مبلغی: به دنبال دعوت رسمی از رئیس الازهر برای سفر به ایران هستیم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، حجت‌‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در ادامه این نشست با اشاره به اینکه البته باید هوشمند بود که وضعیت جهان اسلام آنچنان حساس است که صرف گشتن یاور برای تثبیت تقریب کافی نیست، تصریح کرد: باید در کنار این مسئله تئوری تحرک در لایه‌های مختلف جهان اسلام را مطرح کنیم. به عنوان مثال عربستان سعودی که قدرت متنفذی در جهان اسلام است یا حتی با سلفی‌ها باید گفت‌وگو کنیم زیرا در گفت‌وگو نتیجه و کارکردی نهفته است که در غیر از آن نیست.

ضرورت ایحاد بسیج عمومی جهان اسلامی در جهت ایجاد فهم مشترک نسبت به زندگی مشترک

وی تاکید کرد: یک بسیج عمومی جهان اسلامی در جهت ایجاد فهم مشترک نسبت به زندگی مشترک، لوازم آن و درک اینکه امت اسلامی یک دشمن مشترک دارد و همزیستی آنها را هدف قرار گرفته است، باید ایجاد شود و همه به آن تن بدهند.

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی یادآور شد: برای تحقق این هدف باید حوزه‌های علمیه ما و مراکز دینی در شیعه و اهل سنت به اندازه کافی وارد میدان شوند گرچه تاکنون از سوی حوزه‌های علمیه این صدا به شکل برجسته بلند شده اما آن یکصدایی احساس نمی‌شود که اگر این اتفاق بیفتد معتدل‌ها در جهان اسلام به این سمت خواهند آمد. البته آنها همواره به دنبال احترام مذاهب اسلامی بوده و هستند.

جایگاه و اهمیت حضور ایران در کنفرانس قاهره

حجت‌الاسلام مبلغی در ادامه اهداف و دستاوردهای حضور در کنفرانس مقابله با تروریسم و افراطی‌گری در قاهره را به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران تشریح کرد و گفت: این سفر به دعوت شیخ احمد الطیب شیخ الازهر مصر انجام شد که از 120 کشور در این کنفرانس حضور داشتند و یکی از آنها جمهوری اسلامی ایران بود که نشان از جایگاه و اهمیت ایران در منطقه است. در گزارش‌های رسانه‌های مصری آمده بود که بیانیه اختتامیه این کنفرانس با حضور نماینده ایران قرائت شد و شخصیت‌های الازهر اعلام کرده بودند که امیدواریم ایران برای حضور در این اجلاس جدی باشد. بنابر این یک حساب ویژه‌ای برای ایران در این کنفرانس باز کرده بودند. 

وی با اشاره به اینکه البته مصری‌ها ملاحظاتی نسبت به رابطه با ایران دارند، اظهار کرد: مدتی است که ارتباطات مراکز دینی ایران و الازهر مصر به یک نوع سردی و تعطیلی گرویده بود و تنها در زمان آیت‌الله العظمی بروجردی ارتباطات گسترده‌ای در سایه نوع مدیریت ایشان و دلسوزی شیخ الازهر بوده که اکنون هم در شخص شیخ احمد الطیب این دلسوزی برای جهان اسلام وجود دارد و نگاه ویژه‌ای به ایران دارد. 

نقطه‌های کانونی‌تر الازهر نسبت به گرایش اعتدالی و دلسوزی وحدت شیعه و سنی مثل سابق است

این چهره تقریبی جهان اسلام افزود: البته در زمان آیت‌الله بروجردی نیز سلفی‌ها مخالف ارتباطات ایران با الازهر بودند اما در نهایت جریان تقریبی پیروز شد و امروز هم آنها پرسر و صدا مخالفت می‌کنند. به این خاطر ملاحظات الازهر هم در ارتباط با ایران بیشتر است. به هر حال باید قبول کرد که مخالفان، پروژه شیعه‌هراسی و ایران هراسی را راه انداخته و نگاه‌ها را نسبت به ایران و شیعه دچار تغییر کرده‌اند اما نقطه‌های کانونی‌تر الازهر نسبت به گرایش اعتدالی و دلسوزی در زمینه وحدت شیعه و سنی مثل سابق است. 

مبلغی یادآور شد: در این کنفرانس بارها واژه شیعه و سنی از زبان شیخ الازهر و بسیاری از مدعوین ذکر می‌شد که این به معنای ضرورت وحدت و در کنار هم بودن این دو مذهب اساسی جهان اسلام است. از طرفی دیگر این کنفرانس بعد بین ادیانی و بین‌مذاهبی داشت و نوعی ادبیات تعایش در کنفرانس پیگیری می‌شد که مقابله بنده نیز در همین ارتباط بود. 

