محمدی: بازگشت فعالیتهای هستهای به وضعیت قبل از توافق ۷ سال زمان نیاز دارد
خبرگزاری تسنیم: کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به نکاتی درباره مذاکره ایران با آمریکا گفت: کجا از دل اعتمادسازی غنیسازی بیرون آمده است.
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم، مهدی محمدی کارشناس مسائل سیاسی در مناظرهای که با موضوع ویژگیهای یک توافق خوب به همت بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی شریف با حضور وی و بهشتیپور تحلیلگر مسائل سیاسی برگزار شد، با اشاره به روند مذاکرات هستهای کشورمان با 1+5 اظهار داشت: بنده از مدتها پیش درگیر مسئله هستهای و مذاکرات هستهای بودهام، موضوع پرونده هستهای ما موضوع پیچیدهای است و بخشهای مختلف حقوقی، امنیتی، حقوق بشر و... به این معادله افزوده شدهاند.
وی با اشاره به اینکه بنده برای تمام مسئولان مذاکره کننده احترام قائلم و معتقدم انتقادات بنده به معنای زیر سوال بردن مهارتهای فردی، شخصیتی آنها نیست، گفت: البته به کار بردن تعابیری مانند صیانت نه منصفانه است و نه واقعیت دارد.
محمدی در همین زمینه خاطرنشان کرد: البته این مطلب به این معنی نیست که روند مذاکرات فعلی را نباید رصد کرد. دوستان نیز باید سعهصدر داشته باشند و صبور باشند و موضوع هستهای را ملی ببینند. نباید اینگونه باشد که اطلاعات را تا آخرین لحظه محرمانه بدانند و سپس کشور را در یک عمل انجام شده قرار دهند.
وی ادامه داد: در یک فضای عصبی و تنگ حوصلهای نمیشود در یک موضوع کلیدی که حداقل سرنوشت کشور را در دو یا سه دهه اخیر تحت تاثیر قرار میدهد، مشخص کرد.
این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به اینکه به دلیل در حال انجام بودن مذاکرات نمیتوان در مورد جزئیات این امر جاری مسائلی را مطرح کرد، گفت: معتقدم اگر فرض را بر این بگیریم که مذاکرات برای رسیدن به یک توافق خوب است، نمیتوان ادعا داشت مذاکرات فعلی به گونهای پیش میرود که به این توافقات خوب منجر شود.
محمدی به دلایل خود در این زمینه اشاره کرد و گفت: چند دلیل برای این مسئله وجود دارد که اولین دلیل آن این است که مذاکرات فعلی براساس توافقی در حال انجام است که آن توافق توافق خوبی نیست. بنده بعید میدانم خود اعضای تیم هستهای هم امروزه با همان حرارت گذشته از این توافق دفاع کنند.
وی گفت: توافق موقت ژنو مبتنی بر پیشفرضهایی است مبنی بر اینکه ایران قبول میکند تا اطلاع ثانوی یک استثناست، یعنی در حال حاضر کشوری عادی نیست بلکه استثناست و تکالیف آن نیز بیشتر از سایر کشورهاست؛ تا زمانی که فرآیند اعتمادسازی انجام شود.
این کارشناس مسائل بینالمللی گفت: ما براساس این توافق قبول کردهایم یک عضو عادی NPT نیستیم بلکه یک عضو مشکوک و استثنا هستیم و کل مذاکرات در این بازه زمانی برای این است که ایران اعلام کند چه کاری باید انجام دهد تا طی یک بازه زمانی شاید 10 تا 15 ساله تبدیل به یک عضو عادی شود. همواره در منازعات ما با آمریکا آنها تاکید داشتند که شما یک عضو استثنا هستید و دوستان ما در توافقنامه ژنو پذیرفتند که عضو استثنای NPT هستند بنابراین از دل این مذاکرات و از دل این نگاه استیفای حقوق ایران بیرون نمیآید.
