرَاتِ
در ابتدای این برنامه آمده است: طایفه‌گری و فساد دشمن عراق و مانع ایجاد دولت مدنی هستند.
دولت شهروندی محیط طبیعی برای تحقق امنیت و بازسازی است.
ملت عراق قادر به ایجاد تغییر است.
ارزیابی مرحله گذشته و اوضاع فعلی
محورهای برنامه انتخاباتی
باب اول: دولت شهروندی
باب دوم: تحقق امنیت
باب سوم: بازسازی و رفاه
باب چهارم: فرهنگ و جامعه
باب پنجم: خدمات
باب ششم: نفت و گاز
باب هفتم: دستگاه قضایی عادل و مستقل
باب هشتم: مسئله کردها و تمرکززدایی اداری
باب نهم: سیاست خارجی
در این برنامه از سیاست‌های دولت‌های ابراهیم الجعفری و نوری المالکی انتقاد و ادعا شده است که این دولت‌ها، دستاوردهای دولت ایاد علاوی را حفظ نکرده‌اند.
ایاد علاوی درباره انتخابات پارلمانی سال 2010 آورده است ائتلاف العراقیه (به‌رهبری علاوی) در انتخابات سال 2010 بیشترین تعداد کرسی‌ها را به خود اختصاص داد و اعتماد بخش وسیعی از شهروندان از شمال تا جنوب را به دست آورد که هیچ گروه دیگری به چنین موفقیتی دست نیافت.
علاوی ادعا می‌کند که فشارهای منطقه‌ای شناخته شده برای همه، مانع تشکیل دولت به‌ریاست وی پس از انتخابات 2010 شده است و ائتلاف العراقیه از حق خود در تشکیل دولت به‌خاطر حفظ عراق چشم‌پوشی کرد و از طریق توافقنامه اربیل شرط مشارکت واقعی و مؤثر در روند تصمیم گیری‌ها را بر اساس سازوکارهای مشخص از جمله شورای ملی سیاست‌های عالی و اجرای سند اصلاح سیاسی مطرح کرد، اما برخی قدرت‌های منطقه‌ای به همین حد اکتفا نکرده و فضاهای ناسالمی را ایجاد و طرفهایی را به برهم زدن توافق اربیل تشویق کرده نفوذ خود را در عراق به‌ویژه در زمینه سیاسی و امنیتی گسترش دادند.
در ادامه این برنامه، وضع منطقه‌ای بسیار خطرناک توصیف شده که بر اوضاع عراق هم تأثیر می‌گذارد.
ائتلاف علاوی در ادامه به انتقاد از سیاست خارجی دوران هشت ساله دولت نوری المالکی پرداخته و ادعا کرده است این سیاست مبتنی بر شیوه بحران آفرینی با تمام کشورهای همسایه و انجام اقدامات غیرمنطقی بوده است.
عراق به سیاست‌های متوازن و متعادل با تمام کشورهای منطقه مبتنی بر منافع مشترک از جمله در زمینه امنیتی نیاز دارد.
ما امروز به عزم جدی برای بررسی مشکلات عراق و یک‌پارچه کردن صفوف و تقویت آن در برابر تغییرات منطقه‌ای و تضمین سلامت ملت و امنیت آن از طریق اصل شهروندی و عدالت نیاز داریم.
عراق جایگاه ممتاز و بی‌نظیری میان کشورهای منطقه دارد و موفقیت تجربه دموکراتیک تأثیر مثبتی نه‌تنها در داخل بلکه بر امنیت و ثبات تمام کشورهای منطقه دارد.
مخاطرات وضعیت فعلی
بزرگ‌ترین خطری که امروز عراق را تهدید می‌کند، خطر تجزیه به‌سبب اوضاع منطقه‌ای از یک سو و نبود دیدگاه صحیح و اراده لازم برای وحدت از سوی دیگر است.
