معماری اسلامی قربانی منافع سرمایه داران شده است

پروفسور «اندرو پترسن» در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران تسنیم«پویا» در توضیح اینکه چرا معماری مدرن در کشورهای اسلامی جایگزین معماری اسلامی شده است، گفت: چیزی که امروز شاهد آن هستیم این است که معماری مدرن حتی در بسیاری از کشورهای اسلامی جایگزین معماری ریشه‌دار اسلامی شده است. چیزی که بیش از هر چیز باعث این جایگزینی شده، ریشه در منافع سرمایه‌دارانی دارد که با استفاده از این معماری برای به حداکثر رساندن سود خود تلاش می‌کنند.

او معماری مدرن را معماری بر پایه لیبرالیسم عنوان کرد و افزود: ساختمان‌های بلند و تشکیل یافته از فولاد و بتن می‌تواند بسیاری از مردم را در داخل خود جای دهد؛ افرادی که همه دوست دارند تا با پرداخت اجاره و یا خرید، مسکن و آپارتمان خود را داشته باشند. درواقع این شیوه زندگی به‌عنوان شیوه‌ای مدرن و مطلوب به بازار عرضه‌شده تا مردم را به استفاده از آن ترغیب کند. بااین‌حال این روش زندگی درواقع به وجود آورنده زندگی پرازدحام و فوق‌العاده گران‌قیمت است.

مدیر تحقیقات باستان‌شناسی اسلامی دانشگاه ولز در خصوص تأثیرات درازمدت معماری مدرن بر ساختار شهرها گفت: به‌تازگی مهندسان و متخصصان به این نتیجه رسیده‌اند که برخلاف انتظار، رشد سریع معماری مدرن نه‌تنها به برای کنترل جمعیت و اسکان آن مناسب نیست بلکه به افزایش سالم شهرستان‌ها هم منجر نمی‌شود. درواقع به‌جای آن، مردم به حاشیه‌ها رانده‌شده و در درازمدت ناپایدار خواهد بود.

او هویت انسانی و سبک معماری را دو مؤلفه همگام دانست و ادامه داد: در واقع باید معماری را ساخته‌ای دانست که برای بهره‌مندی انسانی شکل‌گرفته و انسان از دید ابزار به آن نگاه گرده است. برای مثال در درجه اول ایجاد سرپناه موردنظر او بوده یا اینکه مکانی خواب، غذا و محل برای ذخیره کالاها یا مواد دیگر به‌حساب می‌آمده است. علاوه بر این موارد، معماری هر ملتی نشانگر ارزش‌های فرهنگی آن جامعه بوده است. به‌عنوان‌مثال حضور عناصری همچون درگاه بزرگ، آرایش اتاق پذیرایی و اندازه‌ی آن می‌تواند به‌روشنی از ارزش‌ها و آیین‌های یک تمدن سخن بگوید. همچنین معماری دارای یک رابطه درهم‌تنیده با زمین است و نوع ارتباط ما را با این سیاره را، به‌عنوان‌مثال منطقه خاص که در آن زندگی می‌کنیم، بیان می‌کند.

فارغ‌التحصیل دانشگاه آکسفورد بابیان اینکه معماری اسلامی یکی از جنبه‌های متمایزکننده فرهنگ اسلامی در میان سایر فرهنگ‌ها است، گفت: معماری اسلامی یکی از جنبه‌های متمایز و البته بهترین نشان‌دهنده فرهنگ اسلامی در جهان است. معماری اسلامی موجود در خاورمیانه، آسیای مرکزی و شمال آفریقا به‌خوبی این نظر را تائید می‌کند. ساخت اولین معماری اسلامی به بیش از 1300 سال پیش بازمی‌گردد و هم‌اکنون هم آثار به‌جای مانده از معماری بسیار قدیمی اسلامی مورداستفاده قرار می‌گیرد. یکی از مزایای معماری سنتی اسلامی این است که با توجه به شرایط آب و هوایی محلی اقتباس‌شده، پس می‌توان آن را در برابر درجه حرارت بالا و یا پایین انعطاف‌پذیر دانست.

وی معماری اسلامی را معماری اقتصادی عنوان کرد و ادامه داد: به‌عنوان‌مثال می‌توانید به معماری اسلامی خلیج‌فارس نگاه کنید. ساختمان‌ها در این نوع معماری از برج‌های بادی استفاده می‌کنند تا فضای داخلی بنا را بدون اینکه نیازی به دستگاه‌های تهویه مطبوع و گران باشد، خنگ نگه می‌دارند. علاوه بر این‌که به محیط‌زیست هم آسیبی را وارد نمی‌آورد.

او با بیان اینکه می‌توان برخی از عناصر و سازه‌های معماری سنتی اسلامی را در معماری مدرن هم به کار گرفت، افزود: در هرصورت نباید استفاده از عناصر معماری اسلامی را تنها به برخی دکورها و الگوهای ظاهری محدود کرد، بلکه لازم است تا از این سازه‌ها در ساختمان بنا بهره گرفت. به‌عبارتی‌دیگر این عناصر باید شامل مفاهیم فضایی، استفاده بیش‌ از پیش از عناصر طبیعت در بنا، استفاده از مساحت برای گنجاندن یک باغ یا آب، بهره‌گیری از نور خورشید در ساختمان، استفاده از پنجره‌ها، ایجاد حیاط داخلی و در نهایت استفاده از مواد سنتی باشد.

انتهای پیام/