آشنایی با سوره‌های کتاب آسمانی/دُخان

دُخان یعنی دود و این سوره مکی است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، در آیات 9 تا 11 این سوره تردید مشرکین در حقانیت قرآن و روبوبیت خداوند را یادآور می‌شود و به عذابی دردناک تهدیدشان می‌کند. ترجمه آیات چنین است:
ولی آنها در شک و سرگرم بازی هستند. پس در انتظار روزی باش که آسمان دودی نمایان برآورد، که مردم را فرو گیرد. این است عذابی دردناک.
توضیح اینکه آنها، یعنی رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) با این ارشادات و با این کلام وحی صاحب یقین نمی شود، بلکه همچنان در شکند، و سرگرم بازی با امور دنیایی خویشند. پس ای پیامبر! در انتظار روزی باش که آسمان دودی آشکار و نمایان بر می آورد.
در مورد این روز نظریات مفسرین مختلف است، اما آنچه قوی تر به نظر می رسد این است که دخان و دود از علامتهای قیامت است که قبل از قیامت پدیدار می شود و مردم را فرا می گیرد، که خود عذابی دردناک است.
در آیه سوم در مورد قرآن می خوانیم:
ما آن را در شبی مبارک نازل کردیم
برکت به معنی خیر کثیر است. منظور از مبارک بودن آن شب، این است که قرآن که خیر بسیار است در آن شب نازل شده است.
با توجه به این سخن جای آنست که بین آنچه مردم خیر بسیار می دانند و آنچه خداوند خیر کثیر معرفی می کند، مقایسه ای بکنیم و نظر و فکر خود را اصلاح کنیم و بیندیشیم که قرآن چگونه خیر کثیر است و از این خیر کثیر چگونه می توانیم حداکثر بهره را ببریم.
در آیه 38 و 39 به امری مهم اشاره می کند و می فرماید:
و ما آسمان و زمین و آنچه در میان آن دو قرار دارد را بازیچه نیافریدیم. آنها را جز به حق نیافریدیم، لیکن بیشترشان نمی دانند.
با یک مثال این مطلب روشن تر می شود:
آیا بچه ها را در حال بازی های کودکانه شان دیده اید؟ آنها وقتی با خاک یا ماسه بازی می کنند، برای خود و باغ و خانه و جوی آب و... می سازند. شاید این کار چند ساعت آنها را به خود مشغول کند. شاید خود شما نیز در کودکی از این بازی‌ها داشته اید. آنها پس از ساخت و ساز کودکانه خویش آن خاکها و ماسه ها را به هم می ریزند. این بازی و سرگرمی آنهاست.
اما انسانهایی که رشد یافته اند و بلوغ فکری و عقلی رسیده اند، هرگز وقت خود را اینگونه بیهوده و بی حاصل تلف نمی کنند و این کارها بعید است از آنها سربزند.
حال با خود بیندیشیم که وقتی چنین کاری را از یک انسان عاقل بعید می شماریم، آیا بر خداوند عقل آفرین شایسته است که زمین و آسمان و آنچه در زمین و آسمانست را بیهوده و بدون هدفی خاص و برای بازیچه بیافریند؟ و سپس همانند آن کودک پس از مدتی آنها را درهم بریزد؟
آری، اگر معادی در کار نباشد، آفرینش عبث و بیهوده خواهد بود، و کار بیهوده و بی سرانجام از خداوند حکیم قابل تصور نیست.
این دو آیه برای آنست که شنونده را به امر معاد توجه دهد.
در آیه 40 در مورد قیامت می خوانیم:
در حقیقت روز جداسازی (روز قیامت که انسانهای مؤمن و متقی از انسانهای بدکردار جدا می شوند) میعاد و وعده گاه همه آنهاست.