گزارش| کارنامه ترکیه در حفظ محیط زیست

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ دیروز در سازمان ملل و در نشست اقدام تغییرات اقلیمی٬ رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه نیز حضور داشت و در سخنرانی خود٬ به بیان اهداف ترکیه در حفظ محیط زیست پرداخت.

پیش‌تر و در سالیان اخیر٬ حزب عدالت و توسعه٬ اصلی‌ترین سند راهبردی توسعه ترکیه را به عنوان سند 2023 میلادی معرفی کرده بود و دیروز اردوغان نیز بر این مساله تاکید کرد که بسیاری از اهداف و ایده‌آل‌های ترکیه در این سند٬ ارتباط مستقیمی با حفظ محیط زیست دارد.

ترکیه در سالیان اخیر توانسته است در حوزه بازیافت زباله٬ مبارزه با تاسیسات آلوده کننده هوا و کاهش مصرف کیسه‌های پلاستیکی٬ گام های موثری بردارد اما هنوز هم پاشنه‌ آشیل‌هایی جدی برای حفظ محیط زیست دارد.

استراتژی پسماند صفر

امینه اردوغان همسر رئیس جمهور ترکیه٬ سه سال پیش٬ کمپینی به نام زباله صفر را مدیریت کرد. این کمپین در آغاز٬ رنگ و بوی اجتماعی داشت اما رفته رفته به یک هدف دولتی و حکومتی تبدیل شد.

در ابتدای این طرح٬ صرفاً تلاش برای به صفر رساندن پسماند و زباله‌های رها شده در طبیعت جای گرفته بود، اما حالا اهداف دیگری نیز در آن مطرح شده است. در سالیان اخیر٬ در اغلب مراکز دولتی و بسیاری از مراکز عمومی٬ طرح تفکیک زباله و به صفر رساندن زباله اجرا شده و نه تنها در اماکن عمومی٬ بلکه حتی در پادگان‌ها و مراکز نظامی و انتظامی نیز این طرح اجرا شده است.

رئیس جمهور ترکیه دیروز اعلام کرد٬ تا سال 2023 میلادی در ترکیه٬ چهارصد هزار ساختمان کوچک و بزرگ٬ دارای امکانات به صفر رساندن زباله خواهند بود.

حذف کیسه‌های پلاستیکی

ترکیه یک کشور دریاپایه است و نه تنها توریسم و حمل و نقل دریایی٬ بلکه صنعت بزرگ شیلات نیز در این کشور٬ تحت تاثیر آلودگی آب دریاها قرار می‌گیرد و یکی از بزرگترین و نگران‌کننده‌ترین خطراتی که دریاهای ترکیه را تهدید می‌کند٬ میلیون‌ها قطعه کیسه‌های پلاستیکی رها شده است که سر از آب درمی‌آورند.

به همین دلیل در دو سال اخیر٬ طرح استفاده از زنبیل‌های سنتی ماندگار و حذف تدریجی کیسه‌های نایلونی در دستور کار قرار گرفت و مالیات سنگینی بر کیسه‌های نایلونی وضع شد که تمام فروشگاه‌ها را ناچار کرد٬ پول کیسه‌های پلاستیکی را نیز از مشتریان خود بگیرند. به همین خاطر بخش بزرگی از مردم ترکیه حالا در فروشگاه٬ اقلام خرید خود را در زنبیل می‌ریزند و از کیسه پلاستیکی استفاده نمی‌کنند.

رئیس جمهور ترکیه دیروز در سخنرانی خود در سازمان ملل به این موضوع نیز اشاره و اعلام کرد: با اقداماتی که به عمل آمده٬ میزان مصرف کیسه‌های پلاستیکی در ترکیه٬ با کاهش 75 درصدی روبرو شده است.

جولان دوچرخه در شهرهای سبز

بسیاری از شهرداری‌های ترکیه در سالیان اخیر تلاش کرده‌اند امکانات و زیرساخت‌های بیشتری برای دوچرخه‌سواری به وجود بیاورند. اگر چه در این حوزه و در بخش فرهنگ ترافیک٬ هنوز هم مشکلاتی وجود دارد و خودروسواران معمولاً به دوچرخه‌سواران حق نمی‌دهند اما با ساخت مسیرهای اختصاصی٬ تا حدودی این مشکل رفع شده است.

اردوغان در این مورد گفت: تامین زیرساخت لازم برای استقبال از دوچرخه‌سواری٬ از اهداف مهم ماست و تا سال 2023 میلادی٬ طول مسیرهای مخصوص دوچرخه در ترکیه به چهار هزار کیلومتر خواهد رسید.