سه خصلت تکفیر امروزی و دو پیشنهادی که در کنفرانس قاهره از سوی ایران مطرح شد

وی با اشاره به دیگر برنامه‌های خود در جریان سفر به قاهره اظهار کرد: در این کنفرانس دو سخنرانی داشتیم و تئوری احترام به اختلاف فکری و اجتماعی و تئوری تنوع و همزیستی اسلامی را پیشنهاد کردیم. همچنین در جلسه دیگری مطرح کردیم که تکفیر امروزی 3 خصلت دارد یکی اینکه فراتر از وضعیت‌های قومی است و از یک قوم علیه قوم دیگر نیست بلکه علیه همه امت است. دوم اینکه خصلت غیرمذهبی دارد و بدون لحاظ مبنای مذهبی شیعه و سنی را از دم تیغ می‌گذارند و سوم اینکه از جایگاه دین وارد شده و لباس دین را برتن کرده است و می‌خواهد با تحریف مبانی دینی به هداف خود برسد. 

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی افزود: جمع بندی پیشنهادات مطرح شده از طرف ما در این کنفرانس این بود که خواستار تدوین سندی در این ارتباط شدیم که در بیانیه پایانی هم گنجانده شد و این سفر بازتاب بسیار خوب و وسیعی در رسانه‌های مصر و ایران داشت و ما آن را فرصت خوبی برای ارتباطات دو کشور در مجامع حوزوی و دانشگاهی می‌دانیم و این سفر باعث شد توجه خاصی به دانشگاه مذاهب اسلامی که در جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند صورت گیرد و وظیفه ما را سنگین‌تر کرده است. 

دانشگاه مذاهب اسلامی می‌تواند قطب فکری، علمی و مولد اندیشه مورد اعتماد علمای شیعه و سنی در جهان اسلام باشد

حجت‌الاسلام مبلغی تصریح کرد: ما در این دانشگاه باید همه ظرفیت‌های فکری، آموزشی و پژوهشی را به کار گیریم تا نظریه همزیستی اسلامی را تبیین کنیم. بنابراین ابتدا خود ما باید یک تجربه موفق از همزیستی مسالمت‌آمیز ارائه کنیم و باید ظرفیت‌های فکری را از مسائل کوچک و کم‌اهمیت فراتر ببریم و به فضای جهان اسلام توجه کنیم  و در این راستا دانشگاه مذاهب اسلامی می‌تواند قطب فکری، علمی، صادق و بی‌پیرایه و مولد اندیشه مورد اعتماد علمای شیعه و سنی در جهان اسلام باشد. 

در ادامه این نشست رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در پاسخ به سوال خبرنگاران مبنی بر اینکه پس از بازگشت از سفر به مصر دیداری با مراجع عظام تقلید داشته است، آیا آنها در این دیدار توصیه و تذکری داشته‌اند، گفت: مراجع در ذات خود اهتمام و احترامی نسبت به الازهر قائل هستند چرا که وضعیت اعتدالی الازهر پرجاذبه است و مراجع نگاه مثبت به الازهر دارند. پس از بازگشت از سفر خدمت مراجع رسیدیم که همه آنها این سفر را بسیار مثبت و مهم ارزیابی کردند که می‌تواند گشاینده ارتباط بین ایران و مصر و حوزه علمیه و الازهر باشد. 

مراجع تقلید شرکت در کنفرانس قاهره را مهم و مثبت دانستند/ نهاد فتوا امروز مسئولیت سنگینی دارد

وی ادامه داد: در دیدار با مراجع حساسیت‌های پیش‌روی الازهر را بیان کردم تا بتوانیم به سمت جلو حرکت کنیم و مراجع نیز در ادامه این رابطه به سمت تقویت تقریب در فضای امت اسلامی و مراقبت از دشمنانی که در داخل شیعه و سنی از این ارتباط ناراحت و مخالف هستند تاکید داشتند. در مجموع اینکه مراجع قم را یکصدا و یکدست نسبت به این قضیه دیدیم بسیار مهم بود که اهمیت ویژه‌ای به الازهر قائل هستند. 

حجت‌الاسلام مبلغی معتقد است حوزه علمیه قم تشنه ارتباطی است که بتواند خشونت‌های مذهبی را در جهان اسلام مهار کند و این بسیار امیدوار کننده است که همه مراجع این مسئله را درک کرده‌اند و همزمان در قم کنفرانس ضدتکفیر برگزار کرده‌اند که حاکی از وجود دغدغه، فهم مشترک و احساس خطر مشترک است که در کنفرانس قاهره نیز ادبیات به کار رفته همین مسئله را نشان می‌داد. بنابراین فضای فکری به هم نزدیک شده و فرصت خوبی فراهم شده است که اگر استفاده نشود تبدیل به چالش یا تهدید می‌شود و یا بلااستفاده می‌‌ماند. 

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی با بیان اینکه امروز باید به دنبال ابتکارات باشیم و همه فتواها باید یکدست علیه تکفیر باشد، اظهار داشت:‌اینکه فتوا به موقع داده نشود درست نیست نهاد فتوا امروز مسئولیت سنگینی دارد و باید از گرفتن کنفرانس‌های بی‌خاصیت دست‌ برداشت. امروز فهم مشترکی نسبت به خطر مشترک در دنیای اسلام ایجاد شده که باید از این فرصت استفاده کرد. 

