روایت کارگردان آلمانی از قیاس هملت و ترامپ
کریستوفر روپینگ آدمکش بودن هملت را با وضعیت کنونی دونالد ترامپ مقایسه کرد که حرف می‌زند و عمل می‌کند؛ اما فکر نمی‌کند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، نشست خبری نمایش هملت به کارگردانی کریستوفر روپینگ و با همراهی کاترینا کاتینکا، ظهر امروز در سالن کنفرانس تئاتر شهر برگزار شد.
آقای روپینگ با اشاره به یک سالگی نمایش خود که در مونیخ کلید خورده است، گفت:« قصد داشتیم هملت به عنوان یک نمایش شناخته شده را به شکل دیگری اجرا کنیم. در این نمایش هوراشیو به عنوان شاهزاده زنده نقش راوی را ایفا می‌کند. از خودم پرسیدم چه می‌شود که شخصی برای هملت تمام داستان را روایت کند. برای همین است که ما سه اجراگر داریم. برای هملت نیاز به 12 اجراگر است. این بخشی از مضمون بود و بخش دیگر نگرش آلمانی‌ها به متفکر بودن هملت بود. در هملت شک و تردیدی وجود ندارد؛ بلکه خونریزی و کنش وجود دارد. پس ما مردی شکاک را روایت نمی‌کنیم؛ بلکه یک مرد عصبانی را به تصویر می‌کشیم. هملت به جای آنکه متفکر باشد یک آدمکش است.»
وی درباره تمرین این نمایش گفت هملت 7 هفته تمرین و 27 شب اجرا در مونیخ داشته است.
خانم کاتینکا، دراماتورژ و بازیگر نمایش درباره چگونگی خوانش متن گفت:«در آلمان درباره هملت و حفظ روایت آن ایده‌های مختلفی وجود دارد. هملت اثر کلاسیکی است و هر کسی تلاش کرده بدان لایه‌های جدیدی بیافزاید و به آن شاخ و برگ دهد؛ اما ما به سمت مسیر جدید و ساده کردن آن رفتیم.»
روپینگ با بیان آنکه همانند مسیح که نیاز به حواریون داشت تا قصه‌های او را روایت کنند و نبودشان موجب گم شدن قصه مسیح می‌شد، تأکید کرد زنده ماندن هوراشیو برای روایت داستان هملت ضروری است و نمایش او نیز از همین نقطه شروع می‌شود.
وی درباره شکل روایت اثرش گفت:«انتخاب هوراشیو در نقش راوی یک تصمیم اپیک بود که موجب فاصله‌گذاری می‌شود. برای من برشت مهم است و یک ماه پیش کاری از برشت افتتاح کردم. حفظ فاصله میان تماشاگر و اثر برای فکر کردن را دوست دارم و این مضمون را برای همه آثارم می‌پسندم؛ اما بازیگران هملت همچون برشت بازی نمی‌کنند و فاصله‌گذاری از جانب اجراگر صورت نمی‌گیرد.»
کارگردان هملت درباره نگرش سیاسی اثرش تأکید کرد مفاهیمی سیاسی در کار وجود دارد و هملت می‌خواهد برای ایده‌های سیاسی خود را به کشتن دهد. وی افزود:«شما برای رسیدن به خواسته‌های سیاسی باید عواقبی بپردازید. یکی از مهمترین پرسش‌های همیشگی آن بود که آیا ما حاضر به از دست دادن جان برای اعتقاد خود داریم؛ اما به نظر من هملت در دل خود رویه سیاسی ندارد. هملت تغییر ایجاد نمی‌کند؛ بلکه بعد از کنش او تغییر رخ می‌دهد.»
کاتینکا نیز در این باره گفت:«دنیایی که ما در آن زندگی می‌کنیم دنیایی نیست که در آن همه چیز آسان باشد. هملت نمی‌پذیرد در چنین دنیایی زندگی کند، پس می‌گوید دنیا را خراب می‌کنم.»
این دراماتورژ درباه حذف بخشی از نمایش به واسطه اجرا در ایران گفت:«از طرف ما چیزی تغییر نیافته است؛ ولی به ما گفته شد قوانین مشخصی درباره پوشش خانم‌ها وجود دارد و ما می‌دانستیم باید این تغییرات صورت گیرد. پس از بازبینی شورای نظارت تغییراتی در لباس و نور و اندکی در رفتار بازیگران داشتیم.»
روپینگ در همین رابطه گفت: «ما خوشحالیم که هیچ کلمه‌ای حذف کردیم به جز کلمه سلام در ابتدا نمایش که در نسخه آلمانی نیست و بودن و نبودن که در هملت ماشیت رخ می‌دهد. ما تماشاگران باهوشی در ایران دیدیم که ما را تحت تأثیر قرار دادند.»
وی هملت ماشین را پدر، پدربزرگ، قدرت و حتی کتاب مقدس توصیف کرد که نمی‌توانند رها شود؛ حتی اگر مرده باشد، چون به نوعی روایتگر و کنترل کنند است و برای همین در پایان می‌گوید ادامه بده. او هملت ماشین را اشاره‌ای به اثر هاینر مولر اعلام کرد که در اجرا جملاتی در همین باره بیان می‌شود.
روپینگ درباره تفاوت نگرش آلمانی‌ها و انگلیسی‌ها به متون شکسپیر گفت:«ما در آلمان با ترجمه هملت روبه‌رو هستیم و انگلیسی‌ها به زبان خود کار می‌کنند. ما صد ترجمه داریم و انگلیسی‌ها تنها یک متن دارند. ما می‌توانیم از هر متن بخشی را برداریم و از این رو یک آزادی در انتخا متن داریم. برای من متن یک بخش از اجراست؛ ولی مهمترین بخش نیست. برایم مهم است که اشکال و تصویر و پرتره‌ها در اجرا آفریده شوند. وقتی به بودن و نبودن به عنوان یکی از مشهورترین صحنه‌ها می‌رسیم که در اجرای ما نیز مهم است، هر بازیگر با یک ترجمه متفاوت آن را اجرا می‌کند.»
وی هملت خود را با ترامپ مقایسه کرد که به جای فکر کردن، حرف می‌زند و عمل می‌کند. وی گفت: «نمی‌گویم هملت ترامپ است؛ اما نسبت به دلقک بودن همیشگی امروزی‌تر است.»
کارگردان هملت، شخصیت خود را سیاه و سفید دانست و خاکستری بودن آن را رد کرد و دلیل تنالیته نور و رنگ موجود در صحنه نمایش نیز ناشی از همین مسئله دانست.
نمایش هملت به کارگردانی کریستوفر روپینگ امروز و فردا، دوم و سوم بهمن ماه رأس ساعت 19 در سالن اصلی تئاتر شهر روی صحنه می‌رود.
انتهای پیام/
