امینی: جشنواره‌های شعر هم نباشد، شعر مذهبی سروده می‌شود

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، صبح امروز نشست خبری اختتامیه جایزه ملی ادبی یوسف لیلا با حضور اسماعیل امینی، عضو شورای سیاستگذاری جشنواره، محمود حبیبی کسبی از داوران این جشنواره، سپهر پاشایی نماینده خانه شهریاران جوان، علی سلیمانی دبیر علمی جشنواره، سعید تیموری دبیر اجرایی و مرتضی حیدری مسئول دبیرخانه جشنواره در محل خبرگزاری تسنیم برگزار شد.

موضوع شعر فارسیِ پیش از اسلام، هم اشعار مذهبی بوده است

در ابتدای این نشست اسماعیل امینی صحبت کرد و گفت: موضوع شعر فارسی از آغاز شعرهای مذهبی بوده است و موضوع قالب در شعر فارسی حتی پیش از ورود اسلام به ایران نیز اندیشه‌های مذهبی بوده است. ممکن است تصور شود که چون انقلاب شده است شاعران شعرهای مذهبی می‌گویند در حالی که اینگونه نیست شعر ایرانیان پیش از اسلام و جریان قالب در این مسیر، شعر مذهبی و این طرز تفکر بوده است برای مثال اگر دیوان هر شاعر را باز کنید موضوعاتی مانند توحید، نبوت و امامت را می‌بینید و متن کتابها‌ تحت تاثیر موضوعات مذهبی بوده است. در حقیقت هیچکدام از کتابهای بزرگ ما نیست که برگرفته از اندیشه‌های مذهبی نباشد و کتاب‌ شعرهایی که از این موضوع خالی باشد محدود است.

اگر جشنواره‌های شعری هم نباشند، شعر مذهبی سروده می‌شود

وی ادامه داد: باید توجه کرد که جنسی که از آن استقبال شود، تقلبی آن نیز تولید می‌شود به همین واسطه چون اندیشه‌های دینی اقبال عام دارد جنس دم دستی و تقلبی آن نیز متاسفانه ایجاد می‌شود. به همین دلیل است که برخی از دستگاه‌های فرهنگی جشنواره برگزار می‌کنند تا جریان درست و شعر ارزشمند مشخص شود. خیلی‌ها فکر می‌کنند به دلیل برگزاری جشنواره است که شعر مذهبی تولید می‌شود در حالی که اگر جشنواره هم نباشد شعر مذهبی تولید می‌شود. برگزاری این جشنواره‌ها نشان می‌دهد که کدام کار ارزشمندتر است و شعر شاعران جوان چه خطاهایی دارد.

مقاله «مهرنامه» توهین به شعر مذهبی و تمام شاعران کهن ما بود

اسماعیل امینی تصریح کرد: یکی از نشریات روشنفکر به نام مهرنامه در یکی از مقالات خود نوشته بود که بعد از وقوع انقلاب عده‌ای از شاعران انقلابی در حوزه هنری گرد آمدند و تصور کردند که با چپاندن شعر مذهبی در شعر می‌توانند شعر انقلاب درست کرده و روبروی جریان متفکرانه بایستند. این مقاله توهینی به شعر مذهبی بود در حالی که تمام شاعران کهن ما از حافظ، مولانا و... گرفته شعر مذهبی در دیوان خود داشتند و در میان شاعران امروز چون سپهری، فروغ و اخوان شعرهای مذهبی وجود دارد و یا برای مثال دیگر نیما در مجموعه خود مرثیه و مدح اهل‌بیت(ع) دارد. به نظرم کسی که جشنواره برگزار می‌کند باید در برابر این خطاها بایستد.