محمدی با اشاره به دلیل دوم این مسئله ادامه داد: این فرآیند اساسا براساس تایید محاسبات استراتژیک آمریکا بنا شده است، یکی از اساسیترین محاسبات آنها این است که آن چیزی که باعث شده است ایران به تعهدات عمل کند و پای میز مذاکرات بیاید تحریمهاست.
وی در همین زمینه خاطرنشان کرد: اگر طرف مقابل در مذاکره این ارزیابی را داشته باشد که شما لنگید و کشور در آستانه ورشکستگی است، نمیتوان انتظار داشت به شما امتیازی دهد، بلکه شما به دلیل اضطرار پای کار آمدهاید و کمتری امتیاز را میدهد.
این کارشناس مسائل سیاسی افزود: اگر طرف آمریکایی را به این جمعبندی رساندیم که تحریمها کارآمد است و جواب داده و شما حاضر هستید امتیازات راهبردی هم دهید و گزینهای برای توافق نکردن ندارید، نباید انتظار داشت که طرف مقابل با موضع تحقیرآمیز رفتار نکند.
محمدی گره زدن مذاکرات را به سیاست داخلی دلیل سوم خود برای پیش نرفتن توافق به سمت توافقی خوب دانست و گفت: در حال حاضر مذاکرات به عنوان یکی از مسائل فنی به سیاست داخلی گره خورده است و مذاکرات جناحی شده است. آقای ظریف در جلسهای اعلام کرده اگر با ما به توافق نرسید، این ملت به ما رای نخواهند داد و کسانی بر روی کار میآیند که ما را خانهنشین کردهاند بنابراین اگر شما به طرف مقابل بگویید من به این توافق براساس نیاز سیاست داخلی نیاز دارم، دیگر مذاکرات در مسیر درستی حرکت نمیکند و از درون این مذاکرات توافق خوبی حاصل نمیشود.
وی در ادامه صحبتهای خود در پاسخ به بهشتیپور درباره اینکه ایران با امضای توافق ژنو بر استثنا بودن خود تاکید کرده است، گفت: این استثنا بودن به معنای خوب نیست بلکه به معنای بد کلمه است، یعنی شما میپذیرید که نظام بینالمللی با شما به عنوان یک عضو نرمال رفتار نکند.
این کارشناس مسائل سیاسی گفت: ما قبلا در مذاکرات و توافقها نمیپذیرفتیم که استثنا نیستیم و در این مذاکرات هم حتما میتوانستیم نپذیریم که استثنا هستیم چون ایران یک کشور قدرتمند است.
محمدی با بیان اینکه مذاکرات فعلی در شان قدرت ملی ایران نیست، گفت: یکی از اصلیترین حرفهای ما به اعضای تیم مذاکره کننده این است که چرا این قدرت ملی را در مقابل دشمن نمیبینیم. اینکه چرا نگرانیهای دشمن را به رسمیت میشناسید و برای حل کردن این نگرانی در همان مسیری حرکت میکنید که آنها میخواهند.
وی ادامه داد: وقتی ما استثنا بودن را پذیرفتیم، به این معنی است که ما قبول میکنیم که در گذشته خطا کردهایم و به طرف مقابل اجازه میدهیم در زمینههای موشکی، سایبری و حقوقی نیز نگرانیهای خود را اعلام و براساس راهکار آنها حرکت کنیم.
این کارشناس مسائل سیاسی در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به اظهارات بهشتیپور درباره خارج شدن ایران از فصل 7 منشور شورای عالی امنیت پس از رسیدن به توافق نهایی گفت: طبق گفته آقای ظریف ما توافقنامه نهایی را ذیل فصل 7 منشور میبریم و آن به این معنی است که آنها ما را از NPT خارج میکنند و یکسری حقوق و موارد را برای ما تعیین میکنند و تحریمها سر جای خود باقی خواهند ماند و میگویند تحریمها تدریجی و در راستیآزمایی تعلیق میشود و تا اطلاع ثانوی در ذیل فصل هسته منشور سازمان ملل هستیم.
