ایجاد پیاده­ نظام بازاریابی نفت با تداوم عرضه نفت در بورس

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، با همکاری شرکت ملی نفت و سازمان بورس، در نخستین عرضه نفت در بورس 8 محموله‌ی 35 هزار بشکه‌ای (مجموعا 280 هزار بشکه) به قیمت 74.86 به بخش خصوصی فروخته شد. این اقدام اولین واکنش مشخص ایران به تحریم‌های نفتی امریکا بود که با موفقیت همراه بود. کارشناسان معتقدند که برای تداوم این موفقیت لازم است که شرکت ملی نفت به صورت فعالانه عمل کرده و برخی اقدامات اصلاحی را در دستور کار قرار دهد.

* بررسی نتیجه عرضه نفت در بورس به زودی در جلسات کارشناسی شرکت ملی نفت

در این راستا علی کاردر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم اظهار داشت: به زودی بررسی نتیجه عرضه نفت خام در بورس در جلسات کارشناسی انجام می گیرد و در صورت نیاز، بازنگری در برخی جزئیات نحوه عرضه انجام می شود اما تا آن زمان، شرایط همانی است که پیش از این به تصویب رسیده بود.

همچنین محمدصادق کریمی، کارشناس حوزه نفت و گاز در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم با اشاره به لزوم اجرای اقدامات اصلاحی برای تداوم موفقیت عرضه نفت در بورس گفت: نکاتی که پیش روی بورس نفت است عموماً از جنس اقدامات اصلاحی­ است که می­توانند کار عرضه­ نفت خام در بورس را به موفقیت نزدیک­تر کنند.

وی افزود: اولین و مهمترین نکته این است که عرضه­ نفت خام در بورس باید تداوم داشته باشد، منظم باشد و این تداوم و نظم اعلام هم بشود؛ یعنی نکته ­ای که هست این است که الآن ما یک مصوبه ­ای داریم که اجازه داده یک میلیون بشکه نفت در بورس عرضه شود و به فروش برسد، اما بخش خصوصی الآن نمی­داند که بعد از این چه خواهد شد.

 وی در ادامه خاطرنشان کرد: پیشنهاد مشخص این است که مصوبه به سبکی اصلاح شود که در آن اعلام شود مثلاً برای پنج سال آینده به صورت هفتگی یک مقداری نفت خام در بورس عرضه خواهد شد و این هم تداوم را خواهد داشت و هم منظم بودن عرضه نفت معنا خواهد یافت؛ این کار این اطمینان را به بخش خصوصی می­دهد که اینجا نفت خام پیدا می­شود و اگر برود و روابط خودش را شکل بدهد می­تواند بیاید اینجا نفت خام خریده و از این سود استفاده بکند، پس تداوم عرضه به نوعی کلید موفقیت این راهکار ضدتحریمی است.

* امکان تسویه تماما ریالی برای خریدارن فراهم شود

کریمی با اشاره به ضرورت انعطاف‌پذیری سازوکار تسویه گفت: الزام تسویه­ ارزی باعث می­شود که بخش خصوصی دچار اشکال شود و نتواند به راحتی عملیات را انجام دهد و ریسک کار برای او بالاتر برود و در نتیجه تعداد آدم­هایی که می­توانند در این عرصه وارد شوند کمتر باشد.

وی افزود: بنابراین پیشنهاد می­شود که مصوبه به این سبک اصلاح شود که امکان تسویه­ تماما ریالی برای خریدار وجود داشته باشد و این به اختیار خریدار باشد، قاعده ای مشخص کنیم که اگر خواست تسویه­ ریالی کند با این نرخ و اگر خواست ارزی تسویه را صورت دهد با شرایط تسویه ارزی، در واقع اختیار آن را به خریدار بدهیم؛ بدین صورت تعداد آدم­های بیشتری می­توانند بیایند و در این عرصه فعال شوند.

این کارشناس حوزه نفت و گاز اظهار داشت: دو نکته­ قبلی لاجرم باید در مصوبه اصلاح می­شد اما کارهایی هم هست که به نظرم می­شود در اطلاعیه­ عرضه اصلاح شده و جذابیت بیشتری به موضوع دهد. 

