کارشناس تاجیک در گفت‌وگو با تسنیم: وضعیت اسفبار زندان خجند عامل اصلی قتل عام بوده نه داعش
محمداقبال صدرالدین در رابطه با فاجعه زندانِ خجند بر این عقیده است که وضعیت اسفبارِ زندان و زندانیان موجب بروز این شورش بوده که با عکس‌العمل خونین نیروهای ویژه «آلفا» وابسته به کمیته دولتی امنیت ملی مواجه شده و داعش نقشی در آن نداشته است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، چندی پیش در شب مورخ 7 نوامبر در زندان شهر خجند، در ولایت سغد کشور تاجیکستان شورشی به وقوع پیوست. اگرچه با انتشار اخباری غیررسمی مطالبی در این باره داده می‌شد، اما نخستین بار با انتشار گزارشی در «سامانه اخبار» ابعاد گسترده این شورش منتشر شد. تنها در ساعات اولیه این شورش تعداد کشته‌ها حدود 24 نفر و زخمی‌ها نیز بیش از 50 نفر عنوان شد که رقمی بی‌سابقه بود. با جلب توجه رسانه‌ها و سازمان‌های بین‌المللی به این حادثه، اخبار دقیق‌تر به صورت لجظه‌ای منتشر می‌شد تا این که رقم نهایی کشته‌شدگان این حادثه 50 تن و زخمی‌شدگان نیز بیش از 100 نفر عنوان شد.
در این زمان حین آن که گمانه‌زنی‌ها پیرامون علل وقوع این شورش و چگونگی پاسخ خونین نیروهای امنیتی زندان شکل می‌گرفت، خبرگزاری «اعماق»، وابسته به گروه تروریستی داعش، مسئولیت آن را بر عهده گرفت. با این حال برخی منابع وضعیت اسفبار این زندان را عامل شورش زندانیان عنوان کرده‌اند. به گفته این منابع دو نفر از کارکنان زندان یک از زندانیان را وادار به لخت شدن و ایستادن زیر باران مجبور می‌کند که این اقدام منجر به شورش زندانیان می‌شود. با حمله یکی از زندانیان به گارد امنیتی و کشته شدن وی، نیروهای امنیتی وارد عمل شده و درگیری خونینی در این زندان رخ می‌دهد.
بنا بر گزارش رسانه‌های دولتی تاجیکستان عمده زندانیان جرائم تروریسم و عضویت در گروه‌های تروسیتی در این زندان حضور دارند. شورش اتفاق افتاده نیز با عملیات یکی از نیروهای داعش آغاز شده است. با این حال اما کارشناسان و به‌ویژه فعالین حقوق بشری وضعیت اسفبار و وخیم زندانیانِ این زندان را عامل شورش عنوان می‌کنند. پس از این فشارها بود که رئیس این زندان برکنار شده و پرونده‌ای علیه او گشوده می‌شود.
در همین راستا مصاحبه‌ای با آقای محمداقبال صدرالدین، کارشناس و از چهره‌های معروف حوزه مذهبی تاجیک ترتیب داده‌ایم. آقای صدرالدین مولف و مترجم بیش از 100 کتاب، موسس و مدیر پایگاه اطلاع‌رسانی «اصلاح» و عضو «کمیته شهروندی نجات گروگان‌ها و زندانیان سیاسی در تاجیکستان» است. مصاحبه ایشان در دو بخش منتشر خواهد شد. بخش اول پیرامون مسائل روی داده در شورش زندان خجند و بخش دوم مربوط به تحرکات و اقدامات داعش در تاجیکستان خواهد بود.
تسنیم:اخیراً شاهد شورشی خونین در زندان خجند بودیم که گفته می‌شود داعش آن را سازماندهی کرده است. چه اطلاعاتی درباره نقش داعش در آن شورش منتشر شده؟
صدرالدین: به نام خداوند بخشنده و مهربان. بله، در تاریخ 8 نوامبر دقیقا یک روز پس از برگزاری جشن قانون اساسی – که بر اساس منافع یک خانواده دست خورده است- در زندان شماره 3/3 شهر خجند یک قتل عام از طرف گروه ویژه‌ی آلفا ذیل «کمیته دولتی امنیت ملی» صورت گرفت. این قتل عام منجر به کشته شدن بیش از 50 زندانی و مجروح شدن بیش از 180 زندانی دیگر گردید.