محمدی اضافه کرد: براین اساس ما به قطعنامههایی که قبلا اهمیت نمیدادیم و براساس همین رفتار پیش رفتیم تا جایی که به 164 سانتریفیوژ رسیدیم اما در این شرایط ما نه تنها قطعنامههای قبلی را به رسمیت شناختهایم بلکه خودمان داوطلبانه ذیل قطعنامهای میرویم که یکی از بیسابقهترین رژیمهای عدم اشاعه را به یک کشور خاص تحمیل میکند.
وی در ادامه سخنان خود با اشاره به اظهاراتی مبنی بر اینکه برخی میگویند در دوره قبل مذاکرات انجام نمیشد و تنها موضع گرفته میشد و چیزی حل نمیشد، گفت: بنده از دوران مذاکرات استانبول تا آلماتی با تیم مذاکرهکننده بودم. اگر ما فقط موضع میگرفتیم، چگونه پیشنهاد بغداد به توافق آلماتی منجر میشد.
این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به اینکه من از دوستان میخواهم توافقنامه آلماتی را منتشر و آن را با توافقنامه ژنو مقایسه کنند، گفت: در آلماتی بحث روی غنیسازی 20 درصدی بود و در ازای همان تحریمهایی که در ژنو آمده بود، وجود داشت.
محمدی گفت: در توافقنامه ژنو قرار بود به ما پول بدهند اما تا به امروز یک عدد اسکناس دلار و یا یورو وارد ایران نشده است و دوستان با گونی پول وارد کشور کردند؛ آن هم تبدیل به روپیه و وارد کشور شده است.
وی با اشاره به ویژگیهای توافق خود نیز گفت: توافقی خوب است که همین الان حق غنیسازی صنعتی و اعمال آن را برای ایران به رسمیت بشناسد و زیرساخت حقوقی تحریمها یکباره لغو شود البته قبول داریم نمیتوانیم صددرصد آنها را لغو کنیم اما میتوانیم کاری کنیم که صفردرصد هم نباشد. چیزی بینابین این عدد باشد. حداقل اگر فناوری هستهای را میدهیم، تحریمها در آن لغو شود اما آمریکاییها فرایند لغو تحریمها را فرآیند کاملا بلند مدت دیدند و با روند کند مذاکرات نمیتوانیم امیدوار باشیم.
این کارشناس مسائل سیاسی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه مهمترین جنگی که بین ما آمریکاییها در جریان است، جنگ محاسبات است، گفت: براساس این مسئله هر کدام از طرفین بحث هستهای را از طریق معادله هزینه و فایده تعریف میکنند.
محمدی گفت: آمریکاییها از سال 89 به بعد به دنبال این هستند تا هزینه هستهای را برای ایران زیاد کنند و طوری نشان دهند که هستهای شدن ضررش بیشتر از منفعتش است تا جایی که دچار مشکل موجودیتی شویم.
وی در ادامه با بیان اینکه به دوستان میگفتیم بحث فنی را تعطیل نکنید، گفت: چرا در طول دوران مذاکرات برنامه فنی هستهای باید تعطیل شود. این است که باعث میشود شما امتیازات بیشتری از طرف مقابل در حین مذاکرات بگیرید.
این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به اینکه اصلیترین نگرانی طرف مقابل غنیسازی 20 درصدی و ذخیره اورانیوم 20 درصد بود، گفت: نگرانی اصلی ما نیز تحریمهای نفتی و بانکی است که همچنان باقی است اما نگرانیهای طرف مقابل در همان ابتدا برطرف شد، این چه معادله متوازنی است که شما همه نگرانیهای طرف مقابل را برطرف کرده اما نگرانیهای شما همچنان باقی است. این روند به اینجا ختم میشود که آنها بر سر جزئیترین مسائل هستهای نیز چانهزنی میکنند.
