ضرورت بازنگری در سرفصل‌های رشته علوم قرآن و حدیث

مجید معارف، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه تهران در نشست ارزیابی دروس کارشناسی ارشد و دکترای رشته علوم قرآن و حدیث که امروز به حضور دکتر پاکتچی، فروغ پارسا، قاسم درزی و دیگر اساتید رشته‌ علوم قرآن و حدیث در دانشگاه الزهرا(س) برگزار شد،  ضمن تبریک فرارسیدن ماه مبارک رمضان گفت: مباحث خود را در پنج عنوان بیان می‌دارم؛ اول درباره  سابقه برنامه‌های مقطع ارشد و دکتری علوم قرآن و حدیث؛ دوم، بازنگری در برنامه‌ها و ضرورت و تقویم زبانی؛ سوم مشخصات برنامه‌های ارشد و دکترا از جهت ساختار و دروس؛ چهارم شاخص‌های برنامه‌های به روز؛  پنجم ظرفیت‌شناسی برنامه‌های ارشد و دکترا.

وی درباره محور اول مباحث خود گفت: تا قبل از تدوین برنامه جدید سرفصلهای دروس رشته علوم قرآن و حدیث، از چند جهت برنامه‌های مربوط به این رشته در دانشگاه‌ها اجرا می‌شد.  اول اینکه این رشته سبقه‌ای سنتی داشت که به سی سال قبل باز می‌گردد؛ همین برنامه سنتی در سال 76 بازنگری شد که در این بازنگری بنده، دکتر شاکر و کاظم عسگری دخیل بودیم. این برنامه مشهور به برنامه دانشکده اصول دین شد. در سال 93 بازنگری مجددی درباره سرفصل‌های دروس رشته علوم قرآن و حدیث صورت گرفت، اما به این معنا نبود که سرفصل‌های سنتی را حذف کرده باشیم بلکه آن را ارتقا دادیم  و در سال 94 توسط وزارت علوم تصویب و به دانشگاه‌های سراسر کشور ابلاغ شد.

رئیس دانشکده الهیات دانشگاه تهران با توجه به محور دوم با اشاره به اینکه بازنگری یک اصل است،  افزود: ضرورت بازنگری، بروز شدن برنامه از لحاظ مفاهیم،  نیازها و اطلاعات علمی باز می‌گردد تا متناسب با تحولات علمی روز باشد؛ با این حال  بازنگری دارای تقویم زمانی است زیرا یک برنامه پس از تصویب و ابلاغ نیاز به بررسی ضعف و قوت دارد. لذا  در ارزیابی سرفصل دروس علوم قرآن و حدیث نیاز به بازه زمانی پنج ساله در مقطع کارشناسی و دکتراست.

معارف با بیان اینکه  بروز شدن هر برنامه باید دارای چند ویژگی باشد،  خاطرنشان کرد:  بروز شدن هر برنامه باید دارای ویژگی‌هایی باشد که شامل بروز بودن برای دستیابی به آخرین دستاوردهای پژوهشگران، در نظر گرفتن نیاز علمی دانشجویان در مقطع کارشناسیِ رشته‌های مرتبط و غیر مرتبط و در نظر گرفتن رابطه محتوایی سه مقطع کارشناسی،  ارشد و دکترا به این صورت که به هیچ وجه نباید سرفصل این مقاطع تکراری باشند.

وی با تأکید بر اینکه یک برنامه موفق باید دارای رویکرد اثباتی و نفی ای باشد،  اظهار کرد: رویکرد اثباتی به این معناست که به صورت تبیینی و تفسیری دانشجو را آموزش دهیم و رویکرد نفی ای  یعنی به نقد شبهات بپردازیم.

معارف با بیان اینکه برنامه‌های موجود از دو جهت دارای ظرفیت مناسبی هستند، افزود:  این ظرفیت‌ها شامل ظرفیت آموزشی و پژوهشی هستند. ظرفیت آموزشی یعنی اگر استاد بخواهد برنامه را اجرا کند،  حتماً باید خود را مجهز به منابع علمی کند. این مسئله باعث می‌شود استاد پایبند به برنامه سرفصل دروس باشد. ظرفیت پژوهشی نیز به این معناست که استاد به شاگردان خود موضوعات تحقیقاتی ارائه دهد. ممکن است استاد تشخیص دهد یک عنوان بیشتر مدنظر شاگردان است، لذا همان را به عنوان مسأله اصلی برای مقاله یا پایان‌نامه پیشنهاد می‌دهد.

به گزارش تسنیم، این نشست با هدف گفت‌وگو درباره دروس کارشناسی ارشد و دکترای علوم قرآن و حدیث که به تازه‌گی به تصویب وزارت علوم رسیده است و نیز ارائه پیشنهاداتی برای اصلاح هر چه بیشتر دروس این رشته برگزار شد.

انتهای‌پیام/