علی رهبری: صحبتهای رایزن فرهنگی ناشیانه است / چرا مدارک را منتشر نمیکنند
علی رهبری نسبت به صحبتهای رایزن فرهنگی سابق ایران در اتریش واکنش نشان داد و انتقادهایی به این صحبتها وارد کرد.
خبرگزاری تسنیم - دو تن از هنرمندان جوانی که در اروپا تحصیل میکنند، تحقیقاتی دربارهی رزومه چند هنرمند انجام دادند و نتایج جالب آن را در خبرگزاری تسنیم منتشر کردیم. از روزی که این گزارش منتشر شد، واکنشهای متفاوتی در بین اهالی هنر شکل گرفت.
بیشترین واکنشها به ابهامها در رزومهی کاری نصیر حیدریان بود. شاید علت حساسیت نسبت به رزومه کاریِ نصیر حیدریان این بود که این هنرمند اواخر هفته گذشته ارکستر سمفونیک را به عنوان رهبر مهمان روی صحنه برد.
برخی از نوازندگان ارکستر با نوشتن متنی سعی کردند از نصیر حیدریان دفاع کنند. اما این متن بیشتر اخلاقیات و توان اجرایی حیدریان را تایید میکرد و هیچ مدرکی در راستای اثبات ادعاهای حیدریان در رزومهاش نداشت.
از سوی دیگر رایزن فرهنگی سابق ایران در اتریش هم طی گفتوگویی با خبرنگار تسنیم، سعی کرد از نصیر حیدریان دفاع کند که او هم فقط درباره مدرک تحصیلیِ حیدریان توانست سندی ارائه کند. صحبتهای محمدرضا وصفی حاشیههایی هم در پی داشت و او سعی کرد تا جایگاه نصیر حیدریان را با جایگاه علی رهبری مقایسه کند. این مقایسه واکنش علی رهبری را در پی داشت.
علی رهبری که به گفته خودش هماکنون در استانبول به سر میبرد و مشغول آماده کردن ارکستر سمفونیک این شهر است، در گفتوگویی به پرسشهای خبرنگار تسنیم پاسخ داد.
شما آقای نصیر حیدریان را به خوبی میشناسید. زمانی که حیدریان در هنرستان موسیقی درس میخواند، شما رئیس هنرستان بودید. سه سال پیش هم شما برای نخستین بار حیدریان را به ایران دعوت کردید تا ارکستر سمفونیک تهران را رهبری کند.
سه سال پیش دنبال هنرمندان ایرانی میگشتم که در خارج از ایران و در زمینه موسیقی کلاسیک تحصیل کردهاند. وقتی حیدریان را دعوت کردم پذیرفت و خیلی هم خوشحال شد.
حیدریان در اولین مصاحبهاش با رسانههای داخلی گفت که هجده سال است که کسی با او کاری نداشته و اهمیتی به او نمیدادند.
حتما در جریان حاشیههای پیش آمده درباره رزومه این هنرمند هستید.
اخباری که منتشر میشود را دنبال میکنم و برخی از نوازندگان هم مطالب را برایم میفرستند.
هدفتان از دعوت این هنرمند به ایران و رهبریش در ارکستر سمفونیک چه بود؟
ما حیدریان را مانند 10 رهبر ارکستر دیگر به ایران دعوت کردیم. ولی ایشان در رزومهشان مطالبی را نوشتهاند که خیلی بزرگ است. رهبری در اپرای زوریخ، اپرای مونیخ، اپرای گراتس و اپرای بارسلون خیلی بزرگ است. من که 40 سال است در عرصه رهبری ارکستر فعالیت میکنم، میدانم که حضور در این اپراها به عنوان رهبر ارکستر چقدر دشوار است.
اگر حیدریان در این اپراها فعالیت نکرده، به نظرم هیچ نیازی نبود که در رزومهاش چنین مسائلی را بنویسد. اگر هم در این اپراها فعالیت کرده که جای بحثی وجود ندارد؛ هر کنسرتی بروشور، قرارداد، عکس و یا فیلم دارد. آقای حیدریان کافی است درباره هر کدام از فعالیتهایش یکی از این مدارک را ارائه کند.