جزئیات این حادثه از سوی مقامات دولتی در رسانه‌های عمومی پوشش داده نشد. اما اولین بار توسط سامانه «اخبار» این واقعه رسانه‌ای شده و جهان از آن باخبر گشت. فرضیه‌ای که دولت به صورت نیمه‌رسمی آن را تایید کرد، این بود که گویا یک نفر از اعضای داعش این عمل را انجام داده است؛ یا این که او باعث و بانی قتل عام در زندان شده باشد.
اما باید گفت که در این قضیه تا این که رسانه داعش به نام «اعماق» خبری مبنی بر دست داشتن در آن منتشر نکرده بود، هیچ سر و صدایی در این زمینه وجود نداشت. تا زمانی که رسانه گروه تروریستی داعش مسئولیت این حادثه را بر عهده نگرفته بود، اصلاً چنین بحث‌‌هایی در میان نبود. پس از انتشار این خبر بود که همه انگشت اشاره خود را طرف داعش گرفتند و گویی گروه ویژه کمیته دولتی امنیت ملی با نام «آلفا» با شورش روی داده توسط داعش برخورد کرده است.
با این وجود، این حادثه را من جز یک قتل عام زندانیان به ستوه آمده، چیز دیگری نمی‌بینم. این حادثه پس از آزار جنسی و آزار و اذیت‌ها از طرف زندانبان‌ها صورت گرفته است که در نتیجه آن زندانیان به جان رسیده و در تنگنا قرار گرفته مظلوم تنها از خود دفاع کرده‌اند. از صحبت همسر زندانبانی که در زندان کار می‌کند، رسانه‌ای شده بود، که زندانی‌ها سلاح نداشتند و با دست‌هایشان به شوهرش حمله کرده و او را کشته‌اند. این خود دلالت از ظلم و ستم می‌کند که در آن زندان وجود داشته است. وضعیت همه زندانی‌های تاجیکستان در کل خیلی وخیم و طاقت‌فرسا است. کرامت و شرافت انسانی به طور کامل سلب شده و این جانب بر این نظرم که زندگی در زندان‌های تاجیکستان برای انسان محال است.
تسنیم:با این حال برخی شبهاتی درباره نقش داعش در آن مطرح شده است. عده‌ای می‌گویند گروه‌های وابسته به دولت برای پوشش ضعف‌ها آن را به داعش نسبت دادند و عده‌ای هم ضعف داعش و تلاشش برای خودنمایی رو در این باره مطرح کردند. آیا می‌توان این تحلیل‌ها را پذیرفت؟
صدرالدین: عده‌ای از زندان‌های کشور با من تماس دارند. اطلاعاتی را هم در دست داریم. چون من عضو «کمیته شهروندی نجات گروگان‌ها و زندانیان سیاسی در تاجیکستان» هستم و بخش فلش ماب (قرارهای دسته‌جمعی هدفمند که از طریق فراخوان در فضای مجازی صورت می‌گیرد) این کمیته را بر عهده دارم. چندین فلش ماب نیز برای آزادی زندانیان سیاسی کشور تا به حال انجام داده‌ایم و همه آن را شاهدند. چنان که پیش‌تر هم گفتم، وضعیت زندانیان کشور در عموم خیلی وخیم و طاقت‌فرسا است. هر زندانی که خارج می‌شود و با او صحبت می‌کنیم، وضعیت را خیلی رقت‌بار توصیف می‌کند که من هم از بیان آن همه ظلم و شکنجه‌ها عاجزم.
من برای شناساندن این رژیم چنین می‌گویم: حکومت امروزین کشور که در راس آن اشخاص خیلی خطرناک و وحشت افکن قرار داشته و آن را با پنجه‌ی آهنین نگه می‌دارند، تفاوت زیادی با داعش و داعشی‌ها ندارند و به عبارت دیگر داعشی‌ها در پیش ظلم و ستم و قتل این توده هیچ‌اند. اگر داعش با چهره‌ی آشکار به قتل و وحشت‌افکنی در عالم مشهور شده است، حکومت امروزین ما با لباس دموکراسی و عضویت در سازمان ملل متحد و سازمان امنیت و همکاری اروپا اینگونه وحشی‌گری می‌کند. اما در اصل از آن وحشت‌افکنی داعشی هیچ فرقی ندارد.آنچه در کشور به سر شهروندان، سیاستمداران، آزاداندیشان، عالمانِ دینی، روشنفکران و همه اقشار آگاه و فهمیده ملت صورت می‌گیرد، اگر آگاهی می‌داشتید، هرگز نام داعش را بر زبان نمی‌آوردید.
