اعوانی: فیلسوفان ما کمتر به روشنسازی مفاهیم فلسفی میپردازند، «داوری» در این راه تنها است
خبرگزاری تسنیم: چهره ماندگار فلسفه در ایران میگوید کمتر فیلسوفی در عصر ما هست که به روشنسازی الفاظ و مفاهیم فلسفی بپردازد و از این طریق مباحث فلسفه را برای همگان قابل فهم کند. در دوره ما شاید تنها آقای دکتر داوری اردکانی بر این کار همت گذاشتهاند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم بزرگداشت حکیم ملاهادی سبزواری و یادبود دهمین سال درگذشت استاد جلالالدین آشتیانی از صبح امروز 19 اسفندماه با حضور رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران و غلامرضا اعوانی استاد پیشکسوت فلسفه در موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد.
غلامرضا اعوانی در این مراسم با موضوع «بررسی مقدمه توشی هیکو ایزوتسو بر شرح منظومه حاج ملاهادی سبزواری» سخترانی کرد.
وی به توصیف کار تطبیقی ایزوتسو فیلسوف ژاپنی در این مقدمه پرداخت و گفت: در کشور ما هر کسی بخواهد کار تطبیقی دقیقی از فلسفه غرب و فلسفه اسلامی انجام دهد، ناگزیر است به کنکاش و واکاوی این مقدمه اصیل و دقیق بپردازد.
این استاد بازنشسته فلسفه و عرفان اسلامی در ادامه به نمونههایی از تطبیقهای مهم ایزوتسو در این مقدمه پرداخت و گفت: یکی از تمایزهایی که بین مفاهیم مهم فلسفی وجود دارد و ایزوتسو به خوبی آن را متذکر شده است، تمایزی است که میان دو اعتبار از وجود لحاظ میشود؛ یکی وجود به عنوان «اسه» که حقیقت وجود است و دیگری وجود بهعنوان «اگزیستره» که تعین وجود است.
وی ادامه داد: همچنین او معنای وجود و موجود را در بین ملاصدرا و هایدگر دوم مورد بررسی قرار داده است و این سوال را همچنان باقی میگذارد که آیا هایدگر از ملاصدرا وام گرفته است! او همچنین بررسی کرده که وجود و موجود در کجاهای تاریخ فلسفه خلط شده اند.
اعوانی دلیل عالی بودن مقدمه ایزوتسو را آشنایی و تسلط به فلسفه دانست و گفت: ایزوتسو یک زمینه بسیار قوی و عالی از فلسفه غرب داشت و به سراغ اندیشمندان بزرگ اسلامی آمده بود. او هم افلاطون و ارسطو را خوب میشناخت و هم فارابی و این عربی و ابن سینا را خیلی خوب خوانده بود.
این استاد پیشکسوت فلسفه با بیان اینکه کار ایزوتسو در خصوص تبیین و روشنسازی واژگان فلسفی و همچنین وضع الفاظ بسیار عالی است، خاطرنشان کرد: کمتر فیلسوفی در عصر ما پیدا میشود که به روشنسازی الفاظ و مفاهیم فلسفی بپردازد و از این طریق مباحث عالی فلسفه را برای همگان قابل فهم کند. در دوره ما شاید تنها آقای دکتر داوری اردکانی بر این کار همت گذاشتهاند و مفاهیم و مباحث فلسفی را هم برای خواص و هم برای قشر در حال تحصیل قابل فهم میسازند. این به نظر من یک هنر بزرگ است در زمانهای کسانی تلاش میکنند مفهوم ولفظ مغلق فلسفی را مغلقتر کنند.
وی افزود: این در حالی است که اگر کس داشتهای دارد، یا اگر فرهنگی سرمایهای دارد باید بتواند آن داشته و سرمایه را به شکل قابل تشخیص و قابل فهم عرضه کند و آن را در متن تفکر دوران خود قرار دهد.
اعوانی در بخش دیگری از سخنانش به موضوع مشترکی که هم در فلسفه فارابی طرح شده و هم قرنها بعد در مباحث کانت فیلسوف آلمانی مورد مداقه قرار گرفته؛ اشاره کرد و گفت: بحث محمول حقیقی بودن یا نبودن «وجود» که در کانت این همه اهمیت پیدا کرده است، در فلسفه فارابی هم وجود داشته و او پاسخ هوشمندانهای به آن داده است.
به گفته اعوانی، فارابی معتقد بوده که اگر بح محمول بودن وجود را یک ناظر منطقی ببیند و آن را به عنوان یک حکم در نظر آورد آن را محمول میداند. اما اگر از منظر یک ناظر مابعدالطبیعی که بحثاش به امور وجودی است در نظر بیاوریم، وجود در اینجا نمیتواند محمول حقیقی باشد.
چهره ماندگار فلسفه در ایران در پایان سخنانش با تاکید بر اینکه موضوعات بسیار زیادی در فلسفه اسلامی وجود دارد که قابلین پرداخت فلسفی دارد، گفت: متاسفانه کسی به این موضوعات توجه نشان نداده و این تصور بوجود آمده است که هر چه فیلسوفان اسلامی گفتهاند یا تقلید از غرب بوده یا شرح فیلسوفان غربی. در حالی که اصلا اینطور نیست.
انتهای پیام/