حفر بی رویه چاه‌های زیر زمینی عامل خشکی زاینده رود است/ ۵۰ درصد فضای ذخیره عمده سدهای ایران را گل و لای گرفته است
پدر علم کویرشناسی ایران گفت: حفر بی رویه چاه‌های زیر زمینی عامل اصلی خشک شدن زاینده رود است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، پرویز کردوانی عصر امروز در همایش بحران آب و چالش مدیریت منابع در ایران به همت سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی در محل دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار داست: بسیاری از طرح‌های ارائه شده برای تغییر آب و هوای ایران و مقابله با بحران آب تخیلی است و من 40 سال پیش این طرح‌ها را با دلایل علمی رد کرده‌ام.
وی افزود: ایجاد دریاچه‌های مصنوعی با روش پمپاژ آب از خلیج فارس و شکافتن کوه البرز برای انتقال رطوبت هوای شمال به مناطق خشک از جمله طرح‌های ارائه شده در سال‌های گذشته بوده است که از نظر من موثر نبود و آبروی جمهوری اسلامی را می‌برد.
کردوانی با اشاره به اینکه ایجاد بزرگترین آبراه جهان از طریق ایجاد کانال کشتی رانی از خلیج فارس به مازندران برای نخستین بار در دوره ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی مطرح شده است، گفت: دولت سازندگی قصد داشت بندر ترکمن را به بندر تیاب وصل کند که من همان زمان این طرح را رد کردم و هم‌اکنون که دولت فعلی نیز قصد دارد با همکاری روس‌ها کانال آبی خلیج فارس به دریای مازندران را ایجاد کند با این طرح مخالفم و معتقدم با انتقال آب به مناطق خشک نمی‌توان بارندگی را بیشتر کرد.
پدر علم کویرشناسی ایران با تاکید بر اینکه آب‌وهوای داخلی ایران را نمی‌توان تغییر دارد تصریح کرد: هوای ایران پرفشار است و در این شرایط جوی حتی اگر در مناطق خشک دریا هم ایجاد کنیم به دلیل فشار هوا، آب تبخیر شده حاصل از آن به مناطق کم فشار منتقل می‌شود و سبب بارندگی در منطقه مذکور نمی‌شود.
کردوانی تصریح کرد: صرف وجود دریا سبب بارش باران نمی‌شود و بارندگی بالای مناطق شمالی کشور به دلیل وجود ارتفاعات است که در مناطق داخلی ایران کوه نداریم.
وی با بیان اینکه گرم شدن کره زمین سبب بیشتر شدن بارندگی در مناطق پر بارش و کم شدن بارندگی در مناطق کم بارش شده است خاطرنشان کرد: بارندگی‌های سال‌های اخیر موقتی است و تبدیل به ذخیره آب زیرزمینی نمی‌شود در حال حاضر آب‌های زیر زمینی تا عمق چند متری زمین مصرف شده است.
پدر علم کویر شناسی ایران با بیان اینکه حفر چاه عمیق و نیمه عمیق و سدسازی به عنوان عامل و نماد توسعه تلقی می‌شد گفت: جایگزینی چاه به جای قنات سبب کاهش شدید سطح آب‌های زیر زمینی، نشست زمین در دشت‌ها، خشک شدن تالاب‌ها و قنات و افزایش میزان آب شور شد در واقع حفر چاه و سد سازی در ذات خود امری موثر و مطلوب است اما به دلیل سوء مدیریت و بهره برداری بی رویه سبب نتایج زیان بار شده است.
وی خاطر نشان کرد: حفر بی رویه چاه‌های زیر زمینی عامل اصلی خشک شدن زاینده رود است.
کردوانی با اشاره به اینکه دشت سمنان تا 20 سال دیگر وجود نخواهد داشت گفت: کویرها نیز توسط آب‌های زیر زمینی ایجاد می‌شوند و نمک حاصل از آن در صنعت ذوب آهن، باروت و استخراج نفت موثر است.
پدر علم کویرشناسی درباره آب‌های سطحی و سدسازی تصریح کرد: به مرور زمان در دل سدها رسوب ایجاد می‌شود و روز به روز از امکان ذخیره آب آن کاسته می‌شود و از عمر سد کاسته می‌شود که برای جبران این مشکل باید اقداماتی نظیر رسوب گیر و شست و شوی هیدرولیک انجام شود و در واقع سد سازی ایرادی ندارد مهم مدیریت سد است.
کردوانی با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از 50 درصد فضای ذخیره اکثر سدهای ایران را گل و لای گرفته است گفت: سدها به ظاهر پر دیده می‌شوند ولی حجم اعظم آن را رسوبات تشکیل داده است برای اینکار باید دریچه سد باز شود و رسوبات تخلیه شود اما ایجاد بافت شهری در بستر مسیر رودی که روی آن سد ساخته شده و مسئله تامین آب شهرهای بزرگ از جمله مشکلاتی است که این طرح را ناممکن می‌کند و علت آن همان سوء مدیریت سدسازی است.
کردوانی درباره راه‌های مقابله با بحران آب در کشور گفت: حاضر برای جبران بحران آب خیلی دیر شده و زمان بسیاری از دست رفته است در واقع امروزه ما آب بیشتری مصرف و آب بیشتری آلوده می‌کنیم و برای مقابله با بحران آب باید به سمت استفاده از آب‌های غیر متعارف و مجازی برویم.
وی تصریح کرد: تصفیه فاضلاب، جمع آوری آب باران، شیرین کردن آب شور و بهره گیری از رطوبت هوا از جمله این آب‌های غیر متعارف است به طوری در حاضر در چابهار می‌توان هزاران هکتار زمین فقط با استفاده از رطوبت هوا آبیاری کرد.
پدر علم کویر شناسی ایران با تاکید بر اینکه مسائلی نظیر آبسیاری قطره‌ای و کاشت گیاهانی که نیاز کمی به آب دارند با در دستور کار کشاورزی کشور قرار می‌گرفت خاطر نشان کرد: باوجود این مسائل اینکه می‌گویند 90 درصد آب کشور در بخش کشاورزی به هدر می‌رود درست نیست و بستن چاه‌های غیر مجاز را در اولویت کار خود قرار دادند از دیدگاه من تاثیر مناسب را ندارد.
وی بیان کرد: در واقع در مسئله بحران آب شهرداری و وزارت نیرو بیشترین مسئولیت را دارند و در زمان ارائه پایان کار ساختمانی و نشعاب آب اگر شهروندان را ملزم به استفاده از کنتور و شیرهای کم مصرف کنند در کاهش مصرف آب تاثیر به سزایی دارد.
انتهای پیام/
