یادداشت| انتخابات افغانستان و یارکشی آمریکا برای فرد پیروز
هر قدر به زمان اعلام نتایج نهایی انتخابات ریاستجمهوری افغانستان نزدیکتر میشویم، برخی رهبران سیاسی از گرایش خود به سوی تیم اشرفغنی پرده برمیدارند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، بیش از دو ماه و نیم از زمان برگزاری انتخابات ریاستجمهوری افغانستان میگذرد با این حال با توجه به ابعاد و جوانب مختلف از جمله اعتراض تیمهای مختلف انتخاباتی به روند برگزاری و شمارش آرا، کمیسیون انتخابات افغانستان تاکنون نتوانسته است نتایج نهایی این روند را اعلام کند.
تمامی شواهد و قرائن حاکی از آن است که اشرفغنی و تیم انتخاباتیاش نسبت به پیروزی در این دور از انتخابات مطمئن هستند و تا همین چند روز قبل تنها او و حامیانش بودند که خواستار اعلام نتایج نهایی بوده و هیچ اعتراضی نسبت به کار کمیسیون مستقل انتخابات نداشتند.
از سوی دیگر آمریکاییها پس از رفتوآمدهای پیدرپی به افغانستان در نهایت به این جمعبندی رسیدند که باید شرایط را برای اعلام پیروزی اشرفغنی و تیم تحت رهبری او فراهم کنند.
با اینکه تمام شرایط برای اعلام پیروزی غنی فراهم است اما یک نکته مهم به شدت آمریکاییها را آن هم در روزها و ماههای منتهی به انتخابات 2020 ریاستجمهوری آمریکا نگران میکند؛ "اعتراضات گسترده علیه اشرفغنی و رفتن افغانستان به سمت بحران نزاع داخلی بین رهبران سیاسی".
واشنگتن باید طوری برنامهریزی میکرد که حجم و گستردگی این اعتراضات اگر صفر نمیشود لااقل به کمترین سطح خود نزدیک شده و نتواند خدشهای جدی به آبروی لیبرال دموکراسی آمریکایی در افغانستان وارد کند.
واشنگتن که شرایط را برای خود سخت میداند و علاوه بر میدان انتخابات در میدان مذاکره با طالبان مشغول زورآزمایی با رهبران سیاسی و نظامی افغانستان است، به سیاستی جدید روی آورده است.
در دورههای گذشته ابتدا نتایج نهایی انتخابات اعلام میشد و پس از اینکه اعتراضات شعلهور میشدند، واشنگتن با صرف هزینه زیاد و زمان طولانی به سراغ رهبران مخالفان میرفت و آنها را به هر ترفندی که میشد با خواست نهایی خود همراه میکرد، اینبار اما آمریکا تصمیم گرفته است تا قبل از اعلام نتایج به سراغ زورمندان معترض رفته و نظر آنها را برای همراهی با ریاستجمهوری مجدد غنی جلب کند.
به نظر میرسد آنها ابتدا به سراغ عطا محمد نور والی سابق ولایت بلخ و از رهبران حزب جمعیت اسلامی رفتهاند. با توجه به اینکه عطا پس از انتخابات 2014 به شدت با عبدالله عبدالله زاویه پیدا کرده و در این دور از انتخابات نیز از حمایت از وی سر باز زده بود میتوانست یک برگ برنده بزرگ برای مقابله با ریاست اجرایی کنونی افغانستان باشد.
همحزبی و یار دیرین عبدالله که از قضا از رهبران پرقدرت شمال است و میتواند تاجیکها و جمعیتیها را با خود همراه کند، اگر در برابر عبدالله قرار میگرفت میتوانست ضربهای مهلک بر پیکر نیمهجان تیم انتخاباتی وی وارد کند.
از قضا همین اتفاق افتاد و استاد عطا که تصمیم داشت در روند این دور از انتخابات دخالتی نداشته باشد و به نوعی با دیگر یارانش در جمعیت تصمیم به تحریم این روند گرفته بود در موضعی محکم و در همنوایی غیررسمی با اشرفغنی اعلام کرد که کمیسیون انتخابات باید نتایج را اعلام کند و نیروهای امنیتی حق دارند معترضان به نتایج را سرکوب کنند.