در ادامه این برنامه اتهامی به دولت مالکی نسبت داده شده است: اما خطر دیگری که عراق با آن روبه‌رو است، تمایل آشکار نخست وزیری به انحصارطلبی در قدرت و بهره برداری از اموال و امکانات دولتی برای باقی ماندن در قدرت با وجود شکست آشکار در تحقق انسجام ملی و حل مشکل فساد و فراهم کردن امنیت و خدمات است.
نکته جالب اعتراف به اختلاف و دودستگی در ائتلاف العراقیه (ائتلاف نخست ایاد علاوی) و خروج شماری از گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی از آن است.
در ادامه این برنامه، ائتلاف الوطنیه جایگزین ائتلاف العراقیه معرفی شده و بار دیگر با تکیه بر شعار طایفه‌گری درصدد تخریب رقبای خود برمی‌آید و البته تلاش می‌شود از نخست وزیر اسبق عراق به‌عنوان تنها منجی عراق و عراقی‌ها یاد شود.
اصول ائتلاف الوطنیه در سیاست‌هایش برای مرحله آتی:
1- چنگ زدن به طرح ملی خود که به یک ویژگی متمایزی میان مردم تبدیل شده است
2- ادامه حمایت کامل از ملت عراق در خواسته‌های مشروعش در عدالت و برابری و پایان دادن به هگرونه شکلی از انزوا و به حاشیه رفتن در جامعه
3- انعطاف پذیری و گشایش نسبت به نیروها و گروه‌های جامعه به‌ویژه جوانان
4- ائتلاف الوطنیه ایمان دارد که اسلام دین رسمی کشور است و در مقابل سیاسی کردن دین و سوء استفاده از آن برای مقاصد سیاسی می‌ایستد.
5- با قدرت با هرگونه اشکال تبعیض و سرکوب مقابله می‌کند
6- دولت‌سازی و ایجاد جامعه مدنی
نکته تأمل برانگیز در این برنامه انتخاباتی، حمایت از گرایش‌های جدایی طلبانه در عراق است که در این جمله کردها همچنان به حق خود در تعیین سرنوشت پایبند هستند، نمایان است .
مسئله حساسیت برانگیز دیگری که در برنامه انتخاباتی ائتلاف علاوی مطرح شده، مسئله کرکوک است و البته راهکارهایی برای حل آن ارائه شده است.
محورهای سیاست خارجی مد نظر ائتلاف العراقیه
باب نهم برنامه انتخاباتی ائتلاف الوطنیه به‌رهبری ایاد علاوی به موضوع سیاست خارجی پرداخته شده که به این شرح است :
ائتلاف الوطنیه برای برقراری روابط برابر با تمام کشورهای جهان بر اساس منافع متقابل به‌ویژه در زمینه‌های توسعه و تجارت تلاش می‌کند که به تحقق منافع ملی عالی عراق کمک می‌کند.
این ائتلاف بر احترام به حاکمیت و اصل عدم دخالت در امور داخلی و اصل گفت‌وگو و روابط دیپلماتیک در حل تمام مشکلات حل‌نشده بر اساس قوانین بین المللی در چارچوب اتحادیه عرب و سازمان کنفرانس اسلامی (نام این سازمان به سازمان همکاری اسلامی تغییر کرده و این ائتلاف همچنان نام قبلی را مورد استفاده قرار می‌دهد) و سازمان ملل متحد و تلاش برای ایجاد ائتلاف‌ها و هماهنگی منطقه‌ای برای حمایت از امنیت مشترک و منافع متقابل و همکاری به‌منظور توسعه و عدم استفاده از نیروی مسلحانه جز در حالت دفاع از موجودیت سیاسی عراق و تحقق امنیت و ثبات آن تأکید کرده است.
اینکه عراق باید نقش محوری در تحقق امنیت و صلح در منطقه ایفا کند و به توافقات بین المللی و اصول روابط میان کشورها احترام بگرارد و عنصر مؤثر و مثبتی در تمام محافل بین المللی به‌ویژه در سازمان ملل متحد و نهادهای تابعه باشد و برای بهبود روابط با تمام کشورها و گسترش آن بر اساس منافع متقابل تلاش کند و نقش اساسی در اتحادیه عرب و سازمان کنفرانس اسلامی (سازمان همکاری اسلامی) ایفا کند.