وی ادامه داد: ما اگر بتوانیم حجم معامله را یعنی حجم لات­هایی که فروش می­رود و عرضه می­شود را باز هم کوچک­تر کنیم ولی همچنان شرط تحویل را داشته باشیم، یعنی بگوییم شما می­توانید بیایید لات­های کوچک­تر مثلا هزار بشکه خریداری کنید و همه­ آن را هم نقد پرداخت کنید، شرایط باز هم بهبود می یابد.

این کارشناس نفت و گاز تصریح کرد: طبیعتاً ما هزار بشکه تحویل نخواهیم داد و آنچه که تحویل خواهیم داد این است که باید حد­اقل به 35 هزار بشکه برسد، بدین صورت در واقع یک عده­ خیلی زیادی ممکن است بتوانند بیایند و آن لات­ها را خریداری کنند اما در روابط بیزینس تو بیزینس خودشان بروند این لات­ها را بین همدیگر معامله کنند و یک کسی بیاید اینها را تجمیع کند؛ لازمه این راهکار وجود یک بازار ثانویه است که بشود آنجا این معامله را انجام داد؛ البته ممکن است این نیاز به زیرساخت بیشتری داشته باشد.

* ضرورت توسعه بازار بورس با عرضه میعانات گازی و نفت خام سنگین

کریمی با اشاره به کم بودن مهلت تسویه برای بخش خصوصی گفت: مهلت تسویه ­ای که تعیین شده این است که از زمان بارگیری خریدار پنجاه روز مهلت دارد، ولی این مهلت می­تواند افزایش پیدا کند، چرا که همین الآن مهلت­ های فروش ­های شرکت ملی نفت بیشتر از این است و این هم به کار کمک خواهد کرد.

این کارشناس حوزه نفت و گاز تصریح کرد: آنچه که تا حالا انجام شده درباره­ نفت خام و آن هم نفت خام سبک ایران بوده است؛ اگر ما به سمت این برویم که نفت خام سنگین و به خصوص میعانات را عرضه کنیم اتفاق بهتری رخ خواهد داد و حالا خریداران جدیدتری ممکن است به وجود بیایند که در عرصه­ میعانات و یا در عرصه­ نفت سنگین فعال هستند و به هر حال این کار بازار را بزرگتر می­کند.

وی همچنین تاکید کرد: نکته‌ بعدی­ اضافه کردن گزینه­ تحویل در خشکی است؛ ممکن است کسانی باشند که بخواهند بیایند و بگویند که ما می­خواهیم در خشکی تحویل بگیریم، ضرری ندارد اگر ما مثلاً هفته­ای دو سه تا عرضه کنیم و هر کدام از آنها بدین صورت باشد؛ مثلاً یکی از آنها عرضه­ نفت خام سبک ایران تحویل دریا، آن یکی عرضه­ نفت خام سبک ایران تحویل خشکی و حتی عرضه میعانات در دریا، میعانات در خشکی و ...؛ یعنی اینطوری شما هفت روز هفته­ت ان هر روز یک چیزی عرضه می­شود و مشتری­های مختلف و متنوع، حامل­های مختلف، نوع تحویل مختلف، مدل تسویه­ مختلف و ...، خلاصه یک بازار بزرگی شکل خواهد گرفت.

* برخی واکنش‌ها به شدت در بازار عدم اطمینان ایجاد می‌کند

کریمی با اشاره به ضرورت اعتمادبخشی به بخش خصوصی گفت: ممکن است گلوگاه موفقیت عرضه­ نفت خام در بورس عملکرد و واکنش­ها و مصاحبه­ هایی باشد که امور بین الملل شرکت ملی نفت دارد؛ باید اینها برای بخش خصوصی رفع ابهام بشود و هر صحبت عمومی باید کاملاً منطبق بر اطلاعیه­ عرضه و مصوبه باشد و خارج از آن نباید اتفاقی بیفتد چون تغییر این صحبت­ها به شدت عدم اطمینان در بازار به وجود می ­آورد و بخش خصوصی را دفع می­کند.

این کارشناس حوزه نفت و گاز ادامه داد: یعنی هر گونه ابهام، هر گونه نوسان در تصمیمات و تغییر در شرایط، بخش خصوصی را اصطلاحاً می­پراند؛ مثلاً اگر ما در اطلاعیه­ عرضه بگوییم که مقصد آزاد است و به هر جایی می­توانید صادر کنید اما بعد مثلاً مصاحبه کنیم بگوییم به مشتری­های سنتی ما نفروشید، خب این یک حرف خلافی است و غیر از اینکه واقعیت ندارد و مطابق اطلاعیه­ عرضه نیست، آن اثر دفع بخش خصوصی را دارد؛ یعنی ابهام ایجاد می­کند و بخش خصوصی برداشت می­کند که تصمیم قاطع نیست.