وقتی کسی در رزومهاش مینویسد رهبری در فلان اپرا یا فلان ارکستر، یعنی از طرف آنجا دعوت شده است برای رهبری. به طور حتم چنین دعوتنامههایی در دست هنرمندان هست و میتوان آنها را به عنوان مدرک ارائه داد.
نظرتان درباره صحبتهای رایزن فرهنگی سابق ایران در اتریش چیست. وصفی دیروز در گفتوگو با تسنیم صحبتهایی بیان کرد که بخشی از آن دربارهی شما بود.
رایزن سابق ایران در اتریش صحبتهایی کرده است که به نظرم ناشیانه بوده است.
من در بیشتر شهرهای بزرگ دنیا رهبری کردهام و در آنجا هم سفیر و رایزن فرهنگی ایران بوده است اما هیچ گاه به دیدن کنسرتهای من نیامدهاند. بعد از چهل سال، دو ماه پیش و در اتریش بود که برای اولین بار سفیر ایران با رایزن فرهنگی ایران به کنسرت من آمدند.
حال رایزن فرهنگی که هرگز به کنسرتهای ما نیامده از کجا باید بداند که من یا هر موزیسین ایرانیِ دیگری در عرصه موسیقی چه فعالیتهایی داشتهایم.
رایزن فرهنگی سابق ایران در اتریش در صحبتهایش گفته که در اتریش به کسی اجازه نمیدهند واردِ چرخه موسیقی شود و نژادپرستانه برخورد میکنند. این حقیقت ندارد. به همین آقای حیدریان اجازه دادهاند که در دانشگاههایشان فعالیت کند و تدریس کند.
من به عنوان یک ایرانی با پوست تیره، طی چهار دهه گذشته چندین بار از سوی ارکسترهای اتریشی برای رهبری دعوت شدهام.
بحث دیگری که درباره رزومهی هنرمندان مطرح میشود، اهمیت داشتن مدرک تحصیلی است.
هیچ کس مهم نیست که مدرک داشته باشد. اما وقتی در رزومهاش مینویسد باید مدرک را ارائه کند.
تفاوت میان کسی که کارش رهبری ارکستر است با کسی که این مقوله را درس میدهد چیست. به هر حال در کشورهای پیشرفته جهان، میانِ مقولهی تدریس و اجرای یک هنر یا یک فن، تفاوت قائل میشوند.
صدها معلم موسیقی و رهبری ارکستر هستند که حتی یکی از آنها دستش به کارایان و گرگیف و دیگر بزرگان نمیرسد. معلمی و رهبری ارکستر دو مسئله کاملا متفاوت هستند. رهبری ارکستر تجربه و استعداد میخواهد. در عین حال خیلی از رهبران ارکستر هم معلمان خوبی نیستند.
کسی که در دانشگاه درس میدهد که لزوما رهبر ارکستر نیست. اتریش دانشگاهها و مدارس بسیار زیادی در عرصه موسیقی دارد و آدمهای زیادی هم در این دانشگاهها درس میدهند. یکی از این مدرسان هم آقای حیدریان است. اما باید دید آقای حیدریان برای رهبری به کدام ارکستر مهم اروپا دعوت شده است.
رهبر ارکستری که 60 ساله باشد حداقل باید 30 برنامه مهم در کارنامهاش باشد. وقتی یک رهبر ارکستر سی اپرا یا سمفونی را رهبری کرده باشد، اصلا نیازی به این مسائل و این حرف و حدیثها ندارد.
اغلب رهبران ارکستر حرفهای در سیسال بیش از هزار کنسرت رهبری کردهاند. ولی خب اگر رهبری 100 اجرا هم در کارنامه داشته باشد، قابل تقدیر است. تک تک این اجراها را با مدرک میتوان اثبات کرد و نشان داد.
در کشوری مانند اتریش موزیسینهای ایرانی فعالیت دارند و این سطح فعالیتشان در چه حدی است.
ما در وین موزیسینهای درجه یک و استادان درجه یکی داریم که کنسرتهای مهمی برگزار کردهاند.من سه ارکستر مهم وین را سالها رهبری کردهام. سولیستهای ایرانی بسیاری در این ارکسترها فعالیت کردهاند و جالب اینکه هرگز رایزن فرهنگی ایران را در اجراهایمان ندیدهایم.
انتهای پیام/