همین موضعگیری کافی بود تا عبدالله با چالش جدی عدم همراهی گسترده همقومیهای تاجیکش با وی در اعتراضات روبرو شود و در موضع جدی ضعف قرار گیرد. در واقع موضعگیری اینگونه عطا و حمایت غیرمستقیماش از غنی معنایش این بود که یاران عطا از جمله اسماعیلخان، سیاف، قانونی و دهها چهره سرشناس دیگر نیز همین نظر را دارند و عبدالله جمع کثیری از حامیانش را در شمال، پایتخت و غرب و جنوب غرب افغانستان از دست داده است.
عبدالله شاید دلخوشیاش به شخص قدرتمند دیگر معترض به نتایج انتخابات یعنی عبدالرشید دوستم بود. دوستم که در 5 سال گذشته با اینکه نام معاون اولی را یدک میکشید اما همواره با اشرفغنی درگیر بوده و به نوعی دلش با غنی صاف نشده است.
دوستم از همان زمان برگزاری انتخابات اعلام کرد که با اعلام نتایج به نفع غنی به شدت مخالف است و به حامیانش دستور اعتراض داده است. این موضعگیریها از سوی فردی قدرتمند و دارای نیروی عملکننده گسترده در مناطق ازبکنشین، باعث شده بود تا عبدالله که از همقومیهایش ناامید شده بود به دوستم و زورش برای اعتراض علیه غنی اتکا کند.
آمریکاییها اینبار نیز وارد عمل شدند: فرمانده نیروهای خارجی در افغانستان به همراه اسدالله خالد وزیر دفاع افغانستان شخصا به شبرغان سفر کرد تا دل دوستم را به دست آورد و همین اتفاق نیز افتاد. پس از دیدار میلر با دوستم، رهبر حزب جنبش افغانستان نظرش تغییر اساسی کرد و خواهان اعلام نتایج نهایی از سوی کمیسیون انتخابات شد.
تغییر موضع دوستم آب سردی دیگر بر پیکر عبدالله و تیم انتخاباتیاش بود که او را بیش از گذشته به گوشه رینگ میبرد.
حالا دیگر فقط عبدالله، حکمتیار و تا حدی رحمتالله نبیل و احمد ولی مسعود به عنوان معترض باقی ماندهاند که همین نیز باعث شده تا رویکردی دیگر در دستور کار حامیان داخلی و خارجی غنی برای تضعیف آنها حداقل در سطح افکار عمومی قرار گرفته است.
رویکرد جدید حامیان داخلی و خارجی غنی، رفتن به سوی نامزدهای درجه دو و سه و سوق دادن آنها به سمت حمایت از غنی است. بیشک راضی کردن این دست از نامزدها کار سختی نیست ولی با زیاد شدن تعداد آنها به نوعی یک عملیات روانی گسترده در راستای حمایت از غنی و تضعیف عبدالله به بار نشسته است.
این اتفاق با اعلام حمایت فرامرز تمنا کاندیدای جوان انتخابات ریاستجمهوری افغانستان کلید خورده و در روزهای آینده شاهد قوت گرفتن این موج خواهیم بود.
شاید این عملیات روانی و کمک انبوه رسانهای به آن باعث شود تا چند گروه باقیمانده در کنار عبدالله نیز کمکم و شاید در سکوت او را تنها بگذارند و کار را برای حامیان داخلی و خارجی غنی برای اعلام پیروزی وی راحتتر از گذشته کنند.
حال باید منتظر ماند و دید که در تیم معترضان به اعلام پیروزی اشرفغنی چه تحولاتی روی میدهد و آیا شاهد خروج آنها از صف معترضان خواهیم بود و عبدالله نیز مانند دو ماه گذشته همچنان بر مخالفت با اعلام پیروزی غنی اصرار میورزد و یا با مشاهده تنهایی در اعتراض، خود به حامی روند دولتداری آینده افغانستان تبدیل میشود.
انتهای پیام/.