رئیس جمهور ترکیه همچنین به این مساله اشاره کرد که مهندسین و مسئولین صنعت ساختمان در ترکیه موظف شده‌اند بر طرح ساختمان‌های بدون کربن تحقیق کنند و تلاش شود تا از سال 2030 میلادی به بعد٬ در کلیه ساختمان‌ها فن‌‌آوری به صفر رساندن کربن٬ در دستور کار قرار بگیرد.

جنگل‌هایی که می‌سوزند یا بلعیده می‌شوند

اردوغان دیروز اعلام کرد که در 17 سال اخیر (دوران مسئولیت حزب عدالت و توسعه) جمعاً 4 میلیارد نهال غرس شده‌اند و قرار است تا سال 2023 میلادی٬ مساحت جنگل‌های ترکیه به سی درصد مساحت کل این کشور برسد. اما با این حال٬ ترکیه در بخش جنگلداری٬ مشکلات بزرگی دارد.

 در ترکیه٬ دو پدیده خطرناک٬ بسیاری از جنگل‌های این کشور را تهدید می‌کند:

1.در چندین استان این کشور٬ پدیده جنگل‌خواری مرسوم است و بسیاری از اهالی شهرها و روستاها٬ با اقدام غیرقانونی٬ با تجاوز به حریم جنگل و قطع درختان٬ ویلاهای مسکونی احداث می‌کنند و برخی از این افراد به خاطر ارتباط با حلقه‌های قدرت٬ حساب پس نمی‌دهند.

2.دومین پدیده خطرناک٬ سوختن جنگل‌های ترکیه در کام شعله‌های آتش است. در دو سال گذشته  در ترکیه٬ بیش از ششصد هکتار از مناطق جنگلی طعمه آتش شده و ترکیه هنوز هم برای خاموش کردن آتش٬ صاحب امکانات خوب٬ کافی و اثرگذار نیست.

عوامل آتش سوزی جنگل‌های ترکیه نیز عبارتند از: سوختن جنگل‌ها به خاطر افزایش دما در فصل تابستان و رها شدن شیشه در جنگل‌ها که با بازتاب دادن نور خورشید موجب آتش سوزی می‌شود٬ بی‌احتیاطی مردم و همچنین عامل دیگری که به عنوان آتش‌سوزی عمدی به برخی اعضا و هواداران پ.ک.ک نسبت داده شده است.

البته در ترکیه و در حوزه جنگلداری٬ مشکلات دیگری همچون دفن غیرقانونی زباله‌ها در اعماق جنگل و قطع درختان به منظور تامین سوخت روستاییان٬ از عوامل تهدید حیات و سلامت جنگل‌های این کشور است.

پاشنه آشیل بزرگی به نام زغال سنگ

تسنیم پیش‌تر در چندین گزارش به بررسی وضعیت مصرف انرژی در ترکیه پرداخته و به این موضوع اشاره کرده که با توجه به آن که ترکیه فاقد منابع نفت و گاز است و نفت را از خارج وارد می‌کند٬ تمام مشتقات نفتی در این کشور٬ قیمت بالایی دارند. به همین خاطر  هنوز هم در ترکیه٬ مصرف زغال سنگ به عنوان یکی از منابع تامین انرژی مرسوم است.

مصرف سالانه زغال سنگ در ترکیه بین 115 تا 125 میلیون تُن است که بخش ناچیزی از آن در منازل و بخش اعظم آن در حوزه صنعت استفاده می‌شود و قطعاً این یکی از مهم‌ترین مشکلات محیط زیست ترکیه است.

جالب اینجاست که زغال سنگ داخلی ترکیه٬ کیفیت پایینی دارد و آلودگی بیشتر و انرژی کمتری ایجاد می‌کند و به همین خاطر ترکیه بخش مهمی از زغال سنگ مصرفی خود را  از خارج وارد می‌کند.

جمع‌بندی

در پایان باید گفت: ترکیه در حوزه مبارزه با آلودگی محیط زیست در سالیان اخیر گام‌های موثری برداشته و رسانه‌ها و نهادهای بخش خصوصی هم در این میدان نه تنها دولت را همراهی کرده‌اند بلکه در بسیاری از کمپین‌ها و جنبش‌های محیط زیستی از دولت هم قدرتمندتر عمل کرده‌اند.

چشم‌انداز فعالیت ترکیه در حوزه بازیافت زباله و به صفر رساندن کربن و زباله رها شده٬ اهمیت فراوانی دارد اما در حوزه‌های دیگر هنوز هم نیاز به فعالیت بیشتر و گسترده‌تر وجود دارد.

انتهای پیام/