ما در روابط خارجی خود از گزینه‌های ملتها و اهدافی که برای تحقق آن تلاش می‌کنند، و در رأس آنها از مبارزات ملت فلسطین به‌منظور حل عادلانه و فراگیر آن حمایت می‌کنیم.
ما همچنین با قدرت در هر نقطه‌ای در مقابل تروریسم و هر طرفی که به آن متوسل شود، می‌ایستیم.
مواضع و دیدگاه‌های ایاد علاوی:
به گزارش تسنیم، درست همان زمانی که نوک انتقادهای شدید نوری المالکی نخست وزیر عراق، به‌سمت ریاض دوخته شده بود و سعودی‌ها به‌عنوان عامل اصلی بی‌ثباتی و ناامنی در عراق به‌سبب حمایت‌های گسترده از گروه‌های تروریستی تکفیری معرفی می‌شدند، در نقطه مقابل، ایاد علاوی به دفاع تمام‌قد از حاکمان عربستان پرداخت و آنها را از هرگونه دست داشتن در ناامنی و بی‌ثباتی در عراق تبرئه کرد تا بار دیگر خوش‌خدمتی خود را به ریاض نشان دهد.
علاوی نخست وزیر پیشین عراق در سال 1945 میلادی از پدری عراقی و مادری لبنانی که هر دو شیعه بودند به دنیا آمد.
علاوی در سال 1978 میلادی در انگلیس مورد سوء استفاده عوامل اطلاعاتی رژیم سابق قرار گرفت و در سال 1990، جنبش وفاق ملی عراق را که جریان مخالف رژیم بود، بنیان نهاد که بسیاری از بعثی‌های سابق به آن پیوستند. علاوی همچنین سه سال در اردن زندگی کرد. وی روابط نزدیکی با کشورهای عربستان، اردن، امارات و مصر دارد.
وی پس از سرنگونی رژیم صدام در سال 2003 میلادی از سوی نیروهای آمریکایی به عنوان یکی از اعضای شورای حکومت انتقالی عراق که 25 عضو داشت، انتخاب شد. علاوی در 28 ژوئن همان سال، عنوان نخست وزیر و اولین رئیس دولت عراق پس از صدام معدوم را به خود اختصاص داد و قدرت را از پل برمر حاکم آمریکایی عراق تحویل گرفت و تا هنگام پیروزی ائتلاف عراق یک‌پارچه در انتخابات پارلمانی 2006 میلادی، و معرفی ابراهیم الجعفری به عنوان نخست وزیر جدید عراق، این سمت را به‌عهده داشت.
ائتلاف العراقیه به‌رهبری وی در انتخابات پارلمانی 2010 توانست 91 کرسی پارلمان را به خود اختصاص دهد ولی در کسب نخست وزیری ناکام ماند و در نهایت ردای نخست وزیری به نوری المالکی رسید.
شیعه و بعثی بودن وی سبب شده تا به‌نوعی نماد اتحاد شیعه و سنی در عراق باشد، وی از معدود افرادی بود که با اقدام نیروهای ائتلاف به‌رهبری آمریکا در منحل کردن حزب بعث صدامی و ارتش رژیم سابق مخالف بود و آن را سبب افزایش هرج و مرج می‌دانست.
اگرچه ایاد علاوی از ائتلاف با مقتدا صدر و عمار حکیم و مسعود بارزانی پس از انتخابات پارلمانی سخن گفته است، اما در تلاش برای توجیه ناکامی احتمالی خود در این رویداد مهم، ادعا کرده است از تأثیر حوادثی که استان الانبار و مناطق کمربندی بغداد شاهد است بر برگزاری انتخابات نگران است و برخی از طریق طولانی کردن عملیات نظامی در این مناطق (عملیات مبارزه با تروریسم) به‌دنبال شکست انتخابات و در اختیار گرفتن قدرت هستند.