استقبال شیخ‌الازهر برای ادامه روابط با ایران و حوزه علمیه

وی در پاسخ به این سوال که آیا دیدار خصوصی با شیخ الازهر داشته است و چه مباحثی در این دیدار مطرح شده گفت: در جریان کنفرانس چند بار دیدار انجام شد اما یک دیدار درخواستی داشتیم که در این دیدار مطرح کردیم که شاید برخی از دور ذهنیت‌های منفی نسبت به ایران داشته باشند اما نظام جمهوری اسلامی ایران ضدتکفیری است و حوزه‌های علمیه و رسانه‌ها نیز در این زمینه فعالیت می‌کنند وما خواستار ادامه این ارتباطات شدیم که شیخ الازهر نیز استقبال کردند. 

به دنبال دعوت رسمی از رئیس الازهر برای سفر به ایران هستیم

حجت‌الاسلام مبلغی در پاسخ به این سوال که آیا دعوت رسمی از شیخ احمد الطیب برای سفر به ایران در جریان این سفر صورت گرفت، اظهار کرد: ما دعوت رسمی نکردیم اما به دنبال دعوت از ایشان و سایر شخصیت‌های الازهر هستیم اما هنوز دعوت رسمی انجام نشده است. در آینده برای بازدید از ایران و دانشگاه مذاهب اسلامی از آنها دعوت رسمی خواهیم کرد. همچنین در روزهای آینده رئیس دانشگاه الزیتونیه تونس به دعوت ما از دانشگاه مذاهب اسلامی بازدید خواهد کرد.

وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه فعالیت گروه‌های تندروی شیعه فعالیت‌های تقریبی را خنثی می‌کند آیا برای این مسئله فکری کرده‌اید، گفت: ما باید درک لازم را در طرفین ایجاد کنیم که وجود جاهلان و افراط‌گرایان و حرکت‌های ضدوحدتی در دوطرف شیعه و سنی را نباید به حساب طرف دیگر گذاشت. باید چالش‌های فراروی یک حرکت معتدل‌گرایانه و وحدت‌خواهانه که در بخشی از دو طرف نهفته است را شناخت. در ایران سیاست نظام و مقام معظم رهبری به صراحت اعلام شده که در مسیر وحدت امت اسلامی حرکت می‌کنیم و اهل سنت نیز به این مسئله به معنای اذعان دارند. 

باید از کنفرانس‌های بی خاصیت و بدون نتایج برای ایجاد تقریب فاصله بگیریم

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی تاکید کرد: مهم این است که امروز صدای وحدت‌خواهی در میان شیعه و سنی قویتر شده و انسجام دو طرف دقیق‌تر و تعریف‌شده‌تر باشد و از مرحله شعار و کنفرانس‌های بدون نتایج فاصله بگیرند. وگرنه صداهای مخالف همواره وجود دارد چون فضا تاحدودی دست سلفی‌ها و تکفیری‌هاست پس باید بدانیم در جایگاه پرمخاطره‌ای به سر می‌بریم.

حجت‌الاسلام مبلغی همچنین با اشاره به مسئولیت رسانه‌ها در مسیر رسیدن به هدف همزیستی مسالمت‌آمیز گفت: رسانه‌ها به دور از شعار و هیاهو و با مسئولیت‌پذیری نسبت به خطری که جامعه اسلامی را تهدید می‌کند مبانی تئوریک همزیستی اسلامی و تقریب را دنبال کنند و این وجهه رسانه‌ای فعال را به رخ رسانه‌های عربی و مصری بکشند و آنها نیز آمادگی همکاری دارند. 

تعایش اسلامی با تفکر سلفی‌گری پا نمی‌گیرد

وی تصریح کرد: باید تئوری همزیستی اسلامی به دور از فضاهای سیاسی از سوی دو طرف برجسته و پرداخته شود و مسائل سیاسی تاثیر منفی روی آن نگذارد و نگاه اسلامی به تعایش نیز همین است که جدای از هر شرایط سیاسی آن را برقرار کنیم. 

این عالم تقریبی جهان اسلام با توصیه به سیاسیون کشورهای اسلامی نیز گفت: اگر نگاه همزیستی اسلام برقرار شود خدمتی به اهداف سیاسی هر چند به صورت حداقلی و نسبی صورت می‌گیرد اما اگر همزیستی را تابعی از شرایط سیاسی بدانیم فرصت به دست تکفیری‌ها می‌افتد و تعایش اسلامی با تفکر سلفی‌گری پا نمی‌گیرد. باید مراقب باشیم که ممکن است تکفیری‌های بدتر دیگری در راه باشند. پس باید همزیستی اسلامی را جدای از سایر اهداف و با جدیت دنبال کنیم.

انتهای پیام/