فاضل نظری: شرایط امروز حوزه کودک از شبیخون فرهنگی هم وخیم‌تر است
نشست خبری برنامه‌های هفته ملی کودک پیش‌ازظهر امروز در مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، نشست خبری برنامه‌های هفته ملی کودک پیش‌ازظهر امروز (سه‌شنبه 9 مهر 1398) با حضور فاضل نظری مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و حامد رهنما دبیر هفته ملی کودک در مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تهران برگزار شد.
در این نشست فاضل نظری گفت: امسال شعار «آینده را باید ساخت» را به‌عنوان شعار هفته ملی کودک انتخاب کردیم؛ سال گذشته نیز شعارمان همین بود و احتمالاً سال آینده هم با همین شعار ادامه خواهیم داد؛ این شعار بیش‌از اینکه شعار باشد، نگرش است؛ چراکه ساخت آینده توسط کودکان از اهمیت بسیاری برخوردار است.
"ما سه نوع مواجهه با آینده داریم؛ نخست آنکه بگوییم آینده واقعیتی است که در ساخت آن تأثیری نداریم و باید خواه‌ناخواه با آن مواجه شویم؛ دومین نگاه این است که بگوییم آینده را می‌توان بر اساس روندی که در گذشته حاکم بوده پیش‌بینی کرد؛ سرانجام، مواجهه سوم با آینده این است که بگوییم امکان ساخت آینده است و قابل تغییر است و مصالح ما برای ساخت آن همین لحظه‌های پیش‌ِرو است. باید توجه داشت که در طول یک هفته نمی‌توان به همه مسائل و چالش‌های کودک در ایران و جهان پرداخت و مسائل را مطرح کرد؛ بلکه صرفاً فرصتی برای برجسته‌سازی مفهوم ضرورت توجه به کودکان است".
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ضمن تصریح بر مطلب فوق، گفت: باور کنید بزرگترین سرمایه ما برای ساخت آینده همین کودکان و نوجوانانند؛ کودکانند که در اداره‌های ما سلامت اداری را حاکم می‌کنند و فرهنگ احترام به مشتری را در صنعتمان نهادینه می‌کنند؛ آنها فرهنگ ایثار و تخلق را نسبت به هم پیش می‌گیرند و مشکلات فرهنگی کنونی را به خاطره‌ای دور تبدیل می‌کنند؛ کودکان اسباب شیرین کردن زندگی بزرگسالان نیستند بلکه بزرگسالان آینده‌اند که باید مهارت‌هایی را برای حضور در دوران بزرگسالی بیاموزند و به داشته‌هایی مسلط شوند که آینده‌شان را درخشان‌تر از امروز بسازد.
"وقتی مسئله ساخت آینده مطرح می‌شود، باید این پرسش را طرح کنیم که؛ "بزرگترین سرمایه ما برای ساخت آینده چیست؟"، ممکن است تصور کنیم نفت، گاز و تجهیزات نظامی اصلی‌ترین سرمایه‌های ما هستند؛ اما واقعیت این است که بزرگترین سرمایه و مصالح ما برای ساخت آینده کودکانمانند؛ آنها معماران آینده ایران اسلامی‌اند؛ چه نظامی برای پرورش این سرمایه‌ها تدارک دیده شده است؟ آیا راه پرورش چنین سرمایه‌هایی از تمرکز زیاد بر مسائلی مانند کنکور و آموزش‌هایی که بلافاصله فراموش می‌شوند، می‌گذرد؟ آیا همان تونل تربیتی گذشته که ما از آن به بیرون پرتاب شدیم، می‌خواهد به پرورش نسل امروز کمک کند؟".
وی با بیان این مطالب و طرح پرسش‌های فوق، افزود: کسانی که وظیفه پرورش معماران آینده کشور را دارند، باید با چنین نگرشی به این مسئولیت خطیر نگاه کنند؛ ممکن است بسیاری از هم‌نسلان ما مهارت لازم برای شاد زیستن و نگاه کردن به نیمه پر لیوان را نداشته باشند؛ حال‌آنکه پدران و مادران امروز باید مهارت شادزیستن را داشته باشند و این مهارت و مهارت‌های دیگری از این دست را به کودکان خود منتقل کنند.
"انقطاع بین دانشگاه و دبیرستان حاکی از آن است که اگر با همین سرعت و نگرش در مسیر کنونی حرکت کنیم، آینده ما با امروزمان تفاوت چندانی نخواهد داشت. مذهب، سیاست، فلسفه، امور اقتصادی، عاطفی و... همه جزء مهارت‌هایی‌اند که در زمره مهارت‌های مفید زندگی طبقه‌بندی می‌شوند؛ بنیان‌های محتوایی نظام آموزشی ما باید متحول شود؛ درس زندگی باید اصلی‌ترین درس سرفصل‌های آموزشی ما باشد؛ کانون به‌عنوان یکی از نقش‌آفرینان عرصه کودک و نوجوان در طول دهه‌های گذشته تلاش خود را معطوف به ارائه آموزش‌هایی از این دست کرد و گاه بیش از توانش در این راستا تلاش کرد".