شرط هر جشنواره شعری آن است که بعد از آن ارتباط با شاعر قطع نشود

این شاعر اضافه کرد: وقتی که جشنواره‌ای برگزار می‌گردد عده‌ای از شاعران در آن موضوع شعر دارند و می‌فرستند و عده‌ای دیگر نیز سعی می‌کنند باتوجه به موضوع جشنواره شعر بگویند. هر دوی این اتفاقات خوب و مبارک است. شرط آن این است که بعد از اعلام نتایج ارتباط با شرکت کنندگان قطع نشود و با برگزیده‌ها در ارتباط باشید. حتی برای کسی که نتوانستند در این جشنواره مقام بیاورد، ایراداتش تشریح می‌شود.

در روزگاری به سر می‌بریم که سفارشی بودن اثر را توهین می‌دانند؛ سفارش ذات هنر است

خیلی از آثار برگزیده شعری و هنری با همین سفارش‌ها و تولید انگیزه تولید شده است. برای مثال مثنوی معنوی، بوستان و گلستان، لیلی و مجنون و... از آثاری بودند که کسی سفارش داده و تولید شده است و اصلا هم ایراد ندارد. همچنین در میان آثار خارجی می‌توان به بسیاری از معماری‌ها در ایتالیا، تابلو مونالیزا و مجسمه داوود اشاره کرد که سفارشی بوده‌اند. متاسفانه اکنون روزگاری است که سفارش را به عنوان یک توهین برای اثر به کار می‌برند. در حالی که سفارش ذات هنر است. توجه کنید که برخی از هنرها مانند تئاتر و یا فیلم‌سازی پرخرج است و باید قبل از تولید آن یک نفر آن را سفارش داده تا هزینه‌ها از بین نرود. اما اشکال سفارش این است که سفارش دهنده در محتوا دخالت می‌کند و می‌گوید براساس سلیقه من کار شود.

حضور شاعر در جشنواره باید همراه با مطالعه آثار و منابع باشد

امینی در بخش دیگری ازسخنان خود ضمن اشاره به محتوای این جشنواره که به حضرت علی اکبر(ع) اختصاص دارد، گفت: اگر برای این موضوعات کار شود، در افراد انگیزه ایجاد شده و اشخاصی که کار هنری می‌کنند ترغیب می‌شوند تا مطالعه کرده مقاتل را بخوانند و به شنیده‌ها اتکا نکنند. همچنین این موضوع باعث می‌شود آنها به تجربه گذشتگان مراجعه کنند چه خوب است من که می‌خواهم مرثیه بگویم کارهای شعرای قبلی را بخوانم و بررسی کنم. برگزاری جشنواره با این دیدگاه بسیار خوب است چرا که باعث گسترش این فرهنگ می‌شود در حالی که اگر در حد جایزه دادن به نفرات برگزیده باشد خوب نیست.  

شاعری که برای ائمه شعر می‌گوید انگار در هیئت نشسته است

وی در بخش پایانی سخنان خود گفت: شعر گفتن برای ائمه همانند هیئت رفتن است یعنی آدم در آن فضا تنفس می‌کند. اگر کسانی که در این راه کار می‌کنند و شعر می‌گویند مورد غفلت واقع شوند جشنواره خوب نبوده است. خاطرم است در دوران ما آرزو می‌کردیم که اساتید را ببینیم اکنون اوضاع بهتر شده است و ارتباط شاعران جوان با اساتید میسر است. باید این فرهنگ را گسترش داد  چرا که کسانی که رقیب این فرهنگ انقلابی - مذهبی هستند تلاش می‌کنند تا ضد این فضا را ایجاد کنند حال آنکه فضای آنها بازتر است و فضای ما کمی محدودیت دارد. در حقیقت نباید اینگونه باشد که شعرا در حین جشنواره مورد توجه واقع شوند. برای مثال خاطرم است که در گذشته دفتر شعر جوان این همراهی را با شعرا می‌کرد که خیلی از شعرای خوب امروز ما محصول همان همراهی هستند والبته اکنون نیز شهرستان ادب تا حدودی این همراهی باشعرای جوان را را دارد.

انتهای پیام/