علاوی همچنین ادعا می‌کند که در انتخابات پارلمانی گذشته، حق وی غصب شده است و البته حتی به جوسازی علیه جمهوری اسلامی ایران پرداخته و این ادعا را طرح کرده که تهران مانع نخست وزیری وی شده است.
رئیس ائتلاف العراقیه الوطنیه طی چند سالی که پس از سرنگونی صدام در صحنه سیاسی عراق حضور دارد، هیچ‌گاه به اظهار نظر علیه مقامات سعودی و حتی انتقادهای ظاهری هم از آن دست نزده و به‌عکس با وجود تأکیدهای مستمر مقامات بلندپایه‌ای همچون نوری المالکی مبنی بر حمایت ریاض از گروه‌های تروریستی، علاوی با رد این اتهامات، نشان داده رابطه‌ای بسیار گرم و صمیمانه با حاکمان عربستان دارد.
درصد موفقیت ائتلاف علاوی در انتخابات
اگر یک گروه شیعی رقیب درباره درصد وضعیت ائتلاف الوطنیه ایاد علاوی در انتخابات پارلمانی آتی موضع‌گیری می‌کرد، شاید ممکن بود به‌عنوان یک مسئله تبلیغاتی برای خارج کردن ائتلاف وی از صحنه رقابت و جلوگیری از موفقیت وی تلقی شود، اما وقتی کسانی درباره میزان موفقیت وی در انتخابات اظهار نظر می‌کنند که قبلاً متحد وی بودند، آنگاه وزن واقعی ائتلاف الوطنیه در انتخابات آشکار می‌شود.
متحدون که رهبری آن را اسامه النجیفی رئیس فعلی پارلمان عراق به‌عهده دارد و به‌نوعی از نظر مواضع تا حدودی به ائتلاف علاوی هم نزدیک بوده، شانس اندکی را برای پیروزی وی در انتخابات آتی قائل شده است.
فراکسیون متحدون للاصلاح به‌رهبری اسامه النجیفی تأکید کرده است محبوبیت ایاد علاوی کاهش یافته و هرگز آرای مد نظر خود را در انتخابات کسب نخواهد کرد.
سهاد العبیدی از اعضای فراکسیون متحدون تأکید کرده است نتایج انتخابات پارلمانی هرگز آن‌طور که علاوی آرزو دارد، رقم نخواهد خورد.
وی خاطرنشان کرد فراکسیون علاوی طرفدارانی در استان‌های عراق دارد، اما محبوبیتش به‌سبب از دست دادن بسیاری از طرفدارانش کاهش یافته است.
وی خاطرنشان کرد شکاف‌ها و جدایی‌ها در فهرست العراقیه که ریاست آن را ایاد علاوی به‌عهده داشت، منجر به از دست رفتن طرفدارانش و توزیع آنها میان الوطنیه (ائتلافی که علاوی تشکیل داده) و متحدون (ائتلاف اهل‌سنت وابسته به اسامه النجیفی) شده است و شانس هر ائتلاف و گروه بستگی به قدرت رأی دهندگان و تعداد آنها دارد.
العبیدی گفت تبلیغات انتخاباتی نامزدها به‌گونه‌ای است که گویی آنها پیروز هستند یا در مسیر رسیدن به پیروزی قرار دارند.
وی افزود پیش‌بینی‌ها مبنی بر اینکه یک فراکسیون مشخص رتبه نخست را در انتخابات کسب خواهد کرد، بسیار دشوار است.
باید دید مردی که آرزوهایش در آخرین ساعات پس از انتخابات پارلمانی 2010 از دست رفت و در رسیدن به کاخ نخست وزیری منطقه الخضراء بغداد ناکام ماند، می‌تواند در انتخابات پارلمانی پیشِ‌رو این ناکامی را جبران کند و یا اینکه با توجه به اظهار نظر شخصیت‌هایی همچون العبیدی با توجه به روند کاهش محبوبیت وی، نمی‌توان شانس بالایی برای موفقیت وی در این رویداد سرنوشت‌ساز قائل شد.
انتهای پیام/ر*
