انقلاب اسلامی، مبنای شکلگیری تمدن نوین اسلامی است
مدیر مرکز پژوهشهای مسجد جمکران درباره جایگاه انقلاب اسلامی در شکل دهی تمدن نوین اسلامی، اظهار داشت: برای خلق تمدن نوین اسلامی، بایستی پدیدهای بزرگ و کلان شکل بگیرد و انقلاب اسلامی، در جایگاه آن پدیدهای است که باعث خلق اولیه تمدن نوین اسلامی شد.
سیدمجید مطهرینژاد، در حاشیه مراسم هفته علمی تمدن نوین اسلامی در گفتگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم درباره جزئیات این مراسم گفت: مراسم هفته علمی تمدن اسلامی به همت تعدادی از مراکز پژوهشی و دانشگاههای سطح کشور از روز نهم ربیع یا 30 آذرماه به مدت یک هفته تا هفتم دیماه در سطح دانشگاهها و مؤسسات مختلف سطح کشور برپا می شود. این هفته با توجه به اینکه جهتگیری اصلی فضای تمدنی نوین انقلاب اسلامی در جهت آرمان بلند مهدویت است، برنامهریزی افتتاحیه مراسم نخستین هفته علمی تمدن نوین اسلامی با همکاری مرکز پژوهشهای مسجد مقدس جمکران و سایر مراکز انجام شد.
وی افزود: مرکز پژوهشهای مسجد مقدس جمکران از یک سو با توجه به فضایی که نسبت به فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی مهدویت دارد و از سوی دیگر با توجه به اینکه ستاد فعالیتهای مهدویت کشور را بر عهده دارد، در طول یک سال گذشته سلسله نشستهای آیندهشناسی انقلاب اسلامی ایران مبتنی بر آرمان مهدوی را برگزار کرده و در این سلسله نشستها به بررسی رابطه انقلاب اسلامی و مهدویت از جهات مختلف توجه کرده.
مدیر مرکز پژوهش های مسجد مقدس جمکران درباره اهداف برگزاری مراسم هفته علمی تمدن اسلامی تصریح داشت: اهداف و جهتگیری اصلی هفته علمی تمدن اسلامی این است که اگر واقعاً بناست در حوزه تمدنسازی گامهای مستحکم و مبنایی تر را برداریم، این گامها باید مبتنی بر گامهای اولیهای باشد که انقلاب اسلامی بر پایه آن استوار شد که همان مقدمهسازی برای ظهور حضرت مهدی (عج) بود. بنابراین مراسم نخستین هفته علمی تمدن نوین اسلامی با این نگاه فعالیت خود را شروع کرد و شخصیتهایی که در این مراسم حضور داشتند، سعی کردند ابعاد تمدنی انقلاب اسلامی را مبتنی بر نگاه قرآن و روایات و همچنین نگاه تاریخی و آیندهپژوهی تبیین و تحلیل کنند.
مطهری نژاد ضمن اشاره به اینکه هر پدیده تمدنی دارای ابعاد مختلفی است خاطرنشان کرد: هر پدیده تمدنی با چند لایه قابل مطالعه است. اولین لایهای که باید مورد توجه قرار گیرد، این است که بایستی پدیدهای بزرگ و کلان شکل بگیرد تا ظرفیت خلق تمدن جدید و نوین را داشته باشد. ماجرایی مثل انقلاب اسلامی، در جایگاه آن پدیدهای است که خلق اول تمدنی را رقم میزند. یا ماجرایی مثل نظام اربعین در جایگاه چنین پدیدهای است.
وی ادامه داد: لایه دومی که در تمدن باید مورد مطالعه قرار گیرد، این است که اگر ظرفیت کلان تمدنی بتواند در یک فضای فرهنگی، احساس تعلق افراد و گروههای اجتماعی را نسبت به پدیده تمدنی شکل و سامان دهد و در عین حال این احساس تعلق، احساسی کاملاً برخواسته از فضای فرهنگی و دور از اعوجاجات باشد، در این حالت به مرور به سمت تشکیل لایه دوم تمدن میرویم که در قالب تولیدات فرهنگی و تولیدات سامانههای مختلف اجتماعی و فرهنگی شکل میگیرد و در قسمت سوم، پیوستهای استمرار و ماندگاری پدیده تمدن اسلامی است که در طول زمان نقاط قوت پدیده تمدن اسلامی را بارزتر و کاستیهای آن را جبران میکند.
