گزارش| ۲۰۱۹ میلادی٬ سال دشوار آکپارتی و ترکیه-۱

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ سال 2019 میلادی رفته رفته به پایان می‌رسد. سالی که برای ترکیه٬ سال رویدادهای مهم سیاسی٬ اقتصادی و دفاعی بود.

حالا ترکیه آخرین روزهای سال را پشت سر می‌گذارد و این در حالی است که بنا به گفته بسیاری از منتقدین و تحلیل گران٬ سال جاری میلادی٬ بستر و کانون تحولات مهمی بود که تاثیر آن بر سال 2020 میلادی نیز قابل انکار نخواهد بود.

ترکیه در شرایطی سال 2019 میلادی را پشت سر می‌گذارد که حزب عدالت و توسعه در سال جاری٬ راهکارها و برنامه‌های روشنی برای گذار از مشکلات فعلی ارائه نداد و جمعی از اعضای برجسته نیز از این حزب جدا شدند.

با آن که در سال 2019 میلادی٬ حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان در برخی حوزه‌های سیاسی و اقتصادی٬ متحمل شکست‌هایی شد٬ اما همچنان این حزب٬ مقتدرترین حزب ترکیه است و مخالفین٬ هنوز هم نتوانسته‌اند آلترناتیو قدرتمندی در برابر آن به وجود بیاورند. به ویژه در شرایطی که این حزب توانست با حزب راست افراطی حرکت ملی به رهبری دولت باغچلی ائتلاف کند.

سال از دست دادن استانبول٬ آدانا و آنکارا

بدون تردید مهم‌ترین رویداد سیاسی سال 2019 میلادی برای احزاب ترکیه٬ برگزاری انتخابات شهرداری‌ها و شوراهای استانی بود.

شکست جدی حزب عدالت و توسعه در سه استان مهم استانبول٬ آنکارا و آدانا در انتخابات شهرداری‌ها شوراهای محلی٬ رویداد مهمی بود و با آن که با حکم شورای عالی انتخابات٬ مردم استانبول برای دومین بار پای صندوق‌های رای رفتند٬ باز هم بن علی ییلدرم نامزد مورد تایید ائتلاف جمهور یعنی ائتلاف اردوغان و باغچلی٬ نتوانست از سد آرای اکرم امام اوغلو نامزد ائتلاف ملت بگذرد.

در سال 2019 میلادی نام امام اوغلو بر سر زبان‌ها افتاد و با وجود آن که پیش‌تر٬ نام محرم اینجه به عنوان مهم‌ترین سیاست‌مدار حزب جمهوری خلق مطرح شده بود اما در سال جاری میلادی٬ امام اوغلو به یک باره با اقبال و محبوبیت گسترده روبرو شد.

کارشناسان سیاسی ترکیه بر این باورند که شکست تیم اردوغان در انتخابات استانبول٬ آدانا و آنکارا حاوی پیام مهمی برای حزب حاکم بود و ظاهراً این حزب هنوز هم پیام مزبور را دریافت نکرده است.

همچنین اخراج و دستگیری چندین شهردار کُرد وابسته به حزب دموکراتیک خلق‌ها (ه.د.پ) در سال 2019 میلادی به اتهام حمایت از پ.ک.ک٬ رویداد مهمی بود که مورد انتقاد اتحادیه اروپا و بسیاری از محافل بین‌المللی قرار گرفته و این اقدام همچون یک انتقام سیاسی تحلیل شد.

سال هل دادن رفقا از قطار

احمد داوود اوغلو وزیر امور خارجه و نخست وزیر اسبق ترکیه و رهبر سابق حزب عدالت و توسعه در سال جاری استعفا داده و از جمع یاران اردوغان جدا شد. او در توضیح دلایل کناره‌گیری خود اعلام کرد:«ما از قطار حزب پیاده نشدیم. ما را هل دادند.»

داوود اوغلو پس از جدایی از اردوغان٬ حزب جدیدی به نام آینده تاسیس کرده و گروهی از وزرا و سفرای سابق را دور خود جمع کرده است. امید یاردم سفیر اسبق ترکیه در ایران نیز از دیپلمات‌هایی است که از پست خود استعفا داده و با داوود اوغلو همراه شده است.

علاوه بر داوود اوغلو٬ علی باباجان معاون اسبق اقتصادی اردوغان و وزیر امور خارجه اسبق نیز جدا شده و قصد دارد با حمایت عبدالله گل حزب جدیدی تاسیس کند.