افسوس از آنچه در کشور ما می‌گذرد کسی آگاهی کامل ندارد. چون تنها حدود 20 درصد آن رسانه‌ای می‌شود. اگر همه جنایت این رژیم رسانه‌ای می‌شد، پس از سال 2015 این کشور را در ردیف کشورهای مستبد قرار داده و همه حاکمان آن را در لیست سیاه می‌گذاشتند و ممنوع‌الخروج‌شان می‌کردند.
به صراحت می‌گویم، آنچه در زندان 3/3 شهر خجند گذشت، یک قتل عام و یک پیام بود برای دیگر آزاداندیشان. «ما شما را زندانی می‌کنیم و دقیقاً به همین شیوه قتل عام می‌کنیم و کسی هم نمی‌تواند ما را گناهکار کند، چون قدرت در دست ما است».
اما ما مطمئنیم سرنوشتی چون ملاشویچ صرب، دادگاه جنایت جنگی در لاهه در انتظار مسببان این جنایات است و آن روز بزرگ می‌رسد و برای این جنایت‌هایش پاسخ می‌دهد.
تسنیم: گفته شده که رئیس زندان که نسبتی هم با رئیس‌جمهور دارد، بازداشت شده. علت بازداشت او چه بوده؟ آیا ارتباطی بین او و داعش وجود داشته؟
صدرالدین: رئیس زندان 3/3 شهر خجند یک شخص ظالم به نام فیض‌الله‌جان صفراف بود. او شخصا مورد اعتماد رئیس کل زندان‌های کشور به نام عزت‌الله شریف‌زاده با تخلص «زورو» است. این مرد در جمع کردن مبلغ از زندانیان و نزدیکان آن‌ها خیلی ماهر بود. عزت‌الله شریف‌زاده نفری است که با خانم عزیزما رحمانوا، همسرِ رئیس جمهور امامعلی رحمان، نزدیک است و زیر حمایت او قرار دارد. به همین دلیل است که کسی نمی‌تواند او را از این سمت برکنار کند. قدرت در کشور در دست فرزندان و نزدیکان این خانم است و حتی امامعلی رحمان از مقابله با این همه عاجز و ناتوان است.
آن قتل عامی که در زندان شهر خجند صورت گرفت هیچ ارتباطی به داعش ندارد. داعشی‌ها خود این رژیم و آن‌هایی که این مظلومان را به این حال واردار نموده‌اند و مدت 30 دقیقه در زندان قتل عام را اجرا نمودند، هستند.
تسنیم:شنیده‌ایم که پیش از این نیز اتفاقات مشابهی در سطوح بسیار کوچک‌تر در این زندان اتفاق افتاده است. اما باز هم تغییری در ریاست آن اتفاق نیفتاده. علت این امر چه بوده؟
صدرالدین: تا این قضیه کشته شدن این 50 نفر و زخمی شدن بالغ بر 180 نفر در شب 8 نوامبر، دو حادثه فرار و چندین قتل‌های مرموز در این زندان اتفاق افتاده است. اما به خاطر این که این مرد مبلغ خوبی برای ریاست کل زندان‌های کشور، عزت‌الله شریف‌زاده و وزارت عدلیه، که زندان‌های کشور در اداره‌ی آن می‌باشد، انتقال می‌داده است، باعث شده بود فیض‌الله صفراف در مقامش باقی بماند و برکنار نشود.
در مورد شخصیت عزت‌الله شریف‌زاده، رئیس کل زندان‌های تاجیکستان و معاون وزیر عدلیه کشور، مقالات تحقیقاتی مفصلی آماده شده است و روزهای نزدیک در سامانه «اصلاح» منتشر خواهد شد. در این تحقیقاتی که در مورد این شخص انجام داده‌ایم، موشکافانه از تاریخ به این وظیفه رسیدنش تا به این روز همه را پوست کندن بیان خواهیم کرد. اگر امکان داشته باشید می‌توانید برای خوانندگان تسنیم برگردان و تقدیم کنید.
انتهای پیام/
