رایزن فرهنگی ایران در بیشکک: اتفاقات خوبی در روابط فرهنگی ایران و قرقیزستان در حال شکل‌گیری است
پرویز قاسمی ضمن اشاره به برگزاری اولین دوره هفته زبان و ادبیات فارسی در قرقیزستان و تعاملات خوب با برخی مراکز فرهنگی این کشور، اظهار داشت به رغم برخی مشکلات و محدودیت‌ها، اتفاقات خوبی در روابط فرهنگی ایران و قرقیزستان در حال شکل‌گیری است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، قرقیزستان با 6 میلیون نفر جمعیت در شرقی‌ترین نقطه آسیای مرکزی، در همسایگی با چین قرار دارد. این فاصله جغرافیایی باعث شده تا مردم ایران کمتر نسبت به این جمهوری از شناخت برخوردار باشند. پایین بودن سطح مبادلات تجاری دو کشور نیز عامل دیگر این موضوع است. شاید تنها زمانی که نام قرقیزستان به گوش ایرانی‌ها خورده باشد، در جریان حمله آمریکا به افغانستان و در اختیار گرفتن پایگاه هوایی ماناس در این کشور باشد. با این حال قرقیزها به خوبی ایران را می‌شناسند و با فرهنگ ایرانی خو می‌گیرند. شاهنامه در کنار ماناس یکی از آثار محبوب میان قرقیزهاست و دیگر آثار مفاخر ادب پارسی همچون گلستان و بوستان سعدی نیز از جایگاه ویژه‌ای میان ایرانشناسان قرقیز برخوردارند. کرسی‌های ایرانشناسی و آموزش زبان پارسی نیز در دانشگاه‌ها و مدارس این کشور فعال هستند و استقبال از آثار و محتواهای فرهنگی ایرانی قابل توجه است. نمودها و مظاهر این اشتراکات در جریان برنامه‌های متنوع و گسترده رایزنی فرهنگی کشورمان در قرقیزستان طی 2 هفته اخیر که به مناسبت هفته زبان و ادب پارسی صورت گرفت، نمایان است. در همین راستا، مصاحبه‌ای را با آقای پرویز قاسمی، رایزن فرهنگی کشورمان در بیشکک ترتیب داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
شبی با کتاب- بیشکک 2019
«شبی با کتاب- بیشکک 2019» در واقع ادامه برنامه‌هایی بود که ما در قالب هفته زبان و ادبیات فارسی در قرقیزستان برگزار می‌کردیم. ما اولین دوره هفته زبان و ادبیات فارسی در قرقیزستان را 22 تا 29 آذر 98 در بیشکک برگزار کردیم که مهمان ویژه آن، جناب دکتر صحرایی، معاون آموزش و پژوهش بنیاد سعدی و استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی تهران بودند. در چارچوب هفته زبان و ادبیات فارسی که برای اولین بار در قرقیزستان برگزار می شد؛ برنامه‌های متعددی را پیش‌بینی کرده بودیم که یکی از آنها برگزاری نمایشگاه کتاب، اقلام فرهنگی و صنایع دستی در کتابخانه ملی قرقیزستان بود. این برنامه را ما با همکاری بنیاد سعدی برگزاری اولین دوره بازآموزی مدرسان زبان فارسی ویژه استادان زبان فارسی قرقیزستان در دانشگاه دولتی بیشکک آغاز کردیم و اختتامیه آن در مرکز ایرانشناسی فردوسی کتابخانه ملی قرقیزستان بود.
ایران‌شناسانِ قرقیز
در قرقیزستان نیز همچون دیگر جمهوری‌های آسیای مرکزی ایران‌شناسانی وجود دارند که برخی از انها صاحب آثار و تالیفات و ترجمه های گرانسنگ و خدمات شایان در معرفی فرهنگ و تاریخ و ادب ایران و زبان فارسی می باشند. در چارچوب برنامه‌های اخیر رایزنی فرهنگی تلاش نمود از تعداد ای از این ایرانشناسان( 4 ایرانشناس؛ مترجم و استاد زبان فارسی) با حضور معاون آموزش و پژوهش بنیاد سعدی تقدیر به عمل آورد. از جمله برجسته‌ترین ایرانشناسان این کشور می‌توان به افرادی همچون کوبانیچبیک باسیل‌بیک‌اف اشاره کرد. وی عضو اتحادیه نویسندگان قرقیزستان بوده و آثار متعددی را از اشعار و ادبیات فارسی از جمله رباعیات خیام، گلستان سعدی، اشعار رودکی و آثار مولانا به زبان قرقیزی ترجمه کرده است. دکتر تالاس‌بیک مشرب‌اف نیز رئیس دانشکده شرقشناسی و روابط بین‌الملل دانشگاه دولتی بیشکک هستند که از جمله آثار وی می‌توان به « اهمیت منابع فارسی در مطالعه تاریخ قرقیزستان: قرن های 17-16 میلادی» اشاره کرد. ملاحت مامداوا نیز رئیس مرکز ایرانشناسی و استاد زبان فارسی دانشگاه قرقیزی-روسی اسلاویانی هستند که در آخرین اثرشان، ترجمه فهرست نسخ خطی زبان فارسی آکادمی ملی علوم قرقیزستان به زبان روسی را با همکاری رایزنی فرهنگی بر عهده داشتند. آسیه ملاعلی‌اوا (عیسی‌بایوا) نیز نویسنده و در عین حال مترجم کتاب «جامعه و فرهنگ ایران» به زبان روسی و نیز تهیه کننده مجموعه بولتن های" جامعه و فرهنگ قرقیزستان" به زبان فارسی هستند. نامبرده همچنین آثار دیگری همچون«خاک‌های نرم کوشک» و «شاه بی‌شین» را از زبان فارسی به زبان روسی ترجمه کرده‌است.