محمدی با اشاره به اینکه از مسئولان نظارتهای مختلفی همچون صنعت، معدن و تجارت بپرسید که آیا طی مدت گذشته واردات قطعات خودرو از فرانسه داشتهاند و یا با شرکتهای بزرگ توافقاتی را انجام دادند؟ گفت: شرکتهای خارجی نیز میگویند چون توافق موقت است، ما وارد مذاکره با شما نمیشویم.
وی ادامه داد: مسئله دیگر این است که آمریکاییها معتقدند هرگونه توافقی با ایران مبتنی بر راستیآزمایی است نه اعتمادزایی. در حالی که دوستان ما براساس اعتماد توافق کردهاند نه راستیآزمایی.
این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به اینکه جایگاه ما و آمریکا در حقوق بینالمللی یکی نیست، ادامه داد: اگر ما ذیل فصل هفتم منشور شورای امنیت برویم و به تعهدات خود عمل نکنیم، با ابزارهای مختلف خود ایران را دچار مشکلات میکنند ولی آمریکاییها با چنین مسئلهای مواجه نیستند.
محمدی افزود: یکی از کارشناسان آمریکایی میگفت باید با ایران توافقی انجام دهیم تا برنامههای هستهای و غنیسازی ایران را به 10 قبل برگردانیم و طبق نظر برخی از کارشناسان در صورت عدم توافق با 1+5 ما به 3 تا 7 سال زمان نیاز داریم تا فعالیتهای هستهای خود را به وضعیت قبل از توافق برگردانیم. در حالی که آمریکاییها با یک نشست و برخواست تحریمها را علیه ایران بیشتر میکنند.
وی با اشاره به اینکه منازعه راهبردی ایران و آمریکا ادامه دارد و استراتژی مستدام است، گفت: در شرایطی که آمریکا از نظر ژئوپلتیک در منطقه دچار ضعف شده است و مواضع آن روز به روز در حال ضعیف شدن است، انتظار است دوستان توافق خوبی انجام دهند. از شکست مذاکرات و از قهر کردن طرف مقابله در مذاکرات نترسند. اگر طرف مقابله قهر کند، راهی جز برگشت ندارد و نترسند از اینکه رژیم دور زدن تحریمها را احیاء کنند، البته این هم درست نیست که ما هر دور زدنی را فساد بنامیم.
این کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه ما در یک زمینه تحریمها را دور زدیم و توانستیم ثابت کنیم میتوانیم، گفت: ما توانستیم یکی از تحریمهای آنها را ملغی کنیم و آن هم تحریم بنزین است. تنها تحریمی که در حال حاضر عملا روی کاغذ باقی مانده اما اجرا نمیشود تحریم بنزین است. ما انتظار داریم دوستان در سایر موارد نیز اینگونه حرکت کنند و به جای اینکه به دروغ بگویند خزانه خالی است، از این دست اقدامات انجام دهند؛ آن وقت میبینند پیشنهادهای طرف مقابل تغییر خواهد کرد.
محمدی با بیان اینکه همه چیز را به مذاکرات و تحریم پیوند زدهایم، گفت: ببیند در دنیا کدامیک از تفکرات در مقابل آمریکا جواب داده است؟ اینکه آمریکا کشور قدرتمندی نیست و نباید به او اعتماد کرد و یا تفکری که برای رفع سوءتفاهمات باید با آمریکا کنار آمد. کدام کشور هستهای با چنین رویکردی به هستهای شدن رسیده است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: کجا از دل اعتمادسازی، هستهای شدن و غنیسازی بیرون آمده است. هند 25 سال با آمریکا جنگید. در حال حاضر توقف تدریجی هستهای و دلخوش کردن به اینکه در 5 سال دوم مشکلات حل میشود، راه به جایی نمیبرد و از دل چنین نگاهی غنیسازی و هستهای شدن بیرون نمیآید.
انتهای پیام/