نظری با ابراز مطلب فوق، اضافه کرد: اکنون که کانون در دهه ششم عمر خود است، باید تصدی‌گری را به بخش‌های دیگر واگذار کند و به تولی‌گری بپردازد. در طول دو سال گذشته همین نگاه در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان حاکم بود و تلاش شد با آفرینش آثار هنری و ایجاد زمینه برای مشارکت بخش خصوصی، این تغییر ریل را انجام دهیم.
"هفته کودک حرکت نمادینی است؛ چراکه ظرف زمانی یک هفته برای پرداختن به کودکان به هیچ وجه کافی نیست. رویکرد امسال ما تمرکززدایی از مرکز است؛ ازاین‌رو کانون هسته فعالیت‌های مهارتی خود را به خوزستان منتقل کرده است؛ امیدواریم این پرچم در سال‌های آینده از خوزستان به استان‌های دیگر کشور منتقل شود".
مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ضمن تصریح به موضوع فوق، خاطرنشان کرد: همکاری دستگاه‌های مختلف در برگزاری هفته کودک ارزشمند بود اما باید نکاتی را در این باره بگویم؛ آنچه محل پرسش است، این است که؛ "متولی فرهنگ حوزه کودک و نوجوان کیست؟"، طبیعی است که نقش‌های مختلف میان بخش‌های مختلف و بازیگران این عرصه تقسیم شده است اما آنچه باید بدان توجه داشت «ناهم‌دمایی» دستگاه‌های فرهنگی مسئول در حوزه کودک و نوجوان است؛ به این معنا که هر سازمان فرهنگی دماسنج خاص خود را دارد و ممکن است موضوعی در دستگاهی فرهنگی نیکو و پسندیده تلقی و همان موضوع در دستگاه دیگر، ناپسند قلمداد شود.
"جهان کودکان به قهرمان نیاز دارد؛ وقتی قهرمان‌های بومی معرفی نشوند، قهرمان‌های خارجی جایگزین آنها می‌شوند؛ اینجاست که تعابیری چون تهاجم فرهنگی و شبیخون فرهنگی مطرح می‌شود؛ به‌باور من شرایط امروز ما در حوزه کودک از شبیخون فرهنگی هم وخیم‌تر است؛ این عرصه خالی است و دستگاه‌های فرهنگی نسبت به آن کم‌توجه شده‌اند".
وی با بیان مطلب فوق، یادآور شد: اکنون تشکیل اتاق فکر عملیاتی در حوزه سینمای کودک و نوجوان ضروری است. آنچه امروز ما را نگران می‌کند این است که فرهنگ مقوله دسته‌چندمی تلقی شود؛ بسیاری از مسائل اقتصادی و اجتماعی ما ریشه فرهنگی دارند؛ اگر قرار است برای امروز اولویتی تعیین شود آن اولویت اقتصاد نیست؛ فرهنگ است؛ اگر فرهنگ اصلاح شود، گام‌های روبه‌جلوی بیشتری برداشته می‌شود.
"تقلیل معنای فرهنگ به هنر ظلم است؛ هنر بخشی از معنای وسیع فرهنگ است؛ ارزش چیزی است که در جامعه نیکو تلقی شود؛ ممکن است چیزی روی کاغذ ارزشمند باشد اما جامعه آن را ارزش تلقی نکند؛ این بسیار نگران‌کننده است که ضدارزش‌ها در جامعه به ارزش تبدیل شوند و برای مثال، تخلف در رانندگی نوعی زرنگی محسوب شود".
در بخش دیگری از این مراسم حامد رهنما دبیر هفته ملی کودک راجع به زمان برگزاری این هفته گفت: هفته ملی کودک از 13 تا 19 مهر در تهران و استان‌های دیگر برگزار می‌شود.
وی همچنین گفت: روزهای هفته ملی کودک به‌ترتیب با عنوان «کودک با نیازهای خاص»، «کودک، آموزش، سلامت و ایمنی»، «کودک، محیط زیست و گردشگری»، «کودک، صلح، بازی، نشاط»، «کودک، رسانه و ارتباطات»، «کودک، کتاب و فرهنگ مطالعه» و «کودک، خانواده و سبک زندگی» نامگذاری شده است که برای هر روز برنامه‌های متعددی پیش‌بینی و اجرا خواهد شد.
انتهای پیام/+