وی در ادامه تاکید کرد: بخش خصوصی برداشت می­کند که ممکن است بعداً دچار مشکل شود و همه­ اینها ریسک ایجاد می­کند و ورود آن را سخت می‌کند؛ یا مثلاً اگر ما بگوییم که ما تا زمانی که مشتری وجود داشته باشد نفت خام را عرضه می­کنیم، اگر این را مشروط کنیم به اینکه تا زمانی که مشتری وجود دارد، باز هم دوباره یک ریسک دیگر به این بازار اضافه کردیم و یک کسی که دارد الآن فکر می­کند که بیایم وارد این بازار شوم با خودش می­گوید که نکند اینها یکدفعه تصمیم بگیرند دیگر نفت خام را عرضه نکنند؛ کما اینکه سال 90 هم دقیقاً همین اتفاق افتاد، سال 93 هم دقیقاً همین اتفاق افتاد؛ یعنی گفتند دیگر مشتری نیست، معامله نمی­شود و دیگر عرضه نمی­کنیم.

* معافیت آمریکا ما را دچار سوبرداشت نکند، تحریم‌های نفتی ادامه دارد

کریمی با اشاره به معافیت آمریکا به 8 هشت کشور خریدار نفت ایران اظهارداشت: ما الآن با این مواجه هستیم که آمریکا وارد­کننده­ های نفت ایران را مشروط به اینکه واردات نفتشان از ایران را کم کنند معاف کرده است؛ ولی این موضوع نباید به این معنی برداشت شود که یعنی تحریم­ها برداشته شده و ما می­توانیم دو میلیون بشکه­ خودمان را صادر کنیم و نباید دچار این سوبرداشت شویم؛ شرایط دقیقاً شبیه شرایط سال 90 است و صادرات نفت ما به تدریج هر 6 ماه یکبار کاهش پیدا میکند.

این کارشناس حوزه نفت و گاز در ادامه افزود: اینکه آمریکا این فرصت را داده بنابر این تحلیل است که شاید شرایط بازار نفت آنقدر مناسب نباشد که صادرات ایران را به صفر برسانیم ولی مناسب کاهش تدریجی هست و کاهش تدریجی هم شدنی است، بازار نفت می­تواند کاهش تدریجی را پوشش دهد اما کاهش یکدفعه ­ای را نمی­تواند پوشش دهد؛ بنابراین نباید این برداشت شود که پس ما دیگر نفت خود را خواهیم فروخت و بعد هم در مقابل به راهکارهای بی­­ اثر کردن تحریم مثل بورس نفت نیازی نداریم.

وی با تاکید بر ضرورت رونق این راهکار ضدتحریمی گفت: از طرفی این معافیت در واقع یک فرصتی است که به ایران داده شده است، یعنی ما نگران این بودیم که با اعمال تحریم­ها از تاریخ 13 آبان دیگر هیچ مشتری خارجی­ نیاید از بورس ما نفت بخرد یا کسانی که از بورس ما نفت خریده ­اند نتوانند بروند به مشتریان خارجی بفروشند، به خاطر اینکه همه تحت تحریم هستند؛ منتها حالا که معافیت به وجود آمده است در واقع ما یک فرصتی داریم که می­توانیم اینجا این کار را رونق بدهیم.

کریمی در پایان خاطرنشان کرد: رونق دادن عرضه­ نفت خام در بورس می­تواند کار را به جایی برساند که در لحظه­ ای که آمریکا بخواهد تصمیم بگیرد معافیت­ها را بردارد و مشتری­ها را تحریم کند ما دیگر حالا یک عده ­ای در واقع پیاده­ نظام بازاریابی نفت خواهیم داشت که اینها توانمند هستند، می­توانند بیایند و بدون اینکه رهگیری شوند یا با کمترین رهگیری نفت خام را صادر کنند، درآمدهای آن را بیاورند و چندین شرکت خوب با تجربه­ تجارت نفت خواهیم داشت.

انتهای پیام/