اردوغان٬ رفقای سابق خود را به خیانت متهم کرده و اغلب تحلیل‌گران بر این باورند که آنان در آینده از آکپارتی خون خواهند گرفت و برای این حزب٬ دردسرساز خواهند شد.

سال تلاش و چالش در بخش دفاعی

ترکیه در سال 2019 میلادی در حوزه صنایع دفاعی٬ چالش‌ها٬ مشکلات و در همین حال٬ موفقیت‌های قابل توجهی ثبت کرد.

خرید سامانه موشکی اس 400 از روسیه٬ موجب انتقادات گسترده آمریکا و اعضای ناتو شد و با حکم کنگره٬ ترکیه از روند تولید هواپیمای جنگنده اف 35 بیرون گذاشته شد و به احتمال قوی این هواپیما به ترکیه داده نخواهد شد.

اما در بخش خودکفایی صنایع دفاعی٬ ترکیه چند گام رو به جلو برداشت و به ویژه در حوزه ادوات زرهی و هواپیماهای بدون سرنشین و مهمات هوشمند٬ صنایع دفاعی ترکیه سال پرباری را پشت سر گذاشت.

حمله به شرق فرات

ارتش ترکیه در سال 2018 میلادی به شهر کردنشین عفرین در شمال سوریه و در غرب فرات حمله‌ور شده و آنجا را اشغال کرد. اما اردوغان به این اکتفا نکرد و در سال 2019 میلادی پس از ادغام دویست گروه مسلح ضد بشار اسد و تشکیل گروهی به نام ارتش ملی سوریه٬ دستور حمله به شرق فرات را نیز صادر کرد.

حمله ارتش ترکیه به شرق فرات٬ با انتقادات مهمی روبرو شد اما تیم اردوغان به هیچکدام از این انتقادات اعتنا نکرده و همچنان بخش مهمی از نیروهای ارتش ترکیه در آن منطقه حضور دارند و مشخص نیست که آنان چه زمانی از سوریه خارج خواهند شد.

در سال 2019 میلادی حضور بیش از سه و نیم میلیون نفر آواره سوری در ترکیه٬ عملاً به یک چالش اقتصادی و اجتماعی تبدیل شد و به نظر می‌رسد در سال آتی نیز ترکیه باز هم با این موضوع کلنجار خواهد رفت.

گرما در مسکو٬ سرما در واشنگتن

سال 2019 میلادی در تاریخ روابط آنکارا – واشنگتن٬ نظیر و مانند نداشته است. در چنین سالی بود که مجلس سنای آمریکا٬ نسل‌کشی ارامنه در سال 1915 میلادی به دست عثمانیان را به رسمیت شناخت و تحریم‌های سیاسی و دفاعی هم علیه ترکیه ثبت شد.

اما به موازات چنین سرما و انجمادی٬ روابط ترکیه و روسیه سال طلایی و مطلوبی را سپری کرد. همکاری ترکیه و روسیه در این حوزه‌ها تجلی پیدا کرد: ساخت نیروگاه هسته‌ای آک کویو٬ خط لوله انتقال گاز ترک استریم از روسیه و دریای سیاه به ترکیه و اروپا و رسیدن آمار سفر توریست روسی به ترکیه به مرز 6 میلیون نفر.

سال زمین‌گیر شدن پ.ک.ک و دستگیری گولنی‌ها

در سال 2019 میلادی٬ سرویس اطلاعاتی میت ترکیه و نیروی هوایی این کشور توانست در چند عملیات با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین٬ بیش از 14 فرمانده مهم و برجسته پ.ک.ک را از بین ببرد.

در این سال٬ میزان حملات اثرگذار پ.ک.ک به پایین‌ترین حد رسید و تحصن سه ماهه گروهی از مادران کُرد در شهر دیاربکر و در برابر ساختمان حزب دموکراتیک خلق‌ها٬ مشکلاتی برای پ.ک.ک به وجود آورد و فرزندان برخی از مادران٬ از صفوف این گروه گریخته و به ترکیه بازگشتند.

سفر تعدادی از پدرومادرهای اعضای ایرانی پ.ک.ک و پژاک به دیاربکر و حضور آنان در جمع خانواده‌های متحصن این شهر نیز اتفاق مهمی بود که مورد توجه رسانه‌های ترکیه قرار گرفت.

وزارت کشور٬ سرویس اطلاعاتی میت و دستگاه قضای ترکیه در سال 2019 همچنان به مبارزه با شبکه گولن ادامه دادند و علاوه بر دستگیری و زندانی شدن صدها نفر٬ گروه قابل توجهی از گولنی‌ها از نیروهای نظامی و ادارات مختلف اخراج شدند.

انتهای پیام/