صرافان صحنهگردان بازار ارز
اگرچه دولت یازدهم میخواست با اجرایی شدن برجام، نقش صرافیها را در اقتصاد ایران و نقل و انتقالات پولی کمرنگتر کند، اما شواهد نشان میدهد که این چنین اتفاقی، به یک رؤیا بیشتر شبیه نبوده است.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، اگرچه دولت یازدهم میخواست با اجرایی شدن برجام، نقش صرافیها را در اقتصاد ایران و نقل و انتقالات پولی کمرنگتر کند، اما شواهد نشان میدهد که این چنین اتفاقی، به یک رؤیا بیشتر شبیه نبوده است.
برجام که هنوز اجرایی نشده بود و حتی هنوز توافقات مربوط به آن در گردونه چانه زنی میان ایران و 1+5 قرار داشت، دولت همیشه سخن از این میآورد که نقل و انتقالات پولی ایران بدون واسطه و از طریق بانکها اجرایی شود و کمتر، حواله و صرافی و معامله گران بازار ارز، صحنه گردان باشند؛ اما چنین نشد.
برجام کم کم دارد یکساله میشود و به زودی باید شمع یکسالگی را روی کیک آن قرار داد؛ اما کودک همان کودک است و شرایط برایش همان شرایط. اقتصاد ایران پس از برجام، چون کودک یکساله ای میماند که فقط به لحاظ سنی رشد کرده و هنوز توانایی انجام هیچ کاری را ندارد و حتی ابتداییترین کارهایی را که سایر همسن و سالانش انجام میدهند هم نمیتواند به ثمر برساند. همان روزهایی که چانهزنی برای امضای برجام میان دولت با قدرتهای بزرگ دنیا به ثمر میرسید، همه فکر میکردند که این طفل، کودکی استثنایی خواهد شد که همه اموراتش را به راحتی انجام میدهد؛ اما چنین نشد.
حال باز هم به نظر میرسد صرافیها و معاملات غیررسمی و نقل و انتقالات پولی در بازار،چون روال سابق در حال انجام است و هیچ تغییری با گذشت یکسال انجام نشده است. همین چند روز پیش بود که سفیر کره جنوبی از جابهجایی پول سفارت به ایران از طریق قاچاق خبر داده بود. در واقع، کیم سئونگ-هو این را تأسفآور خوانده بود که سفارت کره جنوبی با وجود سپری شدن 6 ماه از اجرایی شدن توافق برجام هنوز پول سفارت خود را از طریق قاچاق به ایران میآورد. وی که تیرماه امسال در نخستین کنفرانس بورس فاینکس 2016 سخن میگفت، در واقع به این نکته اشاره میکرد که باید کسانی که برجام را پذیرفتهاند، هم اکنون بانکهای خود را مجاب کنند که پولهای ایران را به این کشور انتقال دهند و مانع شدن از این موضوع اکنون غیرقانونی است.
این گفتههای سفیر کره جنوبی درست به این میماند که بخواهیم بدون جوهر، صفحات را از نو نوشت، این جوهر همان فاینانس است؛ چراکه بدون پول و سرمایه نمیتوان به راحتی سرمایه گذاریها را سامان داد، همان نکتهای که سئونگ- هو هم به آن اشاره دارد. او در واقع میگوید که دولت کشورش در این زمینه علاقه دارد تا سهم بالایی از این صفحات داشته باشد. هم اکنون برخی کشورها میخواهند روابط تجاری بهتری با ایران داشته باشند.
این گفتهها در شرایطی مطرح است که به نظر میرسد گشایشهای بانکی در اقتصاد ایران هنوز انجام نشده و هر جا که بانک مرکزی و تجار و بازرگانان مینشینند و هر ملاقاتی که میان ایرانیان و خارجیها برای توسعه روابط تجاری و بازرگانی شکل میگیرد، یک پای ثابتش همان نقل و انتقالات پولی و ارزی است که به نظر میرسد تا شکل گیری گشایش جدی در این رابطه، راه درازی در پیش باشد.
تمام اینها در شرایطی است که حتی مقامات مسوول ایرانی نیز به این نکته باور دارند که هنوز گشایش جدی در روابط بانکی و نقل و انتقالات پولی ایجاد نشده است. همان نکتهای که آقای علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی نیز به آن به صراحت اشاره کرده بود. او گفته بود که پولهای بلوکه شده ایران در سایر کشورها که ناشی از درآمدهای نفتی یا هر منبع مالی دیگری است، ثروت کشور به حساب میآید؛ در حالی که امروز سیستم بانکهای بزرگ قفل شده و به عنوان مثال حتی ما حقوق کارمندان سفارت خانههایمان را با ساک دستی از کشور خارج میکنیم.
یحیی آلاسحاق، رئیس سابق اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در این باره میگوید: در حال حاضر، تنها معاملات کوچک در بانکها انجام میشود و سوئیفت برقرار شده است؛ اما طرف مقابل، بانکهای بزرگ خود را برای تجارت با ایران مهیا نکرده است و فقط معاملات کوچک چند میلیون دلاری از طریق بانکها انجام میشود.
وی میافزاید: در حال حاضر فقط برخی بانکهای ما با برخی بانکهای خارجی ارتباط دارند و معاملات انجام میدهند، اما مشکل اصلی هنوز باقی است که به نظر میرسد نقل و انتقالات پولی هنوز به صورت روان انجام نشده است.
آل اسحاق، با بیان اینکه هنوز عمده صادرکنندگان کشور از طریق صرافیها به نقل و انتقال پول میپردازند ادامه داد: باید اذعان داشت غالب تجارت ما فعلاً از طریق صرافیها انجام میشود و بانکهای بزرگ هنوز با ایران همکاری ندارند.
به هرحال به نظر میرسد که هنوز هم صرافیها نقش پررنگی در اقتصاد ایران دارند و تمام آن وعده و وعیدهایی که برای گشایشهای بانکی بعد از برجام ارائه شده بود، سرابی بیش نبوده است و اگرچه نقل و انتقالات از سوی صرافیها و حوالهها در گذشته و دولت های قبل نیز مرسوم بوده، اما به هرحال یکی از وعدههای اصلی برجام، نقل و انتقالات روان پولی از سوی بانکها بوده است که به نظر نمیرسد عملیاتی شده باشد.
منبع: صبح نو
انتهای پیام/