مطهرینژاد یادآور شد: اگر از این منظر نگاه کنیم، انقلاب اسلامی پدیده عظیم تمدنی خواهد بود که با احساس تعلق کلان ملی و فراملی ملتهای مسلمان و ملتهای مستضعف جهان همراه بود و توانست در طول سالهای پس از انقلاب تاکنون این احساس تعلق را بیشتر از گذشته دامن بزند و امروز ما بایستی بیشتر به سمت پیوستهای استمرار و ماندگاری انقلاب اسلامی حرکت کنیم که در این فضای پیوستهای استمرار، با این موضوع که باید فضاهای گفتمانی کلان شکل گیرد، مواجه میشوید و مبتنی بر این فضاهای گفتمانی، سیاستها و راهبردهای کلان اجتماعی و فرهنگی شکل گیرد و بعد به سطح کاربردی و برنامهریزی در فضای اجتماعی میرسد. امروز جامعه ما دارد به سمت لایه سوم (پیوستهای استمرار) حرکت میکند تا بتواند جایگاه کلان تمدنی که از انقلاب اسلامی آغاز شده را تثبیت کند.
صاحب کتاب درآمدی بر مسوولیتهای فرهنگی اجتماعی بنگاهها و سازمانها در ایران خاطرنشان کرد: عدهای با مطالعه در فضای مدیریت انقلاب اسلامی، سعی کردند در حوزه برنامهریزی کارهای بسیار گستردهای کنند، اما شاید به علت افزایش نیازهایی که در فضای اجتماعی بوده، بسیاری از برنامههای ما نتوانسته رویکرد تمدنی برخواسته از فضای انقلاب اسلامی را دنبال کند و بعضی از برنامهها به سمت نگرشهای توسعهای که در تمدن مدرن مطرح است، انجام شده.
وی افزود: امروز به نظر میرسد جامعه ـ به خصوص فضای نخبهای ـ به این باور رسیده به جای اینکه ساختار تمدن انقلاب اسلامی را با الگوی توسعه مدرن ایجاد کند، بایستی مبتنی بر اندیشههای اصیل انقلاب، بازخوانی مجددی را داشته باشد و فضای گفتمانیِ امروز جامعه ما، یک فضای بازخوانی است نسبت به اینکه چه اهداف کلانی را داشتیم، به سمت چه برنامههایی حرکت کردیم و با چه آسیبهای جدی روبرو بودیم، و امروز چگونه باید برنامههای خود را در مسیر اصلی انقلاب که چشمانداز مهدوی است، تعریف کنیم.
مطهرینژاد ادامه داد: بنابراین در فضای گفتمانی انقلاب اسلامی و تمدن نوین اسلامی نیاز است که یک بار دیگر تعاریف ما نسبت به اصل انقلاب و آینده انقلاب، جامعتر، مفصلتر و کلانتر باشد تا پس از این مراحل، به گفتمانی راهبردی و سیاستی تبدیل شود
وی اضافه کرد: اگر به این مرحله رسیدیم، بدیهی است ناخداگاه به حوزه کاربرد و برنامهریزی خواهیم رسید و بیتردید اگر با این موج مثبتی که به محبت خدا در جوامع اسلامی شکل گرفته و فضای نخبه کشور ما را دچار دغدغه جدی در حوزه تحققبخشی تمدن نوین اسلامی کرده است، در آیندهای نه چندان دور، امواج کلان برنامهریزی مبتنی بر تمدن نوین اسلامی و با آرمان مهدویت را در جامعه شاهد خواهیم بود.
مطهرینژاد درباره دیگر برنامههای نخستین هفته علمی تمدن نوین اسلامی گفت: برنامههای هفته علمی تمدن نوین اسلامی روز اول دیماه به طور همزمان در دانشگاه شاهد تهران، پژوهشگاه علوم و معارف اسلامی (کمیسیون مطالعات تمدنی و تمدنشناسی) و بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی (کمیسیون چیستی و ماهیت تمدن نوین اسلامی) برگزار میشود.
مطهری ادامه داد: این برنامه در روز دوم دیماه مجدد در پژوهشگاه علوم و معارف اسلامی (کمیسیون مطالعات تمدنی و تمدنشناسی)، روز پنجم دیماه در مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی ره (کمیسیون ظرفیتهای موجود برای تمدنسازی نوین اسلامی)، روز ششم در خبرگزاری فارس و روز هفتم در دانشگاه شیراز و اختتامیه برنامه هفته علمی تمدن نوین اسلامی در همان روز در سالن اجتماعات دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی برگزار میشود.
پایان پیام/پ