تصویر چهار ایرانشناس قرقیز که مورد تقدیر قرار گرفته‌اند
تاسف قرقیزها از عدم آموزش بی‌واسطه ادبیات فارسی
یکی از برنامه‌های به یاد ماندنی هفته زبان و ادبیات فارسی، برگزاری «شبِ شعر فارسی» در دانشگاه دولتی بیشکک با حضور ایرانشناسان، استادان و دانشجویان زبان فارسی و علاقمندان به فرهنگ و ادب فارسی بود. در این برنامه دکتر مشرب‌اف رئیس انستیتو شرقشناسی و روابط بین الملل دانشگاه دولتی بیشکک و دکترصحرایی معاون آموزش و پژوهش بنیاد سعدی نیز حضور داشتند. اظهار نظرها و بیان احساسات قرقیزها نسبت به شعر و ادب پارسی یکی از جالب‌ترین بخش‌های این نشست بود. بیاس تورال مترجم شاهنامه به زبان قرقیزی اظهار داشت که در میان اشعار اروپایی، روسی و مشرق‌زمین، شعر پارسی بیشترین قرابت را با قرقیزها دارد. وی همچنین به وجود شباهت‌های زیاد میان ماناس و شاهنامه اشاره کرد. نکته دیگری که توسط کوبانیچبیک باسیل‌بیک‌اف مطرح شد، انتقاد و یا تاسف از عدم آشنایی بی‌واسطه با ادبیات فارسی بود، چرا که دریچه ورود وی و بلکه قرقیزها به این حوزه همواره منابع روسی بوده‌اند.
آموزش زبان فارسی در مدارس قرقیزستان
در قرقیزستان و مشخصا در پایتخت، تاکنون 4 مدرسه بودند که زبان فارسی در آنها تدریس می‌شد. آموزش زبان فارسی در این مدارس مختص دانش‌آموزان قرقیز است و در حال حاضر در چهار مدرسه از جمله مدارس شماره 1 چنگیز آیتماتف، و مدارس شماره 2، 28 و 31 بیشکک این روند ادامه دارد. در آبان ماه سال جاری ما توانستیم پنجمین اتاق آموزش زبان فارسی را نیز در قرقیزستان در مدرسه شماره 51 شهر بیشکک افتتاح کنیم. دانش آموزان علاقمند فراگیری زبان فارسی در اولین روز افتتاح اتاق زبان فارسی دراین مدرسه اشعاری از شاعران کلاسیک فارسی از جمله خیام و سعدی را به زبان های روسی و قرقیزی خواندند، سه تن از دانش آموزان مدرسه نیز به ماناس خوانی پرداختند و قطعه ای از رباعیات خیام نیز به سبک قرقیزی توسط یکی از هنرمندان قرقیزستان به اجرا در امد که بسیار مورد استقبال قرار گرفت. آموزش زبان فارسی در این مدارس جدای از اقدامات انجام شده در مجتمع آموزشی امام خمینی (ره) بیشکک ست. در این مرکز آموزشی دانش‌آموزان ایرانی مقیم تحصیل می‌کنند و در میان آنها دانش‌آموزان افغانستانی و تاجیک نیز حضور دارند.
افتتاح اتاق زبان فارسی در مدرسه شماره 51 بیشکک
استقبال قرقیزها از شاهنامه
یکی از برنامه‌هایی که هم در شب شعر و هم در افتتاحیه نمایشگاه کتاب، صنایع دستی و اقلام فرهنگی وجود داشت شاهنامه‌خوانی بود. جدای از دیگر منابع و آثار فاخر ادب فارسی، شاهنامه به طور ویژه‌ای برای قرقیزها شناخته شده است. در برنامه‌های اخیر و نیز برنامه چند ماه پیش رایزنی فرهنگی در چارچوب نمایشگاه بین المللی جاده ابریشم که در آن نیز شاهنامه‌خوانی اجرا شد، قرقیزها استقبال بسیار خوبی داشتند. در برنامه شب شعر نیز همانطور که پیش‌تر ذکر شد، نویسندگان و مترجمان و شاعران قرقیز علاقه خود را به شعر فردوسی ابراز کردند. همچنین آنها ابراز تاسف می‌کردند که زبان فارسی بلد نیستند و با مفاخر و ادبیات فارسی از طریق زبان روسی آشنا شده اند.
تخصیص بورسیه به دانشجویان قرقیز و تجهیز مراکز ایرانشناسی
یکی از دیگر دستاوردهایی که در جریان سفر دکتر صحرایی به بیشکک حاصل شد، اعطای بورسیه به دانشجویان قرقیزستان برای تحصیل در دانشگاه علامه طباطبائی بود. ما همچنان پیگیر آن هستیم تا اولین گروه دانشجویان زبان فارسی قرقیزستان را پس از سال ها وقفه برای شرکت در دوره دانش‌افزایی زبان فارسی به ایران اعزام کنیم. همچنین کتاب‌ها و منابع جدید آموزش زبان فارسی را نیز در هفته زبان و ادبیات فارسی در اختیار مراکز آموزش زبان فارسی این کشور، دانشگاه دولتی بیشکک، دانشگاه دولتی اوش، دانشگاه بین‌المللی قرقیزستان و همینطور 5 مدرسه‌ای که در آنها زبان فارسی تدریس می‌شود قرار دادیم. مرکز ایرانشناسی فردوسی را نیز به اقلام و تجهیزات جدید مجهز کردیم. بخش ادبیات کودک و نوجوان کتابخانه بایالینا قرقیزستان را به اقلام جدید فرهنگی از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مجهز کردیم و بخش ادبیات کودک و نوجوان ایران را در کتابخانه ادبیات کودک و نوجوان قرقیزستان ایجاد کردیم.
اعطای نشان دانشگاه دولتی بیشکک به رایزن فرهنگی ایران
طی ماه‌های اخیر که تعاملات بسیار خوبی میان رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در قرقیزستان با دانشگاه دولتی بیشکک، به عنوان اصلی‌ترین مرکزی که زبان فارسی در آنجا تدریس می‌شود صورت گرفته بود، شاهد آن بودیم که بالاترین نشان این دانشگاه را به پاس این همکاری‌ها به پرویز قاسمی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در قرقیزستان اعطا کردند. همچنین دکتر حداد عادل رئیس بنیاد سعدی نیز پس از مشاهده تاثیرگذاری‌ها و دامنه استقبال صورت گرفته از فعالیت‌های رایزنی فرهنگی، طی تماسی مراتب تشکر خود را از کیفیت خوب این برنامه‌ها ابراز داشتند. در مجموع اتفاقات خیلی خوبی در حوزه روابط فرهنگی ایران و قرقیزستان در حال شکل‌گیری است. علی‌رغم آن که در برخی مسائل با محدودیت‌هایی مواجه هستیم، اما تلاش کردیم که این محدودیت‌ها تاثیری بر فعالیت‌های ما نداشته باشد.
اعطای نشان عالی دانشگاه دولتی بیشکک به رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
نمایندگی فرهنگی ج.ا.ایران در بیشکک در سایر حوزه ها نیز همچون حوزه زبان وادبیات فارسی فعالیت های گسترده ای را ریل گذاری نموده و آنها را با موفقیت به پیش برده است از آن جمله می‌توان به فعالیت‌های خوب در حوزه فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی روس و قرقیز زبان برای ارائه تصویری درست از ایران امروز و دستاوردهای انقلاب اسلامی و معرفی مفاخر و مواریث فرهنگی ایران؛ تعاملات و همکاری های خوب و اثربخش با برخی رسانه‌های محلی به‌منظور انعکاس فعالیت‌های رایزنی فرهنگی و گزارش‌های فرهنگی، ارتباط با دانشگاه‌ها و مراکز فرهنگی قرقیزستان؛ تلاش برای رونق نمایندگی انتشارات الهدی در بیشکک و ایجاد تحول جدی در فعالیت‌های آن از طریق اخذ نمایندگی عرضه کتب و آثار یکی از انتشاراتی های موفق ایرانی در حوزه روس زبان؛ برنامه‌ریزی برای برگزاری گفتگوهای فرهنگی ایران و آسیای مرکزی در بیشکک در اسفند سال جاری و فعالیت‌ها در حوزه‌های دیگری همچون ترجمه و نشر؛ رصد و پایش و ... اشاره کرد.
انتهای پیام/
